Results found: 1

Search results

Sort By:

Limit search:

Łacińskie i czeskie kazania w XIV i XV wieku – przekład, adaptacja, mutacja

100%

Uhlíř Z.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

2012

issue 6

15-24

The article deals with language issues related to preaching in Bohemia during the later Middle Ages. Z. Uhlíø compares the following sermon collections: Øeèi nedìlní a sváteèní by Tomáš Štítný ze Štítného (in Czech), the Quadragesimale and the Sermones post Quadragesimam written by Jan Milíè z Kromìøíže (in Latin), and the Postilla of Jan Rokycana (in Czech and Latin). The first two authors used the same writing method: translation and adaptation of texts by other patristic or monastic authors. But the sermons of Tomáš ze Štítného and Jan Milíè z Kromìøíže vary in their external appearance. The former imitates the spoken language; his texts were destined for reading aloud to gatherings of the faithful, and were to accompany homilies (collatio). The writings of Jan Milíè z Kromìøíže contain chiefly quotations, in particular from Thomas Aquinas, and short comments on them. On the other hand, the sermons of Jan Rokycana demonstrate a combination of both these procedures and are a transcript of homilies actually delivered, with editorial emendations added later. Uhlíø also points to the necessity of producing modern critical editions of medieval sermons, which would enable adeeper analysis of the milieu of their authors and audiences. Moreover, we must not forget that in numerous cases these milieus were multilingual.

Artykuł poświęcony jest kwestii języka używanego w kaznodziejstwie czeskim okresu późnego średniowiecza. Autor porównał trzy zbiory kazań: Øeèi nedìlní a sváteèní autorstwa Tomasza ze Štitnego (napisane w j. czeskim) i Quadragesimale oraz Sermones post QuadragesimamJana Milicza zKromieryża (wj. łacińskim) oraz Postilli Jana z Rokycan (w j. czeskim i łacińskim). Stwierdził, że w wypadku dwóch pierwszych autorów wyróżnić można tę samą metodę pisarską, opartą otłumaczenie i/lub adaptację istniejących tekstów np. patrystycznych i monastycznych. Kazania tych autorów różnią się jednak formą zewnętrzną – kazania Tomasza ze Štitnego, w formie naśladujące język mówiony, służyły do odczytywania podczas zgromadzenia grupy wiernych i stanowiły uzupełnienie kazania (collatio), natomiast teksty Jana Milicza z Kromieryża zawierały głównie cytaty, zwłaszcza z tekstów Tomasza zAkwinu, zkrótkim komentarzem. Natomiast kazania Jana zRokycan stanowią połączenie dwóch etapów pracy, były one zapisem wygłoszonych przez autora kazań, poddane później opracowaniu redakcyjnemu. Autor artykułu zwrócił uwagę na konieczność powstania krytycznych edycji zachowanych kazań, umożliwiających dogłębne poznanie środowiska twórców i odbiorców, często dwu- czy nawet trójjęzycznych.

Refine search results

1 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

1 Uhlíř Z.

1 2012

Search results

Łacińskie i czeskie kazania w XIV i XV wieku – przekład, adaptacja, mutacja