Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ład globalny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Czy Chiny mogą stać się akceptowalnym liderem świata, który nie tylko dużo produkuje i eksportuje, ale również kształtuje sposób myślenia? Potencjalnie wyrasta kandydat na współlidera, z którego ostateczną oceną jest jednak pewien kłopot. Zmieniła się nie tylko wydajność gospodarki chińskiej. Chiny starają się o to, by ich sukces został przypieczętowany projektem Pasa i Szlaku tworzącym infrastrukturę rozwoju w skali globalnej. Czy przyszły świat ma być dalej zorganizowany według istniejącego ładu zachodniego, ze wszystkimi tego znanymi niedoskonałościami, czy też powinien zaakceptować rosnącą rolę Pax Sinica z chińską receptą na sukces i odmienną tradycją kulturową? Czy rywalizacja może przerodzić się w jakąś formę konfrontacji? Byłaby to wielka dodatkowa niepewność współczesności. Świat ulega wyraźnym zmianom strukturalnym i niektóre przewagi dawnych liderów stają się mniej oczywiste. Autor sądzi, iż tym razem sukces nie może należeć tylko do jednej ze stron.
PL
Global economic governance to koncepcja opisu ładu globalnego w ujęciu ekonomicznym. Ten nurt badań nad procesem globalizacji i jego skutkami zyskał dużą popularność pod koniec XX wieku. Jednak wydarzenia ekonomiczne, społeczne i polityczne drugiej dekady XXI wieku podały w wątpliwość sens konstruowania wizji ładu globalnego, polegającego na ponadnarodowej kooperacji głównych aktorów globalnej sceny politycznej i ekonomicznej. Niniejszy artykuł ma na celu nakreślenie alternatywnej wizji rozwoju globalnego ładu ekonomicznego w XXI wieku. Autor określa tę wizję mianem global economic disorder. W pierwszej części artykułu znajduje się krótka charakterystyka idei global governance. Następnie pokazane są zjawiska polityczne, ekonomiczne i społeczne mające wpływ na perspektywę rozwoju tej idei. W części trzeciej, wieńczącej artykuł, zarysowana zostaje istota global economic disorder, przedstawionego jako realna alternatywa dla globalnego rządzenia w gospodarce.
PL
W artykule dokonano analizy interakcji – niezwykle złożonej i bezprecedensowej – niematerialnej (kulturowej) na historycznym Szlaku Jedwabnym. Ta właśnie płaszczyzna interakcji inspiruje również współczesne działania związane z Inicjatywą Pasa i Szlaku. Szczególnie ważny dla autora jest fakt, iż mechanizm ekonomiczny, będący siłą napędową historycznego Szlaku, stał się zaproponowaną – niejako alternatywną dla historii tradycyjnej – ścieżką rozwoju ludzkości, w której tradycja, wynikająca z kultu przemocy, stanowiła w istocie nieprzerwany ciąg wojen i podbojów. Kreśląc główne elementy, ogłoszonej przez Prezydenta Xi Jinpinga w 2013 r., Inicjatywy Pasa i Szlaku, zestawiono profil współczesnego projektu z bezprecedensowymi osiągnięciami jego historycznego odpowiednika i postawiono pytania o – między innymi – najważniejsze lekcje z przeszłości, wnioski oraz o inspiracje z tym związane. Współczesnym Chinom zależy na tym, aby ich dotychczasowy sukces w dziedzinie produkcji i handlu w dobie postępującej globalizacji został teraz przypieczętowany projektem Pasa i Szlaku tworzącym nową infrastrukturę transportu i handlu w skali świata. W perspektywie mogłoby to nawet stworzyć podstawy nowego ładu globalnego, który – paradoksalnie – mógłby zawierać określone korekty w stosunku do tego porządku, który otworzył drogę na sam szczyt właśnie Chinom.
EN
In his paper, the author analyses a complex non-material (cultural) interaction on the historic Silk Road that appears to be very complex and unprecedented. To the impressive material exchange, based mainly on trade, the Silk Road inspires the today’s Chinese Belt and Road Initiative. Especially important for the author is the fact that the economic mechanism of trade, which was the main driving force of the ancient trade route, has potentially become the proposed, alternative development path for humanity, where tradition, resulting from the cult of violence, was in fact a virtually uninterrupted string of wars and conquests. The outlining of main elements of the Initiative, announced by President Xi Jinping in 2013, is used by the author to compare the profile of this modern project with the unprecedented historical achievements of its historic predecessor. The questions are asked about - among other things - the most important lessons from the past, conclusions and inspirations for the modern initiative. Contemporary China would like to seal its to-date globalisation success in the field of production and trade with the gigantic project of Belt and Road with the aim to create a new infrastructure for transportation and trade on the truly global scale. In the long run, this could even lay the groundwork for the new world order, which – paradoxically - could contain certain adjustments to the order conceived by the West, which has opened the way to the top for China.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie roli Chin w kształtowaniu nowego ładu globalnego, który często jest nazywany Jedwabnym Ładem Globalnym. Ważnym elementem powstającego ładu globalnego jest tworzona przez Chiny inicjatywa Pasa i Szlaku („One Belt, One Road”). Rodzajem wykorzystywanej metodologii badawczej jest opisywanie zdarzeń, które występowały w rzeczywistości gospodarczej i wyciąganie z tego wniosków płynących dla przewidywania przyszłości. Głównym wynikiem badań jest konstatacja, że inicjatywa Pasa i Szlaku, będąca największą geopolityczną strategią XXI wieku, będzie prowadzić do powstania wielobiegunowego świata, który ma zastąpić obecny jednobiegunowy świat z USA w jego centrum. Oprócz Chin wiodącą rolę odegrają w nim dwie integracyjne wspólnoty, w których spoiwem są tradycyjne wartości religijne – muzułmańska oparta na islamie (obejmującej zarówno sunnitów, jak i szyitów) oraz chrześcijańska reprezentowana głównie przez religię katolicką (Watykan), która współdziała z prawosławiem. Za implikację praktyczną można uznać przydatność wyników badań dla instytucji zajmujących się planowaniem kierunków rozwoju przyszłej polityki zagranicznej i gospodarczej. Za implikację społeczną można uznać, że wchodzenie Chin na pozycję kraju dominującego będzie zmieniało światową hierarchię wartości, która w Europie będzie oznaczała zmniejszanie znaczenia obecnie dominującej hierarchii typowej dla laickiej cywilizacji europejskiej.
EN
The goal of the paper is to present China’s role in the formation of a new global order, often referred to as the Silk (Road) World Order due to the fact that an important element thereof is the Chinese Belt and Road Initiative (“One Belt, One Road”). The applied research methodology consisted primarily of a description of economic events which served as the basis for conclusions as to probable future events. The main conclusion reached is that the Belt and Road Initiative, as the largest geopolitical strategy of the 21st century, will lead to the creation of a multipolar world order which will replace the current USA-centered unipolar one. Apart from China, two global communities are to play an important role in this multipolar world: ones in which integration is based on traditional religious values. One of these is the Muslim community based on Islam (including both Sunnis and Shias), the other is the Christian community, represented primarily by Catholicism (the Vatican) which is cooperating with the Orthodox Church. The article’s practical implication is the possible use of the results of the analysis by institutions planning the directions of foreign and economic policy. The article’s social implication stems from the possible changes in the global hierarchy of values due to the increasing dominance of China. In Europe, this may imply a reduction in the importance of the hierarchy characteristic of the currently dominant secular European civilization.
EN
Growing international inter dependencies, weakening of internal and external sovereignty of the state and necessity of joint overcoming of problems and global threats reveals the necessity of creating new rules of global order, based not only on nation states, but also on growing number of international organizations and institutions, regional groupings, communities and local organizations. The globalization of political life fosters rise of number of institutions, organizations and international groupings and development of international law. The cooperation between them should respect the rules of equality, freedom, democracy, partnership, solidarity, respect for cultural diversity and environmental protection.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.