Search results

1

Notatki Załmena Gradowskiego w świetle koncepcji świadka moralnego Avishaia Margalita

100%

Iwaszuk M.

Prace Kulturoznawcze

|

2020

|

vol. 24

|

issue 1

67-81

XX

The aim of this paper is to analyze notes written by Zalmen Gradowski during his time as a Sonderkommando in Auschwitz-Birkenau by means of the concept of the moral witness proposed by Avishai Margalit in The Ethics of Memory. Applying this general but well-conceived concept to an individual problematic testimony allows one to refine the matter of context that shapes moral testimony, and at the same time enables a systematic analysis of Gradowski’s moral testimony. This paper formulates further observations and questions regarding the concept of the moral witness, thus taking the paradigmatic moral witness to a more complex level, and then creates a template for a structured analysis of the especially subtle phenomenon that is individual moral testimony.

2

Avishai Margalit — słownik pojęć podstawowych

80%

Liszka K.

Prace Kulturoznawcze

|

2020

|

vol. 24

|

issue 1

13-31

PL

Celem artykułu jest przedstawienie głównych idei rozwijanych przez wybitnego izraelskiego myśliciela Avishaia Margalita. Odpowiada na potrzebę stworzenia propedeutyki lektury wynikającej z tego, że recepcja tego dzieła jest selektywna i podzielona według różnych dyscyplin, takich jak myśl polityczna, prawna, etyka, studia pamięciowe czy studia nad Zagładą, a Margalitowi nie poświęcono dotąd monografii systematyzującej całość jego dorobku. Artykuł stawia tezę, że najważniejszym założeniem tworzącym ramę myślenia społeczno-politycznego i moralnego Margalita jest rozróżnienie na etykę i moralność. Niniejszy artykuł ilustruje ten argument, wskazując powiązania między pojęciami, takimi jak przyzwoite społeczeństwo, upokorzenie, etyka i moralność pamięci, świadek moralny, zgniły kompromis czy zdrada. Oprócz treści dzieła Margalita artykuł podejmuje również zagadnienie metodologii, podkreślając znaczenie Wittgensteinowskiego pojęcia obrazu, filozofii przykładu oraz krytyki idolatrii/ideologii. Wybór głównych pojęć opisanych w artykule odsłania zarówno złożoność, jak i to, co spaja filozoficzną perspektywę rozwijaną w ciągu lat przez Margalita.

EN

The aim of this article is to present the key notions developed by Avishai Margalit, a seminal Israeli thinker. There is a very clear need for a propaedeutic characterisation as Margalit’s works have to date been treated only selectively and fragmentarily in a variety of disciplines, including political thought, law, ethics, memory studies, and Shoah studies. There is as of yet not a single monograph on Margalit’s thought that provides a systematic interpretation of his entire body of work. The thesis of this article is that the most important assumption framing Margalit’s moral and socio-political thought is his distinction between ethics and morality. The article develops this argument by demonstrating how such notions as the decent society, humiliation, the ethics and morality of memory, moral witnesses, rotten compromises, and betrayal are in fact interconnected. Apart from the content of Margalit’s oeuvre, the article deals with questions of methodology, referring to Wittgenstein’s notion of the picture, the philosophy of example, and the critique of idolatry/ideology. The set of central notions described in the article reveals the coherence and complexity of Margalit’s philosophical thinking across his works.

3

Między obowiązkiem pamięci a jej zdradą. Analiza rozważań Avishaia Margalita i Paula Ricoeura

71%

Jezierska J.

Prace Kulturoznawcze

|

2020

|

vol. 24

|

issue 1

33-45

PL

Zarówno Avishai Margalit, jak i Paul Ricoeur są autorami niezwykle ważnych w badaniach pamięciologicznych monografii dotyczących pamięci. Celem artykułu jest przedstawienie trzech płaszczyzn, które strukturyzują koncepcje pamięci u Margalita i Ricoeura. Obaj autorzy podejmują się szeroko zakrojonych rozważań nad pamięcią — indywidualną, zbiorową, nad narracjami dotyczącymi czasu. W efekcie ich badania prowadzą do pewnych przesunięć w rozumieniu tych pojęć — pamięć jest nie tylko zjawiskiem, lecz także pewnym zobowiązaniem etycznym, można ją zatem opisać również w języku etyki filozoficznej. Jest to pierwsza z trzech płaszczyzn, stanowiąca fundament pod konstrukcję obu monografii. Drugą jest język religijny, po który sięgają obaj myśliciele, żeby odnieść się do nieodłącznego kontekstu pamięci — zapominania i wybaczania. Trzecia stanowi zbiór odniesień do państwa i innych instytucji, które mają istotny wpływ na pamięć i sposoby jej kształtowania.

EN

Avishai Margalit and Paul Ricoeur are the authors of monographs about memory, which are extremely important in memory studies. The aim of the article is to present three planes that structure Margalit’s and Ricoeur’s conceptions of memory. Both authors undertake wide-ranging deliberations on memory — individual, collective, and time narratives. As a result, their research leads to some shifts in the understanding of these concepts — memory is not only a phenomenon but also a certain ethical commitment, so it can also be described in the language of philosophical ethics. This is the first of three planes constituting the foundation for the construction of both monographs. The second is the religious language used by both thinkers to refer to the inherent context of memory — forgetting and forgiving. The third refers to the state and other institutions that have a significant impact on memory and its shape.

Refine search results

3 Prace Kulturoznawcze

3 2020

1 Iwaszuk M.

1 Jezierska J.

1 Liszka K.

Notatki Załmena Gradowskiego w świetle koncepcji świadka moralnego Avishaia Margalita

Avishai Margalit — słownik pojęć podstawowych

Między obowiązkiem pamięci a jej zdradą. Analiza rozważań Avishaia Margalita i Paula Ricoeura