Spór między antropologią naturalistyczną a antynaturalistyczną, w którym każda partia usiłuje wyjaśnić osobliwość człowieka wychodząc z opozycji natura - kultura (człowiek jako byt do natury sprowadzony albo naturze przeciwstawny) jest zasadniczo nierozwiązywalny. Kulturalizm (stanowisko autorki; zakłada realność bytu jako pewnej całości, tzn. realność społeczno-historycznej obiektywności, w której opozycja miedzy naturą a kulturą zostaje zniesiona.
Treścią artykułu jest charakterystyka cech swoistych polskiej wersji modernizmu. Analiza polskiej myśli estetycznej z przełomu XII i XX w. wskazuje, że program polskich modernistów niesłusznie utożsamia się z estetyzmem. Wydaje si®, że modernistycznego odwrotu od rzeczywistości nie należy traktować jedynie jako ucieczki od skomplikowanych problemów ówczesnej codzienności. Równie uprawnione jest Interpretowanie go jako sposobu wiodącego do zachowania wartości humanistycznych, które zatraciły si® w otaczającej artystów rzeczywistości. Aksjologię modernistów uzasadniało założenie o monistycznym charakterze bytu. Jego naturalną konsekwencją było traktowanie sztuki - ze względu na jej cechy - jako jedynego rodzaju działalności ludzkiej, który umożliwia kontakt z Absolutem. Bowiem zbliżenie do istoty rzeczy jest możliwe jedynie poprzez dzieło sztuki stanowiące przekaz wartości absolutnych. Wysoka ranga twórczoáoi wynika z faktu, iż wartości te są zapośredniczone w duszy twórcy.
Rozumienie dokonuje sie w dyskursie z przeszłością, tradycją, i samo jest historycznym dzianiem się, w które człowiek jest zawsze zanurzony. Podstawowym założeniem możliwości dyskursu jest język. W nim dzieje się prawda bycia. Człowiek w swojej wiedzy o sobie i o áwieole jest objęty przez język, który nie należy do sfery "ja", lecz do sfery "my". Wszystkie formy ludzkiej wspólnoty są formami wspólnoty językowej. W ten sposób historia staje się absolutnym podmiotem.
Autor podejmuje próbę rekonstrukcji heglowskiej filozofii człowleka. Człowiek w ujęciu Hegla to byt istniejący w czasie, skończony. samotworząoy się w wyniku własnego działania, zakorzeniony w historii i społeczeństwie jako właściwych sobie mediach egzystencji. Istotnym momentem samorozwoju człowieka jest stopniowe zdobywanie przezeń samowiedzy. W prooesie tym Jednakże człowiek ostatecznie utożsamia sio z absolutem, tracąc swą samoistność bytową. Swiadczy to, że refleksja filozoficzna nad człowiekiem w ramach heglowskiego systemu jest o tyle możliwa, o ile pewien jego fragment zostanie wyodrębniony w całości (ten mianowicie, który dotyczy ludzkich form istnienia i działania), gdy intencja podstawowa myśli Hegla skierowana jest nie na człowieka, ale na absolut.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.