Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

O kształtowaniu się ustroju Królestwa Polskiego w 1831 roku

100%
Mażewski L.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2014
|
vol. 66
|
issue 1
277-294
PL
Sejm, który zebrał się po Nocy Listopadowej, nie miał charakteru konstytuanty,niekiedy nawet unikał takiego samookreślenia swojej pozycji, ale mimo to od samego początku rozpoczęło się kształtowanie przezeń nowego ustroju Królestwa Polskiego. Jaki charakter przybrał ustrój państwa polskiego, walczącego z Rosją o niepodległość? To temat rzadko poruszany w nowszej literaturze historycznoprawnej, a z pewnością wart refleksji. Autor zastanawia, czy zmiany w konstytucji Królestwa Polskiego, dokonywane przez Sejm w 1831 r., oznaczały powstanie całkowicie oryginalnego ustroju, czy jednak korzystano tu z pewnych rozwiązań z przeszłości? Z jakich i jakim ewentualnie poddawano je modyfikacjom?
2
Publication available in full text mode
Content available

Rafał Łatka, Beata Mackiewicz, ks. Dominik Zamiatała, Prymas Stefan Wyszyński. Biografia, Wydawnictwo IPN – Wydawnictwo im. Stefana kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, Warszawa 2020, ss. 120.

100%
Mażewski L.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2020
|
vol. 72
|
issue 2
285-289
3
Publication available in full text mode
Content available

Partia komunistyczna w konstytucji ZSRS z dnia 5 grudnia 1936 r.

100%
Mażewski L.
Z Dziejów Prawa
|
2019
|
vol. 12
573-585
DE
Die ersten beiden sowjetischen Verfassungen (RSFSR von 1918 und UdSSR von 1924) schwiegen in Bezug auf die politische Rolle der kommunistischen Partei, obwohl sie die ideologischen Ziele des politischen Systems regelten. Nach der Verabschiedung des ersten Verfassungsaktes begann eine Diskussion über die rechtliche Regelung der Rolle der Partei. Ihre Ergebnisse wurden nur in geringem Maße in die Praxis umgesetzt, dies geschah erst während der Arbeiten an dem dritten sowjetischen Grundgesetz. Die Verfassung von 1936 verankerte die kommunistische Partei rechtlich. Ihre Versammlun- gen wurden nicht als Beratungen der gesetzgebenden Körperschaft anerkannt, aber die Werk- tätigen der Städte und Dörfer - als konstitutionelle Souveräne - wurden durch die Tätigkeit von Parteiorganen institutionalisiert. Darüber hinaus gewann die WKP (B) noch einen wesent- lich Einfluss auf den Verlauf der Wahlen, indem sie im rechtlichen Sinne bestätigte, dass sie ins ordentliche Wahlsystem umgewandelt wurden. In Bezug auf den Status der WKP (B) besagt die Verfassung von 1936, dass die Partei als ein spezifisches Staatsorgan, ein Element des konstitutionellen Souveräns und nicht nur als die Ach- se des Machtsystems zu behandeln ist. Früher war die Macht der Partei unbegrenzt, war das jetzt auch möglich? Die Konstitutionalisierung der politischen Stellung der kommunistischen Partei hatte zur Folge, dass das Recht ihre Rechtslage zu regeln begann, was sich auf lange Sicht ver- stärken sollte. Es muss festgestellt werden, dass dies wirklich nur in geringem Ausmaß passierte.
EN
The first two Soviet constitutions (the RSFRR in 1918 and the USSR in 1924) re- mained silent on the political role of the Communist Party, although they regulated the ideologi- cal goals of the system. After the adoption of the first constitutional act, a discussion began on the legal way of regulating the role of the party. Its results were used in practice to a small extent, and only in the course of work on the third consecutive Soviet constitution. The Constitution of 1936 legally anchored the Communist Party. Its congresses were not rec- ognised as a legislative body, but the working people of towns and villages - as constitutional sovereignty - were institutionalised through the actions of the party’s authorities. Additionally, the CPSU (b) gained a significant influence on the course of the elections, confirming in a legal sense their transformation into a system of universal voting. As far as the status of the CPSU (b) is concerned, the Constitution of 1936 provides for the transition to treating the party as a specific state body, an element of constitutional sovereignty, and not only as an axis of the system of power; previously the scope of its authority was unlimit- ed, so was it the same at the moment? The fact of constitutionalisation of the Communist Party’s political position led to the law regulating its legal situation, which should have been intensified in the long run. It has to be said that only to a small extent did this happen.
PL
Dwie pierwsze konstytucje sowieckie (RSFRR z 1918 r. i ZSRS z 1924 r.) milczały w sprawie ustrojowopolitycznej roli partii komunistycznej, chociaż regulowały ideologiczne cele ustroju. Po uchwaleniu pierwszego aktu konstytucyjnego rozpoczęła się dyskusja na  temat sposobu prawnej regulacji roli partii. Jej rezultaty tylko w niewielkim stopniu zostały wykorzystane w praktyce, i to dopiero w pracach nad trzecią z rzędu sowiecką ustawą zasadniczą.       Konstytucja z 1936 r. zakotwiczyła prawnie partię komunistyczną. Nie doszło do uznania jej zjazdów za obrady ciała ustawodawczego, ale lud pracujący miast i wsi - jako suweren konstytucyjny - uległ instytucjonalizacji poprzez działania organów partii. Dodatkowo WKP (b) uzyskała jeszcze istotny wpływ na przebieg wyborów, potwierdzając w sensie prawnym zamienienie ich w system powszechnego głosowania.  Jeśli chodzi o status WKP (b), to konstytucja z 1936 r. stanowi o przejściu do traktowania partii jako specyficznego organu państwa, elementu suwerena konstytucyjnego, a nie jedynie osi systemu władzy; poprzednio zakres jej władzy był niczym nieograniczony, czy obecnie było tak samo? Fakt konstytucjonalizacji ustrojowej pozycji partii komunistycznej sprawił, że prawo zaczęło regulować jej sytuację prawną, co w dłuższej perspektywie powinno się nasilić. Trzeba stwierdzić, że jedynie w niewielkim stopniu tak się rzeczywiście stało.
4
Content available remote

O sposobie prawniczej interpretacji stanu wojennego z 13 grudnia 1981 r. i jego następstw. Nie Carl Schmitt a Jerzy Stembrowicz

100%
Mażewski L.
Przegląd Sejmowy
|
2013
|
issue 4(117)
103-110
EN
In order to better understand the sense of proclamation of martial law in Poland (on 12/13 December 1981) and its consequences, Paweł Bała, a lawyer form Siedlce University of Natural Sciences and Humanities, proposes to draw on Carl Schmitt, a well-known German law theorist and constitutionalist. This concerns, in particular, the approach to this question from the perspective of Carl Schmitt and his decisionism. It must be said that neither Schmitt’s theory of decisionism, nor its relative concepts of dictatorship, can adequately help us to understand the sense of the decisions taken on that particular December night by the Council of State, and the events that took place thereafter in the People’s Republic of Poland. The author’s fi nal conclusion in his argument against Bała is as follows: it is Jerzy Stembrowicz, rather than Carl Schmitt, who should be a guide in our efforts to fi nd proper legal interpretation of the events relating to the proclamation of martial law in the People’s Republic of Poland. Nevertheless, the ideas of the German theorist also deserve attention, and may be inspiring.
5

"Aleksander Wielopolski a ukaz z 8 czerwca 1862 r. o atrybucjach namiestnika i zakresie władzy cywilnej w Królestwie Polskim"

100%
Mażewski L.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2016
|
vol. 68
|
issue 1
87-103
PL
W trakcie ustrojowej rekonstrukcji Królestwa Polskiego, podjętej w latach 1861-1862 przez margrabiego Aleksandra Wielopolskiego, doszło do ustanowienia nowego, trzeciego już, modelu namiestnictwa. Rozwiązanie to zawierał ukaz Aleksandra II z 8 czerwca 1862 r. o atrybucjach namiestnika i zakresie władzy cywilnej w Królestwie Polskim. Wiadomo, że na przełomie lat 1861/1862 margrabia występował z licznymi propozycjami w zakresie reformy urzędu namiestnika. Czego one dotyczyły i czy miały jakiś wpływ na przyjęte przez cesarza rozwiązanie prawne?
6
Publication available in full text mode
Content available

Rafał Łatka, Beata Mackiewicz, ks. Dominik Zamiatała, Prymas Stefan Wyszyński. Biografia

100%
Mażewski L.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2020
|
vol. 72
|
issue 2
285-289
EN
Rafał Łatka, Beata Mackiewicz, ks. Dominik Zamiatała, Prymas Stefan Wyszyński. Biografia
7
Publication available in full text mode
Content available

Próba ratowania Królestwa Polskiego. O prawnopolitycznych aspektach negocjacji polsko-rosyjskich we wrześniu 1831 roku

100%
Mażewski L.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2013
|
vol. 65
|
issue 1
327-339
8
Publication available in full text mode
Content available

Te method of appointment and responsibilities of the President of the Republic of Poland in the perspective of emergence of the Prime Minister’s government system

100%
Mażewski L.
Constitutional Review
|
2019
|
issue 3
PL
One should postulate far-reaching constitutional changes in terms of the political position and competences of the President of the Republic of Poland but without undermining the way he has been appointed so far. For now, all those rules must remain as they were decided on 27th September 1990. Only this way a non-conflict governance structure can be created in Poland. After some time, when this model of exercising public authority will became established, one can return to the question of how to elect the President of the Republic of Poland. In short, the efforts visible both in the Constitutional Act of 17th October 1992 and the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April 1997, aimed at evolutionary limiting the scope of competences of the head of state, need to be continued. Even if the mode of election of the President of the Republic of Poland cannot be changed at this time, at least a few de lege ferenda postulates can be formulated that would lessen the political effects of universal presidential elections, bringing us closer to the emergence of the Prime Minister's government system. These postulates concerns, inter alia, lowering the majority needed to reject the presidential legislative veto, resigning from the legislative initiative on amending the Constitution, specifying the procedure for ratifying and terminating international agreements, limiting independence in conducting foreign policy, and some restrictions on the nomination of certain categories of public officials.
9
Publication available in full text mode
Content available

Problem obumarcia państwa w myśli twórców marksizmu a istnienie państwa sowieckiego Kilka uwag o powstaniu klasy panującej w socjalizmie

100%
Mażewski L.
Z Dziejów Prawa
|
2020
|
vol. 13
DE
Die Idee des Kommunismus enthielt das Versprechen, dass es ausreicht, das Privateigentum abzuschaffen und den Staat zum zentralisierten Organ zur Verwaltung der Produktionsmittel zu machen, damit er von selbst abstirbt. Allerdings warnten schon die Anar- chisten im 19. Jahrhundert und allen voran Michail Alexandrowitsch Bakunin davor, dass der Versuch, dieses Vorhaben zu verwirklichen, mit der Einsetzung eines überall herrschenden Despotismus enden müsse. Doch Karl Marx und Friedrich Engels blieben ihren kommunistischen Idealen bis an ihr Lebensende treu, weil die halbreligiösen Träumereien der Utopisten über die mühseligen Bemühungen der Forscher, die Geschichte der Menschheit zu verstehen, die Ober- hand gewannen. In dieser Situation hätten die Begründer des Marxismus unbewusst die ide- ologische Rechtfertigung der Interessen einer Kaste von Berufsrevolutionären, den künftigen Herrschern der kommunistischen Utopie, artikuliert, indem sie tatsächlich die Begründer einer neuen herrschenden Klasse waren, die einem sozialistischen Staat eigen ist.
EN
The idea of communism contained the promise that we simply needed to abolish private property, make the state the entity that manages the means of production in a centralised manner, and the death of the state would automatically follow. Yet, already the 19th century, the anarchists, especially Mikhail A. Bakunin, warned that the attempt to implement this project must end in all-encompassing despotism. However, Karl Marx and Friedrich Engels remained committed to their communist ideals throughout their whole life, because the semi-religious uto- pian fantasies prevailed in them over the strenuous efforts of researchers trying to understand human history. In such a situation, the founders of Marxism would unknowingly articulate the ideological justification for the interests of a caste of professional revolutionaries, the future rul- ers of the communist utopia, in this way contributing to the establishment of a new ruling class in the socialist state.
PL
Idea komunizmu zawierała obietnicę, że wystarczyło jedynie znieść własność prywatną, uczynić państwo podmiotem zarządzającym w sposób scentralizowany środkami produkcji i samoczynnie nastąpi obumarcie państwa.  A przecież już XIX-wieczni anarchiści, głównie Michał A. Bakunin, ostrzegali, że próba realizacji tego projektu musi zakończyć się ustanowieniem wszechogarniającej despotii. Jednak Karol Marks i Fryderyk Engels do końca życia pozostali przywiązani do swojego komunistycznego ideału, bo na poły religijne rojenia utopistów zwyciężyły u nich nad mozolnym wysiłkiem badaczy, próbujących zrozumieć ludzką historię. W takiej sytuacji twórcy marksizmu artykułowaliby nieświadomie ideologiczne uzasadnienie interesu kasty zawodowych rewolucjonistów, przyszłych władców komunistycznej utopii, będąc w efekcie fundatorami istnienia nowej klasy panującej, właściwej dla państwa socjalistycznego.
10
Publication available in full text mode
Content available

Spory wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce w latach 1981-1985

100%
Mażewski L.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2017
|
vol. 69
|
issue 2
207-224
EN
The creation of the Constitutional Tribunal (1981, 1985), instead of a separate chamber of the Supreme Court, was accompanied by numerous discussions and sometimes even disputes. The process took place between 1981 and 1985. It was decided that in case of analyzing whether a law is constitutional and legal, the most important element is the existence of an independent state body such as the Constitutional Tribunal. Moreover, jurisdiction activity was brought into the purview of the Tribunal. In order to achieve this, the Parliament (Polish Sejm) had to enact a proper statutory law and to select judges for the Constitutional Tribunal. However, regardless ofall the legal deficiencies which accompanied the legal regime of the new body, it should be considered an important step in the construction of the constitutional judiciary in Poland. The jurisdiction activity of the Tribunal between 1986 and 1989 also attests to that. The constitutional legislator created such a model of the Tribunal which prevented it from being fully recognized as a constitutional court. The rationale behind this was thenecessity of preserving the Parliament’s superior position in the system of state bodies. The Tribunal was rather founded as a body to analyze the legality of law in order to ensure the supremacy of constitutional acts in the system of law sources. However, even such a legal solution had its significance from the point of view of protection of civil and political rights as well as of civil liberties.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.