Search results

1

From post-communist democratic laissez-faire to prevention of territorial fragmentation: tightening the rules of municipal splits in Central and Eastern Europe after 1990

100%

Swianiewicz P.

Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development

|

2021

|

vol. 25

|

issue 1

5-17

EN

The article discusses municipal boundary changes in Central and Eastern Europe, concentrating on the heavily under-researched phenomenon of municipal splits. The first part describes the basic facts of municipal secessions in the region analysed. The second part presents a model explaining the national and municipal level factors behind the variation in the occurrence of successful split initiatives. It distinguishes between national institutional settings, economic, identity (cultural) and local political factors.

2

Intra-Municipal Units in Urban Political Systems in Poland: Vicious Roundabout of Marginalization or Dead-End Street ?

100%

Swianiewicz P.

NISPAcee Journal of Public Administration and Policy

|

2014

|

vol. 7

|

issue 2

173-198

EN

Neighbourhood / district councils exist in most big Polish cities. But their position in city politics is very weak, although differences among individual cities may be easily identified. There is also a low citizen interest in neighbourhood councils. The article tests a model to explain the variation among the cities and discusses the negative feedback between the dis-engagement of citizens and the narrow set of functions delegated to neighbourhoods. It asks the question if breaking that negative feedback is possible.

3

The Politics of Local Tax Policy-Making in Poland

100%

Swianiewicz P.

NISPAcee Journal of Public Administration and Policy

|

2016

|

vol. 9

|

issue 1

167-189

EN

The paper answers two basic questions: To what extent is tax policy an important item of the local political agenda in Polish municipalities ? Is it a subject of intense debates at city hall and local councils or is it accepted as a routine exercise ? The results suggest that the issues related to local taxes play a relatively marginal role compared to issues such as the location of major investments. However, the importance of taxes in local debates increases in those local communities in which the tax yields collected are larger and in the case of those taxes which are paid by a wider group of tax payers. Who governs in local tax-policy-making ? According to local provisions the proposal of tax resolution is submitted by the mayor, and the local council makes the final decision. But empirical findings suggest that the practice follows the “strong mayor” model, in which the local political leader, supporter by his staff of the financial department, is more influential than the councilors. Those questions are answered on the basis of field research conducted in 2014 in 36 Polish municipalities. The research methods included content analysis of minutes of local council meetings, as well as face-to-face survey and semi-structured in-depth interviews with over 100 mayors, chiefs of finance departments in city halls and councilors.

4

Varied attractiveness of urban terrains. The case of Warsaw

100%

Swianiewicz P.

Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development

|

1986

|

vol. 2

223-230

5

Adam Gendźwiłł, Ulrik Kjaer, Kristof Steyvers (red.), The Routledge Handbook of Local Elections and Voting in Europe, Routledge, London, New York 2022, 534 s.

100%

Swianiewicz P.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2022

|

vol. 3

|

issue 89

103-105

6

W poszukiwaniu optymalnej wielkości. Opinie burmistrzów z Europy Środkowej na temat łączenia lub dzielenia rządzonych przez nich gmin

100%

Swianiewicz P.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2000

|

issue 2(2)

119-132

PL

"Wielkość jednostek szczebla podstawowego samorządu terytorialnego jest bardzo zróżnicowana w zależności od kraju występowania. Tyko do pewnego stopnia różnice te dają się wytłumaczyć przez uwarunkowania historyczne. Specjaliści wysuwają rozmaite argumenty na poparcie zarówno małych jak i dużych jednostek samorządowych. Podstawowymi kryteriami używanymi w tej dyskusji są efektywność ekonomiczna, procedury demokratyczne, dystrybucja obciążeń podatkowych, jakość świadczonych usług, możliwość stymulowania rozwoju lokalnego. Niniejszy artykuł służy przedstawieniu, na tle teoretycznych rozważań , opinii przedstawicieli samorządów terytorialnych z Europy Środkowej na temat łączenia lub dzielenia rządzonych przez nich jednostek."

7

Kręte ścieżki reform decentralizacyjnych w Ukrainie

100%

Swianiewicz P.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2022

|

issue 2(88)

9-15

EN

The article presents the history of decentralisation reforms in Ukraine beginning with the last decade of the 20th century until the end of the year 2021, with a special focus on the territorial-administrative reform implemented in 2015–2020. The level of local autonomy in Ukraine is compared to the local autonomy index in other European countries, which was created on the basis of the same methodology.

PL

Artykuł przedstawia historię reform decentralizacyjnych w Ukrainie od początku lat dziewięćdziesiątych XX stulecia do końca 2021 r., ze szczególnym uwzględnieniem reformy terytorialno-administracyjnej przeprowadzonej w latach 2015–2020. Poziom autonomii samorządów lokalnych w Ukrainie odnoszony jest do stworzonego na podstawie identycznej metodologii wskaźnika autonomii lokalnej w innych krajach europejskich.

8

Ewolucja stylów lokalnego przywództwa politycznego. Luka między preferencjami mieszkańców a ich postrzeganiem faktycznego zachowania burmistrzów (prezydentów) miast w Polsce

100%

Swianiewicz P.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2024

|

vol. 95

|

issue 1

70-84

EN

This article aims to explore residents’ preferences and perceptions of the actual styles of local political leadership in Poland over the past decades. In particular, it analyses the size of the gap between preferred and perceived leadership styles. The paper uses a classification developed by Peter John and Alistair Cole distinguishing city boss, visionary, care-taker, and consensus facilitator styles. The primary empirical material comes from a nationwide survey of residents conducted in December 2022 and surveys in a few case study cities conducted in the spring and summer of 2023. In addition, previously published results from surveys conducted using similar methods are used. The results indicate a growing preference for consensus facilitator style, assuming an inclusive style for both policy preparation and policy implementation. The size of the ‘expectations gap’ is explained by the socio-demographic characteristics of the respondents (age, education) and the size of the city. Younger and better educated respondents have a particularly high expectation that mayors should involve different stakeholders in the preparation and implementation of local policies, while at the same time being more critical in assessing the actual behaviour of local authorities.

PL

Artykuł ma na celu poznanie preferencji mieszkańców Polski i postrzegania przez nich faktycznych stylów lokalnego przywództwa politycznego w Polsce w minionych dekadach. W szczególności analizuje się w nim wielkość luki pomiędzy preferowanymi i postrzeganymi stylami przywództwa. W artykule wykorzystuje się klasyfikację opracowaną przez Petera Johna i Alistaira Cole’a, wyróżniającą style bossowski, wizjonerski, zachowawczy i koncyliacyjny. Podstawowy materiał empiryczny pochodzi z ogólnopolskiego sondażu mieszkańców przeprowadzonego w grudniu 2022 r. oraz z badań ankietowych w kilku miastach – studiach przypadków – przeprowadzonych wiosną i latem 2023 r. Dodatkowo wykorzystano wcześniej publikowane wyniki badań prowadzonych za pomocą zbliżonych metod. Wyniki wskazują na rosnące preferencje dotyczące stylu koncyliacyjnego, zakładającego inkluzywność, zarówno jeśli chodzi o wybór celów strategicznych, jak i sposoby realizacji polityk miejskich. Wielkość „luki oczekiwań” wyjaśniana jest za pomocą cech społeczno-demograficznych respondentów (wiek, wykształcenie) oraz wielkości miasta. Młodsi oraz lepiej wykształceni respondenci w szczególnie dużym stopniu oczekują, że burmistrzowie będą chcieli angażować różnych interesariuszy w tworzenie i wdrażanie polityk lokalnych, a jednocześnie są bardziej krytyczni w ocenie rzeczywistych zachowań władz lokalnych.

9

Cosmopolitans of small fatherlands

63%

Swianiewicz P., Lackowska M.

Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development

|

2008

|

vol. 13

197-208

EN

The paper investigates into the specific features of the residents living in the metropolitan areas (MAs) in Poland. Basing on the statistical data and survey conducted in the two Polish MAs we draw conclusions on the spatial and political behaviour of metropolitan residents and on their territorial identity. The results show that a fair share of metropolitan residents live in a scale wider then their home municipality. Moreover some citizens (especially those who migrated to suburbs recently and those with higher education) reveal stronger spatial identity with the whole metropolitan area then with their home municipality. Delocalisation is also reflected in the lack of interest in municipal politics and low trust in suburb municipal politicians, while their interest in general politics remains on a high level.

10

Local Tax Competition in Poland?

63%

Swianiewicz P., Łukomska J.

Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development

|

2016

|

vol. 20

|

issue 3

37-43

EN

The concept of tax competition has been successfully applied in an analysis conducted in several European countries, but so far it has not been systematically tested either in Poland or in other countries of Central and Eastern Europe. There are two types of competition discussed in the article: classic competition for mobile tax base and ‘yardstick competition’, in which local politicians compete for political capital being related to the comparison of tax rates with neighbouring municipalities. It is expected that in Poland the ‘yardstick competition’ is more important from the classic competition for the mobile tax base.

11

Neighbourhood Council as a Path of Political Career Development in Poland

63%

Swianiewicz P., Chełstowska K.

Polish Sociological Review

|

2015

|

vol. 190

|

issue 2

223-238

EN

The article discusses the role of sub-municipal (neighbourhood, city district) councils as a path to a political career in Polish big cities. The reported research is based on data from six Polish cities. The analysis of social composition of the group of neighbourhood councillors refers to Putnam’s law of increasing disproportionality. Through reference to various theoretical concepts, the process of selection is divided into three stages: self-selection, pre-selection (top-down selection) and bottom-up selection. The role of neighbourhood councils is considered in the context of the concepts of the “incubator” and “respirator” of a political career.

12

Mazowsze – bilans 25-lecia

63%

Swianiewicz P., Łukomska J.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2024

|

issue 48

65-89

EN

The article provides a summary of 25 years of activity of the self-government of the Mazowieckie Voivodeship, focusing on changes in the level of development at the regional and sub-regional levels, as well as trends in public services provided by local government institutions. The service sectors associated with the largest budget expenditures were selected for discussion, namely transportation (both in terms of maintenance and construction of provincial roads and regional public transport), healthcare and culture. The article also highlights changes in the level of technical and social infrastructure in the region, as well as the use of European Funds by local governments in Mazovia, as an important factor stimulating development. The conducted analyses confirm the thesis of Mazovia's strengthening position as a leading centre of development in the country, both at the regional and sub-regional levels.

PL

Artykuł zawiera podsumowanie 25 lat działalności samorządu wojewódzkiego Mazowsza, a w szczególności zmian w poziomie rozwoju w skali regionu oraz poszczególnych subregionów, a także trendów w zakresie usług publicznych dostarczanych przez instytucje samorządowe. Do omówienia zostały wybrane sektory usług wiążące się z największymi wydatkami budżetowymi, a więc transport (zarówno w zakresie utrzymania i budowy dróg wojewódzkich, jak i regionalnego transportu zbiorowego), ochrona zdrowia i kultura. Artykuł wskazuje także na zmiany w poziomie infrastruktury technicznej i społecznej w regionie oraz na wykorzystanie środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej przez samorządy Mazowsza, jako na ważny czynnik pobudzający rozwój. Przeprowadzone analizy potwierdzają tezę o umacnianiu się pozycji Mazowsza jako wiodącego w kraju ośrodka rozwoju zarówno na poziomie regionu, jak i poszczególnych subregionów.

13

Czynniki warunkujące preferencje i działania samorządów gminnych w Polsce w zakresie łagodzenia i adaptacji do zmian klimatycznych

63%

Lackowska M., Swianiewicz P.

Prace Geograficzne

|

2017

|

issue 149

55-80

EN

In the article we analyze types and determinants of local climate policies undertaken by Polish communes. We use a distinction between adaptation and mitigation policies. Our study is based on a survey on all Polish communes conducted in 2014 (response rate 51%).The research has revealed a far-reaching coherence of situation in Polish and foreign communes (when compared to foreign literature). Polish communes declare most frequently mitigation activities, which we explain by national and EU support. Obligation for local plans of low emission economy, together with financial incentives for this goal has led to a local focus being placed on air quality. Among the factors explaining differentiation in locally undertaken actions, the most important one is size (population) of a commune (which influences e.g. the competences of local administration). In the case of adaptation, the perceived vulnerability of a commune (experience of past and expectation of future extreme weather events related to water) is also important. Other factors, like the affluence of municipality a commune, has turned out to have secondary importance, determined by size. When looking at determinants of the will to spend more money on mitigation than adaptation, we have discovered that it depends on the conviction that human activity influences climate changes and that local governments should undertake climate policies.

PL

W artykule analizujemy rodzaje działań dotyczących zmian klimatu, jakie podejmują gminy polskie, a także determinanty podejmowanych polityk. Posługujemy się przy tym rozróżnieniem na działania łagodzące zmiany klimatu i adaptacyjne. Materiał empiryczny pochodzi z ankiety przeprowadzonej wśród wszystkich gmin polskich w 2014 r. (zwrot 51%). Badanie wykazało znaczną zbieżność sytuacji w polskich gminach z tą opisywaną w literaturze zagranicznej. Gminy polskie najczęściej deklarują działania łagodzące zmiany klimatu, co przypisujemy ogólnopolskiemu i unijnemu wsparciu. Wytyczne dotyczące realizacji na poziomie lokalnym gospodarki niskoemisyjnej w połączeniu ze źródłami dofinansowania inwestycji z tego zakresu zaowocowały wyraźnym skupieniem samorządów na ochronie powietrza. Wśród zmiennych wyjaśniających przyczyny zróżnicowania działań wobec zmian klimatu najważniejsza okazała się wielkość samorządu, wiążąca się z jego zasobami (np. kompetencjami pracowników administracyjnych). W przypadku działań adaptacyjnych ważne jest także postrzegane zagrożenie ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi związanymi ze środowiskiem wodnym. Pozostałe zmienne (w tym zamożność samorządu) mają charakter wtórny wobec wielkości. Z kolei deklarowanie chęci wydawania większych pieniędzy na łagodzenie niż na adaptację wiąże się wyraźnie z wiarą we wpływ człowieka na zmiany klimatu oraz przekonaniem, że samorząd powinien prowadzić politykę klimatyczną.

14

Geografia produkcji wiedzy w zakresie europejskich studiów miejskich

63%

Swianiewicz P., Niedziółka M.

Studia Litteraria et Historica

|

2023

|

issue 12

PL

Produkcja wiedzy naukowej w zakresie studiów miejskich, a także wpływ tej wiedzy na innych badaczy nie są równomiernie rozmieszczone. Badania powstające w niektórych ośrodkach akademickich są częściej cytowane od innych. Artykuł śledzi przestrzenną koncentrację studiów miejskich w krajach europejskich w trakcie ostatniej dekady. Na poziomie teoretycznym odwołuje się do teorii rozwoju zależnego wyróżniającej obszary globalnego centrum, peryferii i półperyferii, stosując ją do powstawania wiedzy akademickiej. W oparciu o dane bibliometryczne artykułów z wybranych renomowanych czasopism międzynarodowych tekst ten konstruuje syntetyczny wskaźnik centralności produkcji wiedzy naukowej w zakresie studiów miejskich tworzonej w ośrodkach akademickich poszczególnych krajów. W szczególności zwraca uwagę na peryferyjną lub półperyferyjną pozycję niemal wszystkich krajów Europy Środkowo-Wschodniej.

EN

The production of scientific knowledge in urban studies is not evenly distributed. Studies produced in some academic centres are cited more frequently than others and have a larger impact on the academic community. This article traces the spatial concentration of urban studies in European countries over the last decade. On a theoretical level, it refers to the theory of dependent development, distinguishing areas of global core, periphery and semi-periphery, and applying this theory to the production of academic knowledge. Based on the bibliometric data of articles from selected renowned international journals, the article constructs a synthetic index of the centrality of academic knowledge production in urban studies, developed in the academic centres of individual countries. In particular, it draws attention to the peripheral or semi-peripheral position of almost all Central and Eastern European countries.

15

Wyjście z cienia? Obecność studiów samorządowych w Europie Środkowej i Wschodniej w nauce europejskiej

63%

Swianiewicz P., Kurniewicz A.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2019

|

issue 1(75)

28-51

PL

Artykuł jest analizą zmian pozycji studiów nad samorządami lokalnymi w Europie Środkowo-Wschodniej w głównych nurtach nauki europejskiej. Autorzy odwołują się do teorii rozwoju zależnego (Wallerstein, Prebish) zastosowanej do nauki, traktując Europę Środkowo--Wschodnią jako region półperyferyjny. Analiza empiryczna składa się z dwóch części. Pierwsza, o charakterze jakościowym, to przegląd najważniejszych badań porównawczych samorządów europejskich w ostatnim ćwierćwieczu wraz z określeniem miejsca Europy Środkowo-Wschodniej i badaczy z tego regionu. Druga – ilościowa – oparta jest na analizie artykułów publikowanych w renomowanych międzynarodowych czasopismach oraz ich cytowań notowanych w bazie Scopus. Wśród autorów opracowań poświęconych samorządom w Europie Środkowo-Wschodniej wyróżnieni zostali autorzy lokalni oraz „kolonizatorzy” – badacze pracujący w uniwersytetach krajów Europy Zachodniej i Ameryki. Analiza obejmuje 14 krajów Europy Środkowej i Wschodniej (wszystkie nowe kraje członkowskie UE oraz kraje bałkańskie – Albanię, Macedonię i Serbię).

EN

The article is an analysis of the changing role and position of research on local governments in Central and Eastern Europe in the mainstream European studies. The article refers to dependency theory (Wallerstein, Prebish) applied to scientific research. It classifies Central and Eastern Europe as a half-periphery of academic research. Empirical analysis consists of two parts. The first – qualitative – is a review of the most important comparative studies of European local governments and includes discussion of the role of local governments and researchers from the Eastern part of the continent in those studies. The second – quantitative – is based on an analysis of articles published in the best international journals and citations of those articles in the Scopus database. The authors of articles on local governments in Central and Eastern Europe are divided into two groups: “locals” and “colonisers” – i.e. academics from Western universities conducting their research in Eastern Europe. The analysis covers 14 countries of Central and Eastern Europe (all the New Member States that have joined the EU since 2004 plus the Balkan countries – Albania, Macedonia and Serbia).

16

Cykl polityczny w opłatach za lokalne usługi publiczne w Polsce

63%

Swianiewicz P., Kurniewicz A.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2018

|

issue 2(72)

56-77

PL

Koncepcja politycznego cyklu wyborczego została pierwotnie sformułowana w odniesieniu do decyzji podejmowanych na szczeblu centralnym (przez rządy i parlamenty), ale można ją zastosować także do szczebla lokalnego. Większość dotychczasowych opracowań empirycznych dotyczyła wydatków publicznych (jak zmienia się ich wysokość i struktura w zależności od cyklu wyborczego). Nieco rzadziej badano również związek z lokalną polityką podatkową. W polskich badaniach lokalnych finansów publicznych koncepcja cyklu wyborczego (politycznego) była dotychczas rzadko stosowana. W artykule sprawdzamy, czy tytułowa koncepcja teoretyczna nadaje się do interpretacji decyzji odnoszących się do opłat za lokalne usługi publiczne. Związek testowany jest na przykładzie opłat za wodę i ścieki, czynszów w mieszkaniach komunalnych, cen w lokalnym transporcie zbiorowym i opłat parkingowych. Drugie pytanie badawcze odnosi się do czynników wpływających na wystąpienie cyklu politycznego w poszczególnych usługach. Na ten temat artykuł stawia cztery hipotezy szczegółowe. Problemem metodycznym jest oddzielenie wpływu cyklu wyborczego od innych czynników, takich jak inflacja czy zmiana sytuacji finansowej samorządów wiążąca się m.in. z tempem wzrostu ekonomicznego. Zastosowane metody ilościowe odwołują się do panelowych modeli regresji logistycznej i modeli regresji liniowej.

EN

The concept of the political cycle was originally formulated with regard to decisions taken at the central level, but it may be also applied to the local level. Most of the previous empirical studies have focused on expenditure (how its size and structure change depending on the electoral cycle). The applicability of the concept to local tax policy has also been studied, although more rarely. In Polish studies of local public finance, the concept of political cycle has so far been rarely used. In this article, the authors check whether the theoretical frame of the political cycle is suitable for interpreting decisions relating to tariffs on local public services. It is empirically tested on tariffs on water and sewage, rents in municipal housing, tickets for local public transport and parking charges. The second research question concerns factors influencing the likelihood of the political cycle in different services. In this respect, the article puts forward four specific hypotheses. The authors have to face a methodological problem: the distinction between the influence of the electoral cycle and of other factors, such as inflation, or the change in the financial situation of local governments, and economic growth rate. The applied quantitative methods refer to panel logistic regression and linear regression models in which the impact of the electoral year is controlled by other variables.

17

Czy polski burmistrz jest (zbyt) silny? Pozycja burmistrza w poziomych relacjach władzy – perspektywa europejska

63%

Swianiewicz P., Krukowska J.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2018

|

issue 4(74)

26-47

PL

Artykuł porusza zagadnienie zróżnicowania pozycji politycznej burmistrza w państwach europejskich i implikacji, jakie niesie rola burmistrza w poziomych relacjach władzy dla funkcjonowania lokalnych scen samorządowych. W pierwszej części odnosimy się do pomiaru pozycji burmistrza uwzględniającego odmienne uwarunkowania instytucjonalne – m.in. sposób wyboru, zakres kompetencji względem organu uchwałodawczego czy łatwość odwołania przed upływem kadencji. W dalszej kolejności wskazujemy, jak ów odmienny kontekst pozycji politycznej burmistrzów przekłada się na kilka wybranych aspektów ich aktywności, m.in. skłonność do formalnego afiliowania w szeregach partii politycznej, percepcję własnej autonomii w codziennym zarządzaniu gminą przez samych burmistrzów oraz możliwość wieloletniego trwania na stanowisku.

EN

The article discusses the differences in the mayors’ political strength in European countries and the implications of their role in horizontal power relationships for the operation of the local government scene. First, it shows how the role of the mayor is measured, taking into account various institutional settings such as the election system, the scope of competences vis-à-vis the legislative body and possibilities of recall before the end of the term of office. Second, it demonstrates how such dissimilar contexts of the mayor’s political strength impact on several selected aspects of their activity, including the propensity to be formally affiliated with a political party, perception of the mayor’s autonomy in their day-to-day management of the municipality and the possibilities to keep the mandate for several terms in a row.

18

Can it be too close? The impact of the proximity of the Polish-German border on local development in Poland in the process of European integration

51%

Aksztejn W., Swianiewicz P., Szmigiel-Rawska K.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

|

2020

|

issue 49

9-25

EN

Celem artykułu jest zbadanie dynamiki rozwoju lokalnego na pograniczu polsko-niemieckim w procesie integracji europejskiej. Przyjmując perspektywę słabszego ekonomicznie partnera (Polski) i jego rynku wewnętrznego, użyto wskaźników socjoekonomicznych i podatkowych, aby zobrazować zarówno przestrzenny, jak i czasowy charakter występujących tam zjawisk. Analiza wykazała, że dynamika lokalnego rynku, inwestycji zagranicznych oraz rynku pracy zmieniała się wraz z procesem zacierania się granicy i miała charakter nieliniowy. Co więcej, bariery prawne wcześniej narzucane przez granicę państwową zostały zastąpione innymi ograniczeniami nowego, wspólnego rynku o bardziej społeczno-ekonomicznym charakterze. W konsekwencji najbliższe sąsiedztwo granicy stało się pierwszym beneficjentem integracji europejskiej zapoczątkowanej w latach 90., ale również pierwsze doświadczyło jej negatywnych stron.

PL

The aim of this study was to investigate the dynamics of local development in the Polish-German borderland in the process of European integration. Taking the perspective of the economically weaker partner (Poland) and its inner market, fiscal and socio-economic indicators were used to depict both spatial and time dimension of the phenomenon. The analysis showed that the dynamics of local economy, foreign investment and labour market have been changing with the advancement of debordering process and had a non-linear character. Furthermore, the legal barriers earlier imposed by the state border were replaced by other limitations for the new common market – more socio-economic in nature. As a result the immediate neighbourhood of the border was the first beneficiary of the European integration initiated in the nineties and the first to experience its drawbacks.

19

Inicjatorzy i opuszczeni: demokracja lokalna po gminnych „rozwodach”

51%

Swianiewicz P., Gendźwiłł A., Łukomska J.

Prace Geograficzne

|

2018

|

issue 154

7-33

EN

The article analyzes 12 cases of municipal splits, which occurred in Poland in the early 1990s. The authors focus on the consequences for the local democracy visible in the data on electoral participation. The quasi-experimental analyses, in which the situation in the municipalities after splits is compared to the situation in the most-similar municipalities, demonstrates that the splits contributed to the increase of electoral turnout and supply of candidates in the local councils elections, but simultaneously limited the electoral competition, measured by the candidates-per-seat ratio. The analyses demonstrate the significant differences between the municipalities-initiators and municipalities which were “abandoned”. The electoral mobilization effect, visible in the increased turnout rates, was significantly stronger among the initiators and this difference remains over a longer period. The results of the research based on the electoral data are supplemented by the analysis of the survey data documenting the opinions of two local communities, which experienced splits: Stoczek Łukowski (rural and urban municipalities), Raba Wyżna and Spytkowice.

PL

Artykuł przedstawia analizę 12 przypadków podziałów gmin, które miały miejsce w Polsce w połowie lat 90. XX w. Autorzy skupiają się na konsekwencjach podziałów dla demokracji lokalnej, w szczególności – uczestnictwa wyborczego. Badanie w schemacie quasi-eksperymentalnym (w którym sytuacja w gminach podzielonych jest porównywana z sytuacją w podobnych gminach, w których nie doszło do podziału), pokazuje, że podział gmin na mniejsze jednostki przyczynił się do wzrostu frekwencji wyborczej, wzrostu podaży kandydatów na radnych, ale również ograniczenia konkurencyjności wyborów, mierzonej liczbą kandydatów przypadających na 1 mandat. W większości przypadków ujawniły się również różnice między gminami-inicjatorami podziałów i gminami „opuszczonymi”. Efekt mobilizacji wyborczej, mierzony wzrostem poziomu frekwencji, był wyraźnie silniejszy w gminach-inicjatorach podziału i różnica ta utrzymuje się od wielu lat. Wnioski z badania opartego o dane wyborcze są uzupełnione analizą danych ankietowych dokumentujących opinie mieszkańców dwóch par gmin podzielonych: Stoczka Łukowskiego (gminy miejskiej i wiejskiej) oraz Raby Wyżnej i Spytkowic.

20

Wpływ statusu stolicy wojewódzkiej na rozwój miast – przypadek reform w latach 1975 i 1999 w Polsce

51%

Kurniewicz A., Swianiewicz P., Łukomska J.

|

2023

|

vol. 91

|

issue 1

23-42

EN

Several theories of regional development (e.g. new economic geography) claim positive relationship between administrative status of capital cities and their economic and population growth. Availability of capital goods as well as direct and indirect demand generated by administrative institutions are among factors which accelerate development. However, most of empirical studies so far have concentrated either on national capitals or on federal states. In our article we conduct empirical tests comparing the impact of reforms implemented in 1975 and 1999 in Poland on the development of cities gaining or losing their regional capital functions. On the basis of those results the article indicates differences in impacts of both reforms and attempts to explain those differences.

PL

Niektóre teorie rozwoju regionalnego (np. nowa geografia ekonomiczna) sugerują istnienie pozytywnego związku między statusem stołecznym miasta a dynamiką jego rozwoju gospodarczego i ludnościowego. Wśród czynników wyjaśniających tę relację wymienia się dostępność dóbr stołecznych, a także popyt generowany przez instytucje publiczne. Większość studiów empirycznych w literaturze międzynarodowej koncentruje się jednak na stolicach państw oraz podmiotów federacji. Na podstawie danych empirycznych i analizy dotychczasowej literatury artykuł porównuje wpływ reform przeprowadzonych w 1975 i 1999 r. na rozwój miast zyskujących lub tracących funkcję stolicy województwa w Polsce. Wskazuje na różnice we wpływie wywołanym przez obie reformy i stara się wyjaśnić czynniki decydujące o tych różnicach.

Refine search results

From post-communist democratic laissez-faire to prevention of territorial fragmentation: tightening the rules of municipal splits in Central and Eastern Europe after 1990

Intra-Municipal Units in Urban Political Systems in Poland: Vicious Roundabout of Marginalization or Dead-End Street ?

The Politics of Local Tax Policy-Making in Poland

Varied attractiveness of urban terrains. The case of Warsaw

Adam Gendźwiłł, Ulrik Kjaer, Kristof Steyvers (red.), The Routledge Handbook of Local Elections and Voting in Europe, Routledge, London, New York 2022, 534 s.

W poszukiwaniu optymalnej wielkości. Opinie burmistrzów z Europy Środkowej na temat łączenia lub dzielenia rządzonych przez nich gmin

Kręte ścieżki reform decentralizacyjnych w Ukrainie

Ewolucja stylów lokalnego przywództwa politycznego. Luka między preferencjami mieszkańców a ich postrzeganiem faktycznego zachowania burmistrzów (prezydentów) miast w Polsce

Cosmopolitans of small fatherlands

Local Tax Competition in Poland?

Neighbourhood Council as a Path of Political Career Development in Poland

Mazowsze – bilans 25-lecia

Czynniki warunkujące preferencje i działania samorządów gminnych w Polsce w zakresie łagodzenia i adaptacji do zmian klimatycznych

Geografia produkcji wiedzy w zakresie europejskich studiów miejskich

Wyjście z cienia? Obecność studiów samorządowych w Europie Środkowej i Wschodniej w nauce europejskiej

Cykl polityczny w opłatach za lokalne usługi publiczne w Polsce

Czy polski burmistrz jest (zbyt) silny? Pozycja burmistrza w poziomych relacjach władzy – perspektywa europejska

Can it be too close? The impact of the proximity of the Polish-German border on local development in Poland in the process of European integration

Inicjatorzy i opuszczeni: demokracja lokalna po gminnych „rozwodach”

Wpływ statusu stolicy wojewódzkiej na rozwój miast – przypadek reform w latach 1975 i 1999 w Polsce