Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Kultura muzyczna w klasztorze bonifratrów w Krakowie w XVII i XVIII wieku w świetle źródeł archiwalnych

100%
Bebak M.
Roczniki Humanistyczne
|
2020
|
vol. 68
|
issue 12
59-72
EN
Polish musicologists have been interested in the musical culture of religious institutions in Kraków during the 17th and 18th centuries since at least the beginning of the 20th century, but up to now the musical life of the monastery belonging to the Brothers Hospitallers of St John of God was of no interest to them. The main aim of this article, based on archival sources, is to show when and what kind of music was performed in this monastery, who the musicians were and what instruments were in the church. It has been established that the Brothers Hospitallers did not have their own musical ensemble, but rather that they invited musicians from the city, including from a Jesuit ensemble, who added splendour to the most important celebrations of the liturgical year by playing masses, litanies, passions and requiems. The research has also discovered that there was a positive organ in the Brothers Hospitallers’ church, and a harpsichord in their Hospital, the sounds of which made the patients’ time there more pleasant.
PL
Religijne ośrodki kultury muzycznej w Krakowie, prowadzące działalność w XVII-XVIII wieku, interesują historyków muzyki od dawna. Badaczy nie zainteresował jednak dotąd klasztor bonifratrów. Celem niniejszego artykułu, który przygotowano na podstawie materiałów archiwalnych, jest wypełnienie tej luki oraz charakterystyka kultury muzycznej krakowskich bonifratrów. Starano się przede wszystkim odpowiedzieć na pytania: kto, kiedy i jaki rodzaj repertuaru wykonywał w tym ośrodku, a także scharakteryzować instrumenty, które znajdowały się w przyklasztornym kościele. Ustalono, że bonifratrzy nie posiadali własnej kapeli, lecz zapraszali muzyków z zewnątrz (m.in. z kapeli jezuickiej), którzy uświetniali najważniejsze uroczystości roku liturgicznego, grając msze, litanie, pasje, requiem. Kwerenda wykazała również, że w kościele bonifratrów znajdował się pozytyw, a w szpitalu – klawesyn, na którym grano, umilając czas pacjentom.
2

An Attempt to Reconstruct the Original Lyrics of the Concerto Mutetta super Nicolai Solemnia by Franciszek Lilius1

100%
Bebak M.
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
|
2017
|
issue 2(33) Eng
4-23
EN
Franciszek Lilius was one of the most prominent composers of the 17 th‐century Poland, a pedagogue and a choirmaster of Kraków’s Cathedral between 1630 and 1657. The majority of the sources containing his compositions were created after the composer’s death. Many of them are incomplete. Owing to these two facts, we do not know the original version of the compositions mentioned by Lilius. One of the examples is the concerto Mutetta super Nicolai Solemnia preserved in Staatsbibliothek in Berlin as a German contrafactum with the text “Kompt lasst uns betrachten”. The composition may havebeen performed during services at the Protestant church of St. Mary Magdalene in Wrocław. The text was probably modified and adapted to Evangelical requirements in this place. However, originally the work must have been intended to be performed in the Catholic church during the feast of St. Nicholas (the 6 th of December), as it is suggested not only by its original name—Mutetta super Nicolai Solemnia, but also by the pre‑compositional material used in it. This material comprises, on the one hand, the one‑voice hymn Nicolai solemnia preserved in e.g. the cantional of Stanisław Serafin Jagodyński from 1639 and the cantional of Literary Archconfraternity in Warsaw from 1668, and on the other hand—its four‑voice setting preserved in the Sandomierz and Wawel sources. If the copyist had not written original Latin title in his manuscript, we would not know what kind of Latin text was previously used by composer. Only this information made it possible to recreate the lost Catholic version of the concerto. The main aim of the article is an attempt to reconstruct the original lyrics of the concerto Mutetta super Nicolai Solemnia and to analyze different problems connected with it.
3

Próba rekonstrukcji pierwotnego tekstu słownego w koncercie Mutetta super Nicolai Solemnia Franciszka Liliusa

100%
Bebak M.
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
|
2017
|
issue 2(33)
5-24
EN
Franciszek Lilius was one of the most prominent composers of the 17th century Poland, a pedagogue and a choirmaster of Krakow’s Cathedral between 1630 and 1657. The majority of the sources containing his compositions was created after composer’s death. Many of them are incomplete. Owing to these two facts, we do not know the original version of compositions mentioned by Lilius. One of the examples is the concerto Mutetta super Nicolai Solemnia preserved in Staatsbibliothek in Berlin as a German contrafactum with the text „Kompt lasst uns betrachten”. The composition may have been performed during services at the Protestant church of St Mary Magdalene in Wrocław. The text probably was modified and adapter to Evangelical requirements in this place. However, originally the work must have been intended to be performed in the Catholic church during the feast of St. Nicholas (6th December), as is suggested not only by its original name – Mutetta super Nicolai Solemnia, but also by the precompositional material used in it. This material comprises, on the one hand, the one-voice hymn Nicolai solemnia preserved in e.g. the hymnbook of Stanisław Serafin Jagodyński from 1639 and the hymnbook of Literary Archconfraternity in Warsaw from 1668, and on the other hand – its four-voice arrangement preserved in the Sandomierz and Wawel sources. If the copyist hadn’t written original Latin title in his manuscript, we would not know what kind of Latin text was previously used by composer. Only this information made it possible to recreate original, missing catholic version of the concerto. The main issue of the article is an attempt to reconstruct the original lyrics of the concerto Mutetta super Nicolai Solemnia and to analyse different problems connected with it.
4
Publication available in full text mode
Content available

Carmelite music ensembles in the Greater Poland province in the eighteenth century. Musicians and their repertoire

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2023
|
vol. 68
|
issue 4
20-37
PL
Artykuł dotyczy kultury muzycznej karmelitów dawnej obserwancji na terenie Wielkopolski w XVIII w. i został przygotowany na podstawie materiałów archiwalnych przechowywanych w polskich i zagranicznych archiwach. W 1743 r. zakonne władze Prowincji Wielkopolskiej wprowadziły zarządzenie, zgodnie z którym z karmelitańskich zespołów mieli być usunięci świeccy muzycy. W tekście wskazano zatem te karmelitańskie ośrodki, w których w XVIII w. aktywne były kapele wokalno-instrumentalne (Poznań, Markowice, Gdańsk, Kcynia, Obory, Drohobycz i Płońsk, a także nieznane wcześniej informacje o kapeli karmelitów w Warszawie), oraz wymieniono muzyków związanych z tymi zespołami (kapelmistrzów, organistów i innych muzyków). Szczególną uwagę zwrócono na kompozytorów i kopistów. W toku badań ustalono wiele szczegółów z życia Eliasza (Elias a Monte Carmeli), który przez wiele lat pełnił obowiązki kapelmistrza w Poznaniu, wskazano jego świeckie imię i nazwisko (Jan Matalski), a także podsumowano informacje na temat źródeł do jego twórczości. Zwrócono uwagę na postać Fabiana od św. Walentego (Valentinusa Winklera), który będąc kapelmistrzem i organistą, prawdopodobnie również komponował. Przybliżono ponadto sylwetkę Teofila od św. Doroty (Theophilus a S. Dorothea), który był kapelmistrzem w Markowicach i Warszawie, a także kopistą dzieł, m.in. arii Hassego i Pergolesiego. Wskazując organistów aktywnych na terenie karmelitańskiej Prowincji Wielkopolskiej, odniesiono się do terminów „organista choralis” oraz „organista figuralis”, które obecne są w źródłach zakonnych, a także wskazano obowiązki organistów znane z drukowanego ceremoniału z 1766 roku.
EN
This article deals with the musical culture of the Carmelites of the Ancient Observance in the territory of Greater Poland in the 18th century and has been prepared on the basis of archival materials stored in Polish and foreign archives. In 1743, the monastic authorities of the Greater Poland Province introduced a decree according to which secular musicians were to be removed from Carmelite ensembles. The text therefore identifies those Carmelite centres where vocal and instrumental ensembles were active in the 18th century (Poznań, Markowice, Gdańsk, Kcynia, Obory, Drohobycz and Płońsk, as well as previously unknown information about the Carmelite ensemble in Warsaw), and lists the musicians associated with these ensembles (Kapellmeisters, organists and other musicians). Special attention was paid to composers and copyists. In the course of the research, many details have been established about the life of Elias (Elias a Monte Carmeli), who served as Kapellmeister in Poznań for many years, his civilian name (Jan Matalski) has been indicated, and information about the sources for his works has been summarised. Attention was drawn to the figure of Fabian of St Valentine (Valentinus Winkler), who, while he was Kapellmeister and organist, probably also composed. In addition, a profile of Teofil a S. Dorothea, who was Kapellmeister in Markowice and Warsaw and a copyist of works such as arias by Hasse and Pergolesi, is presented. In identifying the organists active in the Carmelite Province of Greater Poland, reference is made to the terms 'organista choralis' and 'organista figuralis' found in monastic sources and the duties of organists known from the printed Ceremonial of 1766 are indicated.
5
Publication available in full text mode
Content available

Karmelitańskie kapele w Rozdole i Horodyszczu w XVIII wieku

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2022
|
vol. 67
|
issue 3
137-150
EN
Library research conducted in the first quarter of 2022 at the Library of the Carmelite Monastery at Piasek in Kraków (within the framework of a project titled ‘Carmelite Musical Culture in the Old Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th–18th Centuries – A Research Reconnaissance’) attracted attention to two previously unresearched historical sources (inventories) which comprise information about the activity of music ensembles at Carmelite churches in Rozdół (now Rozdil) and Horodyszcze (now Horodyshche, both in Ukraine) in the eighteenth century. Previously unknown to scholars, these inventories mention the instruments and music-related sources available to Carmelite musicians in the second half of the eighteenth century. Unfortunately, for the music sources from Rozdół we are only given a list of genres (Masses, litanies, Vespers, symphonies, ‘plancti’, etc.), while from Horodyszcze we have a general remark that ‘music documents of various kinds can be found in a bookcase where the ensemble performs’. We can also learn from these inventories that the ensembles in both places included violins, oboes, trumpets, horns, and keyboard instruments (church organ or positive organ), which made it possible to perform the current repertoire in different genres. The inventories thus contain valuable information about musical life in minor Carmelite centres in the eastern parts of the Old Commonwealth and change our knowledge about Carmelite musical life in that period.
PL
W trakcie kwerendy przeprowadzonej w pierwszym kwartale 2022 roku w Archiwum OO. Karmelitów w Krakowie na Piasku w ramach projektu zatytułowanego „Kultura muzyczna karmelitów w dawnej Rzeczpospolitej (XVII–XVIII w.) – rekonesans badawczy”, zwrócono uwagę na dwa inwentarze – niewykorzystane dotąd źródła historyczne, w których znajdują się informacje na temat działalności kapel muzycznych w kościołach karmelitańskich w Rozdole i Horodyszczu w XVIII wieku. Inwentarze te nie były wcześniej znane badaczom. Odnotowano w nich instrumentarium i muzykalia, jakie mieli do dyspozycji muzycy karmelitańscy w II połowie XVIII wieku. Niestety spis muzykaliów z Rozdołu ogranicza się jedynie do podania gatunków (msze, litanie, nieszpory, symfonie, plankty itd.), natomiast z Horodyszcza przynosi jedynie ogólną informację, że „papiery muzyczne rożne znajdują się w szafie przy kapeli”. Z obu inwentarzy wynika również, że obsada kapel w Rozdole i Horodyszczu obejmowała skrzypce, oboje, trąbki, waltornie, a także instrumenty klawiszowe (organy lub pozytyw). Zespoły te mogły zatem wykonywać bieżący, zróżnicowany gatunkowo repertuar. Inwentarze przynoszą cenne informacje o życiu muzycznym mniejszych ośrodków karmelitańskich, zlokalizowanych na wschodzie dawnej Rzeczpospolitej, i zmieniają naszą wiedzę na temat działalności muzycznej  karmelitów w tym okresie.
6
Publication available in full text mode
Content available

Marcin Mielczewski, Koncerty wokalno-instrumentalne / Vocal-instrumental concertos, wyd. / ed. Barbara Przybyszewska-Jarmińska, T. II/1: Warszawa 2018 (= Monumenta Musicae in Polonia, seria / series A: Opera omnia), Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, ss. 420. ISBN 978-83-65630-49-0. T. II/2: Warszawa 2019 (= Monumenta Musicae in Polonia, seria / series A: Opera omnia), Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, ss. 425. ISBN 978-83-65630-72-8

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2020
|
vol. 65
|
issue 1
141-145
7
Publication available in full text mode
Content available

Karmelitański inwentarz muzyczny z 1739 roku

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2021
|
vol. 66
|
issue 1
149-167
EN
Recently discovered in the Carmelite Archive in the Piasek district of Kraków is a previously unknown inventory of music-related sources. Compiled in 1739, it lists around 260 works belonging to the music collection of the Carmelite ensemble in Kraków during the first half of the eighteenth century. This is a precious find, which fundamentally alters our knowledge of the ensemble’s activity. Until now, the only source of information about its repertoire was an inventory from 1660–1684, published by Tadeusz Maciejewski in Muzyka in 1976, which contains an entirely different set of titles. The eighteenth-century inventory lists the titles of Masses, litanies, motets, hymns and concertos, mostly without the composers’ names. The few mentioned by name are either Polish composers or foreign musicians active in the Polish-Lithuanian Commonwealth during the first half of the eighteenth century, namely, Grzegorz Gerwazy Gorczycki, Jacek Szczurowski, Paweł Sieprawski, Józef Kobierkowicz, Szymon Ferdynand Lechleitner and Pszczeński (first name unknown), as well as the Central-European composers Johann Valentin Rathgeber and Šimon Brixi. The inventory lists several pieces by these composers not known from any other sources.
PL
W Archiwum Karmelitów w Krakowie na Piasku odnaleziono nieznany dotąd inwentarz muzykaliów z 1739 roku. Zanotowano w nim tytuły około 260 kompozycji, które znajdowały się w zbiorach muzycznych krakowskiej kapeli karmelitańskiej w I połowie XVIII wieku. Jest to bardzo cenne znalezisko, gdyż zasadniczo zmienia naszą wiedzę o działalności kapeli karmelitów. Jedynym źródłem informacji o jej repertuarze był dotąd inwentarz z lat 1660–1684, opublikowany przez Tadeusza Maciejewskiego na łamach „Muzyki” w 1976 roku, odnotowano w nim jednak zupełnie inne tytuły kompozycji. W inwentarzu z XVIII wieku większość tytułów mszy, litanii, motetów, hymnów i koncertów kościelnych zapisano bez podania nazwiska kompozytora. Wśród nielicznie zanotowanych nazwisk pojawiają się kompozytorzy polscy lub aktywni na terenie Rzeczpospolitej w I połowie XVIII wieku, tzn. Grzegorz Gerwazy Gorczycki, Jacek Szczurowski, Paweł Sieprawski, Józef Kobierkowicz, Szymon Ferdynand Lechleitner, nieznany z imienia Pszczeński, a także twórcy środkowoeuropejscy: Johann Valentin Rathgeber i Šimon Brixi. Inwentarz przynosi informacje o kilku kompozycjach tych autorów, nieodnotowanych w innych źródłach.
8
Publication available in full text mode
Content available

Nieznany przekaz „Missa in defectu unius contraaltus” Bartłomieja Pękiela ze zbiorów archiwum krakowskiej kapituły katedralnej

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2018
|
vol. 63
|
issue 3
111-116
EN
The announcement presents an unknown source containing Bartłomiej Pękiel’s Missae in defectu unius contraaltus, discovered among anonymous manuscripts written by Józef Tadeusz Benedykt Pękalski for the Capella Rorantistarum at the Cracow cathedral in the eighteenth century. The manuscript with the shelf number Kk I.26 is preserved in the Archives of the Cracow Cathedral Chapter. Previously, Pękiel’s composition was known solely from an incomplete manuscript source preserved there with the shelf number Kk I.26 (with the highest of the three voice-parts missing). The present announcement contains a description of the manuscript Kk I.26 and examples of amendments introduced by the scribe. Most importantly, the modifications include changing the number of voice-parts from three (two tenor parts, of which one has not survived, and a bass part) to six by adding an alto part, three tenor parts, one of which could by performed ad libitum because it doubles tenor part I, a bass part, and basso ripieno, which is a literal repetition of the bass part, subtitled with the verbal text). A detailed analysis of style is needed to determine whether any of the voice-parts added by Pękalski (an alto or tenor part) was composed by Bartłomiej Pękiel, but necessary steps have already been taken to solve this research problem and prepare a source-critical edition of the composition.
PL
W komunikacie prezentowany jest nieznany przekaz Missae in defectu unius contraaltus Bartłomieja Pękiela, odnaleziony pośród anonimowych rękopisów sporządzonych w XVIII wieku przez Józefa Tadeusza Benedykta Pękalskiego dla kolegium rorantystów katedry krakowskiej. Rękopis o sygnaturze Kk I.26 przechowywany jest w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej. Do tej pory kompozycja Pękiela znana była jedynie ze zdekompletowanego rękopisu wawelskiego Kk I.6 (brakowało najwyższego z trzech głosów). W niniejszym komunikacie zawarto opis manuskryptu Kk I.26 oraz przykłady modyfikacji, jakie wprowadził do swej kopii skryptor. Wśród nich należy wskazać przede wszystkim zwiększenie liczby głosów z trzech (dwa tenory, z czego pierwszy niezachowany, i bas) do sześciu (alt, trzy tenory, z czego jeden mógł być wykonywany ad libitum, ponieważ zdwajał partię tenoru I, bas i basso ripieno, który jest dosłownym powtórzeniem głosu basowego, i w którym podpisany został tekst słowny). Bez podjęcia szczegółowych analiz stylistycznych, nie jest możliwe stwierdzenie, czy któryś z dodanych przez Pękalskiego głosów (alt lub tenor) został skomponowany przez Bartłomieja Pękiela, jednak podjęto już odpowiednie kroki zmierzające do rozwiązania tego problemu badawczego oraz wydania edycji źródłowo-krytycznej kompozycji.
9
Publication available in full text mode
Content available

Andrea Mariani, Inventoria Rerum Musicalium Domum Societatis Iesu in Polonia et Lituania Tempore Suppressionis, Warszawa 2020 Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa (= Fontes Musicae in Polonia, A/IV), ss. 181. ISBN 978-83-66546-16-5, online https://www.academia.edu/44068687/Inventoria_rerum_ musicalium_domum_Societatis_Iesu_in_Polonia_et_Lituania_tempore_suppressionis

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2021
|
vol. 66
|
issue 3
213-217
10
Publication available in full text mode
Content available

Antonio Chemotti, Polyphonic music ‘pro mortuis’ in Italy (1550–1650). An introduction, Lucca–Warszawa 2020, Libreria Musicale Italiana–Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk (= Studi e Saggi 32), ss. 278. ISBN 978-83-66519-06-0; 978-88-5543-034-0

100%
Bebak M.
Muzyka
|
2021
|
vol. 66
|
issue 1
195-202
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.