Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Kryzys w strefie euro zapoczątkował proces jej reform, przewartościował tradycyjnie ujmowane korzyści i koszty przyjęcia wspólnej waluty oraz spowodował pojawienie się nowych szans i zagrożeń związanych z uczestnictwem w III etapie Unii Gospodarczej i Walutowej. W szczególności państwa członkowskie europejskiej unii walutowej zostały zmuszone do wyasygnowania ze swych źródeł publicznych pokaźnych środków finansowych z tytułu solidarnego udziału w wielomiliardowych funduszach i pakietach pomocowych dla krajów peryferyjnych, przeżywających trudności płatnicze (tzw. GIPSI). Z drugiej strony bycie współemitentem drugiego co do ważności pieniądza międzynarodowego niesie ze sobą duże pożytki z tytułu zewnętrznej renty emisyjnej (senioratu) i bezpieczeństwa walutowego.
EN
The euro area’s crisis has initiated reforming process and revalued traditionally perceived advantages and costs of common currency adoption. At the same time, it has caused new opportunities and threats connected with the participation in the third stage of the Economic and Monetary Union. The EMU crisis compelled member states to mobilise significant financial means from public sources to establish jointly multibillion funds and support packages for the periphery countries facing payments problems (the so-called GIPSI group). On the other hand, being co-issuer of second ranked international money brings about big gains coming from external issuance rent (seigniorage) and currency safety.
PL
Druga dekada XXI wieku to okres ostrych zaburzeń finansowych oraz istotnych przemian strukturalnych w gospodarce europejskiej i światowej. W gospodarkach wielu krajów utrzymywały się tendencje stagnacyjne w połączeniu z tzw. lowflation a nawet deflacją. Po globalnym kryzysie finansowym i ekonomicznym lat 2008-2009 i kryzysie strefy euro lat 2010-2013 pojawiła się groźba trzeciej rundy kryzysu światowego, tym razem obejmującego głównie państwa „wschodzących rynków” i rozwijające się. Kryzys europejskiej unii walutowej wymusił nieortodoksyjne działania władz i organów Unii Europejskiej, zwłaszcza Europejskiego Banku Centralnego, spowodował zasadnicze przeorientowanie polityki gospodarczej państw strefy euro i przede wszystkim zapoczątkował szereg istotnych zmian organizacyjno-regulacyjnych, których wprowadzanie potrwa przez najbliższe kilka lat. Polska polityka gospodarcza w małym stopniu dostosowywała się do zachodzących w świecie zmian, koncentrując się na kwestiach wewnętrznych. Dzięki dużej redukcji deficytu sektora finansów publicznych, głównie za sprawą ograniczenia wydatków budżetowych, w połowie 2015 roku udało się zakończyć procedurę nadmiernego deficytu po sześciu latach jej obowiązywania. Wciąż otwarta pozostaje kwestia reformy systemu podatkowego, który jest mocno przestarzały, pełen niespójności i luk. W ostatnich latach zarysowuje się tendencja do wzrostu znaczenia polityki fiskalnej, mimo kłopotów rządu z utrzymaniem dyscypliny budżetowej kraju. Dla realizacji ambitnych obietnic wyborczych roku 2015, oznaczających de facto odejście od polityki zaciskania pasa, kwestia zasadniczej reformy i podwyższenia podatków – z wyjątkiem pośrednich – staje się coraz bardziej ewidentna. Z kolei polityka pieniężna mocno traci na efektywności tak ze względu na ewidentne błędy jej autorów, jak i na fakt, że od lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. W najbliższych latach przed polskimi władzami staje ważne zadanie ograniczenia skali nierównowagi tak wewnętrznej, jak zewnętrznej i tym samym zmniejszenia stopnia uzależnienia naszego kraju od napływu oszczędności zagranicznych.
EN
The second decade of the XXI century is a period of sharp financial turbulences and substantial changes in the world’s and European Union’s economies. In many countries, stagnant tendencies persist in conjunction with the so-called lowfl ation, and even defl ation. Aft er the global financial and economic crisis of 2008-2009 and the turmoil of the euro area in the years 2010-2013, there is a danger of the third round of crisis, this time touching mainly upon emerging markets and developing countries. The Economic and Monetary Union’s crisis has brought about unorthodox actions of the European Union’s authorities and organs, especially of the European Central Bank, reoriented thoroughly the European economic policy and caused launching of organisational and regulatory changes which will be implemented within a few next years. The Polish fiscal and monetary policy has to a lesser extent adjusted to the global changes, being focused on domestic issues. Thanks to the fall in the deficit, mainly due to budgetary expenditures mitigation, it was possible in the mid-2015 to close down the Excessive Defi cit Procedure having been valid for previous six years. Nevertheless, there is still open the question of tax system overhaul because the present Polish taxation is quite outdated, full of inconsistences and loopholes. In the last years, the role of fiscal policy has been on rise despite the government’s problems with maintaining the budgetary discipline. To fulfil ambitious election promises of the year 2015, which have de facto meant an abandonment of fi scal consolidation, an evident need arises to reform entirely the tax system and to increase taxes, except for indirect ones. On the other hand, the monetary policy is losing its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers but also due to the persistence of over-liquidity in the home banking system. It requires not only institutional changes but also an essential reorientation of the monetary policy’s concept and main objective. In the years to come, the state authorities must diminish the scale of internal and external disequilibria and this way to alleviate the dependence of Poland on foreign savings.
PL
Dzięki dużej redukcji deficytu sektora finansów publicznych, głównie za sprawą ograniczenia wydatków budżetowych, Polsce w połowie 2015 roku udało się zakończyć procedurę nadmiernego deficytu po sześciu latach jej obowiązywania. W związku z tym oraz wskutek zmiany ekipy rządzącej w Polsce w 2016 roku nastąpiło wyraźne odejście od polityki konsolidacji fiskalnej i poluzowanie polityki monetarnej. W ostatnich latach zarysowuje się tendencja do spadku znaczenia polityki pieniężnej, która mocno traci na efektywności, tak ze względu na ewidentne błędy jej autorów, jak i na fakt, że od wielu lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. Ostatnie pięć lat to okres stopniowej poprawy sytuacji na rynku międzybankowym w warunkach utrzymywania się nadpłynności sektora bankowego jako całości. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, po 2015 roku największe zagrożenia rysują się nie tyle ze strony niestabilnych czynników zewnętrznych, ile wynikają z ekspansywnej polityki wydatków publicznych.
EN
Thanks to the fall in budgetary deficit, mainly due to expenditures cuts, Poland managed in the mid-2015 to close the Excessive Deficit Procedure, having been valid for previous six years. Owing to this and to the political change in Poland we observed in 2016 a reversal of fiscal consolidation and easing of monetary policy. In last years, the role of Polish monetary policy has evidently diminished. It has lost its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers but also because they are not able to overcome the over-liquidity in the home banking system. It requires not only institutional changes but also an essential reorientation of the monetary policy’s concept and its main objective. The last five years led to gradual improvement of situation in the interbank market; however, still under over-liquidity conditions of the whole banking sector. After 2015, the greatest threat for Polish finances, including the monetary system, comes not from the unstable external environment but from expansionary policy of public expenditures.
PL
Polska polityka gospodarcza drugiej dekady XXI wieku w małym stopniu dostosowywała się do zachodzących w świecie zmian, koncentrując się na kwestiach wewnętrznych. Dzięki dużej redukcji deficytu sektora finansów publicznych, głównie za sprawą ograniczenia wzrostu wydatków budżetowych, w połowie 2015 roku udało się zakończyć procedurę nadmiernego deficytu po sześciu latach jej obowiązywania. Wciąż niezałatwiona pozostaje kwestia reformy systemu podatkowego, który jest mocno przestarzały, pełen niespójności i luk. W ostatnich latach rysuje się tendencja do wzrostu znaczenia polityki fiskalnej, mimo kłopotów rządu z utrzymaniem dyscypliny budżetowej kraju. Dla realizacji ambitnych obietnic wyborczych roku 2015, oznaczających de facto odejście od praktyki zaciskania pasa i rozpoczęcie polityki ekspansji bez powrotu, kwestia zasadniczej reformy i podwyższenia podatków – z wyjątkiem pośrednich – staje się coraz bardziej ewidentna. Z kolei polityka pieniężna mocno traci na efektywności, tak ze względu na ewidentne błędy jej autorów, jak i na fakt, że od lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. W najbliższych latach przed polskimi władzami staje ważne zadanie ograniczenia skali nierównowagi tak wewnętrznej, jak zewnętrznej i tym samym zmniejszenia stopnia uzależnienia naszego kraju od napływu oszczędności zagranicznych.
EN
The Polish economic policy in the second decade of the 21st century has to a lesser extent adjusted to the global changes, having been focused on domestic issues. Thanks to the fall in the deficit, mainly due to budgetary expenditures mitigation, it was possible in mid-2015 to close down the Excessive Deficit Procedure, having been valid for previous six years. Nevertheless, the question of tax system overhaul is still pending because the present Polish taxation is quite outdated, full of inconsistences and loopholes. In the last years, the role of fiscal policy has been on rise despite the government’s problems with maintaining the budgetary discipline. To fulfil ambitious election promises of the year 2015, which have de facto meant abandonment of fiscal consolidation and start of expansionary policy of no return, an evident need arises to reform entirely the tax system and to increase taxes – except for indirect ones. On the other hand, the monetary policy is losing its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers but also due to the persistence of over-liquidity in the interbank market. It requires not only institutional changes but also essential reorientation of the monetary policy’s concept and main objective thereof. In the years to come, the state authorities should diminish the scale of internal and external disequilibria and this way to alleviate the dependence of Poland on foreign savings.
PL
Rok 2015, podobnie jak wiele poprzednich lat, oznaczał dla polskiej polityki pieniężnej niską skuteczność stosowanych instrumentów w odniesieniu do stanu nierównowagi monetarnej oraz nikły pozytywny wpływ na procesy gospodarcze kraju. Realizowane w ostatnich kilku latach przez polski bank centralny najpierw zbędne zacieśnianie polityki pieniężnej a później jej mocno spóźnione, w dodatku symboliczne i rozciągnięte w czasie stopniowe luzowanie nie sprzyjały wspieraniu wzrostu gospodarczego oraz nie ułatwiały konsolidacji finansów publicznych i przyspieszenia procesu catching-up – konwergencji realnej z państwami rozwiniętymi. Inaczej niż wiodące banki centralne krajów rozwiniętych, które utrzymywały i utrzymują swe stopy procentowe poniżej stóp inflacji, kontynuując luźną politykę monetarną, polska Rada Polityki Pieniężnej prowadziła w ostatnich kwartałach politykę dodatnich realnych stóp procentowych, które od lipca 2013 roku wyraźnie rosną, w ostatnich 24 miesiącach także ze względu na utrzymującą się deflację. Zasadniczą przesłanką prowadzonej w Polsce twardej polityki monetarnej jest nie tyle rzekoma groźba przyszłej inflacji, ile kwestia prestiżu – próba zwiększenia wpływu na gospodarkę przez bank centralny – oraz obrona partykularnych interesów banków. Lata 2012-2015 to okres dalszej, stopniowej poprawy sytuacji na rynku międzybankowym w warunkach utrzymywania się nadpłynności sektora bankowego jako całości. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, w okresie po globalnym kryzysie finansowo-gospodarczym i perturbacjach w strefie euro największe zagrożenie rysuje się nie ze strony czynników wewnętrznych, ale płynie z niestabilnej sytuacji zewnętrznej.
EN
The year 2015 like previous ones meant for the Polish monetary policy low efficacy of applied instruments with regard to monetary disequilibrium and its minimal positive impact on country’s economic processes. The policy executed during a few last years by the National Bank of Poland firstly led to excessive monetary repression and then to its strongly belated easing, additionally quite symbolic and very protracted one. It stood in sharp opposition to the needs of fostering economic growth and of public finance consolidation as well as speeding up the process of catching-up – real convergence with the advanced economies. Otherwise than leading central banks in developed countries, which have kept their interest rates below prevailing low rates of inflation and followed loose monetary policy, during recent quarters the Polish MPC has conducted policy of positive real rates, which have been on the rise since July of 2013, during last 24 months also due to lasting deflation. The basic premise of restrictive monetary policy in Poland is not an alleged danger of future inflation, but the question of prestige – an attempt by the central bank to increase its influence over economy – as well as preservation of banks’ interests. The years 2012-2015 led to a further, gradual improvement of situation in the interbank market, however still under over-liquidity conditions of the whole banking sector. After the global financial and economic crisis and turbulences in the Eurozone, the greatest threat for Polish finances, including the monetary system, comes not from domestic factors but from unstable external environment.
PL
W związku ze zmianą ekipy rządzącej w Polsce, w wyniku wyborów z końca 2015 r., w latach 2016-2017 wyraźnie odrzucono konsolidację fiskalną, rozwijano politykę ekspansji finansowej bez powrotu i zamrożono politykę monetarną. W ostatnich latach zarysowuje się w Polsce tendencja do spadku znaczenia polityki pieniężnej, która mocno traci na efektywności tak ze względu na błędy jej autorów, jak i na fakt, że od wielu lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. Ostatnie lata to okres uspokojenia sytuacji na rynku międzybankowym, mimo utrzymywania się nadpłynności sektora bankowego jako całości. O utrzymującej się nadpłynności świadczą: coraz niższe wykorzystanie kredytu lombardowego przez banki, zwiększone stany ich depozytów w banku centralnym i wyraźna przewaga w ciągu kilku ostatnich lat okresów kształtowania się stawki POLONIA poniżej obowiązującej stopy referencyjnej NBP. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, po 2015 r. największe zagrożenia rysują się nie tyle ze strony niestabilnych czynników zewnętrznych, ile wynikają z ekspansywnej polityki wydatków publicznych.
EN
Due to the political change in Poland in the second half of 2015, during the years 2016-2017 we were observing a reversal of fiscal consolidation and freezing of monetary policy. In last years, the role of Polish monetary policy has evidently diminished. It has lost its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers, but also they are not able to overcome the over-liquidity in the home banking system. It requires not only institutional changes but also essential reorientation of the monetary policy’s concept and its main objective. The last five years have led to mitigation of the situation in the interbank market; however, still under over-liquidity conditions of the whole banking sector. The persistent excess liquidity is evidenced by the lesser and lesser use of marginal lending funds by banks, their higher deposits with the central bank, and keeping the POLONIA rate below the pending reference rate of the NBP through majority of time during maintenance periods. After 2015, the greatest threat for Polish finances, including the monetary system, comes not from an unstable external environment but from expansionary policy of public expenditures.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.