Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: “Gromnica”

Sort By:

Limit search:

Święto Matki Boskiej Gromnicznej w religijności ludowej

100%

Kupisiński Z.

Roczniki Teologiczne

2015

vol. 62

issue 9: Teologia fundamentalna i religiologia

191-210

The Feast of Our Lady of Candles is the later name for the Feast ofPresentation of the Lord,founded in the fourth century. Initially, the celebration had a Christological accent, but with time it acquired features of Marian feast (now in the liturgy the original name is in force). In Polish folk religiosity the name Our Lady of the Thunder Candle has functioned, as people came to church to have their candles called “gromnica” (the Thunder Candle) blessed. Under the influence of the Church's teaching, ancient folk customs and rituals have changed their content and meaning.So it was with the symbolism of light and candle.After giving it a Christian interpretation burning candle symbolizes the eternal light, which is Christ for every Christian. In the life of the villagersgromnicahad great significance and was used for various practices. It was handed to a dying person to be safelyaccompaniedby Mary to the “other world” and in the light of Christ. Aftercoming backfrom church, sign of the cross was marked with a smoky flame ofgromnicaat the frames of windows and the front door of the house to ensure God's protection from evil spirits. Gromnica waslit and placed in a window or on a table during storm to protect the house and farm fromthunder-lightand “avert” storm. This was not a magical act, as some ethnologists asserted,but a form of folk piety through the intercession of Mary (People prayed Rosary and “Beneath Thy Protection”).Gromnicawas also used for medical and meteorological practices; by observing the flame during the church service or on the way home people were makingpredications.According to the folk beliefs, candle had its power, because it was blessed in the church by the priest.Nowadays verylittle is left of the ancient folk customs associated with the Thunder Candle. Only in some families the custom of handinggromnicato the dying person or marking sign of the cross on the frames of the door and windows is still practiced. However, the candle as such and its burning flame reminds the faithful about Baptism and Christ – the eternal Light.

Święto Matki Boskiej Gromnicznej to późniejsza nazwa powstałego w IV wieku święta Ofiarowania Pańskiego. Początkowo obchody święta posiadały chrystologiczny akcent, ale zupływem czasu nabrały charakteru maryjnego (obecnie w liturgii powrócono do pierwotnej nazwy). W polskiej religijności ludowej funkcjonowała nazwa Matki Boskiej Gromnicznej ze względu na święcenie w Kościele świec zwanych gromnicami. Pod wpływem nauki Kościoła dawne zwyczaje i obrzędy ludowe zmieniły swą treść i znaczenie. Tak było z symboliką światła i świecy.Po nadaniu mu chrześcijańskich interpretacji płonąca świeca symbolizuje światłość wiekuistą, jaką dla każdego wierzącego człowieka stanowi Chrystus. W życiu mieszkańców wsi gromnica posiadała wielkie znaczenie i była wykorzystywana do różnych praktyk. Wręczano ją do ręki umierającemu, aby Maryja bezpiecznie i w świetle Chrystusa przeprowadziła go na „tamten świat”. Po przyjściu z kościoła znaczono kopcącym się płomieniem z gromnicy znak krzyża na futrynach okien i drzwi wejściowych do domu, aby Bóg strzegł domostwa i chronił przed złymi mocami. Zapalano ją i stawiano w oknie lub na stole podczas burzy, aby uchronić dom i gospodarstwo przed uderzeniem pioruna i „odwrócić” burzę. Nie były to czynności magiczne, jak zachowanie to kwalifikują niektórzy etnologowie,gdyż w tym czasie przez wstawiennictwo Maryi zanoszono modlitwę do Boga (odmawiano modlitwę „Pod Twoją obronę”, modlono się na różańcu). Gromnicę wykorzystywano też do przepowiadania praktyk medycznych, meteorologicznych (patrząc jak się pali podczas nabożeństwa czy w drodze do domu). Według wierzeń ludowych posiadała swą moc, gdyż została wkościele poświęcona przez kapłana. Do czasów współczesnych niewiele pozostało z dawnych ludowych zwyczajów związanych z gromnicą. W niektórych tylko rodzinach daje się ją umierającemu, czy kreśli znak krzyża na futrynach okien i drzwi. Jedynie jej wygląd i płonący płomień przypomina wierzącemu sakrament chrztu świętego oraz Chrystusa – Światłość wiekuistą.

Refine search results

1 Roczniki Teologiczne

1 2015

1 Kupisiński Z.

Search results

Święto Matki Boskiej Gromnicznej w religijności ludowej