Search results

1

Profesor Algirdas Gaižutis doktorem honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego – zasłużony dla rozwoju naukowego Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych

100%

SZERLĄG A.

Multicultural Studies

|

2016

|

issue 1

145-150

2

The faces of multiculturalism in contemporary Europe – between cultural integration and disintegration. Introductory remarks

100%

SZERLĄG A.

Multicultural Studies

|

2017

|

issue 1

9-12

3

Citizenship in a multicultural space – educational and socialization references

100%

SZERLĄG A.

Multicultural Studies

|

2017

|

issue 1

127-139

EN

Contemporary multiculturalism is dynamised by the phenomena and processes generating (un)favourable conditions for its manifestations, and for the functioning of culturally diverse societies within. It is particularly related to the disintegration of multinational countries (states), processes of immigration and exile, as well as the expansion of terrorism and the increasing level of ethnocentrism. As a result, multiculturalism has become a source of arising problems and dilemmas. The latter are accompanied by the deficit of the sense of citizenship, especially amongst the representatives of national or ethnic minorities. Yet, citizenship favours the process of establishing civic society, where concurrence of various national, ethnic, and religious groups is possible, hence the coexistence of diverse cultures is possible too, empowering the process of enriching own cultures with the values of the other cultures. Saturation and interspersion of cultures does not require to distance from the culture of primary identification, quite the contrary – it may become a crucial point of reference in establishing a civic community. In this process, the paramount importance is assigned to civic education and the primary socialization, both occurring at the cultural nexus. Notwithstanding, citizenship is endorsed and developed not only by the knowledge and comprehension of the social and political system of a given country, social matters, the European or international affairs, and acquired skills (civic, social,communicative and cross-cultural ones), but also by the socialization taking place in a family, where national diversity and orientation towards multicultural and transnational premises both condition the process of moulding the sense of citizenship of the young generation. Thereupon, citizenship provides an opportunity to emerge as a new type of a social identity.

PL

Współczesną wielokulturowość dynamizują zjawiska i procesy generujące (nie)sprzyjające warunki do jej uobecniania się oraz funkcjonowania w niej zróżnicowanych kulturowo społeczeństw. Wiąże się to w szczególności z rozpadem wielonarodowych państw, imigracją i uchodźctwem, rozszerzającym się terroryzmem czy nasilaniem się etnocentryzmu. W efekcie wielokulturowość stała się źródłem narastających problemów i dylematów. Towarzyszy im deficyt obywatelskości zwłaszcza wśród przedstawicieli mniejszości narodowych czy etnicznych. Obywatelskość tymczasem sprzyja tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego, w którym możliwa jest koegzystencja zróżnicowanych narodowo, etnicznie i wyznaniowo grup, możliwe jest więc współistnienie odmiennych kultur, kultywowanie tradycji, pielęgnowanie własnej kultury i tożsamości, wzbogacanie jej wartościami innych kultur. Przenikanie i mieszanie się kultur nie wymaga zdystansowania się do kultury pierwotnej identyfikacji, może stać się natomiast istotnym odniesieniem dla budowy wspólnoty obywatelskiej. Ważne znaczenie w tym procesie przypisać należy edukacji obywatelskiej oraz rodzinnej socjalizacji mających miejsce na pograniczach kultur. O obywatelskości przesądzają bowiem nie tylko wiedza i rozumienie systemu społeczno-politycznego kraju, zagadnień społecznych oraz problematyki europejskiej i międzynarodowej, nabyte umiejętności (obywatelskie, społeczne, komunikacyjne i międzykulturowe), ale także rodzinna socjalizacja, w której odmienność narodowa rodziny oraz orientacja na przesłanki międzykulturowe i ponadnarodowe warunkują kształtowanie się obywatelskości młodego pokolenia. W efekcie obywatelskość ma szanse zaistnieć jako nowy rodzaj tożsamości społecznej.

4

Polacy na wileńskim pograniczu kultur: przestrzenie (nie)porozumienia a budowa międzykulturowej wspólnoty

100%

SZERLĄG A.

Multicultural Studies

|

2016

|

issue 1

77-88

PL

Cechą specyfi czną współczesnej wielokulturowości jest wzajemne przenikanie się i mieszanie kultur, a w ich konsekwencji konstytuowanie się wielu pograniczy kulturowych w obrębie jednej struktury. Zewnętrzne i wewnętrzne zależności oraz powiązania tej struktury konstruują i konceptualizują jej wewnętrzne przestrzenie, w których odmienności kulturowe pozostają ze sobą w określonym stosunku – najogólniej rzecz ujmując – konfl iktu bądź porozumienia. Istotne jest więc odniesienie się do kategorii miejsca, pojmowanego jako przestrzeń doświadczania, którego wielokulturowa specyfi ka z jednej strony istotnie waży na identyfi kacji kulturowej oraz kształtowaniu się tożsamości społeczno-kulturowej jednostek i grup, a z drugiej strony sprzyja powstawaniu praktyk społecznych, których sens i znaczenie ma (wielo)kulturową proweniencję. Dlatego w odniesieniu do miejsca (pogranicza kultur) ważne jest zwrócenie uwagi na identyfi katory konfl iktu oraz porozumienia, dzięki którym dochodzi do konfl iktu, kompromisu na stykach kultur, a w jego efekcie budowy wspólnoty. Miejscem, w którym pograniczność w sposób ewidentny się uobecnia, jest Wileńszczyzna. Jej etniczno-kulturowa i narodowa pograniczność pozwala na określenie uwarunkowań społeczno-kulturowej identyfi kacji Polaków (jako mniejszości narodowej), jakości stosunków społecznych na stykach kultur oraz otwartości na odmienne kultury. Dzięki czemu możliwe jest przedstawie nie wielowymiarowej przestrzeni doświadczania oraz przestrzeni porozumienia na wileńskim pograniczu kultur.

EN

A mutual permeation, mixing of cultures and, as a consequence, forming of many cultural borderlands within one structure are features specifi c to the contemporary multiculturalism. Subsequently, external and internal relations and links within such structure construct and conceptualize its inwards areas where cultural diversities remain in a defi ned relationships, i.e. confl ict or agreement. Thus, referring to the category of the place is of key importance, as it entails the domain of experiencing multicultural specifi city, determines the cultural identity, and shapes social and cultural identities of the individuals and groups. Notwithstanding, it contributes to the emergence and coming into existence of public practices, which meaning and sense are of (multi)cultural provenance. Therefore, with reference to the place (borderlands of cultures) it is of paramount importance to concentrate on the identifi cations of confl icts and agreements, thanks to which conflict, or compromise, takes place at the meeting points of cultures, the latter resulting in the establishment of a community. The Vilnius region is a place where such borderland specifi city reveals its features evidently as its ethnic, cultural and national borderland character allows to determine the social and cultural conditions of the Pole’s identifi cation (as a national minority), the qualities of social relations at the meeting points of cultures, and the openness to diff erent cultures. Thanks to the above, it is possible to cast light on the multidimensional area of experience, and the area of the agreement in the Vilnius borderland of cultures.

5

Wstęp

100%

SZERLĄG A.

Multicultural Studies

|

2016

|

issue 1

13-15

PL

Wielokulturowość stała się współcześnie zjawiskiem niezwykle dynamicznym i złożonym zarazem. Jej proweniencja wieloaspektowość, wielowymiarowość, społeczno-polityczna oraz ideologiczna konotacja, a także konfliktogenny i wspólnotowy charakter orientują na interdyscyplinarny dyskurs naukowy – studia nad wielokulturowością. Przedkładany Czytelnikom pierwszy tom Multicultural Studies, inaugurujący serię wydawniczą, poświęcony jest problematyce konfliktów i wspólnoty kultur jako przestrzeni doświadczania oraz międzykulturowej edukacji. Zaprezentowane zostały w nim autorskie opracowania badaczy problematyki wielokulturowości oraz edukacji międzykulturowej z polskich i zagranicznych ośrodków naukowych, reprezentujących różne dyscypliny naukowe.

Refine search results

5 Multicultural Studies

5 SZERLĄG A.

2 2017

3 2016

Profesor Algirdas Gaižutis doktorem honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego – zasłużony dla rozwoju naukowego Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych

The faces of multiculturalism in contemporary Europe – between cultural integration and disintegration. Introductory remarks

Citizenship in a multicultural space – educational and socialization references

Polacy na wileńskim pograniczu kultur: przestrzenie (nie)porozumienia a budowa międzykulturowej wspólnoty

Wstęp