Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  „Tygodnik Powszechny”
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Przedmiotem artykułu są przykłady prewencyjnych ingerencji cenzorskich dokonywanych przez Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w „Tygodniku Powszechnym” na przestrzeni lat 1957–1961. Opracowanie jest próbą uzyskania odpowiedzi na pytania: w jakim stopniu Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (dalej: WUKPPiW) w Krakowie ingerował w treść „Tygodnika Powszechnego”?; w jaki sposób redakcja „Tygodnika Powszechnego” próbowała uzyskać większy zakres autonomii wobec WUKPPiW?; jak układały się relacje między WUKPPiW a tygodnikiem w latach 1957–1961? Podstawowym materiałem źródłowym artykułu są sprawozdania z kontroli prewencyjnych znajdujące się w zespole Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji iWidowisk (dalej: GUKPPiW) przechowywane w Archiwum Akt Nowych (dalej: AAN).
EN
The subject of the article are examples of preventive censorship interference by the Regional Office for Control of Press, Publications and Public Performances in „Tygodnik Powszechny” between 1957–1961. The study attempts to answer the following questions: to what degree did the Regional Office for Control of Press, Publications and Public Performances (later: WUKPPiW) in Kraków interfere with the content of „Tygodnik Powszechny”?; in what way did the editorial office try to obtain greater freedom from WUKPPiW?; how did the relations between WUKPPiW and the weekly look like between 1957–1961? The basic source material of the article are reports from preventive controls, available in the Main Office for Control of Press, Publications and Public Performances (later: GUKPPiW) stored in the Archive of Modern Records (later: AAN).
PL
Celem opracowania jest charakterystyka działań podjętych przez czasopisma społeczno-kulturalne, które włączyły się w akcję popularyzującą sprawy Ziem Odzyskanych. Szczególne starania, by wywołać dyskusję nad tym tematem w całej polskiej prasie, poczyniła między innymi redakcja katowickiego czasopisma „Odra” (1945-1950). Redakcja pisma starała się ukazać tereny zachodnie jako teren posiadający ogromny potencjał. Celem zespołu redakcyjnego „Odry” było jak najpełniejsze uczestnictwo w ułożeniu i realizacji projektu, dzięki któremu obszar kraju, ciągle jeszcze odizolowany od reszty, ujawniłby w pełni swoje możliwości.
EN
Karol Józef Wojtyla (1920-2005)-John Paul II (1978-2005), during the Cracow period of his life was a journalist publishing in ninety three catholic newspapers and a coeditor of one of them – „Tygodnik Powszechny”. Based on his twenty nine years of journalistic experience and personal-professional rules proposed to the editors and journalists, he is predestined to formulate his own vision of journalism. Based on the analysis of Wojtyla’s life, teachings and journalistic publications one can formulate nine rules: non-separation between a person and his/her honor; non-separation of triad person-truth-information; dialogical truth; internal and external consultation; initiation in information; gradual information „true and complete”; pedagogy of faith in journalism; catholic trust; responsible criticism of Church. Encompassing the tenth mystical rule of replaceable suffering in the intention of evangelization – may become a directional sign for media people. The theory of the K. Wojtyla a significant influence on the contemporary catholic media whose goal is to satiate the recipient’s hunger for God through information activity.
|
2022
|
vol. 40
|
issue 2
467-486
PL
Pobicie 21 grudnia 1977 r. ks. Andrzeja Bardeckiego – długoletniego asystenta kościelnego i jednego z redaktorów „Tygodnika Powszechnego” – przy wejściu do jego krakowskiego mieszkania, upozorowane na napad bandycki, odbiło się szerokim echem nie tylko w krakowskim środowisku kościelnym, lecz także w całej Polsce, zwłaszcza w gronie osób kontestujących władzę komunistyczną. Było pewnego rodzaju zemstą za prezentowane przez redakcję „Tygodnika Powszechnego” (a pośrednio także przez kard. Karola Wojtyłę) poglądy na temat polityki kościelnej państwa komunistycznego i prób nieprawdziwego ukazywania jako bardzo dobre stosunków polskich komunistów ze Stolicą Apostolską przez media reżimowe. Śledztwo prowadzono w taki sposób, by sprawcy napadu nie zostali ujawnieni. W artykule przedstawiono metody stosowane przez komunistów w walce z opozycją, za którą uznawano środowisko „Tygodnika Powszechnego”, w postaci zastraszania jej działaczy. Akty przemocy wobec opozycjonistów były stosowane wielokrotnie przez polskie władze komunistyczne i ich służby w kolejnej dekadzie XX stulecia.
PL
Celem niniejszego artykułu było uzyskanie odpowiedzi na pytania: jakie zasady i wytyczne stosował Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w stosunku do autora "Zniewolonego umysłu" po przyznaniu poecie Nagrody Nobla, gdy stał się on znany na Zachodzie oraz w jakich okolicznościach – wbrew wytycznym cenzury – nazwisko Czesława Miłosza mogło pojawić się w oficjalnych publikacjach. Jako materiał badawczy przyjęto numery „Tygodnika Powszechnego” wydawane od października (po ogłoszeniu decyzji Akademii Sztokholmskiej) do grudnia 1980 roku, które pokazują, jak Miłosz-emigrant był obecny w opiniotwórczym wówczas katolickim czasopiśmie w świetle zapisów cenzury.
PL
Stefan Kisielewski związał się z „Tygodnikiem Powszechnym” na blisko 45 lat i należał do najpopularniejszych redaktorów tego pisma. Przyjaźń jego i Jerzego Turowicza nie należała do najłatwiejszych, co wynikało nie tyko z różnych wizji roli, jaką powinien odgrywać „Tygodnik Powszechny”, ale ze swoistości Kisielewskiego. Współpracę z tygodnikiem zakończył w 1989 r., choć nie wycofał swojego nazwiska ze stopki redakcyjnej i ku zaskoczeniu wielu zaczął regularnie udzielać wywiadów telefonicznych tygodnikowi „Wprost”.
EN
Stefan Kisielewski worked for „Tygodnik Powszechny” for nearly 45 years. He was one of the most popular editors of the paper. His friendship with Jerzy Turowicz was not the easiest one. This was due to their different visions of the role that „Tygodnik Powszechny” was to play, but also due to Kisielewski’s very character. He left the weekly in 1989, however, he did not delete his name from the publisher’s imprint. To the surprise of many people he began to regularly give telephone interviews to another weekly paper –„Wprost”.
PL
Artykuł referuje najważniejsze tezy artykułów prasowych poświęconych Wiośnie Ludów, które zostały opublikowane w setną rocznicę tych wydarzeń w trzech polskich tygodnikach: „Odrodzeniu”, „Kuźnicy” i „Tygodniku Powszechnym”. Tekst jest również próbą zarysowania podstawowych różnic między ujęciami historiograficznymi Wiosny Ludów prezentowanymi w wymienionych tytułach prasowych. Wskazano w nim dwie dominujące i zarazem przeciwstawne tezy, które miały wyjaśnić polskim czytelnikom charakter Wiosny Ludów. Pierwszą z nich była koncepcja prezentowana w „Tygodniku Powszechnym”, którą można określić mianem wolnościowej. Drugą była teza, która tłumaczyła wydarzenia roku 1848 marksistowskim determinizmem historycznym. Zdaniem autora opracowania czytelnik, który w 1948 roku sięgał po prasę miał – niestety, już niedługo – o tyle dobrą sytuację, że nie był skazany na jedną interpretację przemian połowy XIX w.
EN
The article presents the most important theses of press articles concerning the Spring of Nations, which were published in the 100th anniversary of these events in three Polish weeklies: “Odrodzenie”, “Kuźnica” and “Tygodnik Powszechny”. The work also attempts to outline the basic differences between historiographic depictions of the Spring of Nations presented in the mentioned press titles. Two dominating and contradictory theses are presented, which aim to explain to the Polish reader the nature of the Spring of Nations. The first is the concept presented in “Tygodnik Powszechny”, which can be described as freedom-oriented. The second interpreted the events from 1848 through Marxist historical determinism. According to the author of the work, the press reader of 1948 had – unfortunately, not for long – a comfortable enough situation that he was not limited to one interpretation of the changes taking place in the mid 19th century.
PL
Schyłek lat osiemdziesiątych i początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku dla większości państw Europy Środkowo-Wschodniej był okresem przełomowym. Wydarzenia zapoczątkowane reformami M. Gorbaczowa nie ominęły także terytorium naszego wschodniego sąsiada – Ukrainy. Pozwoliły one państwu ukraińskiemu na wydostanie się spod hegemonii Moskwy, a następnie umożliwiły budowanie własnej podmiotowości na arenie międzynarodowej oraz ustroju opartego – przynajmniej w teorii – o zasady obowiązujące w demokratycznym państwie prawa. Reformy te zmieniły zasadniczo także pozycję funkcjonujących tam wspólnot religijnych, w tym Kościoła katolickiego. Zerwanie z obowiązującą od dziesięcioleci polityką ateizacji i sowietyzacji społeczeństwa zapoczątkowało spontaniczne odrodzenie religijne, co w konsekwencji doprowadziło do odbudowania struktur Kościoła katolickiego. Wieści o odradzającym się za wschodnią granicą życiu religijnym docierały do Polski między innymi. za sprawą artykułów publikowanych na łamach prasy, w tym „Tygodnika Powszechnego”. Analiza tekstów zamieszczonych na jego kartach w latach 1988-1991 pozwala na stwierdzenie, iż przekazywały one w miarę aktualny oraz pełny obraz zmian, jakie w tym czasie zachodziły na terytorium Ukrainy. Czytelnik informowany był zarówno o reformach obejmujących swym zasięgiem cały kraj, w tym obrazujących zmianę podejścia władz państwowych do kwestii związanych z religią, jak też o sukcesach lokalnych wspólnot katolickich, które dzięki nieprawdopodobnemu wręcz zaangażowaniu potrafiły, pomimo skromnych zazwyczaj możliwości, odzyskać szereg budynków kościelnych, a w dalszej kolejności odbudować struktury poszczególnych parafii. Niestety, pozytywny obraz zachodzących zmian psuły nasilające się od początku lat dziewięćdziesiątych konflikty z ukraińskimi władzami państwowymi, a co gorsza – także z przedstawicielami innych wyznań. Konflikty te, dotyczące głównie kwestii związanych ze zwrotem budynków sakralnych, również znalazły swe odzwierciedlenie na kartach „Tygodnika Powszechnego”. Dzięki temu czytelnik na bieżąco mógł śledzić wydarzenia związane z odrodzeniem życia religijnego na Ukrainie.
EN
The period between late 1980s and early 1990s was a turning point for the majority of Central and Eastern European countries. The events initiated by Gorbachev's reforms affected Ukraine. They allowed the Ukrainian state to leave the Moscow's area of influence, and build its own subjectivity on the international stage and a system based, at least theoretically, on the democratic rule of law. These reforms fundamentally changed the position of the religious communities functioning there, including the Catholic Church. Breaking with the policy of atheization and the sovietization of society that had been in force for decades has initiated a spontaneous religious revival, which in turn led to the rebuilding of the structures of the Catholic Church. The news of the reviving religious life coming from across the Eastern border was heard in Poland, among others due to press articles, including the articles published in “Tygodnik Powszechny.” An analysis of the texts published in “Tygodnik Powszechny” in 1988-1991 shows that they provided a complete and up-to-date description of the changes that occurred in Ukraine at that time. The reader was informed about reforms across the whole country, including the change in the attitude of state authorities to matters related to religion, as well as about the successes of local Catholic communities, which, due to their great commitment, managed to regain a number of church buildings and rebuild the structures of individual parishes, despite limitations in their functionality. Unfortunately, the positive picture of the ongoing changes was tarnished by the conflicts with the Ukrainian state authorities, which had been growing since the beginning of the 1990s, and, what was worse, with the representatives of other religions. These conflicts, mainly concerning issues related to the return of religious buildings, were reflected in the articles published in Tygodnik Powszechny. Due to this, the reader could follow events related to the revival of religious life in Ukraine on an ongoing basis.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.