Rozwój współczesnych gospodarek nierozerwalnie związany jest ze zjawiskiem konkurencji i konkurencyjności rywalizujących podmiotów. Stają się one z jednej strony silami sprawczymi dynamizującymi procesy gospodarcze, a z drugiej wpływają na mechanizmy przyczyniające się do odniesienia sukcesu rynkowego i finansowego przez przedsiębiorstwa. Celem opracowania jest ocena poziomu konkurencyjności działających w Polsce przedsiębiorstw na podstawie oceny dokonanej przez ich menadżerów. Podstawą rozważań są wyniki badań ilościowych prowadzonych wśród menadżerów działających w Polsce przedsiębiorstw, realizowanych na próbie 505 podmiotów na przełomie lat 2014 i 2015. Zaprezentowane wyniki pokazują pozytywne trendy w zakresie kształtowania konkurencyjności, wyrażające się poprawą wskaźników ją charakteryzujących, a także wyraźną dominację orientacji na klienta i jego potrzeby jako główną determinantę wzrostu konkurencyjności.
EN
Development of the contemporary economies is inseparably connected with the phenomenon of competition and competitiveness of rivalling entities. They become, on the one hand, driving forces actuating the economic processes and, on the other hand, influence the mechanisms contributing to achievement of a market and financial success by enterprises. An aim of the study is to assess the level of competitiveness of enterprises operating in Poland on the grounds of assessment made by managers thereof. The base for considerations is findings of quantitative surveys carried out among managers of the enterprises operating in Poland, performed on the sample of 505 entities at the end of 2014 and at the beginning of 2015. The presented results show positive trends as regards formation of competitiveness, being expressed in improvement of the indicators characterising it, as well as a clear prevalence of the orientation on the customer and their needs as the main determinant of growth of competitiveness.
RU
Развитие современных экономик неразрывным образом связано с явлением конкуренции и конкурентоспособности соперничающих субъектов. С одной стороны, они становятся факторами, динамизирующими экономические процессы, с другой же – влияют на механизмы, способствующие достижению предприятиями рыночного и финансового успеха. Цель разработки – провести оценку уровня конкурентоспособности действующих в Польше предпри- ятий на основе оценки, проведенной их менеджерами. Основу для рассуждений представляют результаты количественных исследований, проводимых среди менеджеров действующих в Польше предприятий, осуществленных на выборке в 505 субъектов на рубеже 2014 и 2015 гг. Представленные резуль- таты указывают положительные тренды в области формирования конкурентоспособности, выраженные улучшением показателей, характеризующих ее, а также четкое преобладание установки на клиента и его нужды в качестве основного детерминанта роста конкурентоспособности.
В статье раскрыто содержание фундаментальной для маркетинга категории «конкуренция» и идентифицированы ее видовые характеристики. Детально описаны основные методические процедуры оценки интенсивности конкуренции, базирующиеся на использовании показателей рыночной концентрации.
EN
The article presents the content of the fundamental marketing category «competition» and identifies its specific characteristics. It describes in detail the basic methodological procedures of competition intensity evaluation, which are based on the use of market concentration indexes.
Współczesną gospodarkę cechują zmiany w niej zachodzące, które są coraz szybsze i bardziej niespodziewane. W tak zmiennych warunkach, przedsiębiorstwa, by odnieść sukces, muszą działać inaczej niż konkurenci i szukać nowych rozwiązań. Stąd też głównym celem artykułu jest określenie wpływu kluczowych pracowników na kreowanie nowych źródeł przewagi konkurencyjnej. Cel badawczy zostanie osiągnięty na podstawie analizy dostępnych źródeł teoretycznych oraz badań empirycznych, przeprowadzonych przez autora opracowania. Proces badawczy został zrealizowany w 2016 roku i objął 98 średnich firm, działających w województwie małopolskim. Pierwsze analizy zebranych materiałów wykazały znaczący wpływ poszczególnych pracowników na obszary związane z podnoszeniem jakości usług/produktów oraz optymalizacji w kształtowaniu relacji z otoczeniem, czyli na ważne determinanty współczesnej budowy przewagi konkurencyjnej.
EN
The modern economy is characterised by changes which are now faster and more unexpected. In such variable conditions, the company to be successful must act differently than their competitors – they must look for new solutions. Therefore, the main purpose of this article is to determine the effect of key employees to create new sources of competitive advantage in the surveyed companies. The research goal will be reached based on an analysis of available materials, theoretical and empirical studies, conducted by the author of this study. The research process was carried out in 2016 in 98 medium-sized companies operating in the Małopolska Province. The first analysis of the collected material showed great influence of important employees in the areas related to raising the quality of services or products and the optimisation of relations with the environment, i.e. important determinants of modern building competitive advantage.
RU
Для совеременной экономики характерны происходящие в ней изменения, которые наступают все быстрее и более неожиданно. В таких меняющихся условиях предприятия, чтобы добиться успеха, должны действовать по-другому, чем конкуренты, и искать новые решения. И потому основная цель статьиопределить влияние основных работников на формирование новых источников конкурентного преимущества. Исследовательская цель будет достигнута на основе анализа доступных теоретических источников и эмпирических исследований, проведенных автором разработки. Исследовательский процесс был осуществлен в 2016 г. и охватил собой 98 средних фирм, действующих в Малопольском воеводстве. Первые анализы собранного материала показали значительное влияние отдельных работников на области, связанные с повышением качества услуг/продуктов, и оптимизации в формировании отношений с окружающей средой, т.е. на важные детерминанты современного по- строения конкурентного преимущества.
Współczesne rynki charakteryzuje powszechnie obserwowana intensyfikacja procesów konkurencji. Zjawisko to nie omija również sektora usługowego. Wzrost znaczenia usług w gospodarce i zmiany zachodzące w sferze konsumpcji czynią ten sektor coraz bardziej atrakcyjnym. W konsekwencji rozwoju sektora usługowego rośnie na nim presja konkurencyjna, co wymusza na przedsiębiorstwach podejmowanie działań zmierzających do kształtowania przewagi konkurencyjnej. Kluczem do tego jest właściwe wykorzystanie zasobów i instrumentów decydujących o konkurencyjności przedsiębiorstw. W artykule przedstawiono problematykę istoty konkurencyjności, jej wyznaczników i instrumentów na rynku usług. Na podstawie wyników badań empirycznych prowadzonych wśród kadry menedżerskiej działających w Polsce przedsiębiorstw usługowych dokonano oceny znaczenia i stopnia stosowania instrumentów konkurowania oraz zdiagnozowano własną ocenę konkurencyjności tych podmiotów, z uwzględnieniem jej zmian w czasie spowolnienia gospodarczego lat 2008–2010.
EN
The contemporary markets are characterised with the commonly observed intensification of competition processes. This phenomenon does not omit the service sector, either. Growth of importance of services in the economy and developments occurring in the sphere of consumption make this sector more and more attractive. In consequence of development of the service sector, there is growing competitive pressure in it what forces enterprises to undertake actions aimed at shaping competitive advantage. The key thereto is a proper use of the resources and instruments deciding enterprises’ competitiveness. In his article, the author presents the issues of the essence of competitiveness, its determinants and instruments in the market for services. Based on the results of empirical research carried out among the managerial staff of service enterprises operating in Poland, there is made evaluation of the importance and degree of application of the instruments of competition as well as there is diagnosed their own evaluation of competitiveness of these entities, taking into account its developments during the economic slowdown of 2008–2010.
RU
Современным рынкам свойственна повсеместно наблюдаемая интенсификация процессов конкурирования. Это явление не обходит и сектора услуг. Рост значения услуг в экономике и изменения, происходящие в сфере потребления, делают этот сектор все более и более привлекательным. В результате развития сектора услуг на нем растет конкурентный нажим, что заставляет предприятия предпринимать действия, направленные на формирование конкурентного преимущества. Ключ к этому – правильное использование ресурсов и инструментов, решающих конкурентоспособность предприятий. В статье представлена проблематика сути конкурентоспособности, ее определителей и инструментов на рынке услуг. На основе результатов эмпирических исследований, проводимых среди управленчекого персонала действующих в Польше предприятий сферы услуг, проведена оценка значения и степени применения инструментов конкурирования и диагноз самооценки конкурентоспособности этих субъектов с учетом ее изменений во время экономического спада периода 2008–2010 гг.
Celem rozważań jest: 1) ukazanie kluczowych poglądów ordoliberałów na temat kategorii własności; 2) przedstawienie sytuacji ekonomicznej w sektorze niemieckich przedsiębiorstw piłkarskich; 3) zaprezentowanie warunków w jakich odbywa się konkurencja oraz jak kształtują się stosunki własnościowe w tym sektorze gospodarki niemieckiej. W artykule posłużono się krytyczną analizą literatury oraz studium przypadku, które dotyczyło niemieckiego sektora przedsiębiorstw piłkarskich. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono: 1) zarówno wolność, jak i własność były wartościami, z których wywodził się ordoliberalizm. Znalazło to odzwierciedlenie w praktykowanej w Niemczech społecznej gospodarce rynkowej; 2) od ponad dekady wzrosło znaczenie ekonomiczno-społeczne niemieckich przedsiębiorstw piłkarskich. Świadczą o tym m.in. wzrost przychodów i stan kapitału własnego oraz wielkość zatrudnienia. Regularnie ponad połowa przedsiębiorstw piłkarskich odnosi zyski; 3) sektor ten funkcjonuje w warunkach ładu konkurencyjnego wynikającego z ordoliberalizmu. Zapewniona jest w nim wolność prowadzenia działalności i chronione są prawa własności. Zwiększyła się liczba inwestorów zewnętrznych, którzy zaangażowali swój kapitał w podmioty sportowe, co jeszcze bardziej może przyczynić się do dalszego rozwoju tego sektora.
EN
The main goal of this paper is to: 1) present the key notion of originators of ordoliberalism on the value category; 2) present the economic situation in the sector of German football enterprises; 3) present the conditions, in which competition takes place, and how the property relationships in the sector of German football enterprises are created. In the paper, a critical analysis of the literature as well as a case study research was conducted on the sector of German football enterprises. Based on the research it was revealed that: 1) both freedom and property were the values given the origin of ordoliberalism; it was reflected in practice in Germany in the social market economy; 2) for more than a decade the growth of socio-economic importance of German football enterprises has risen; it is proved by the growth of incomings and equity and volume of employment; more than half of football enterprises gain profits regularly; 3) the sector of German football enterprises functions under the competitive order as a result of ordoliberalism; in this sector, the freedom of running business activities is provided and private ownership is protected; the increase of the number of external investors, who invested their capital, is noticed, what can help a further development of the sector of German football enterprises.
RU
Цель рассуждений: 1) указать основные взгляды ордолибералов на категорию собственности; 2) представить экономическую ситуацию в секторе немецких футбольных предприятий; 3) представить условия, в каких проходит конкуренция, и как формируются отношения собственности в этом секторе немецкой экономики. В статье применили критический анализ литературы и изучение конкретной проблемы, которое касалось немецкого сектора фут- больных предприятий. На основе проведенного изучения констатировали:1) как свобода, так и собстенность были ценностями, из которых вышел ордолиберализм; это нашло свое отражение в практикуемой в Германии общест- венной рыночной экономике; 2) более чем десять лет тому назад повысилось социально-экономическое значение немецких футбольных предприятий. Об этом свидетельствуют, в частности, рост доходов и состояние собственного капитала, а также объем занятости. Регулярно свыше половины футбольных предприятий получают прибыль; 3) этот сектор функционирует в условиях конкурентного порядка, вытекающего из ордолиберализма. В нем обеспече- на свобода осуществления деятельности и защищаются права собственности. Увеличилось число внешних инвесторов, которые вложили свой капитал в спортивные субъекты, что еще более может способствовать дальнейшему развитию этого сектора.
W artykule autorzy przeprowadzili krytyczną analizę istniejących metod oceny konkurencyjności, zostały zidentyfikowane zalety i wady tych metodo oraz zaproponowane podejście funkcjonalne do procesu oceny tego wskaźnika rynkowego. Konkurencyjność przejawia się tylko w warunkach konkurencji i przez konkurencję. W krajach z gospodarką rynkową konkurencyjność przedsiębiorstwa wynika z wielości czynników w rezultacie obiektywnego rozwoju sił wytwórczych i odzwierciedla wyniki polityki wielkich monopoli w walce o jakości, rynki i zyski. W obecnych warunkach rozwoju ukraińskiej gospodarki istnieje pilna potrzeba ulepszenia systemu marketingowego w krajowych przedsiębiorstwach przemysłowych oraz istniejących narzędzi do tworzenia ich przewagi konkurencyjnej na rynku krajowym i zagranicznym. Co roku Ukraina coraz bardziej włącza się w światowe procesy gospodarcze i staje się ich bezpośrednim uczestnikiem. Ważną rolę w tym odgrywa transport.
EN
In the article, the authors carried out a critical analysis of existing methods for assessing competitiveness, identified the advantages and disadvantages of these methods and proposed a functional approach for the process of assessing this market index. Competitiveness appears only under competitive conditions and as a result of competition. Competitiveness of the enterprise in countries with market economy is a result of plexus factors generated by the objective development of productive forces that reflect outcome of large monopolies policy in the struggle for quality, sales markets and getting profits. In the current conditions of the development of the Ukrainian economy, there is an urgent need to improve the marketing system in domestic industrial enterprises and the existing tools for the formation of their competitive advantages in both domestic and foreign markets. Every year, Ukraine is increasingly integrated into world economic processes and becomes their direct participant. Transport plays a particularly significant role in these processes.
RU
В статье авторами был проведен критический анализ существующих методов оценки конкурентоспособности, определены преимущества и недостатки этих методов. И предложен функциональный подход для процесса оценки этого рыночного индекса. Конкурентоспособность проявляется лишь в условиях конкуренции и через конкуренцию. В странах с рыночной экономикой конкурентоспособность предприятия является результатом переплетения факторов, порожденных объективным развитием производительных сил и отражающие результаты политики крупных монополий в борьбе за качество, рынки сбыта и получения прибыли. В современных условиях развития экономики Украины имеет место острая необходимость в совершенствовании маркетинговой системы на отечественных промышленных предприятиях и существующего инструментария формирования их конкурентных преимуществ как на внутренних, так и на внешних рынках сбыта. С каждым годом Украина все больше интегрируется в мировые экономические процессы и становится их непосредственным участником. Значительную роль при этом играет транспорт.
W artykule zbadano problem kształtowania się konkurencyjności na Ukrainie. Została przeanalizowana dynamika poziomu konkurencyjnego w gospodarce jako całości i w poszczególnych branżach. Dokonano także analizy porównawczej poziomu konkurencyjnego na rynkach towarowych z dynamiką wydatków inwestycyjnych podmiotów gospodarczych. Na podstawie tej analizy stwierdzono, że poziom konkurencyjny zależy odzmian w dynamice. Udowodniono, że charakter problemów, które ograniczają rozwój konkurencyjny, wynika z niedoskonałości instytucjonalnej systemu ochrony konkurencji, będącej w gestii Komitetu Antymonopolowego Ukrainy.
EN
The article investigates the problem of competitive environment formation in Ukraine, analyzes the dynamics of the level of competition in the economy as a whole and separately by industry. Also, a comparative analysis of the level of competition in commodity markets with the dynamics of investment expenditures of business entities was made. On the basis of this analysis it was concluded that the first is related to the changes in the second. It is proved that the nature of the problems that limit the development of the competitive environment lies in the plane of the institutional imperfection of the competition protection system, which is carried out by the Antimonopoly Committee of Ukraine.
RU
В статье рассмотрена проблема становления конкурентной среды в Украине, проанализирована динамика уровня конкуренции в целом по экономике и отдельно по отраслям. Также был осуществлен сравнительный анализ уровня конкуренции на товарных рынках с динамикой инвестиционных расходов субъектов хозяйствования, на основе которого был сделан вывод о зависимости первого относительно изменений второго. Доказано, что характер проблем, которые ограничивают развитие конкурентной среды, лежат в плоскости институционального несовершенства системы защиты конкуренции, которая осуществляется Антимонопольным комитетом Украины.
W warunkach globalizacji gospodarki światowej coraz większą rolę zaczynają odgrywać korporacje transnarodowe (KTN), jako przedsiębiorstwa działajace w wymiarze międzynarodowym i lokujące kapitał na rynkach zagranicznych. Poprzez fuzje i przejęcia tego typu jednostki rozwijają się niezmiernie szybko, osiągając czasami wyniki finansowe przekraczające wartości dochodu narodowego państw nisko lub średniorozwiniętych. Mówi się nawet, że wpływ na kształt stanowionej obecnie polityki w większym stopniu zależy od decyzji zarządzających korporacjami aniżeli decyzji rządów. Jednym z widocznych aspektów funkcjonowania KTN jest dynamiczny rozwój handlu i transfer inwestycji zagranicznych, który zmienia strukturę bilansu płatniczego krajów uprzemysłowionych i niskorozwiniętych, uzależniając te drugie od bogatych partnerów. Celem artykułu jest określenie roli korporacji transnarodowych w gospodarce światowej, wskazanie korzyści i niekorzyści związanych z funcjonowaniem tego typu podmiotów, jak również próba oceny szans i zagrożeń dla rozwoju zglobalizowanego świata w warunkach prymatu wielkich przedsiebiorstw. Praktycznym wymiarem publikacji jest zaprezentowanie działalności wybranych KTN. Autorzy chcieli w ten sposób pokazać pozytywne i negatywne aspekty ich funkcjonowania i dać czytelnikowi możliwość wyrobienia własnych poglądów.
EN
Transnational corporations (TNCs) are incorporated or unincorporated enterprises comprising parent enterprises and their foreign affiliates. Transnational Corporations exert a great deal of power in the globalized world economy. Many corporations are richer and more powerful than the states that seek to regulate them. Through mergers and acquisitions corporations have been growing very rapidly and some of the largest TNCs now have annual profits exceeding the GDPs of many low and medium income countries. TNCs dominate the global economy and exert their influence over global policymaking. Worldwide companies start the trend in many domains having a big range of competitors. Trade is an important development tool. Trade between developing and industrialized countries has expanded and borrowing from rich countries to the poor areas of this world increased. The links between these differing groups of economies intensified subsequently and made these two groups increasingly dependent from each other. TNCs based their activity around this idea. In this paper, we try to emphasize the role of the TNCs in the worldwide economy, the advantages and disadvantages these corporations bring to the countries they activate in and even to the entire world and what effect they have on globalization. Some opportunities and threats of TNS activity are presented, exemplifying through some well known corporations which succeded in this competitive world. The authors wanted in this way to show the positive and negative aspects of their performance and give the reader the opportunity to develop the own opinion.
RU
В условиях глобализации мировой экономики всё большую роль начинают играть транснациональные корпорации (ТНК), выступающие в качестве предприятий международного значения и размещающее свой капитал на внешних рынках. Благодаря объединению и подчинению себе подобного рода единиц, они развиваются очень быстрыми темпами, достигая иногда финансовых результатов, превышающих размер национального дохода низко или среднеразвитых государств. Считается даже, что влияние на процессы проводимой в настоящее время политики в большей степени зависит от решений управляющих корпорациями, чем от решений правительств. Одним из заметных видов функционирования ТНК является динамичное развитие торговли и трансферт заграничных инвестиций, который изменяет структуру платёжного баланса индустриализированных и низко-развитых стран, что влияет на зависимость беднейших партнёров от богатых. Целью статьи является определение роли транснациональных корпораций в мировой экономике, представление положительных и отрицательных сторон, связанных с функционированием подобного рода субъектов, а также попытка оценки возможностей и опасений для развития глобализации мира в условиях примата больших предприятий. Практическим значением публикации является представление деятельности некоторых ТНК. Авторы хотели таким образом показать положительные и отрицательные стороны их функционирования и дать читателю возможность сформировать собственные взгляды на данную тему.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.