Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Inicjalne i finalne formuły grzecznościowe we współczesnych listach — częste błędy czy nowa praktyka interpunkcyjno-ortograficzna?

100%
Batko-Tokarz B.
Język Polski
|
2014
|
vol. 94
|
issue 1
76-80
2
Publication available in full text mode
Content available

Antropocentryzm tematycznych klasyfikacji słownictwa

100%
Batko-Tokarz B.
Polonica
|
2017
|
vol. 37
149-166
EN
Very often thematic classifications serve the purpose of presenting the typical user’s point of view language reality, which places the man in the centre of the linguistic universe. For that reason it is important mention the term of anthropocentrism in this context. The topic of this article is not to define this term, but rather to show varieties of manifestation of this category which is presented by authors of this classification. In this work there are considered the most popular both European and Polish thematic classification of lexicon, which are selected not only from dictionaries but also from varieties of researches on vocabulary. In thematic classification it can be observe associated but different meaning of this same term. Anthropocentrism is very often the result of ideological decision of the author of this classification, which human is placed in the centre of divided language universum in the main classification scheme. Anthropocentrism can also be shown in the different way. In many classification schemas in which the topic human isn’t explicitly presented, it’s manifested implicitly as the main term, due to the fact that thematic fields are chosen just from the perspective of human experience, which mirrors anthropocentric character of vocabulary and its varieties. So anthropocentrism in the second mining has majority in numbers of fields immediately considered man topic, even in the divisions presenting scientific vison od reality. It’s also difficult to state which fields are the measure of anthropocentrism. In the opinion of some linguistic researchers, sometimes the precise order of the fields becomes the proof of anthropocentrism. These statements are more vivid if they are compared with thematic classifications conducted from the scientific or theocentric point of view. The discussion regarding anthropocentrism of thematic classifications in vocabulary is important, because the understanding of the above described term often can influence on the researcher’s conclusions.
3
Publication available in full text mode
Content available

Co tytuły i podtytuły krakowskich i małopolskich druków ciągłych niezależnego obiegu wydawniczego mówią o rzeczywistości, w której powstały, i spojrzeniu na świat ich autorów

100%
Batko-Tokarz B.
Socjolingwistyka
|
2021
|
vol. 35
241-256
EN
In the 1980s illegal press played very important role in the fight about political changes in Poland and it also was one of the most important tools against official government language. This press was a part of bigger picture of the language self-defence in totalitarian political system. One of the most important places of its functioning was Cracow. At the beginning, a short description of the Cracow and Małopolska illegal press will be presented. However the main subject of the analysis in this article are titles and subtitles illegal press in the communism time in Cracow and the surrounding, especially various naming strategies used in this titles, as well as their functions. The closer look on that press from the medial onomastic perspective and especially from onomastic discourse analysis shows very well very interesting issues: specific social and political situation of that pass time or also the backgrounds and common values of their authors and readers. In the titles and subtitles of the analysed press we can find words phrases showing the huge needs of truthful information and of independence and freedom and also showing reality as a war. Independence press titles focus also on agitating to the revolt and changes, which consolidate illegal movement and groups protesting against PRL system. In order to achieve their goal, the authors use various naming strategies: the literary references, words pathos or also everyday language, irony, various language games and onomastic provocations (e.g. spelling mistakes, parody of official language, ambiguous titles).  
PL
W latach 80. prasa niezależna odegrała szczególną rolę w walce o przemiany ustrojowe w Polsce. Jednym z ważniejszych ośrodków jej funkcjonowania był Kraków. Dlatego przedmiotem analiz w tym artykule staną się tytuły i podtytuły krakowskich i małopolskich czasopism drugiego obiegu. Spojrzenie na tę prasę z perspektywy onomastyki medialnej, a zwłaszcza – onomastycznej analizy dyskursu, dobrze pokazuje specyfikę sytuacji społeczno-politycznej, w której one funkcjonowały, oraz świat wartości jej autorów i czytelników. Uwidaczniają się w nich – po pierwsze – leksemy mówiące o potrzebie rzetelnej informacji, niezależności, wolności, a po drugie – takie, które pokazywały rzeczywistość w kategoriach wojny oraz zachęcały do buntu i sygnalizowały konieczność szybkich zmian. Wszystkie tego typu zabiegi językowe miały na celu pozytywną autotoprezentację i konsolidację środowisk opozycyjnych, które wyraźnie i na różne sposoby kontestowały rzeczywistość PRL i chciały jej przeobrażeń. W tych celach autorzy tytułów sięgali także po potoczność, ironię, gry językowe i wartościowanie.
4

[recenzja:] Adrianna Seniów, Językowa kreacja świata kobiet w wybranych powieściach Elizy Orzeszkowej

100%
Batko-Tokarz B.
Język Polski
|
2012
|
vol. 92
|
issue 4
314–317
5

Słowniki o układzie hierarchicznym — próba uporządkowania pojęć

100%
Batko-Tokarz B.
Język Polski
|
2015
|
vol. 95
|
issue 5
406-417
PL
Tematem artykułu jest opis różnorodnej terminologii używanej do nazwania słowników o strukturze hierarchicznej w leksykografii polskiej na tle analogicznych zjawisk w leksykografii europejskiej. W pierwszej kolejności opisana została mnogość terminów stosowanych wymiennie, często jako synonimy, do określenia tego typu słowników w leksykografii europejskiej. Więcej uwagi poświęcone zostało leksykografii angielskojęzycznej (ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia tezaurusa), a także uwidaczniającym się czasem różnicom w użyciu tych terminów w różnych krajach europejskich (zwł. leksykografia francuska, leksykografia wschodnioeuropejska). Druga część artykułu dotyczy leksykografii polskiej. Omówiono stosowane czasem przez badaczy terminy nadrzędne takie jak „słownik onomazjologiczny” i „słownik niealfabetyczny”, a także używane najczęściej w odniesieniu do słowników z tego typu makrostrukturą terminy „słownik tematyczny”, „słownik pojęciowy”, „tezaurus”, uwzględniając częstotliwości ich stosowania oraz to, że są one różnie rozumiane.
EN
The main concern of this article is the description of various terminology which is used to name dictionaries with a hierarchical macrostructure in Polish lexicography in comparison with similar problems accrued in European lexicography. The first part of this article describes a variety of terms used to name this kind of dictionaries in European lexicography that are employed interchangeably, often as synonyms. This part of the article focuses especially on English language lexicography and pays particular attention to the term thesaurus. It also shows different preferences in the usage of some of the terms mentioned above in different countries in Europe (e.g. French lexicography and Eastern European lexicography). The second part of this article focuses on Polish lexicography. This part provides a description of the main terminology such as an onomasiological dictionary and a non-alphabetical dictionary which are sometimes used by linguists as well as of terms more and more often used by lexicographers such as topical dictionaries, thematic dictionaries, thesaurus. It is also shown how often those terms are used and what are the differences in their understanding.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.