Search results

1

Eksperymenty myślowe – współczesne kontrowersje

100%

Biłgorajski P.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2017

|

vol. 37

115-122

2

Ultimism: A Philosophy That Wants to Be a Religion

100%

Biłgorajski P.

Roczniki Filozoficzne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 3

291-304

PL

Ultymizm – filozofia, która chce być religią Ultymizm to pogląd, wedle którego istnieje metafizycznie i aksjologicznie ostateczna rzeczywistość, w stosunku do której możliwe jest osiągnięcie ostatecznego dobra. J. L. Schellenberg uważa, że ultymizm jest podstawą każdej religii, podczas gdy różnice między religiami wynikają z różnych poglądów na to, jaka jest natura rzeczywistości ostatecznej. Schellenberg próbuje wykazać, że jeśli w religii jest postęp, to najrozsądniej jest założyć, że jesteśmy dopiero na początku badania rzeczywistości ostatecznej. Celem artykułu jest wykazanie, że można podnosić zastrzeżenia epistemologiczne i metodologiczne wobec ultymizmu. Prezentuję argument epistemologiczny, wskazujący na poznawcze ograniczenia wyobraźni, oraz argument metodologiczny, kwestionujący wykonalność projektu Schellenberga.

EN

Ultimism is the view that there is a metaphysically and axiologically ultimate reality in relation to which it is possible to achieve the ultimate good. John Schellenberg believes that ultimism is the backbone of every religion, while the differences between religions arise from different views of what the nature of the ultimate is. Schellenberg tries to show that if there is progress in religion, then it is most reasonable to assume that we are only at the beginning of the inquiry into the ultimate. The aim of the paper is to show that epistemological and methodological objections can be raised against ultimism. It will present an epistemological argument, pointing to the cognitive limitations of imagination, and a methodological argument, questioning the feasibility of Schellenberg’s project.

3

[rec.] Daniel C. Dennett, Intuition Pumps and Other Tools for Thinking

100%

Biłgorajski P.

Roczniki Filozoficzne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 4

265-271

4

Powszechność wiary a niemoralni wierzący

100%

Biłgorajski P.

Roczniki Filozoficzne

|

2023

|

vol. 71

|

issue 4

119-130

EN

Of the many issues that Jacek Wojtysiak addressed in his new book Między ukryciem a jawnością [Between Hiddenness and Openness] (2023), the polemic with John L. Schellenberg regarding the problem of God’s hiddenness deserves special attention. Schellenberg in an ingenious way wants to show that the very existence of atheists tests the truth of the thesis about the existence of a personal God. In response, J. Wojtysiak reverses J.L. Schellenberg’s argument, claiming that the universality of faith tests an atheist’s conviction. The aim of the article is to show that just as the proper conclusion of J.L. Schellenberg’s argument is not an atheistic thesis, J. Wojtysiak’s argument does not actually defend theism. It would rather be said about both arguments that they are arguments that support ultimism. The article consists of three parts. In the first one, I present Schellenberg’s argument from “God's hiddenness” and reconstruct J. Wojtysiak’s argument from the “great fact of faith.” In the second part, I try to show that the existence of immoral believers undermines the thesis about the universality of belief in a theistic God. In the third part, I present both arguments as supporting the ultimism thesis.

PL

Z wielu kwestii, które Jacek Wojtysiak podjął w swojej nowej książce Między ukryciem a jawnością (2023), na szczególną uwagę zasługuje polemika z Johnem L. Schellenbergiem, dotycząca problemu Bożej ukrytości. J.L. Schellenberg w pomysłowy sposób chce pokazać, że samo istnienie ateistów wystawia na próbę prawdziwość tezy o istnieniu osobowego Boga. W odpowiedzi Wojtysiak odwraca argument J.L. Schellenberga, twierdząc, że powszechność wiary wystawia na próbę przekonanie ateisty. Celem artykułu jest wykazanie, że tak jak właściwym wnioskiem argumentu J.L. Schellenberga nie jest teza ateistyczna, tak samo argument J. Wojtysiaka tak naprawdę nie broni teizmu. O obu argumentach należałoby raczej powiedzieć, że są to rozumowania, które wspierają ultymizm. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej przedstawiam argument J.L. Schellenberga z „Bożej ukrytości” oraz rekonstruuję argumentację J. Wojtysiaka z „wielkiego faktu wiary”. W drugiej części próbuję pokazać, że istnienie niemoralnych wierzących podważa tezę o powszechności wiary w teistycznego Boga. W trzeciej części przedstawiam oba argumenty jako wspierające tezę ultymizmu.

5

Eksperymenty myślowe w filozofii – przegląd stanowisk

100%

Biłgorajski P.

Roczniki Filozoficzne

|

2023

|

vol. 71

|

issue 3

115-132

EN

The widespread use of thought experiments in philosophy has made thought experiments themselves an increasingly common subject of philosophical analysis. Different authors, starting from various epistemological and metaphysical assumptions, have proposed a variety of views on the nature of thought experiments. The purpose of this paper is a critical analysis of these positions. In the first, I give a general characterization of thought experiments assuming the similarity of thought experiments and real experiments. In the second part, I discuss the typologizations of thought experiments present in the literature. In the third part, I present six concepts of thought experiment.

PL

Powszechność stosowania eksperymentów myślowych w filozofii sprawia, że same eksperymenty myślowe stają się coraz częstszym przedmiotem filozoficznych analiz. Różni autorzy, wychodząc od rozmaitych epistemologicznych i metafizycznych założeń, proponowali rozmaite poglądy na naturę eksperymentów myślowych. Moim celem jest krytyczna analiza tych stanowisk. W pierwszej części artykułu podaję ogólną charakterystykę eksperymentów myślowych, zakładając podobieństwo eksperymentów myślowych i eksperymentów rzeczywistych. W drugiej części omawiam obecne w literaturze propozycje typologizacji eksperymentów myślowych. W trzeciej części przedstawiam sześć stanowisk dotyczących natury eksperymentu myślowego.

6

The Relation between Conceivability and Possibility in the Context of Thought Experiments in Philosophy

100%

Biłgorajski P.

|

2016

|

vol. 24

|

issue 4

149-166

PL

The article draws on the work of Stephen Yablo and Peter van Inwagen so as to analyze the problems of (1) imaginability as the criterion of conceivability and (2) the relation between conceivability and possibility. Given that thought experiments are a kind of modal reasoning, the findings about the nature of the conceivability–possibility relation affect the role of thought experiments in philosophy. In my view, although imaginability fails to provide new knowledge about the world, it is a useful tool for justifying philosophical intuitions.

Refine search results

4 Roczniki Filozoficzne

1 Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

1 Filozofia Nauki

6 Biłgorajski P.

2 2023

1 2021

1 2017

1 2016

1 2014

Eksperymenty myślowe – współczesne kontrowersje

Ultimism: A Philosophy That Wants to Be a Religion

[rec.] Daniel C. Dennett, Intuition Pumps and Other Tools for Thinking

Powszechność wiary a niemoralni wierzący

Eksperymenty myślowe w filozofii – przegląd stanowisk

The Relation between Conceivability and Possibility in the Context of Thought Experiments in Philosophy