Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Ameryka Środkowa – trudne sąsiedztwo na przesmyku między Meksykiem i Ameryką Południową

100%
Czerny M., Zakład Geografii Rozwoju i Planowania Przestrzennego W. G. i. S. R.
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
|
2015
|
vol. 4
PL
Artykuł omawia genezę i przebieg współczesnych granic w Ameryce Środkowej. Skupia się na historycznym procesie kształtowania się granic po upadku imperium hiszpańskiego oraz na sporach i konfliktach granicznych wynikających z roszczeń terytorialnych wobec sąsiadów. Granice państw w Ameryce Centralnej kształtowały się od czasu uzyskania przez nie niepodległości w 1821 r. i powstania Stanów Zjednoczonych Ameryki Środkowej aż do XX w., kiedy w 1903 r., w wyniku oderwania się od Kolumbii, powstało niepodległe państwo Panama. Historia siedmiu państw regionu jest burzliwa i wypełniona licznymi konfliktami granicznymi i wojnami. Ich przyczyn należy szukać m.in. w sytuacji społecznej i politycznej regionu, a głównie w kwestii braku ziemi i rozszerzającym się problemom struktury własnościowej na wsi. Szczególnie wiele uwagi poświęca współczesnym stosunkom dwustronnym i konfliktom granicznym między Nikaraguą i Kostaryką.
EN
The article discusses the origins and the course of contemporary boundaries in Central America. It focuses on the historical process of shaping the borders after the fall of the Spanish Empire as well as border disputes and conflicts arising from territorial claims against neighbors. The boundaries of countries in Central America developed since gaining their independence in 1821, and the emergence of the United States of Central America until the twentieth century when, in 1903, as a result of detachment from Colombia, Panama emerged as an independent state. The history of the seven countries in the region is turbulent and filled with numerous border conflicts and wars. Their causes must be sought, among others, in the social and political situation in the region mainly in the lack of land and expanding the problems of the ownership structure in the country. Special attention is paid to bilateral relationships and the border contemporary conflicts between Nicaragua and Costa Rica.
2
Publication available in full text mode
Content available

Lima – miasto królów i miasto ubogich

63%
Czerny M., Czerny A.
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
|
2018
|
issue 58(1) Filologia
80-93
PL
Lima, miasto założone przez Francisca Pizarra jako Miasto Królów, było w okresie kolonii hiszpańskiej najważniejszym ośrodkiem politycznym i gospodarczym w Ameryce Południowej. Charakteryzowała się piękną architekturą, regularnym planem ulic, ale również bardzo głęboką segregacją społeczną, w której biali potomkowie hiszpańskich konkwistadorów stanowili warstwę uprzywilejowaną. Okres po uzyskaniu niepodległości, który nie przyniósł reform społecznych i utrwalił panujące podziały przyczynił się do stagnacji w rozwoju, a wiek XX, szczególnie od lat 60. spowodował napływ do stolicy imigrantów ze wsi, którzy nie znajdując możliwości mieszkania w mieście lokowali się na jego peryferiach i dali impuls do tworzenia się rozległych przestrzeni ubogiego budownictwa na otaczających Limę pustynnych wzgórzach.
EN
Lima, the city founded by Francisco Pizarro as the City of the Kings, was during the Spanish colonies the most important political and economic center in South America. It was characterized by beautiful architecture, a regular street plan but also a very deep social segregation, Where white, descendants of Spanish conquistadors were a privileged class. The period after independence, which did not bring about social reform and consolidated the prevailing divisions, contributed to the stagnation of development. And the 20th century, especially since the 1960s, caused an influx of immigrants from the countryside to the capital, those who did not find the possibility of living in the city were located on its periphery gave impetus to the creation of vast areas of poor districts on the surrounding Lima desert hills.
3
Publication available in full text mode
Content available

Zabezpieczenie egzystencji (livelihoods) w dyskusji o bezpieczeństwie ekonomicznym regionów peryferyjnych1

63%
Czerny M., Czerny A.
Journal of Modern Science
|
2015
|
issue 2(25)
241-260
EN
In the discussion on the possibilities for emerging from a state of backwardness and underdevelopment that may be available to rural parts of developing countries, and in the search for a concept that might help reduce poverty levels in these same areas, reference is made to various strands of thought through which authors basically evoke one or other of the fundamental “schools” of development present in the subject literature for more than three decades now. Last two decades at least have brought a downward trend for the numbers working in agriculture in the world as a whole, the share of the overall workforce engaged in this kind of activity remains considerable in many developing countries. Agriculture continues to represent a basic source of income, thanks to which large groups of people in rural areas continue to have upkeep. And while today’s world has a globalized system of food production, there remain – and continue in a strong position – the two key systems of farm production, i.e. commercial (albeit of diff ering magnitudes and production profi les) and subsistence (thanks to which the populations living in underdeveloped, poor and marginalized rural areas continue to be able to maintain their lives, if “only just”). Th e concept of livelihood used in this study is very useful in helping us understand the process of the accumulation – and the accessing – of certain non-material features and material goods known in general as assets, which allow each household or each community to devise a strategy by which the basic existential needs are to be safeguarded. Th ese are also sought in the context of features of the surroundings in which communities operate. It is accepted that the environment defi ned in this way is variable and vulnerable to all kinds of change, be this institutional, political or environmental (Carney 1998).
PL
W geografi i rozwoju ważnym zagadnienie, które jest szeroko omawiane w literaturze są kwestie ubóstwa, zacofania i braku możliwości rozwoju na szczeblu lokalnym, w regionach trudnodostępnych, zamieszkanych przez ludność tubylczą. Oprócz czynników lokalizacyjnych przyczyn tej sytuacji szuka się w historii gospodarczej i politycznej regionów, a szczególnie w procesach politycznych odpowiedzialnych za redystrybucję ziemi rolnej od czasów kolonialnych. Reformy rolne realizowane w krajach andyjskich w latach 60. XX wieku nie zmieniły radykalnie tej sytuacji i w dalszym ciągu istnieją rzesze rolników gospodarujących na niewielkich poletkach (minifundios). Stąd też projekty rozwojowe kładą duży nacisk na promowanie działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich, także w krajach globalnego Południa Kwestia ta ma fundamentalne znaczenie dla poprawy warunków życia ludności wiejski i zwiększenia jej aktywów (Kinsey 2002). Liczba osób, pracujących w rolnictwie, wykazuje wprawdzie w skali globalnej od co najmniej dwóch dekad wyraźną tendencję spadkową, jednak w dalszym ciągu w krajach rozwijających się ich udział w zatrudnieniu jest znaczny. Rolnictwo w dalszym ciągu stanowi podstawowe źródło utrzymania znacznych grup ludności regionów wiejskich. We współczesnym, zglobalizowanym systemie produkcji żywności utrzymują się i nie schodzą ze swoich silnych pozycji dwa najważniejsze systemy produkcji rolnej: gospodarstwa towarowe (różnej wielkości i o różnym profi lu produkcji) oraz gospodarstwa subsystencyjne, dzięki którym utrzymuje się ludność wiejska obszarów nierozwiniętych, ubogich, zmarginalizowanych.
4
Content available remote

Models for the Spatial Development of Medium-Sized Cities in Poland in the Era of Transformation as Exemplified by Puławy, Płock and Siedlce

63%
Czerny M., Czerny A.
Olsztyn Economic Journal
|
2019
|
vol. 14
|
issue 1
5-26
EN
Post-1990, urbanisation in Poland took on new forms and features not very clearly on display in urban space before that time. Alongside a dynamic process of suburbanisation encompassing ever-greater areas around large cities, there has also been a phenomenon attesting to the occurrence of similar trends of the expansion of built-up areas with urban functions into areas around small and medium-sized urban centres. Taking shape are new wedges of urban construction pushing their way into suburban and rural areas. These are arising along access roads leading between the smaller cities and the large regional centres. It is not only services and industry that are located along these (as was shown in the classical model after Hoyt), since there are also estates of single-family or multi-family housing. The aim of the work described here has thus been to analyse the processes referred to as they are exemplified by the Polish towns or cities of Płock, Siedlce and Puławy. The comparative method deployed in this work is to lead to a proposal for a model of the development of Poland's urban centres of medium size.
5
Publication available in full text mode
Content available

GEOGRAFICZNE ASPEKTY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ

63%
Czerny M., Czerny A.
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
|
2017
|
issue 52(1) Filologia
40-54
PL
Ameryka Łacińska jest regionem o niezwykle bogatej i zróżnicowanej kulturze, w którym przez wiele wieków rozwijały się wspaniałe cywilizacje. Dzieła sztuki i kultury materialnej wytworzone przez dawnych mieszkańców stanowią dziś cenne źródło wiedzy o pierwotnych mieszkańcach tej części świata, a także ważny element budowy tożsamości narodowej i regionalnej. Również kolonizacja hiszpańska pozostawiła po sobie wysoko cenione dzieła sztuki. Zarówno wytwory kultur prekolumbijskich, jak i czasów kolonialnych nie są dostatecznie chronione i stanowią przedmiot handlu na coraz większą skalę. Brak odpowiednich mechanizmów kontroli, ubóstwo, a także brak edukacji w regionach, w których występuje największe nagromadzenie cennych przedmiotów sprawia, że wiele dzieł sztuki jest nielegalnie wywożonych za granicę lub ulega zniszczeniu. Wzrostowi przemytu sprzyjają nieszczelność granic i korupcja.
EN
Latin America is the region of extremely rich and diversifies culture. Over many ages, there had been developing magnificent civilizations before it was conquered in the 16th century by Europeans. Works of art and material culture manufactured by early inhabitants are today a valuable source of knowledge about the primary dwellers of this part of the world as well as an important element of building the national and regional identity. Also Spanish colonisation has left behind cherished works of art. Both products of the pre-Columbian cultures and those of the colonial times are not sufficiently protected and are increasingly an object of trade. Lack of relevant control mechanisms, poverty as well as lack of education in the regions where there takes place the biggest accumulation of valuable objects causes that many works of art are illegally exported abroad or damaged. The growth of smuggling is increased due to permeability of borders and corruption.
6
Publication available in full text mode
Content available

Od centrum ku peryferii – szanse i bariery w rozwoju strefy granicznej polsko-ukraińskiej. spojrzenie ze strony polskiej

51%
Czerny M., Kałamucka W., Czerny A.
Journal of Modern Science
|
2016
|
issue 1(28)
263-290
EN
State borders and border zones are a subject of study in many disciplines. Where geography is concerned, the political, economic and social aspects of border regions are especially interesting, with these regions being treated as examples of a particular socioeconomic type, given that their location most often ensures a trajectory to development different from those noted in other parts of a country. The aim of this article is to present the peripherality of the Polish border region in Lubelskie Voivodeship in relation to the rest of the country, and specifically to consider what it is that ensures that this area – with a border location that ought to offer it considerable development opportunities – is still not well-prepared to play the role of motor for cross-border co-operation on a large scale, and is not serving as a nucleus from which development impulses of a transboundary nature can radiate out either.
PL
Granice państwowe i strefy przygraniczne stanowią przedmiot badań wielu dyscyplin naukowych. W studiach geograficznych analizy regionalne stref przygranicznych dotyczą szerokiej gamy problemów – od środowiskowych, przez społeczne i ekonomiczne po polityczne i kulturowe. Cechy te różnią najczęściej te regiony od pozostałych w kraju. Celem tego artykułu jest analiza zjawiska peryferyjności strefy przygranicznej Polski w województwie lubelskim. Zakłada się, że pomimo peryferyjnego położenia i pewnych cech niedorozwoju w stosunku do centralnych regionów kraju, obszar ten posiada potencjał rozwojowy, który, właściwie wykorzystany może przynieść korzyści całej strefie przygranicznej – zarówno po stronie polskiej, jak i ukraińskiej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.