Search results

1

Les Hynnes des Quatre Saisons de Ronsard problèmes du genre

100%

Pietrzak W. K., de Łódź U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

|

1987

|

vol. 20

2

Le temps dans l'Heptaméron

100%

Pietrzak W. K., de Łódź U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

|

1997

|

vol. 38

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest czas przedstawiony w historii ramowej Heptameronu. Tytuł utworu, w przeciwieństwie do Dekameronu, znajduje potwierdzenie w dziejach devisants: ich przekonania, uczucia, pragnienia oddane są poprzez żywe dialogi oraz opisujące codzienne czynności bohaterów narracje, które razem wzięte wytwarzają w czytelniku wrażenie trwania. Chociaż czas poszczególnych wydarzeń dominuje nad czasem opisowym (niedokonanym), działania narratorów charakteryzuje pewna cykliczność; treść dni podlega ustawicznemu ruchowi, podczas gdy ich kształt niezmiennie się powtarza. Na ogół wydarzenia następują chronologicznie jedne po drugich; tylko czasami posługuje się Małgorzata retrospekcją: w Prologu ogólnym, gdzie chwyt ten pozwala na złagodzenie efektu nieprawdopodobieństwa, jaki wynika ze zbiegu niesamowitych choć prawdopodobnych przygód; w zakończeniach dni, gdzie retrospekcją przybiera formę reminiscencji, dzięki którym devisants ponownie przeżywają minione doświadczenia miłosne. W miarę jak poznajemy świat głównych bohaterów, rytm przedstawiania wydarzeń słabnie, żeby ustalić się na poziomie wyznaczanym opowiadanymi nowelami. Skoro każde opowiadanie stanowi głos w prowadzonym przez devisants dialogu, czas narracji pokrywa się prawie z czasem lektury, dzięki czemu trwanie przedstawione nabiera cech trwania rzeczywistego, właściwego czytelnikowi i uczestniczy w sposób istotny w wytwarzaniu złudzenia mimetycznego. Narratorzy ze swej strony mają głębokie poczucie upływania czasu, który, ograniczając przedłużające się dyskusje, współuczestniczy w organizowaniu świata przedstawionego. W ich odczuciu, czas nie wypełniony jest na początku ich pobytu w Serrance pierwiastkiem złowrogim, prowadzącym do znudzenia, a nawet choroby. Gdy zaś popołudniowe opowiadania okazały się zajęciem nader przyjemnym, opinie na temat czasu diametralnie się zmieniają.

3

Vérité et rhétorique dans L'Heptaméron de Marguerite de Navarre

100%

Pietrzak W. K., Université de Łódź C. d. P. R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

|

1991

|

vol. 30

PL

Praca jest próbą wniknięcia w związki, jakie zachodzą między prawdą a retoryką w Heptameronie Małgorzaty z Nawarry. Problem tych związków postawiony jest w Prologu I, gdzie autorka postuluje wyłączność między prawdą a retoryką. Linearna analiza tekstu prowadzi najpierw do pośredniego wniosku: pojęcia te uzupełniają się, gdy mamy do czynienia ze sposobem przedstawiania miejsca akcji, postaci oraz zdarzenia. W konwersacjach natomiast, gdzie istotną funkcję spełnia reguła perswazji, nie zwerbalizowana w Prologu I, prawda staje się kategorią estetyczną i jako taka zostaje podporządkowana retoryce. W wyniku tych rozważań można uznać, że Heptameron dowodzi, iż prawda, konsekwentnie stosowana w literaturze, prowadzi nieuchronnie do wytwarzania fikcji, co nie godzi się z przyjętą od starożytności teorią mimetyczną.

4

Epistolarność Aline et Valcour

100%

Pietrzak W. K., Université de Łódź C. d. P. R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

|

1991

|

vol. 30

FR

Dans ce travail on applique l'analyse narratologique à un roman de Sade, Aline et Valcour. On étudie successivement la position du narrateur par rapport à l’acte narratif, puis par rapport à l’histoire; le sujet de la perception („qui voit”) et celui de rénonciation („qui parle”) sont les suivants problèmes abordés. L’analyse des fonctions du narrateur et la question de l’éditeur ferment ces réflexions sur la structure du roman. On arrive a la conclusion que Sade a muni le texte d’un certain nombre de traits qui en font un roman d’apparence épistolaire. Au fond cependant, Aline et Valcour reste un roman d’aventures où le narratif prédomine, la dimension psychologique des personnages étant sensiblement négligée. A travers ces procédés, on peut saisir l’intention de l’auteur qui, pour publier ce roman sous son nom, devait le préparer de façon à éviter les coupures de la censure.

5

Les infortunes de la misére dans les nouvelles françaises au XVIe siécle

100%

Pietrzak W. K., de Łódź U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

|

2004

|

vol. 003

PL

Francuska nowelistyka XVI wieku pozostawiła rozmaite obrazy nędzy. Zależą one od osobowości pisarza, od jego sytuacji materialnej i światopoglądu. Skrajne ubóstwo, cechujące zdecydowaną większość społeczeństwa, wzbudza już to sympatię autora (Bonaventure Des Périers), już to nie ukrywaną niechęć (François de Belleforest). W utworach, które wyrażają religijne przekonania autora, ucieleśnia ono ideał pierwotnego Kościoła (np. Małgorzata z Nawarry). Obok nędzy materialnej francuskie nowele przestawiają też obraz nędzy ludzkiej natury, czego najbardziej sugestywną ilustracją są opowieści tragiczne z drugiej połowy wieku. Opisują one w spotęgowanej i odrażającej postaci prowadzące do zbrodni instynkty, które zapanowały nad francuskim społeczeństwem w czasach wojen religinych. Wreszcie pojęcie nędzy można też zastosować do rozwoju francuskiej noweli w XVI wieku. Dowodem stopniowej emancypacji tego gatunku jest tendencja realistyczna wraz z jej szczególną, "psychologiczną" odmianą, która dochodzi do głosu w opowieściach tragicznych. Obraz czytelnika wpisanego w literacką wypowiedź ukazuje natomiast pewien kryzys w rozwoju noweli. Otóż do końca pierwszej połowy stulecia obserwujemy wzrost szacunku dla czytelnika, któremu pozostawia się coraz większą swobodę interpretacji opowiadanych anegdot, a w drugiej jego połowie, gdy następuje nawrót do moralizatorstwa uprawianego przez autorów średniowiecznych exemplów, tendencja ta drastycznie się załamuje.

6

Wybrane hymny epickie Ronsarda jako akt komunikacji międzyosobowej

100%

Pietrzak W. K., Uniwersytet Łódzki K. F. R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

|

1988

|

vol. 23

7

Avant-propos

100%

Pietrzak W. K., Uniwersytet Łódzki W. F.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

|

2014

|

vol. 009

8

Limites de l'ambigufté? - lecture d'un fragment de 1'Heptaméron

100%

Pietrzak W. K., de Łódź U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

|

1990

|

vol. 26

PL

Celem niniejszej pracy jest zbadanie Noweli 5 i otaczającego ją tekstu ramowego (debaty 4 i 5 ) pierwszego dnia Heptameronu pod kątem wniosków dotyczących interpretacji tematycznej, jakie wynikają z dyskusji opowiadających. Autor zakłada, że uczestnicy każdej dyskusji wypowiadają się, aby przekonać innych o słuszności swego stanowiska i że argumentacja rozumowa przeprowadzona w sposób logiczny jest bardziej przekonywająca niż reakcje emocjonalne będące raczej odzwierciedleniem przeżycia podmiotu mówiącego niż znaczącą myślą w konwersacji.

9

Au carrefour de la médecine et de la littérature : Thomas Sonnet de Courval et Louis de Caseneuve

63%

Koźluk M., Pietrzak W. K., Łódzki U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

|

2014

|

vol. 009

PL

W niniejszym artykule zestawiono i porównano dwóch lekarzy-humanistów, którzy żyli i tworzyli w pierwszej połowie XVII wieku. Interesując się jednocześnie literaturą i medycyną, pozostawili oni po sobie dzieła ukazujące wielorakość składników kultury tamtego okresu. Choć specjalizowali się w różnych gatunkach literackich, w satyrze i w emblemacie, to obaj wykorzystali teorię czterech płynów ustrojowych w oryginalny i właściwy sobie sposób. Pierwszy z nich, Thomas Sonnet de Courval (1577-1627), zastosował tę teorię w kontekście tradycyjnego sporu o kobietę do wyjaśnienia sporów małżeńskich, dając po raz pierwszy nie wartościującą, lecz naukową ich wykładnię. Drugi z autorów natomiast, Louis de Caseneuve (1577-1627), starał się uwypuklić dominujące cechy każdego z czterech temperamentów po to, aby za pomocą alegorii i mnemotechniki ułatwić zapamiętywanie doktryny fizjologicznej. Utwory tych dwóch humanistów stanowią tym samym interesujący przykład przenikania medycyny do sztuki literackiej w epoce późnego Renesansu.

EN

This study considers and compares two humanist physicians who lived and were actif in the first half of the 17th century. Both of them interested in literature and medicine created works that testify to the multifaceted culture of the period. Within two different literary genres, satire and emblem, and in their own distinctive way, they deal with the doctrine of the four temperaments. Thomas Sonnet de Courval (1577-1627) perceives the theory from the perspective of the contemporary literary “Debate on Women” which discussed the institution of marriage, and gives not an axiological, but a scientific explanation of the issues raised. On the other hand, Louis de Caseneuve (1577-1627) tries to stress dominant features of the four temperaments in order to facilitate memorizing the physiological doctrine through allegory and mnemotechnics. The works of these two authors are interesting examples of how medicine and literature are interwoven in the humanist culture of the late Renaissance period.

Refine search results

6 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria

3 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

9 Pietrzak W. K.

4 de Łódź U.

2 Université de Łódź C. d. P. R.

1 Koźluk M.

1 Uniwersytet Łódzki K. F. R.

1 Uniwersytet Łódzki W. F.

1 Łódzki U.

2 2014

1 2004

1 1997

2 1991

1 1990

1 1988

1 1987

Les Hynnes des Quatre Saisons de Ronsard problèmes du genre

Le temps dans l'Heptaméron

Vérité et rhétorique dans L'Heptaméron de Marguerite de Navarre

Epistolarność Aline et Valcour

Les infortunes de la misére dans les nouvelles françaises au XVIe siécle

Wybrane hymny epickie Ronsarda jako akt komunikacji międzyosobowej

Avant-propos

Limites de l'ambigufté? - lecture d'un fragment de 1'Heptaméron

Au carrefour de la médecine et de la littérature : Thomas Sonnet de Courval et Louis de Caseneuve