Search results

1

Ne eat iudex ultra petita partium od prawa rzymskiego do czasów współczesnych. Uwagi na tle polskiego procesu cywilnego

100%

Laskowska-Hulisz A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2017

|

vol. 60

|

issue 3

407-426

EN

The principle ne eat iudex ultra petita partium, that is let the judge does not go beyond the demands of the parties is nowadays recognized as a prohibition of judicial over the demand. This principle is not literally confirmed in the texts of Roman law. It comes from later studies referring to this law. In modern law, this sentence is an expression of one of the basic and at the same time the most important rules of adjudication and the guarantee of the implementation of the principle of availability in the civil process. The rule is the right to initiate a civil trial and to determine the limits of the legal protection sought are vested in the legitimate entity. In turn, it is expressed in the fact that the court is not allowed to initiate the trial without the party’s claim it is not allowed to decide on the object that was not covered by the request or award more than the request. In order to discuss the title issue in the paper, the genesis of that principle and then the historical and legal evolution of the Polish legal regulations related to this principle was briefly presented in the paper, in order to present briefly the form which the Polish legislature gave in the Code of Civil Procedure.

PL

Zasada ne eat iudex ultra petita partium, czyli niech nie wychodzi sędzia ponad żądania stron ujmowana jest współcześnie jako zakaz orzekania przez sąd ponad żądanie. Zasada ta nie znajduje dosłownego potwierdzenia w tekstach prawa rzymskiego. Pochodzi ona z późniejszych opracowań nawiązujących do tego prawa. W prawie współczesnym sentencja ta jest wyrazem jednej z podstawowych i zarazem najważniejszych zasad orzekania oraz gwarancją realizacji w procesie cywilnym zasady dyspozycyjności. Zasada ta bowiem wskazuje na to, że uprawnienie do wszczęcia procesu cywilnego oraz do wyznaczenia granic poszukiwanej ochrony prawnej przysługuje uprawnionemu podmiotowi. Co z kolei wyraża się w tym, że sąd nie może wszcząć procesu bez wniosku (pozwu) strony, nie może orzekać co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem ani zasądzać ponad żądanie. W celu omówienia tytułowego zagadnienia w artykule przybliżono w pierwszej kolejności genezę tej zasady, następnie ewolucję historycznoprawna polskiej regulacji prawnej odnoszącej się do tej zasady, aby w końcu krótko przedstawić kształt, jaki tej zasadzie nadał ustawodawca polski w kodeksie postępowania cywilnego.

2

Immunitet państwa w postępowaniu rozpoznawczym w sprawach cywilnych – wybrane zagadnienia procesowe

100%

Laskowska-Hulisz A.

Zeszyty Prawnicze BAS

|

2018

|

issue 3(59)

9-21

EN

A dominant view that a foreign state uses immunity in court examination of civil law cases deserves acceptance. This is the so-called limited immunity. The immunity of a foreign state in court examination of civil law cases and matters related to its examination should not be regulated in domestic law, including the Code of the Civil Procedure. Solutions for pursuing claims before national courts from a foreign state cannot be limited only to the issue of regulation of state immunity and the possibility of its waiving by the foreign state, but they also should cover issues related to the subsequent execution of a judgement delivered in such proceedings.

3

Umowa dowodowa w postępowaniu w sprawach gospodarczych

63%

Laskowska-Hulisz A., Mielczarek B.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2021

|

issue 1

19-27

EN

By the Act of 4 July 2019 amending the Act - Code of Civil Procedure and certain other acts (Journal of Laws of 2019, item 1469), the legislator added Section IIa entitled Proceedings in commercial matters (articles 4581–45813 of the Code of Civil Procedure). This proceeding is another separate proceeding which may be conducted in a civil process in commercial matters listed in art. 4582 CCP. The legislator included on proceedings in commercial matters art. 4589 of the Code of Civil Procedure, which relates to evidence contracts. The regulation of evidence contracts can cause many doubts in the practice of applying the law regarding the legal nature of these contracts up to the legal effects of their introduction. In favor of the material and legal nature of these contracts, it is necessary to solve, under substantive law, problems related to defects of intention, interpretation of these contracts or the legal effects of these contracts for legal successors. It may also be problematic to examine these contracts (whether only on demurrer or ex officio) and the legal consequences of their defects, as well as the question of the time when the parties may rely on such a contract. The aim of the authors is to present all substantive and procedural aspects of the existence of the institution of evidence contract, as well as to clarify doubts that may arise in the context of the institution in the practice of applying the law.

PL

Ustawą z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1469) ustawodawca dodał Dział IIa pt. „Postępowanie w sprawach gospodarczych” (art. 4581–45813 k.p.c.). Postępowanie to jest kolejnym postępowaniem odrębnym, które może być prowadzone w procesie cywilnym w sprawach gospodarczych wymienionych w art. 4582 k.p.c. Wśród przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych ustawodawca zamieścił art. 4589 k.p.c., który dotyczy umów dowodowych. Regulacja umów dowodowych może wywoływać szereg wątpliwości w praktyce stosowania prawa, począwszy od samego charakteru prawnego tych umów, a skończywszy na skutkach prawnych ich wprowadzenia. Opowiadając się za materialnoprawnym charakterem umów dowodowych, należy na gruncie prawa materialnego rozwiązać problemy związane chociażby z wadami woli przy ich zawarciu, wykładnią tych umów czy też ich skutkami prawnymi dla następców prawnych. Problematyczne może się też okazać samo badanie tych umów (czy tylko na zarzut, czy z urzędu). To samo dotyczy skutków prawnych ich wadliwości, a także zagadnienia terminu, w jakim strony mogą się powołać na taką umowę. Celem autorów jest przedstawienie wszelkich aspektów materialnoprawnych oraz procesowych obowiązywania instytucji umów dowodowych, a także wyjaśnienie wątpliwości mogących powstać na tle instytucji w praktyce stosowania prawa.

4

Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu w sprawach gospodarczych

63%

Laskowska-Hulisz A., Mielczarek B.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2022

|

issue 2

39-49

EN

By the Act of 4 July 2019 amending the Act - Code of Civil Procedure and certain other acts, the legislator introduced numerous changes to the provisions of the Code of Civil Procedure. One of the most important changes is the introduction of separate proceedings in commercial cases. In view of the introduced legal regulation on economic proceedings, the issue of the application of the system of concentration of procedural material in this proceeding after the entry into force of the Act of 4 July 2019 may seem problematic, in particular whether the legislator introduced to this proceeding only a system of also exceptions in favor of a system of discretionary power of the judge. In this article, the authors try to resolve the disputed issue.

PL

Ustawą z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw ustawodawca dokonał licznych zmian przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Do jednej z najważniejszych zmian należy wprowadzenie postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych. Na tle wprowadzonej regulacji prawnej dotyczącej postępowania gospodarczego problematyczna może wydawać się kwestia obowiązywania w tym postępowaniu po dniu wejścia w życie ustawy z 4.07.2019 r. systemu koncentracji materiału procesowego. W szczególności nasuwa się pytanie, czy ustawodawca wprowadził do tego postępowania wyłącznie system prekluzji dowodowej, czy pojawią się także wyjątki na rzecz systemu dyskrecjonalnej władzy sędziego. W niniejszym artykule autorzy próbują rozstrzygnąć sporne zagadnienie.

Refine search results

2 Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

1 Zeszyty Naukowe KUL

1 Zeszyty Prawnicze BAS

4 Laskowska-Hulisz A.

2 Mielczarek B.

1 2022

1 2021

1 2018

1 2017

Ne eat iudex ultra petita partium od prawa rzymskiego do czasów współczesnych. Uwagi na tle polskiego procesu cywilnego

Immunitet państwa w postępowaniu rozpoznawczym w sprawach cywilnych – wybrane zagadnienia procesowe

Umowa dowodowa w postępowaniu w sprawach gospodarczych

Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu w sprawach gospodarczych