Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Paweł Wawryszuk, Stosunki polsko-jugosłowiańskie 1945–1971, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Warszawa 2019 (seria Monografie, t. 145), ss. 328.

100%
Sokulski M.
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
|
2020
|
vol. 27
251-262
2
Publication available in full text mode
Content available

Martin Previšić, Povijest Golog Otoka, Fraktura, Zagreb 2019, 634 s.

100%
Sokulski M.
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
|
2023
|
issue 21
777-786
EN
Martin Previšić’s book is the first historical publication to address the functioning of the Goli Otok [Naked Island] camp in Yugoslavia and the repression against supporters of Stalinism in this country during the era of conflict with the Soviet Union in the late 1940s and the first half of the 1950s. The author used security service materials, party documentation, and also interviewed those imprisoned in “Tito’s Gulag”. Previšić has successfully portrayed the activities of the repressive apparatus and party leadership circles, and has also attempted to present a collective portrait of the opponents of Tito’s policies in Yugoslavia. On the plus side, there is also a rich description of the daily life of those imprisoned as well as a meticulously drawn up calculation of the number of victims of repression.
PL
Książka Martina Previšicia jest pierwszą publikacją historyczną, podejmującą problematykę funkcjonowania obozu na Nagiej Wyspie (Goli Otok) w Jugosławii i represji wobec zwolenników stalinizmu w tym kraju w dobie konfliktu ze Związkiem Sowieckim pod koniec lat czterdziestych oraz w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych. Autor wykorzystał materiały służby bezpieczeństwa, dokumentację partyjną, a także przeprowadził rozmowy z uwięzionymi w „Gułagu Tity”. Previšić udanie zobrazował działania aparatu represji i kierowniczych kręgów partyjnych, podjął się również próby przedstawienia portretu zbiorowego przeciwników polityki Tity w Jugosławii. In plus należy ocenić także bogaty opis życia codziennego uwięzionych czy skrupulatnie sporządzone wyliczenia dotyczące liczby ofiar represji.
3
Publication available in full text mode
Content available

Między upamiętnieniem a manipulacją: miejsce obozu koncentracyjnego w Jasenovacu w serbskiej pamięci i przestrzeni publicznej lat 80. i 90. XX wieku

100%
Sokulski M.
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
|
2023
|
vol. 30
225-248
EN
The article discusses the question of the politics of memory in the public discourse of Serbia in the 1980s with regard to the crimes commited by the Ustasha regime against the Serbian population in Independent State of Croatia (NDH), during World War II. Particular attention is is paid to the case of the largest Ustasha concentration camp Jasenovac. The discussion on this topic was presented on the basis of the press from the second half of the 1980s and the early 1990s. The predominant number of publications emphasised that the Serbs suffered huge losses and that the crimes against the Orthodox population in the NDH were never punished. Discussions about the genocide, which was often described in Serbia as „forgotten”, referred to the political climate in the republic at the time. Leading Serbian politicians spoke sharply on the subject, and numerous scientific and quasi-scientific publications were published. The number of victims was manipulated. Moreover, a message about the „awakening of the Ustasha spirits” was developed in relation to Croatian national activities. Anti-Croatian rhetoric intensified with the introduction of the multi-party system in Yugoslavia (1989) and strengthening of secessionist aspirations in Croatia. The discussions concerning Jasenovac were developed in the context of the political crisis of the federation at the time and the aspirations of Serbian elites towards national unification of Serbs around martyrdom messages.
PL
W artykule omówiono kwestię polityki pamięci w dyskursie publicznym Serbii w latach 80. XX wieku w odniesieniu do zbrodni ustaszy podczas II wojny światowej, popełnionych przeciwko Serbom w Niezależnym Państwie Chorwackim (NDH). Szczególną uwagę zwrócono na sprawę największego obozu koncentracyjnego ustaszy w Jasenovacu. Dyskusja na ten temat została przedstawiona na podstawie tekstów prasowych z drugiej połowy lat 80. i początku lat 90. W dominującej liczbie publikacji podkreślano, że Serbowie ponieśli ogromne straty, a zbrodnie przeciwko prawosławnym w NDH nigdy nie zostały ukarane. Zwracano uwagę na liczbę ofiar, często zawyżając liczbę zamordowanych w Jasenovacu. Dyskusje o ludobójstwie, które w ówczesnej Serbii często określano mianem „zapomnianego”, odnosiły się do ówczesnego klimatu politycznego w republice. Czołowi politycy serbscy ostro wypowiadali się na ten temat, ukazywały się liczne publikacje o charakterze naukowym i quasi-naukowym. Wielokrotnie manipulowano liczbą ofiar. W odniesieniu do działań narodowych chorwackich rozwijano przekaz o „przebudzeniu duchów ustaszy”. Antychorwacka retoryka nasiliła się wraz z wprowadzeniem systemu wielopartyjnego w Jugosławii (1989) i nasileniem dążeń secesjonistycznych w poszczególnych republikach. Tematy dotyczące Jasenovaca były rozwijane w kontekście ówczesnego kryzysu politycznego w Jugosławii i aspiracji elit serbskich w kierunku narodowego jednoczenia Serbów wokół przekazów martyrologicznych.
4
Publication available in full text mode
Content available

Echa śmierci ks. Jerzego Popiełuszki na łamach serbskiego czasopisma emigracyjnego „Naša reč”

100%
Sokulski M.
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
|
2024
|
issue 13
519-536
EN
The text portrays the discussion within the Yugoslav democratic émigré community related to the trial of the murderers of Father Jerzy Popieluszko in 1984–1985. Leading émigré personalities, Desimir Tošić (editor-in-chief of the journal Naša reč) and Mihajlo Mihajlov, in the most important Yugoslav periodical published abroad, presented diametrically opposite views on the nature of the judicial proceedings in Poland. In doing so, they attempted to find common elements in the contemporary political trials in Yugoslavia and in the Polish People’s Republic.
PL
W tekście ukazana jest dyskusja w środowisku demokratycznej emigracji z Jugosławii związana z procesem morderców ks. Jerzego Popiełuszki na przełomie 1984 i 1985 r. Czołowe postaci na wychodźstwie Desimir Tošić (redaktor naczelny czasopisma „Naša reč”) oraz Mihajlo Mihajlov na łamach najważniejszego periodyku wydawanego za granicą przedstawili diametralnie różne spojrzenia na charakter postępowania sądowego w Polsce. Próbowali przy tym znaleźć elementy wspólne ówczesnych procesów politycznych w Jugosławii i w PRL.
5
Publication available in full text mode
Content available

Proces w Sarajewie w 1983 roku na tle sytuacji politycznej i społecznej Jugosławii lat 80. XX wieku

100%
Sokulski M.
Prace Historyczne
|
2023
|
vol. 150
|
issue 2
387-405
EN
The text presents the trial of the Muslim intellectuals that took place in Sarajevo in 1983. They were put on trial due to the political pressure of the League of Communists of Bosnia and Herzegovina and then sentenced to harsh and long imprisonment. The article presents activity of the sentenced intellectuals, social attitudes of the republic’s citizens, and general decay among the communist leaders of Bosnia and Herzegovina, widely considered to be the most dogmatic in comparison to the other Yugoslav republics.
6
Publication available in full text mode
Content available

Raport attaché ambasady Wielkiej Brytanii Roberta Bates’a Kirby’ego na temat przebiegu wyborów w województwie śląskim 19 stycznia 1947 roku

100%
Sokulski M.
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
|
2023
|
issue 12
457-472
EN
The holding of free elections in the post-war Polish Republic was viewed in London as an opportunity to prevent the full sovietization of Poland. British politicians showed the greatest – albeit unsuccessful – consistency when it came to fulfilling the Communist-dominated Provisional Government’s commitments. London was aware of the disregard for the principle of freedom of elections by Polish Workers’ Party (PPR) politicians. British diplomats and journalists filled most of the sixteen British-American teams observing elections throughout Poland. Robert Bates Kirby, who served a diplomatic mission in Poland from 1946 to 1952, was sent to Silesia. The report on the elections in the Silesian Voivodship is the most important part of this source article. The Labour Attaché at the United Kingdom Embassy in Warsaw prepared a detailed note on election manipulations, and interviewed important political figures in Silesia at the time. His observations show an awareness of the Communist Party’s mechanisms for violating the freedom and fairness of elections. United Kingdom Ambassador to Warsaw Victor Cavendish-Bentinck described Kirby’s report as noteworthy and sent an official letter to British Foreign Minister Ernest Bevin as an attachment to the ambassador’s report on the conduct of elections in Poland.
PL
Przeprowadzenie wolnych wyborów w powojennej Rzeczypospolitej traktowano w Londynie jako możliwość zapobieżenia pełnej sowietyzacji Polski. Politycy brytyjscy wykazali się największą – choć bezskuteczną – konsekwencją, jeśli chodzi o wypełnienie zobowiązań przez zdominowany przez komunistów Rząd Tymczasowy. Nad Tamizą zdawano sobie sprawę z lekceważenia zasady wolności wyborów przez polityków PPR. Dyplomaci i dziennikarze brytyjscy obsadzili większość z szesnastu zespołów brytyjsko- amerykańskich, obserwujących wybory w całej Polsce. Na Śląsk wysłano Roberta Bates’a Kirby’ego, który misję dyplomatyczną w Polsce pełnił w latach 1946–1952. Raport z przebiegu wyborów w województwie śląskim stanowi najważniejszą część niniejszego artykułu źródłowego. Attaché ds. pracy w Ambasadzie Zjednoczonego Królestwa w Warszawie z uwagą odnotowywał nieprawidłowości wyborcze, prowadził rozmowy z ważnymi wówczas na Śląsku postaciami życia politycznego. Jego obserwacje pokazują świadomość mechanizmów łamania swobody wyborów przez partię komunistyczną. Jako godny uwagi określił raport Kirby’ego ambasador Zjednoczonego Królestwa w Warszawie Victor Cavendish-Bentinck i przesłał pismo do ministra spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Ernesta Bevina w formie załącznika do sporządzonego przez ambasadora sprawozdania z przebiegu wyborów w Polsce.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.