Celem artykułu jest ocena, czy rozmiar działalności pozabudżetowej jednostek samorządu terytorialnego prowadzonej przez spółki komunalne (MOCs) zależy od zadłużenia gminy i niwykorzystanej zdolności zadłużeniowej. Fiskalna reguła zadłużeniowa ogranicza zdolność zadłużeniową gminy w oparciu o indywidualny wskaźnik jej zadłużenia. Innymi słowy, w artykule podjęto próbę ustalenia, czy i w jakim stopniu wielkość finansowania pozabudżetowego poprzez opłaty za lokalne usługi publiczne świadczone przez spółki komunalne zależy od sytuacji finansowej gminy. Wykorzystano dane panelowe 89 gmin województwa wielkopolskiego pochodzące ze skonsolidowanych sprawozdań finansowych, sprawozdań o nadwyżce/deficycie gmin za 2018 r., Banku Danych Lokalnych oraz informacje o strukturze własnościowej MOCs i wielkości ich przychodów z bazy Orbis. Modele zostały oszacowane uogólnioną metodą momentów (GMM) na łącznej próbie wszystkich gmin posiadających spółki komunalne w województwie wielkopolskim. Wykazano, że gminy przesuwały działalność poza budżet w odpowiedzi na ograniczenia limitu zadłużenia fiskalnego obowiązujące od 2014 r. oraz w latach wyborczych. Co więcej, struktura i wielkość działalności budżetowej są związane z relatywnymi kosztami alternatywnymi lokalnych usług publicznych. Wynika to z faktu, że rosnące stawki opłat komunalnych generują niższe koszty polityczne niż podwyższanie podatków czy opłat lokalnych. Tym samym pokazano, że wprowadzona w 2014 r. reguła zadłużeniowa zwiększa skalę przesuwania wydatków poza budżet za pomocą spółek komunalnych w Wielkopolsce.
EN
The paper aims to assess whether the size of municipal off-budget activities carried out by municipally-owned companies (MOCs) depends on the municipality’s outstanding debt and unused debt capacity. The fiscal debt rule limits municipal debt capacity based on the individual debt ratio. In other words, the article attempts to establish whether and to what extent the size of off-budget financing through fees for local public services provided by MOCs depends on the municipality’s financial situation. We use panel data of 89 municipalities in Wielkopolska voivodeship (499 observations) retrieved from consolidated financial statements, reports on surplus/deficit of municipalities for 2010–2018, the Bank of Local Data and information on the MOC’s ownership structure and revenue volume obtained from the Orbis database. The models were estimated by the General Method of Moments (GMM) on a total sample of all municipal shareholders of MOCs in the Wielkopolska voivodeship. We show that municipalities shifted off-budget activities in response to fiscal debt limit restrictions valid since 2014 and election years. Furthermore, the structure and size of budgeted activity are linked to municipal activities’ relative opportunity costs. It is because increasing municipal fees generates lower political costs than raising taxes or local fees. Thus, we show that the fiscal debt constraint introduced in 2014 raises the scale of shifting expenditure off-budget using MOCs in the Wielkopolska voivodeship.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.