Results found: 1

Search results

Sort By:

Limit search:

Wielki kryzys i zabytki. Działalność Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w zakresie inwentaryzacji architektoniczno-pomiarowej w latach 1933–1934 i jej znaczenie dla ochrony zabytków w II Rzeczypospolitej

100%

Sypczuk P.

Biuletyn Historii Sztuki

2025

vol. 87

issue 3

225-250

The aim of this article is to discuss the measurement inventorying of architectural monuments carried out by the Society for the Protection of Monuments of the Past within the framework of the Labour Fund subsidy in the years 1933–1934. The Society’s measurement-taking campaign is presented in the context of the Great Depression, which brought construction enterprises in the entire Poland to an almost total standstill and thus caused exceptional unemployment among architects, especially those of the younger generation. The Labour Fund was to help combat unemployment by initiating public works that supplied jobs to white-collar workers, architects and art historians among them. What is more, the aim of the Society’s campaign was to continue making the scholarly inventory initiated by state authorities; as a result, the entire action was carried out with direct support from the Central Bureau for Inventorying Artistic Monuments at the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment. During the campaign, about a hundred architectural monuments were inventoried, located in a number of voivodships (including the Kielce, Warsaw, Silesia and Cracow ones); the collection of over 500 measurement photographs were ultimately transferred to the Central Bureau’s archive.

Celem niniejszego artykułu jest omówienie inwentaryzacji pomiarowej zabytków architektury prowadzonej przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości (TOnZP) w ramach subwencji Funduszu Pracy w latach 1933–1934. Akcję pomiarową ukazano w kontekście wielkiego kryzysu, który w całej Polsce spowodował niemal zupełne zamarcie ruchu budowlanego, a tym samym wyjątkowe bezrobocie wśród architektów, zwłaszcza młodego pokolenia. Fundusz Pracy miał pomagać w zwalczaniu bezrobocia poprzez inicjowanie prac publicznych, przy których zatrudnienie znaleźli pracownicy umysłowi (m.in. architekci i historycy sztuki). Co więcej, akcja TOnZP miała na celu kontynuowanie państwowej inwentaryzacji naukowej, w związku z czym była prowadzona w bezpośrednim porozumieniu z Centralnym Biurem Inwentaryzacji Zabytków Sztuki w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W ramach prac zinwentaryzowano około stu zabytków architektury w kilku województwach (m.in. kieleckim, warszawskim, śląskim i krakowskim), a zbiór przeszło pięciuset zdjęć pomiarowych ostatecznie przekazano do archiwum Centralnego Biura Inwentaryzacji.

Refine search results

1 Biuletyn Historii Sztuki

1 Sypczuk P.

1 2025

Search results

Wielki kryzys i zabytki. Działalność Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w zakresie inwentaryzacji architektoniczno-pomiarowej w latach 1933–1934 i jej znaczenie dla ochrony zabytków w II Rzeczypospolitej