Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy – w odniesieniu do polskich miast – status wojewódzki wciąż może stanowić jedno ze skutecznych źródeł wzrostu lokalnej gospodarki? Autor odwołuje się w swoich analizach do założenia, że wspomniany status oznacza obecność na terenie miasta instytucji regionalnych prowadzących samodzielną politykę, która może prowadzić do uprzywilejowanej pozycji miast wojewódzkich w zakresie dostępu do środków finansowych, jakimi dysponują wspomniane instytucje, a także w kontekście budowy atrakcyjności miasta dla biznesu (poprzez sprawne wydawanie decyzji administracyjnych i wysokie kwalifikacje kadr urzędniczych). Identyfikuje też rolę miast o zróżnicowanym statusie administracyjnym w dokumentach strategicznych rangi krajowej, podkreślając, iż może się to przekładać na sposób rozdzielania zasobów rozwojowych przez instytucje centralne. Następnie dokonuje analizy statystycznej opartej na wybranych wskaźnikach wzrostu gospodarczego, porównując kondycję gospodarczą dwóch miast postwojewódzkich (Kalisza i Legnicy) oraz dwóch ośrodków wojewódzkich (Opola i Zielonej Góry). W konkluzjach sugeruje zaś, że status wojewódzki może być funkcjonalny dla Opola i Zielonej Góry (jako miast wojewódzkich) głównie w kontekście atrakcyjności dla biznesu; nie odgrywa on natomiast istotnej roli w procesie rozdzielania zasobów, jakimi dysponują instytucje wojewódzkie oraz centralne.
EN
The aim of this paper is to find an answer to the question: is the voivodeship status a factor which influences economic growth of the Polish cities? The author of the article intends to check the role of the status taking into account three assumptions. Firstly, the amount of financial support which is transferred from regional public institutions to the voivodeship cities may be bigger than transfers to the province capitals. Secondly, the voivodeship capitals, due to the presence of the regional public institutions, may be more attractive for entrepreneurs than the province capitals. Thirdly, the voivodeship capitals are treated as the most important urban centers in various national strategies, and their formal position may lead to the greater support from the state. The author intends to verify these assumptions using selected indicators of economic growth which show the socio-economic condition of two voivodeship capitals (Opole, Zielona Gora) and two province capitals (Kalisz, Legnica). The results of the analysis suggest that the voviodeship capitals are more attractive for business but the administrative status of these cities does not affect the amount of financial support received from regional and national public institutions.
Coraz popularniejszym wątkiem analiz na gruncie studiów miejskich jest poszukiwanie szans rozwojowych małych i średnich ośrodków miejskich, które pozostają na peryferiach globalnego systemu gospodarczego i stoją przed zadaniem znalezienia alternatywnych ścieżek rozwoju. Celem niniejszego artykułu jest próba pokazania, że wspomniane miasta mogą podjąć próbę przełamania impasu rozwojowego dzięki zależnościom, jakie łączą je z instytucjami regionalnymi oraz krajowymi. Samorządy lokalne oraz podmioty prywatne nadal bowiem podtrzymują kontakty z instytucjami publicznymi szczebla regionalnego i centralnego w celu uzyskania wsparcia merytorycznego, finansowego lub rzeczowego, które jest przydatne do pobudzania impulsów rozwojowych oraz do realizacji różnorakich celów składających się na politykę lokalną. W artykule ukazano trzy potencjalne formy oddziaływania władz regionalnych i centralnych na szczebel lokalny, sprowadzające się do transferów finansowych, obsługi administracyjnej oraz kreowania priorytetów rozwojowych. Na podstawie badań zrealizowanych w wybranych polskich miastach średniej wielkości określono również, czy status administracyjny miasta wpływa na wielkość wsparcia finansowego uzyskiwanego przez aktorów lokalnych oraz determinuje rangę danego ośrodka w dokumentach strategicznych.
EN
One of the more and more popular tendencies in current urban studies leads to analyses which try to explain how the small and medium sized towns can develop, even if they lay on the periphery of globalization. Taking into account the trend, the aim of this paper is to describe instruments and strategies of regional and central governments which influence socio-economic conditions of SMST (small and medium sized towns) and can be helpful for these urban areas in finding an alternative path of development. The article describes three potential forms of support created by regional and central public institutions. Firstly, it shows a role of financial grants transmitted from regional and central governments to local actors. Secondly, the text discusses how the institutions strengthen attractiveness of small or medium town due to the fact that they offer important administrative services. Finally, the paper shows how the strategic priorities which are shaped by regional and central governments may support the local actors in access to the financial grants mentioned above. The article also considers if an administrative status of a town determines the access of the local actors to public funds and shapes a position of this place in regional or central strategies.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.