Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 20

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Kościoły koprzywnickie na przełomie XVIII/XIX wieku

100%
Moskal T.
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
|
2021
|
vol. 28
|
issue 1
107-119
EN
In Koprzywnica of the Old Polish period, sources record the functioning of three churches dedicated to All Saints, St Leonard, the Holy Spirit, and the monastery church of St Florian. The oldest was the parish church of All Saints, which served the local parish until 1821. After renovation in the 19th century it became a chapel. Only since 2000 has it become a parish church again. St. Florian’s church served the Cistercians who were brought to Koprzywnica in 1185, and after their dissolution it was transformed into a parish church. The other two were liquidated: St Leonard's in the 16th century and the Holy Spirit's at the turn of the eighteenth and nineteenth centuries.
PL
W Koprzywnicy okresu staropolskiego źródła odnotowują funkcjonowanie czterech kościołów pod wezwaniem: Wszystkich Świętych, św. Leonarda, Ducha Świętego oraz klasztorny św. Floriana. Najstarszym był parafialny pw. Wszystkich Świętych, który służył lokalnej parafii do 1821 r. Po renowacji w XIX w. został kaplicą. Dopiero od 2000 r. na nowo stał się świątynią parafialną. Kościół pw. św. Floriana służył sprowadzonym do Koprzywnicy w 1185 r. cystersom, zaś po ich kasacie został przemianowany na parafialny. Dwa pozostałe zostały zlikwidowane: św. Leonarda w XVI w., zaś Ducha Świętego na początku XIX w. Artykuł ukazuje stan kościołów oraz duchowieństwo koprzywnickie na przełomie XVIII/XIX wieku.
2
Publication available in full text mode
Content available

Biblioteki kolegiackie w diecezji krakowskiej w okresie przedrozbiorowym

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2009
|
vol. 91
47-57
3
Publication available in full text mode
Content available

Duchowieństwo dekanatu koprzywnickiego w świetle wizytacji z 1782 r.

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2008
|
vol. 89
321-331
DE
Die Untersuchungen über den Pfarrklerus der polnischen Kirche in altpolnischer Zeit verfügen über eine lange und reiche Tradition. Sie präsentieren die Geistlichkeit sowohl unter geistigen (Vorbereitung zum Priestertum, intellektuelle und spirituelle Formation) als auch materiellen Gesichtspunkten (Gehalt, Verwaltung der Pfarrei). Die vorliegende Arbeit soll zum Kennenlernen dieser sozialen Gruppe auf dem Gebiet der als Dekanat bezeichneten Verwaltungseinheit der Diözesankirche beitragen. Das Dekanat von Koprzywnica gehörte im Berichtszeitraum zum Archidiakonat Sandomierz in der Diözese Krakau. Seine Gründung wird auf die Wende des 16./17. Jahrhunderts datiert. Im Jahre 1782 umfasste es 13 Pfarreien, und zwar: Chobrzany, Kleczanów, Koprzywnica, Łoniów, Malice, Niekrasów, Obrazów, Osiek, Samborzec, Sandomierz (Stiftskirche zur Geburt Unserer Lieben Frau, Kirche zur Bekehrung des hl. Apostels Paulus), Skotniki und Sulisławice. In den Grenzen des Dekanats befanden sich auch Mönchsklöster: das des Heilig-Geist-Ordens an der Heilig-Geist-Kirche sowie das der Dominikaner in Sandomierz: an der Kirche zum hl. Jakubus und zur hl. Maria Magdalena. Erwähnt werden müssen auch die Stiftskirche von Sandomierz sowie das Kloster der Reformatenpatres (Franziskaner) in Sandomierz, die aber in der Quelle nicht erfasst sind. Als Grundlage der durchgeführten Untersuchungen dienen die Akten der 1782 von P. Stanisław Ptaszyński durchgeführten Visitation, die sich in den Bibliotheksbeständen des Höheren Priesterseminars in Sandomierz befi nden. Aus dem Text dieser Visitation geht hervor, dass im Dekanat Koprzywnica 22 Diözesangeistliche und 13 Ordensgeistliche tätig waren. Was die Art der ausgeübten Funktionen betrifft, so gab es im Dekanat 10 Pfarrer, 3 Klostervorsteher, einen Comendarius, 17 Vikare, einen Präbendarius, einen Kaplan, einen Rosenkranzförder und einen Ordensbruder. In der hier präsentierten Aufl istung war ich bemüht, die Personalien der Geistlichen sowie jeweils eine auf der Grundlage der im Visitationstext enthaltenen Bemerkungen des Visitators angefertigte kurze Charakteristik zu liefern.
4
Publication available in full text mode
Content available

Inwentarz parafii Racławice z 1923 roku

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2020
|
vol. 113
285-300
EN
The parish of Racławice near Nisko was founded at the turn of the 13th and 14th centuries. Historical sources testify to the presence of at least 3 churches in the Old Polish period. In the middle of the 18th century, the owner of a part of Racławice and Przędzela, Józef Grabiński, founded the church, which burned down in 1914. After Poland regained independence in 1918, a new centre of worship was built. The temple was consecrated on May 8, 1922. The parish inventory of 1923 shows the effort made by the clergy and the faithful to equip the church with the necessary liturgical parameters.
PL
Parafia Racławice k. Niska, została erygowana na przełomie XIII/XIV wieku. Źródła historyczne poświadczają w okresie staropolskim obecność co najmniej 3 kościołów. W połowie XVIII wieku właściciel części Racławic i Przędzela, Józef Grabiński, ufundował świątynię, która spłonęła w 1914 roku. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku przystąpiono do budowy nowego ośrodka kultu. Świątynia została poświęcona 8 maja 1922 roku. Inwentarz parafialny z 1923 roku ukazuje wysiłek, jaki duchowieństwo i wierni podjęli, by wyposażyć kościół w niezbędne paramenty liturgiczne.
5
Publication available in full text mode
Content available

Biblioteka Jerzego Albinusa czyli u początków książnicy Uniwesrytetu Wileńskiego

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2008
|
vol. 89
315-319
DE
In diesem Artikel werden die bibliophilen Interessengebiete des Wilnaer Weihbischofs Jerzy (Georg) Albinus (1510-1570) vorgestellt. Schon während seiner Studienzeit in Krakau interessierte er sich für die antike und die humanistische Literatur. Sein Wissen auf diesem Gebiet vertiefte er durch die Lektüre der in seiner etwa 1000 Bände zählenden Bibliothek befi ndlichen Werke. Bekannt sind heute einige Bücher aus dieser Sammlung mit eigenhändigen Besitzvermerken des Bischofs sowie mit Lesenotizen. Die Einbände der Bücher aus der Bibliothek von Bischof Albinus besitzen ein eingeprägtes Superexlibris mit Rola-Wappen, den bischöfl ichen Insignien sowie den Initialen GAEM.
6
Publication available in full text mode
Content available

Inwentarze parafii Racławice z 1940 i 1954 roku

100%
Moskal T.
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
|
2020
|
vol. 27
|
issue 1
235-248
7
Publication available in full text mode
Content available

Stan i perspektywy publikacji kościelnych akt wizytacyjnych z okresu staropolskiego

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2012
|
vol. 98
461-467
8
Publication available in full text mode
Content available

Duszpasterze parafii Racławice w latach 1918-1939

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2009
|
vol. 92
165-176
DE
Der Artikel präsentiert die Silhouetten der Priester und ihr Engagement auf dem Gebiet der Seelsorge in der Pfarrei Racławice in der Zwischenkriegszeit. Die Hauptverantwortung für die cura animarum lastete auf den Pfarrern. Im Berichtszeitraum gab es deren drei: Wojciech Sapecki, Gerard Kielar und Franciszek Zmarzły. Außerdem existierte in Nisko ein exponiertes Vikariat, in dem Gerard Kielar arbeitete, der später Pfarrer von Racławice wurde. Eine ähnliche Einrichtung gab es auch in Zarzecze, wo Józef Markiewicz die Seelsorge ausübte. Mit der Zeit wurden dort selbständige Pfarreien gegründet. Die Vikare waren immer eine Unterstützung für die Pfarrer. Im Berichtszeitraum waren auf Anweisung des Bischofs zehn Vikare in Racławice tätig: Franciszek Zmarzły, Stanisław Lubas, Stefan Dubiel, Jan Kania, Tadeusz Wielobób, Leon Wieprzkowicz, Jan Patrzyk, Antoni Bryś und Stanisław Janusz. Aus dem erhaltenen Quellenmaterial geht hervor, dass die Priester auf vielen Ebenen des Gemeindelebens engagiert waren. Der tägliche Gottesdienst, die Katechisierung und die Leitung von Organisationen und Pfarrvereinen wurden bereichert durch das aktive Engagenment im täglichen Leben der Pfarrgemeinde. Außerdem übten sie verantwortliche Funktionen in den für die lokale Gesellschaft tätigen Organisationen aus. Als Beispiele dafür können der Versicherungsverein auf Gegenseitigkeit in Krakau oder der Gymnasialverein „Sokół” genannt werden. Deshalb scheint sich der Klerus in Racławice im Berichtszeitraum mit goldenen Lettern in die Geschichte der Pfarrei eingeschrieben und die Dankbarkeit der Pfarrgemeinschaft verdient zu haben.
9
Publication available in full text mode
Content available

Księgozbiór parafii w Potoku Wielkim w świetle wizytacji generalnej z 1748 roku

100%
Moskal T.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2009
|
vol. 92
177-184
DE
Das hier veröffentlichte Verzeichnis der Bücher in der Pfarrbibliothek von Potok Wielki wurde während der Generalvisitation von 1748 angefertigt. Die Analyse des Inhalts dieser Bibliothek erlaubt die Feststellung, dass sie praktischen Charakter besaß und die Priester bei ihrer Seelsorgearbeit unterstützte. Die Werke solcher Homiletiker wie T. Młodzianowski und J. Liberiusz bestätigen diese These. Die Anwesenheit von Büchern ausländischer Autoren wie R. Archdekin oder A. D’Averoult zeugt davon, dass auch Werke der europäischen theologischen Literatur benutzt wurden. Und die Verwendung hagiographischer Werke von P. Skarga und J. Hoffman unterstreicht den seelsorglichen Charakter der Bibliothek. Das Vorhandensein von Werken auf dem Gebiet des Kirchenrechts resultiert aus der kirchlichen Anordnung, dass die Synodalstatuten in jeder Pfarrbibliothek vorhanden sein mussten, während die Werke zum weltlichen Recht wohl auf das persönliche Interesse der Seelsorger verweisen. Zusammenfassend kann festgestellt werden, dass es sich hier trotz der geringen Zahl von Titeln um eine Bibliothek handelte, zu deren Aufgaben die vielfältige Hilfe auf dem Gebiet der umfassend verstandenen cura animarum gehörte.
10
Publication available in full text mode
Content available

Ks. Piotr Górecki, Parafie i kościoły diecezji gliwickiej, Gliwice – Opole 2017, ss. 308.

100%
Moskal T.
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
|
2019
|
issue 26
497-499
11
Publication available in full text mode
Content available

Wokół fundacji klarysek zawichojskich w 1257 roku (w 750-tą rocznicę fundacji szpitala przy klasztorze)

100%
Moskal T.
Roczniki Historii Kościoła
|
2011
|
vol. 3
192-198
12
Publication available in full text mode
Content available

Ks. Bogusław Dygdała, Struktury parafialne diecezji chełmińskiej w XVII-XVIII wieku, Toruń 2009, ss. 248

100%
Moskal T.
Roczniki Historii Kościoła
|
2013
|
vol. 5
313-315
13
Publication available in full text mode
Content available

Cura animarum w parafii Racławice w latach 1918-1939

100%
Moskal T.
Roczniki Historii Kościoła
|
2010
|
vol. 2
101-114
EN
The Partition Era, which lasted for over a hundred years, weakened the religious and patriotic life of the Poles. The restoration of Polish statehood required a great effort from the authorities and inhabitants of the country. The Church in now independent Poland was faced with a variety of religious practices, the situation which had arisen due to the period of national slavery. Prayers, liturgical and para-liturgical rituals, holidays and days of fasting had to be unified. The article presents priests’ efforts that were supposed to deepen the religious experience of the faithful. Ministry of sacraments realized in daily activities of a parish, services, preaching and catechizing were all means to enliven the spiritual life of the faithful and deepen their religious experience, which in turn was expected to affect the living standard of the congregation. This presentation of those efforts, created on the basis of archival materials, permits one to conclude that priests in Racławice did their best to meet the challenge.
14

Rubrycele i schematyzmy diecezji sandomierskiej (1818-1992)

100%
Moskal T.
Roczniki Teologiczne
|
2018
|
vol. 65
|
issue 4: Historia Kościoła
39-50
EN
The Sandomierz diocese was created by the Pope Pius VII 30 June 1818. Already in two years later was spent first Ordos. Other titles: Directorium, Consignatio, Cathalogus, Ordo divini officii, Kalendarz liturgiczny diecezji sandomierskiej. Attached to elenchusa lists of the parish and clergies, started resulting after the World War II in the form of separate publishing companies, being entitled: Rocznik Diecezji Sandomierskiej, Skrócony Rocznik Diecezji Sandomierskiej, Skrócony Katalog Diecezji Sandomierskiej, Spis parafii i duchowieństwa diecezji Sandomierskiej. Apart from liturgical and organizational plots, on pages of schematisms we are finding prayers for the emperor of Russia and his family. There are also subjects of competitive examinations there to benefices in knowledge of the Bible and the exegesis, dogmatic, moral, pastoral theology, homiletics, Canon Law, history of the Church.
PL
Diecezja sandomierska została erygowana przez papieża Piusa VII 30 czerwca 1818 roku na mocy bulli Ex imposita nobis. Już w dwa lata później wydana została pierwsza rubrycela. Przez 174 lata (do czasu reorganizacji diecezji na mocy bulli papieża Jana Pawła II z 25 marca 1992 roku Totus Tuus Poloniae Populus) publikowano ją pod różnymi tytułami: Elenchus, Directorium, Consignatio, Cathalogus, Ordo divini officii, Kalendarz liturgiczny diecezji sandomierskiej. Dołączone do rubryceli spisy parafii i duchowieństwa zaczęły wychodzić po II wojnie światowej w postaci odrębnych wydawnictw, nosząc tytuły: Rocznik Diecezji Sandomierskiej, Skrócony Rocznik Diecezji Sandomierskiej, Skrócony Katalog Diecezji Sandomierskiej, Spis parafii i duchowieństwa diecezji Sandomierskiej. Rubrycele, publikowane z polecenia biskupa sandomierskiego, ukazywały się w rocznych odstępach czasu, aczkolwiek od tej reguły możemy zaobserwować wiele wyjątków. Wydawano je w Warszawie, Radomiu i Sandomierzu. Poza treściami liturgicznymi i organizacyjnymi, na łamach schematyzmów odnajdujemy m.in. w XIX wieku modlitwy za cara Rosji i jego rodzinę, jak również tematy egzaminów konkurencyjnych na beneficja z zakresu znajomości Pisma Świętego i egzegezy, teologii dogmatycznej, moralnej, pastoralnej, homiletyki, prawa kanonicznego, historii Kościoła.
15

St. Bernard (1090-1153). The 900th Anniversary of Establishmentof Clairvaux

100%
Moskal T.
Roczniki Teologiczne
|
2016
|
vol. 63
|
issue 4: Historia Kościoła
29-41
EN
The 900th anniversary of the establishment of the Monastery in Clairvaux by St. Bernard passed on the 25th of June. In this context it is worth recalling this distinguished person who strongly imprinted in the history of the twelfth-century Europe. Moreover, 800 years ago there was one of the most important councils of the Middle Ages – the Fourth Lateran. He had to sort out relationships between the Church and the secular power, announce the next crusade and deal with the sect of the Cathars. What is more, it should be mentioned that it is the 600th anniversary of the birth of Jan Długosz. His Annales are an irreplaceable source of knowledge of the history of the Polish medieval. The recalled anniversaries lead us from Cîteaux, through Clairvaux to Kraków and Jędrzejów. They connect St. Bernard with Wincenty Kadłubek and Jan Długosz. The combination of these anniversaries with the Cistercian world is the subject of this article.
XX
25 czerwca 2015 roku minęło 900 lat od założenia przez św. Bernarda klasztoru w Clairvaux. W tym też kontekście warto przypomnieć tę wybitną postać, która bardzo silnie odcisnęła się na dziejach XII-wiecznej Europy. Ponadto 800 lat temu obradował jeden z ważniejszych soborów średniowiecza – Laterański IV. Miał on uporządkować relacje między Kościołem i władzą świecką, ogłosić kolejną krucjatę oraz rozprawić się z sektą katarów. Wspomnieć należy nadto 600-lecie urodzin Jana Długosza. Jego Annales stanowią niezastąpione źródło do poznania dziejów Polski średniowiecznej. Połączenie tych rocznic ze światem cystersów stanowi przedmiot niniejszego artykułu.
16

Św. Jan Chrzciciel w cieniu św. Benedykta z Nursji. Kartki z dziejów Puchaczowa

100%
Moskal T.
Roczniki Teologiczne
|
2015
|
vol. 62
|
issue 4: Historia Kościoła
105-114
EN
Puchaczów is a small settlement, located five kilometers away from Łęczna, east of Lublin. In 1526, King Sigismund I allowed to locate a town here (city rights suspended in 1870), leaving it under the custody of the Benedictine Friars from Sieciechów, who stayed here until the early 19th century. The parish was erected by Bishop of Cracow Piotr Tomicki in 1533. The original wooden parish church burnt down in 1623. A new church, built with the support of the Bishop of Lviv Andrzej Próchnicki, was consecrated in 1633. An initiative to build a brick-and-stone church emerged in the late 18th century, leading to the consecration of a new temple in 1786. Researchers of the history of the town can be attracted by its coat-of-arms. It depicts St. John the Baptist. On the one hand, it is different from a lot of other heraldic representations of this saint, while also being an example of a peculiar "cohabitation" of two saints on one coat-of-arms. This other patron saint is Benedict of Nursia - the patron of the family that owned Puchaczów.
PL
Puchaczów to nieduża osada położona 5 km od Łęcznej. W 1526 roku król Zygmunt I Stary wyraził zgodę na lokację miasta (prawa zabrane w 1870), pozostającego do pocz. XIXw. pod opieką benedyktynów z Sieciechowa. Parafię erygował biskup krakowski Piotr Tomicki w 1533 roku. Drewniana świątynia z tego czasu spłonęła w czasie pożaru miasta w 1623 roku. Nowa, wybudowana przy wsparciu arcybiskupa lwowskiego Andrzeja Próchnickiego, została konsekrowana w 1633 roku. Pod koniec XVIII wieku podjęto inicjatywę budowy kościoła murowanego, którą zwieńczyła konsekracja w 1786 roku. Na uwagę badaczy dziejów miasta zasługuje herb przedstawiający św. Jana Chrzciciela. Jest on z jednej strony inny, niż znane heraldyczne wyobrażenia tego świętego, z drugiej jest przykładem koegzystencji dwóch świętych w jednej osadzie, uwzględniając patrona właścicieli miasta − benedyktynów, św. Benedykta z Nursji.
17
Publication available in full text mode
Content available

Ks. Piotr Tylec, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu 1919-2019

100%
Moskal T.
Roczniki Teologiczne
|
2020
|
vol. 67
|
issue 4
129-130
18

Wizytacja parafii Koprzywnica w 1782 roku

100%
Moskal T.
Roczniki Historii Kosciola (Annals of Church History)
|
2009
|
vol. 1(56)
213-231
EN
Koprzywnica, a parish in the Sandomierz Diocese. In the Middle Ages it was owned by the Bogoria family. About 1185 Mikołaj Bogoria granted it to the Cistercian monastery founded on the territory of the town. In the 12th century also the All Saints parish church was built. The Cistercian fathers had the right of patronage over this church. In the medieval documents there are also mentions about the existence of the St Leonard pastorate. It was probably founded after 1185 and abolished in 1527 or 1529. Moreover, in Koprzywnica the Holy Spirit hospital church existed that was built before 1473. The inspection of the Koprzywnica parish took place on 1 June 1782. The source basis of the article was taken from the Inspection Book kept in the Seminary Library in Sandomierz, call number I 1476. The inspection was carried out by Rev. Stanisław Ptaszyński, bom in 1755 and ordained in 1778, a Liwa canon and from 1780 the Nowy Korczyn provost. The text includes a description of the parish church and its furniture, the financial status of the parish, the clergy taking part in the pastorate and the directives resulting from the inspection. The publication shows the way a parish near Sandomierz functioned at the end of the 18th century.
19
Publication available in full text mode
Content available

Dekanat rudnicki w świetle wizytacji z 1918 roku

63%
Moskal T., Zych S.
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
|
2023
|
vol. 30
|
issue 2
316-327
20
Publication available in full text mode
Content available

Dekanat rudnicki w świetle wizytacji w 1922 roku

63%
Moskal T., Zych S.
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
|
2024
|
vol. 31
|
issue 2
282-293
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.