Kluczowym oficerem Biura Służb Strategicznych (OSS) odpowiedzialnym za komunikację z przedstawicielami czechosłowackiego rządu na uchodźstwie był dr Charles Katek (1910–1971), oficer wywiadu, którego dyrektor OSS William J. Donovan zatwierdził najpierw jako oficera łącznikowego, a następnie szefa Sekcji Czechosłowackiej wywiadu (Czechoslovak Section, Secret Intelligence Branch) w londyńskiej placówce OSS. Przydzielony do Oddziału OSS w Europejskim Teatrze Operacyjnym (European Theatre of Operation, OSS Detachment) na początku listopada 1943 r., Katek rozpoczął serię regularnych konferencji z przedstawicielami Oddziału 2 (wywiadu) czechosłowackiego Ministerstwa Obrony i zaczął komunikować się z urzędnikami z poszczególnych ministerstw czechosłowackiego rządu na uchodźstwie. Na przełomie sierpnia i września 1944 r. wraz z Sekcją Środkowoeuropejską wywiadu (Central European Section Secret Intelligence Branch) w OSS/MEDTO we Włoszech Katek opracowywał plany przerzutu grup operacyjnych na Słowację, które 17 września i 7 października 1944 r. zostały przetransportowane na terytorium powstańcze. Oprócz dalszego niesienia pomocy czechosłowackiemu ruchowi oporu Katek – wraz z brytyjskim Kierownictwem Operacji Specjalnych (Special Operations Executive, SOE) – aktywnie zabiegał o przekierowanie amerykańskiej 859 Eskadry 492 Grupy Bombowej do prowadzenia operacji specjalnych nad terytorium Czech i Moraw, a także o transporty broni i innych materiałów dla ruchu oporu. W połowie kwietnia 1945 r. gen. Donovan mianował Katka szefem niewielkiego Oddziału Czeskiego Sił Specjalnych (Czech Special Forces Detachment), który towarzyszył 3 Armii USA na terytorium Czechosłowacji. 7 maja 1945 r. Katek przybył do wyzwolonego Pilzna, skąd wraz z kilkoma kolegami udał się do Berounu, a 10 maja 1945 r. dotarł do Pragi. Pod kierownictwem Katka praska misja stała się skuteczną w działaniach częścią Misji OSS w Niemczech, następnie Jednostki Służb Strategicznych w Niemczech (Strategic Services Unit/ Germany) (październik 1945), Centralnej Grupy Wywiadowczej (Central Intelligence Group) (po styczniu 1946) i wreszcie Centralnej Agencji Wywiadowczej (Central Intelligence Agency, CIA) (po wrześniu 1947). Sowiecki aparat wywiadowczy, działając za pośrednictwem czechosłowackich sił bezpieczeństwa, prowadził grę wywiadowczą z amerykańską placówką wywiadowczą w Pradze. Jej kulminacja nastąpiła wkrótce po komunistycznym zamachu stanu w lutym 1948 r. Katek został zmuszony do opuszczenia Czechosłowacji i udania się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Do końca swojej kariery zawodowej Katek służył w CIA, gdzie odpowiadał za organizację działań wywiadowczych dotyczących Czechosłowacji i innych krajów komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Zmarł na atak serca 19 listopada 1971 r. w swoim domu w Potomac na przedmieściach Waszyngtonu.
EN
The key official of the Office of Strategic Services (OSS) responsible for communication with the representatives of Czechoslovak government-in-exile was Dr. Charles Katek (1910–1971), an intelligence officer whom the OSS director Brigadier William J. Donovan approved first as liaison officer and subsequently a head of the Czechoslovak section of the Secret Intelligence Branch of the London OSS station. After being assigned to the OSS Detachment, European Theatre of Operations in early November 1943, Katek began a series of regular conferences with a representatives of the 2th (intelligence) Department of the Czechoslovak Ministry of Defence and started communicating with the officials from individual ministries of the Czechoslovak government-in-exile. At the beginning of September 1944, Katek participated with the Central European Section of the Secret Intelligence Branch OSS/MEDTO in Italy in preparation of the plans for the deployment of operational teams to Slovakia, which were transported to the insurgent territory on 17 September and 7 October 1944. In addition to further assistance to Czechoslovak resistance, Katek – with the British Special Operations Executive (SOE) – actively supported the redirection of the 859th Squadron of the 492nd US Bombardment Group to carry out special operations over the territory Bohemia and Moravia, as well the transport of weapons and other material for the resistance movement. In mid-April 1945 Maj. Gen. Donovan appointed Katek as the head of the small Czech Special Forces Detachment which accompanied the Third US Army into the Czechoslovak territories. On 7 May 1945 Katek arrived to the liberated Pilsen, from where he continued with several colleagues to Beroun, and in the afternoon of 10 May 1945 they arrived to Prague. Under Katek‘s leadership, the Prague Mission became the productive part of the OSS Mission for Germany, and subsequently of the Strategic Services Unit/Germany (October 1945), the Central Intelligence Group (after January 1946) and finally the Central Intelligence Agency (after September 1947). The Soviet intelligence apparatus, working through the Czechoslovak security forces, played an intelligence game with the US intelligence Field Station in Prague which culminated shortly after the communist coup in February 1948. Katek was forced to leave Czechoslovakia for American Occupation Zone in Germany. Until the end of his professional carrier he served in the CIA in charge of organizing intelligence activities concerning Czechoslovakia and other communist countries in Central and Eastern Europe. On November 19, 1971, Katek died of a heart attack at his home in Potomac, a suburb of Washington, D.C.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.