Search results

1

Głos Syreniusza w sprawie wykorzystywania roślin w magii

100%

Kowalczyk S.

Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

|

2020

|

vol. 1 (12)

17-31

EN

The subject of the article is “Zielnik herbarzem z języka łacińskiego zowią…” (In English: “Herbarium”) by Szymon Syreński, also known as Syrenius, published in 1613 by the printing house of Bazyli Skalski. The thoughts of the eminent Polish botanist and physician presented in this work concern two issues: the expression of the author's attitude towards plant witchcraft (love and protective magic) and the assessment of people (alchemists, witch doctors, traders) dealing with secret practices in which particular species were used. The theses of the author were discussed having taken into account the position of Renaissance medicine and the role of natural and demonic magic in the life of society at that time. The important context for the analyses conducted herein is also the presentation of the work of Syrenius juxtaposed with other literary texts and treatises from the 16th and 17th centuries, the authors of which dealt with similar issues (incl. “Czarownica powołana or Postępek prawa czartowskiego przeciw narodowi ludzkiemu”). The article is based on the researches of literary scholars, general and medicine historians as well as anthropologists.

2

Nazwiska niemieckie z Reszla z XVI i XVII wieku na litery A i B

80%

Guz M.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2021

|

vol. 9

|

issue 1

71-84

EN

This paper aims to present the origin of German surnames to indicate whether they have variants, their origin, and whether the surnames under investigation could still be found in Warmia in the 18th century and the 20th century in the former province of Olsztyn. The research material comes from the Reszel Baptismal Register Number E 462 = Rössel, Taufregister: MAI 1579-1653, kept in the Archive of the Warmian Archdiocese in Olsztyn. The majority of the examined appellations are names with a single motivation. These surnames are mainly derived from place names, from names of professions and from first names. Ten surnames have variants (alternatives). The surnames Arend (4) and Berndt (5) have the largest number of alternatives. The reasons for the occurrence of variants of the examined surnames include: d → dt → t, s → ß change, Polonisation of surnames, doubling of vowels and consonants without justification, simplification of the consonant group, and the change of diphthongs. Ten of the examined surnames had ceased to exist by the 18th century, while only nine were found in the 20th century.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie pochodzenia nazwisk genetycznie niemieckich, wskazanie, czy mają swoje odmianki, co jest ich przyczyną, czy badane nazwiska wystąpiły jeszcze w XVIII na Warmii i w XX wieku w dawnym województwie olsztyńskim. Materiał badawczy pochodzi z Księgi Chrztów z Reszla o numerze E 462 = Rössel, Taufregister: MAI 1579-1653, która znajduje się w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie. Większość badanych mian stanowią nazwiska o jednej motywacji. Te nazwiska pochodzą głównie od nazw miejscowości, od nazw zawodów oraz imion. Odmianki (warianty) posiada 10 nazwisk. Najwięcej odmianek mają nazwiska Arend (4) i Berndt (5). Przyczynami występowania odmianek badanych nazwisk są m. in.: wymiana d → dt → t, s → ß, polonizacja nazwisk, podwajanie samogłosek i spółgłosek bez uzasadnienia, uproszczenie grupy spółgłoskowej, wymiana dyftongów. Do XVIII wieku nie przetrwało 10 z badanych nazwisk, zaś w XX wieku pojawiło się ich tylko dziewięć.

3

Manifestaciones de la leyenda negra antiespañola en los países checos y posibles vías de su difusión

71%

Binková S.

Dvacáté století - The Twentieth Century

|

2016

|

vol. 8

|

issue 1

39-63

EN

After analyzing the Czech literature of the second half of the 16th and the beginnings of the 17th century (historical, polemical, occasional, the “proto-journalism”; narrative as well as poetry; translations as well as original works), it can be stated that the Black Legend reflected also in the Czech Lands. Predominant were the themes of the Inquisition and other problems related to the confessionalization in Europe (the rebellion in the Netherlands aÝer the year 1566, the defeat of the “Invincible Army” in 1588, the religious wars in France) as well as in the New World. As for the focus of propagation of the anti-Spanish literature, it was not possible to localize it specifically, because there were numerous connections between non-Catholic Bohemians and different streams of European Protestantism of the period. However, majority of the most important connections were detected between the members of the Czech Unity of Brethren and the Calvinists in Geneva.

ES

Analizando la literatura checa de la segunda mitad del siglo XVI y principios del XVII (la histórica, la polémica, la ocasional, el “protoperiodismo”; la narrativa como también los versos; tanto traducciones como obras originales) se puede constatar que hubo manifestaciones de la leyenda negra también en los países checos. Prevalecían los temas de la Inquisición y cualquier otra problemática actual ligada con la confesionalización en Europa (la rebelión de los Países Bajos después de 1566, la derrota de la “Armada Invencible” en 1588, las guerras de religión en Francia), incluso su transmisión al Nuevo Mundo. En cuanto a los focos de irradiación de la literatura antiespañola, no se ha podido localizar uno único porque hubo múltiples conexiones de los no católicos checos con diferentes vertientes del protestantismo europeo en aquella época. Sin embargo, la mayoría de los lazos importantes se detecta entre los miembros de la Unidad de Hermanos Checos y los calvinistas de Ginebra.

Refine search results

1 Dvacáté století - The Twentieth Century

1 Forum Filologiczne Ateneum

1 Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

1 2021

1 2020

1 2016

1 Binková S.

1 Guz M.

1 Kowalczyk S.

Głos Syreniusza w sprawie wykorzystywania roślin w magii

Nazwiska niemieckie z Reszla z XVI i XVII wieku na litery A i B

Manifestaciones de la leyenda negra antiespañola en los países checos y posibles vías de su difusión