Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Wraz z rozwojem gospodarczym powstają zasoby majątkowe gospodarstw domowych. Im dłuższy okres pokojowego rozwoju kraju, tym większa wartość zakumulowanego majątku. Wielkość majątku i jego rozłożenie w ramach społeczeństwa mają pewien wpływ na wielkość PKB i jego podział, w tym na strukturę zatrudnienia. Rozkład majątku w ramach społeczeństwa jest nieproporcjonalny i odpowiada regule V. Pareto. W Polsce, po transformacji ustrojowej, nastąpił znaczny wzrost majątku gospodarstw domowych, niemniej w odniesieniu do poziomu, jaki osiągnął w krajach Europy Zachodniej, jego średnia wielkość jest niezbyt wysoka. Natomiast w odniesieniu do zamożności społeczeństw w krajach Europy Centralnej i Wschodniej polskie społeczeństwo wypada – ogólnie rzecz biorąc – lepiej niż te, w których poziom PKB na głowę jest niższy, i gorzej niż te, w których poziom PKB na głowę jest wyższy (Słowenia, Czechy, Estonia i Węgry). Polskie społeczeństwo ma przy tym stosunkowo wysoki wskaźnik zadłużenia licząc do wartości majątku. Wynika to głównie z wyjątkowo dużej skłonności do posiadania na własność siedziby – mieszkania lub domu. Rozłożenie majątku w Polsce, tak jak w większości krajów, nie jest równomierne, jakkolwiek wskaźnik Giniego dla majątku jest o kilka punktów niższy niż w Europie jako całości i znacznie niższy niż wskaźnik obliczony dla całego świata. Najniższe wskaźniki tego typu w regionie mają Słowacja i Słowenia.
EN
With an economic development, there emerge households’ property resources. The longer is the time-period of peaceful development of the country, the greater is the value of accumulated assets. The volume of assets and its distribution within the society have some influence on the volume of GDP and distribution thereof, including the employment pattern. The distribution of assets within the society is disproportionate and corresponds with the V. Pareto principle. In Poland, after the systems transformation, there took place a considerable growth of households’ assets; notwithstanding, related to the level achieved in the West European countries, its mean volume is not too high. On the other hand, related to wealth of societies in the Central and Eastern European countries, the Polish society presents itself – in general – better than those where the level of per capita GDP is lower and worse than those where the level of per capita GDP is higher (Slovenia, the Czech Republic, Estonia, and Hungary). The Polish society has also a relatively high rate of indebtedness vis-à-vis the assets value. This stems mainly from the exceptionally great propensity to own one’s residence – a flat or a house. The assets distribution in Poland, as in the majority of countries, is not even, although the Gini index for assets is by a few percentage points lower than in Europe as a whole and considerably lower than the indicator calculated for the entire world. The lowest indices of this type in the region have Slovakia and Slovenia.
PL
W 2016 roku aktywa finansowe polskich gospodarstw domowych były równe krajowemu PKB. Ich pozycja netto była dość wysoka, gdyż odpowiadała mniej więcej 2/3 PKB. Polskie społeczeństwo jest bowiem stosunkowo mało, w porównaniu z zachodnimi, zadłużone. W aktywach zdecydowanie przeważają gotówka i środki zgromadzone w bankach. Od 2014 roku zarówno pozycja brutto, jak i netto gospodarstw domowych poprawiły się dzięki wzrostowi zatrudnienia, płac i rozszerzonemu programowi wsparcia socjalnego dla wielodzietnych rodzin (tzw. Program Rodzina 500 Plus). Analiza danych, które gromadzi od pewnego czasu NBP, wskazywałaby, że polskie społeczeństwo pewną część dodatkowych środków przeznaczyło na poprawienie swojej pozycji płynnościowej, gdyż dynamika przyrostu gotówki i należności na rozliczeniowych rachunkach w bankach były znacznie wyższe niż ogólny przyrost aktywów.
EN
In 2016, financial assets of Polish households equalled GDP. Their net position was quite high as it paralleled more or less 2/3 of GDP. This is so as the Polish society exhibits relatively low, compared with western ones, indebtedness. In assets, there definitely prevail cash in hand and cash in banks. Since 2014 both the gross and net position of households has improved owing to the growth of employment, salaries, and the extended programme of social support for large families (the so-called Family 500+ Programme). The analysis of data, which have been gathered by NBP for some time, would indicate that the Polish society destined some part of their additional means for improvement of their liquid position as the dynamics of incremental cash and receivables on personal accounts with banks were considerable higher than the overall increase in assets.
PL
Od kilkunastu lat rachunek bieżący bilansu płatniczego Polski jest deficytowy. Oznacza to, że Polska – w pewnym zakresie – finansowała swój rozwój importem kapitału prywatnego. Sytuacja taka doprowadziła do powstania dużej ujemnej międzynarodowej pozycji inwestycyjnej netto Polski, co zwrotnie wpływało na stan jej obrotów bieżących, czyniąc go deficytowym. Dzięki przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, w bilansie płatniczym pojawiała się duża nadwyżka w rachunku kapitałowym, która w znacznym stopniu finansowała deficyt obrotów bieżących. Polepszało to wprawdzie bieżącą pozycję płatniczą kraju, ale nie eliminowało ryzyka, jakie rodzi duża, rosnąca z roku na rok, ujemna międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto. W ostatnich dwóch latach w bilansie płatniczym Polski zaszły jednak znaczące zmiany. Po pierwsze, pojawiła się nadwyżka w bilansie handlowym, po drugie, zwiększył się eksport kapitału w postaci inwestycji bezpośrednich i lokat portfelowych. Zmiany w bilansie płatniczym nie zmieniły jednak międzynarodowej pozycji inwestycyjnej kraju, która jest charakterystyczna dla kraju rozwijającego się. Modyfikacje w polityce gospodarczej, które nastąpiły na przełomie lat 2015 i 2016, zrodziły jednak niepewności, które mogą w przyszłości sprowokować kryzys płatniczy kraju.
EN
For more than ten years, the Poland’s current account of the balance of payments has been deficit. This means that Poland – to a certain extent – has been financing its development with import of private capital. Such a situation has led to the occurrence of a large negative international net investment position of Poland, what, in return, has affected the state of its current account balance, making it deficit one. Owing to Poland’s accession to the European Union, there appeared a large surplus in the capital account in its balance of payments, which to a significant degree was financing the current account deficit of. To be sure, it was improving the current payment position of the country, but did not eliminate the risk born by the large, growing from one year to another, negative international net investment position. However, the last two years witnessed considerable changes in the Poland’s balance of payments. First, there took place a surplus in the trade balance; second, exports of capital in the form of direct investments and portfolio investments increased. Nevertheless, the changes in the balance of payments have not altered the international investment position of the country, which is characteristic for the developing country. However, the modifications in the economic policy, which took place at the turn of 2016, gave birth to uncertainties which may provoke the payment crisis of the country in future.
PL
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) są współcześnie jedną z najbardziej rozpowszechnionych form międzynarodowych transferów kapitału. Ich wolumen w okresie dobrej koniunktury gospodarki światowej stale rośnie, a w okresach recesji wykazuje przy tym relatywnie niską podatność na stresy. Celem artykułu jest przedstawienie, po pierwsze, w jaki sposób bezpośrednie inwestycje zagraniczne rozszerzają zewnętrzne relacje finansowe kraju przyjmującego, przez analizę ich wpływu na jego bilans płatniczy i międzynarodową pozycję inwestycyjną. Po drugie, w artykule starano się wskazać, jakie ograniczenia niesie ze sobą absorpcja zagranicznych inwestycji bezpośrednich dla zewnętrznej sytuacji płatniczej kraju przyjmującego i jego perspektyw rozwojowych.
EN
Foreign direct investments (FDI) are contemporarily one of the most frequent forms of international capital transfers. Their volume constantly grows in the period of prosperity of the global economy, while in the periods of recession it also displays a relatively low susceptibility to stresses. The aim of the article is to present, first, how foreign direct investments expand external financial relationships of the host country, through an analysis of their impact on its balance of payments and international investment position. Second, in his article, the author tried to indicate what limitations are entailed with absorption of foreign direct investments to the external payment situation of the host country and its developmental perspectives.
PL
W XXI wieku Polska rozwijała się dość szybko, między innymi dzięki importowi kapitału w postaci inwestycji bezpośrednich oraz pożyczek zaciąganych na międzynarodowych rynkach finansowych. W rezultacie stała się krajem dłużniczym ze stosunkowo dużymi zewnętrznymi zobowiązaniami, a także z relatywnie dużą ujemną międzynarodową pozycją netto. Jest to istotne ograniczenie dla polityki gospodarczej kraju, gdyż duże zagraniczne zobowiązania (pasywa) stanowią swoistą „bazę finansową”, na podstawie której – w pewnych okolicznościach – może rozwinąć się kryzys płatniczy w stosunkach z zagranicą. W artykule przeanalizowano wpływ, jaki poszczególne pozycje międzynarodowej pozycji inwestycyjnej mogą mieć teoretycznie na sytuację płatniczą kraju. Przedstawiono także sytuację płatniczą, która wystąpiła w Polsce w drugiej połowie 2015 roku po wyborach prezydenckich i parlamentarnych, w związku z zapowiadanymi zmianami w polityce gospodarczej. Kilka charakterystycznych oznak (znaczny spadek kursu złotego, obniżenie poziomu oficjalnych rezerw, wzrost kosztów zagranicznych pożyczek, obniżenie ratingu), wskazywało, że w oczach zagranicznych inwestorów Polska znalazła się wtedy „na cenzurowanym” i jeżeli następnie wystąpią kumulujące się, istotne błędy w polityce gospodarczej, to grozi jej kryzys płatniczy. Kryzys płatniczy nie jest więc jednak nieuchronny, niemniej wydaje się, że Polska wyczerpała już potencjał finansowania rozwoju zagranicznymi inwestycjami oraz pożyczkami i powinna zwiększyć swoją stopę oszczędzania, jeżeli chce utrzymać odpowiednio wysoką dynamikę wzrostu PKB.
EN
In the last decades, Poland has been developing quite quickly, inter alia, owing to import of capital in the form of direct investments and loans drawn in international financial markets. In result, it has become a debtor nation with relatively high external liabilities and with a relatively big negative international net position. This is a considerable limitation for the country’s economic policy as big foreign accounts payable (liabilities) are a peculiar ‘financial base’ based on which - in certain circumstances - there may be evolved a balance of payments crisis in relationships with foreign countries. In his article, the author analysed the impact which may theoretically be exerted by individual items of the international investment position on the country’s payment situation. He also presented the payment situation, which took place in Poland in the second half of 2015, aft er the presidential and parliamentary elections, in connection with the announced changes in the economic policy. A few characteristic symptoms (a signifi cant decline of the zloty exchange rate, official reserve level reduction, growth of costs of foreign loans or downgrade) indicated that as perceived by foreign investors Poland was then on the carpet and, if next there occurred cumulative signifi cant errors in the economic policy, it would have been endangered by the balance of payments crisis. Therefore, however, the balance of payments crisis is not unavoidable, nevertheless it seems that Poland has already exhausted its potential to finance the development with foreign investments and loans, and it should increase its rate of saving if it wants to retain the high dynamics of GDP growth.
PL
Po przejściowym osłabieniu się złotego w 2015 roku, jego kurs wzmocnił się w 2016 roku. Okazało się, że nowa polityka gospodarcza, mimo zwiększenia wydatków socjalnych i innych kontrowersyjnych rozwiązań, jaką wprowadził bądź zamierzał wprowadzić nowy rząd, nie osłabiła ani sytuacji budżetowej, ani polskiego systemu bankowego. W rezultacie kurs złotego wzmocnił się, wracając do poziomu sprzed wyborów. Pomogła w tym także sytuacja w bilansie płatniczym. Saldo rachunku bieżącego było – rozpatrując czas obecnego wieku – na historycznie niskim poziomie, zaś do Polski ciągle napływał zagraniczny kapitał pożyczkowy. Niemniej w bilansie płatniczym coraz wyraźniej widać tendencję do zwiększania eksportu polskiego kapitału prywatnego, co wskazywałoby na swoiste „dojrzewanie polskiej gospodarki” w stosunkach z zagranicą. Znajduje to odbicie w stanie aktywów międzynarodowej pozycji inwestycyjnej Polski. W ostatnich latach rosną bowiem polskie zagraniczne inwestycje bezpośrednie i portfelowe. Polska ma jednak bardzo dużą ujemną pozycję inwestycyjną netto, w związku z czym rachunek dochodów pierwotnych zamyka się dużym strukturalnym deficytem. Polska jest jednym z relatywnie największych, licząc do PKB, krajów dłużniczych. Rodzi to niebezpieczeństwo wystąpienia w Polsce kryzysu płatniczego w przypadku pojawienia się, w odpowiedniej skali, szoków wewnętrznych lub zewnętrznych.
EN
After a temporary weakening of the zloty in 2015, its rate of exchange strengthened in 2016. It appeared that the new economic policy, despite the increased social expenditure and other controversial solutions, which had been introduced or was intended to be introduced by the new government, did not weaken either the budgetary situation or the Polish banking system. In result, the zloty exchange rate strengthened, returning to the level it held before the elections. There was also helpful the situation in the balance of payments as the current account balance was - taking into consideration the present century’s time-period - at a historically low level, while Poland was still attracting foreign loan capital. Nevertheless, the balance of payments more and more apparently demonstrated the tendency to increase Polish private exports, what would have indicated the specific ‘maturing of Polish economy’ in its relationships with foreign countries. This is reflected in the state of assets of Poland’s international investment position as there have been recently growing Polish foreign direct and portfolio investments. However, Poland has a very large negative net investment position, hence the primary income account has a large structural deficit. Poland is one of relatively biggest, relating to GDP, debtor nations. This gives birth of a threat of occurrence in Poland of debt crisis in case of emergence, in a relevant scale, of internal or external shocks.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.