Search results

Sort By:

Limit search:

Uwarunkowania sektora rolno-spożywczego a ceny żywności i napojów bezalkoholowych w krajach Unii Europejskiej

100%

Błażejowska A.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

2025

vol. 322

issue 2

70-82

Food prices vary significantly across European Union countries, and the extent of this variation has evolved in recent years. This article examines the underlaying factors driving these differences. Unlike previous studies, it considers all stages of the food supply: agricultural production, processing, distribution, and consumption. Using dynamic panel models, the study identifies multiple determinants of food price disparities across countries. At the production phase, relative price increases are linked to a decline in economic farm size, an expansion in farm area, and rising agricultural production costs. At the processing and distribution stages, higher prices are associated with increased processing costs, smaller average enterprise size, and greater retail concentration – reflecting the stronger bargaining power of processing and retail chains. Finally, at the stage of food consumption, relative differences in food prices are primarily shaped by divergence in consumer wealth.

Ceny żywności w krajach Unii Europejskiej cechują się znacznym zróżnicowaniem, przy czym skala tego zróżnicowania zmieniała się na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. W niniejszym artykule podjęto próbę identyfikacji czynników kształtujących różnice w poziomie cen żywności w poszczególnych krajach Unii. W odróżnieniu od dotychczasowej literatury skoncentrowano się na wszystkich elementach łańcucha żywności: producentach surowca rolnego, przetwórstwie, pośrednictwie oraz odbiorcach finalnych (konsumentach). Jako metodę badawczą zaproponowano dynamiczne modele panelowe. Uzyskane wyniki wskazują, że na różnice w poziomie cen żywności pomiędzy poszczególnymi krajami wpływa zróżnicowanie czynników kształtujących te ceny na każdym etapie produkcji i dystrybucji. W szczególności na etapie produkcji żywności relatywnemu wzrostowi cen w stosunku do innych krajów sprzyja zmniejszanie wielkości ekonomicznej gospodarstw rolnych i zwiększanie ich powierzchni oraz wzrost kosztów produkcji rolnej. Z kolei na wzrost cen żywności na etapie przetwórstwa i dystrybucji oddziałuje wzrost kosztów w przemyśle przetwórczym, spadek wielkości przeciętnego zakładu przemysłu spożywczego oraz wzrost koncentracji w handlu detalicznym, odzwierciedlające siłę przetargową przemysłu przetwórczego i sieci handlowych. Wreszcie na etapie konsumpcji żywności względne różnice w jej cenach są kształtowane głównie przez różnice w zamożności konsumentów.

Estimates and Projections of the Natural Rate of Interest for Poland and the Euro Area

45%

Bielecki M., Brzoza-Brzezina M., Błażejowska A., Kuziemska-Pawlak K., Szafrański G.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

2024

vol. 319

issue 3

1-32

Wykorzystujemy szeroką gamę modeli (szeregów czasowych, półstrukturalnych i strukturalnych) do oszacowania poziomów naturalnej stopy procentowej (NSP) w Polsce i strefie euro oraz wskazania czynników odpowiedzialnych za ich zmiany w czasie. Nasze ustalenia są następujące: (i) NSP znacznie spadła zarówno w Polsce, jak i w strefie euro w ciągu ostatnich dwóch dekad, (ii) nasze oszacowania „krótkoterminowe” wskazują na umiarkowanie ujemną NSP w Polsce i znacznie bardziej ujemną NSP w strefie euro, (iii) nasze oszacowania „średnioterminowe” wskazują na nieznacznie dodatnią NSP w Polsce i nieznacznie ujemną NSP w strefie euro, (iv) NSP w Polsce utrzymywała się stale powyżej NSP w strefie euro o średnio 2–3 pkt proc., (v) głównymi czynnikami powodującymi spadek NSP były demografia i ogólnoświatowe spowolnienie produktywności, (vi) głównym czynnikiem wpływającym na wyższy poziom NSP w Polsce niż w strefie euro było nadrabianie zaległości w zakresie produktywności w Polsce, (vii) oczekujemy, że NSP w Polsce zrówna się z NSP w strefie euro do połowy lat 30. XXI w.

We use a wide range of models (time series, semi-structural and structural) to estimate, project and explain the evolution of the natural rate of interest (NRI) in Poland (PL) and in the euro area (EA). Our findings are as follows: (i) the NRIs declined significantly in both PL and the EA over the last two decades, (ii) our most recent short-term estimates point towards a mildly negative NRI in PL and appreciably more negative NRI in the EA, (iii) our most recent medium-term estimates point towards a mildly positive NRI in PL and a slightly negative NRI in the EA, (iv) the NRI in PL remained consistently above the NRI in the EA by an average of 2–3 pp, (v) the main drivers of the declining NRIs were demographics and the worldwide productivity slowdown, (vi) the main driver of the higher NRI in PL than in the EA was the productivity catch-up in PL, (vii) we expect the NRI in PL to significantly converge to the EA level by the mid-2030s.

Refine search results

2 Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

2 Błażejowska A.

1 Bielecki M.

1 Brzoza-Brzezina M.

1 Kuziemska-Pawlak K.

1 Szafrański G.

1 2025

1 2024

Search results

Uwarunkowania sektora rolno-spożywczego a ceny żywności i napojów bezalkoholowych w krajach Unii Europejskiej

Estimates and Projections of the Natural Rate of Interest for Poland and the Euro Area