Search results

1

„Pomoc nie tylko dla zgromadzenia mego…” Działalność edytorska benedyktynek wileńskich za rządów ksieni Franciszki Anny Wołłowiczówny

100%

Gwioździk J.

|

2017

|

vol. 10

|

issue 2

68-91

EN

At the end of Saxon times and in the king Stanisław period, the Benedictine monastery in Vilnius was a community of people who used various types of prints; in accordance with the patterns of behavior and communication habits characteristic of the feminine contemplative community. The merits of Wołłowiczówna were twofold: she initialized the creation of the texts and she resumed and subsidized prints, which were published for the use of the monastery and to meet the religious needs of the society. The created texts were mainly works in the field of theology of spirituality, which certified the role of the written word in the monastery, and normative as well as formative works, which were used in the internal circulation of the monastery (and in other monasteries of various rules). The translated and native ascetical literature and brackish texts, however, were made available not only to the Benedictines, but also to the public. Also,occasional prints were published: those created and maintained the monastery’s bonds with the clergy and the local society and, at the same time, documented important events in the life of the community.

2

The musical practice of the Sandomierz Benedictine nuns during the eighteenth century

85%

Walter-Mazur M.

Interdisciplinary Studies in Musicology

|

2012

|

issue 11

187-198

PL

The congregation of the Benedictine nuns of Sandomierz, active between 1615 and 1903, belonged to wealthy magnatial foundations, which allowed the convent to foster cultural activities. Special emphasis was placed on musical performance of various types - the musical adornment of the liturgy. The ‘Glory of God’, as Benedictine nuns referred to it, constituted the essence of their congregational life. On weekdays, the celebration of the Liturgy of the Hours, Masses and - occasionally - other services in choir took six hours, and on numerous feast days of the liturgical year, when the Liturgy of the Hours was sung, not read, it required even more time. The higher the rank of the feast day, the greater was the effort to stress its importance by providing it with a proper musical setting, which led to the cultivation of musical practices of various kinds on special occasions. The musical repertory of the Sandomierz Benedictine nuns comprised plainchant without instrumental accompaniment, plainchant with organ accompaniment, polyphonic a cappella singing (referred to as ‘figure’), vocal instrumental music (‘fractus’) and instrumental music. A picture of religious musical practice emerges primarily from extant musical sources, and also from a ‘choir agenda’ from 1749, a convent chronicle of the years 1762-1780, ‘treasury records’ from 1739-1806 and convent registers. Eighteenth-century sources document the musical activity of twenty-four nuns of the Sandomierz convent, some of them considered to be ‘professional’ musicians and referred to as ‘singers and players’. The most interesting, but also most problematic, areas are vocal instrumental practice and the likely consitution of the nuns’ music chapel. We find information about nuns playing keyboard instruments, violin, viola da gamba, tromba marina and horn.

3

Old polish Christmas carols by contemplative nuns (seventeenth and eighteenth centuries)

85%

Gwioździk J.

Interdisciplinary Studies in Musicology

|

2012

|

issue 11

169-186

PL

Old Polish Christmas carols in the contemplative female orders of Benedictine nuns, Poor Clares and Carmelite nuns were written and functioned at the junction of traditions - Polish and European, lay and religious, noble and elite, monastic and folk - and also in the Polish borderlands, which exhibited great diversification in terms of nationalities, religious denominations and cultures. The numerous versions of carols confirm not only their popularity, but also the fact that they functioned in specific environments, with the mutual influence of various motives, particularly noticeable in this genre, which was susceptible to all sorts of interference. The singing of carols, including those types which were characteristic of the monastic environment, such as lullabies, religious carols, songs of the nativity and of adoration and New Year carols, was a traditional part of Christmas celebrations. Performed both as part of the liturgy and outside it, they constituted a sort of a paratheatrical spectacle, characteristic of the Baroque mentality and of the spirituality of a specific order.

4

Allatio capillorum Beatae Mariae Virginis : chorální liturgie neznámého mariánského svátku v klášteře sv. Jiří v Praze

57%

Vozková J.

Hudební věda (Musicology)

|

2016

|

vol. 53

|

issue 4

365-388

XX

Studie Jany Vozkové se zabývá podobou liturgického slavení svátku "Allatio capillorum" v klášteře benediktinek na Pražském hradě, zachycenou ve zdejších svatojiřských chorálních rukopisech. Součástí textu je edice responsoria Christi virgo.

5

Pomiędzy tradycją zakonu a tradycją rodu – treści ideowe fasady kościoła Benedyktynek pw. św. Katarzyny w Wilnie

57%

Czyż A. S.

Artifex Novus

|

2019

|

issue 3

58-75

EN

The Benedictines, who had been brought to Vilnius between 1616 and 1618, formed a small and modest community. Thanks to the generous legacy of Feliks Jan Pac, in 1692 their situation changed as they could erect a brick church, which was then consecrated in 1703. The generosity of the Lithuanian chamberlain was not a coincidence; his two daughters, Sybilla and Anna, the only offspring he left, had joined the Benedictine Sisters in Vilnius. Sybilla (Magdalena) Pac, who became an abbess in 1704, was particularly important for the history of the monastery. Not only did she renew the community life, but she also became one of the most important personalities of the then Vilnius. After the fire in 1737 Sybilla Pac vigorously started rebuilding the monastery and the church, which was completed by her successor, Joanna Rejtan. The facade which was then erected after Johann Christoph Glaubitz’s design was adorned with stucco and metal decorations with a perfectly devised ideological programme which referred to the tradition of the order and to the one of the Pac family. The facade presented ideals connected with the Benedictine life, which placed them among the hints of having to fight at the level of spirit and body, incorporating among the military symbols also the need to fight the enemies of the Church and the state, and the typical for the Benedictine spirituality piety connected with the Caravaca cross and the Divine Providence. At the same time, it reminded of the Benedictine vocations comparing nuns to lilies. This comparison, due to the presence of the Gozdawa coat-of-arms (double lilie) and the common nickname of the Pac family in the 17th and 18th cc. “the Liliats”, could also apply to their lineage, including the abbess Sybilla and her services to the monastery. Exposing founders in such an emphatic way was not only the will to immortalise them, but was also, together with the entire architectural and artistic decor of the church, connected with the need to counterbalance the new and dynamically developing Visitation Monastery in Vilnius. At the same time, the nature of the facade decoration of the Church of St. Catherine is in line with other foundations of the Pac family: St Theresa’s Church and the St Peter and St Paul Church, and was the last significant artistic initiative of the family in thecapital of the Grand Duchy of Lithuania

PL

Sprowadzone do Wilna między 1616 a 1618 r. benedyktynki utworzyły niewielką i skromnie uposażoną wspólnotę. Ich sytuacja zmieniła się w 1692 r., kiedy to dzięki bogatym zapisom Feliksa Jana Paca mogły wystawić murowany kościół konsekrowany w 1703 r. Hojność podkomorzego litewskiego nie była przypadkowa, bowiem do wileńskich benedyktynek wstąpiły jego córki Sybilla i Anna, jedyne potomstwo jakie po sobie pozostawił. Z nich szczególne znaczenie dla dziejów klasztoru miała Sybilla (Magdalena) Pacówna, która w 1704 r. została wybrana ksienią. Nie tylko odnowiła ona życie wspólnoty, ale stała się również jedną z najważniejszych postaci ówczesnego Wilna. Po pożarze w 1737 r. Sybilla Pacówna energicznie przystąpiła do odbudowy klasztoru i kościoła, którą kończyła już jej następczyni Joanna Rejtanówna. Wzniesioną wówczas według projektu Jana Krzysztofa Glaubitza fasadę ozdobiono stiukowo-metalową dekoracją o indywidualnie zaplanowanym programie ideowym odwołującym się i do tradycji zakonnej i rodowej – pacowskiej. W fasadzie wyeksponowano ideały związane z życiem benedyktyńskim sytuując je wśród aluzji o konieczności walki na płaszczyźnie ducha i ciała, włączając w militarną symbolikę także konieczność walki z wrogami Kościoła i ojczyzny oraz charakterystyczną dla duchowości benedyktyńskiej pobożność związaną z krzyżem w typie karawaka oraz z Opatrznością Bożą. Jednocześnie przypominano o bogactwie powołań w klasztorze benedyktynek wileńskich przyrównując mniszki do lilii. Porównanie to dzięki obecności w fasadzie herbu Gozdawa (podwójna lilia) oraz powszechnego w XVII i XVIII w. zwyczaju określania Paców „Liliatami” można było odnosić także do ich rodu, w tym do zasłużonej dla klasztoru ksieni Sybilli. Tak mocne wyeksponowanie fundatorów było nie tylko chęcią upamiętnia darczyńców, ale wraz z całym architektonicznym i plastycznym wystrojem świątyni wiązało się z koniecznością stworzenia przeciwwagi dla nowego i prężnie rozwijającego się pod patronatem elity litewskiej klasztoru Wizytek w Wilnie. Przy tym charakter dekoracji fasady kościoła pw. św. Katarzyny wpisuje się w inne fundacje Paców: kościół pw. św. Teresy i kościół pw. śś. Piotra i Pawła będąc ostatnią ważną inicjatywą artystyczną rodu w stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego.

6

„Najczystsze Zwierciadło Czystości” w klasztorze Benedyktynek w Staniątkach

57%

Ponińska K.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 115

323-336

EN

In the collection of the Benedictine monastery in Staniątki there is a painting showing the founders of the order adoring the Mother of God with the Child and St. Joseph against the background of a garden with a fountain and buildings. This, seemingly generic and easy to define subject of the portrayal, which can be found recorded in the archival records kept in the convent, has been duplicated by many researchers. It turns out, however, that the figures of Saints Benedict and St. Scholastica, painted in this specific context, may hide deeper content. This may be indicated by the pointing to a graphic pattern that exactly corresponds to the arrangement of the painted version. It is about one of the engravings belonging to the series of copperplate engravings made by Raphael Sadeler the Younger, based on the compositions of Capuchin Paolo Piazza. Under the figures of representatives of the most important orders (Franciscans, Benedictines and Dominicans) accompanying the events of the Savior's life, he tried to illustrate three basic religious vows: poverty, chastity and obedience, which are an obligation to fulfil the evangelical counsels. The painting kept in the monastery in Staniątki corresponds visually to the illustration of the virtue of chastity. The lack of other paintings modelled on the graphic series does not mean that the described representation could not be the carrier of the content indicated in the article. At the same time, it is also impossible to be certain that its meaning was understood in this way. A comparison with the implicit graphic pattern allows not only to indicate the formal source of the composition. It is also a starting point for explaining the theological foundations of the work functioning within the walls of the monastery.

PL

W zbiorach klasztoru Benedyktynek w Staniątkach znajduje się obraz ukazujący założycieli zakonu adorujących Matkę Bożą z Dzieciątkiem i św. Józefem na tle ogrodu z fontanną i zabudowaniami. Ta z pozoru rodzajowa i łatwa do określenia tematyka przedstawienia, którą można odnaleźć odnotowaną w przechowywanych w konwencie archiwalnych zapisach, jest powielana przez wielu badaczy. Okazuje się jednak, że pod postaciami świętych Benedykta i Scholastyki, namalowanymi w tym konkretnym kontekście, mogą kryć się głębsze treści. Może za tym przemawiać wskazanie wzoru graficznego dokładnie odpowiadającego układem wersji malarskiej. Chodzi o jedną z rycin należącą do cyklu miedziorytów wykonanych przez Raphaela Sadelera Młodszego, na podstawie kompozycji kapucyna Paola Piazzy. Pod postaciami przedstawicieli najważniejszych zakonów (franciszkanów, benedyktynów i dominikanów) towarzyszących wydarzeniom z życia Zbawiciela starał się on zobrazować trzy podstawowe śluby zakonne: ubóstwa, czystości i posłuszeństwa, będące zobowiązaniem do wypełniania rad ewangelicznych. Malowidło przechowywane w klasztorze w Staniątkach odpowiada wizualnie ilustracji cnoty czystości. Brak pozostałych obrazów wzorowanych na serii graficznej nie świadczy, że opisywane przedstawienie nie mogło być nośnikiem wskazanych w artykule treści. Równocześnie nie można mieć też pewności, czy tak było rozumiane jego znaczenie. Porównanie z niewątpliwym wzorem graficznym pozwala jednak nie tylko wskazać źródło formalne kompozycji. Stanowi również punkt wyjścia do wyjaśnienia teologicznych podstaw dzieła funkcjonującego w murach klasztoru.

7

Trzynastowieczna tradycja mistyczna w barokowym obrazie Adoracji ran Chrystusa przez zakonnice reguły św. Benedykta z klasztoru Panien Benedyktynek w Przemyślu

50%

Noworyta-Kuklińska B.

Roczniki Humanistyczne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 4

71-92

EN

This paper looks at the 17th-century painting showing the adoration of Christ by nuns of the Order of St. Benedict, and which is to be found in the Convent of the Benedictine Sisters in Przemyśl. This depiction represents the spirit of the mysticism of the Passion. In the 13th century, devotion to the humanity of Jesus became more and more common, especially in Germany. The primacy of love in contemplation was a characteristic feature of this bridal mysticism, which was also known as love mysticism. In the 17th century, when the painting was created, this passionate spirituality continued this line of medieval thought, which was largely based on the texts of the revelations of medieval visionaries, especially those of St. Mechthild of Hackeborn and St. Gertrude the Great. A considerable role in the development of the cult of the Passion of Christ and His Heart in Poland was played by the prioress of the Benedictine nuns of Chełmno, Magdalena Mortęska, and the Jesuit Kasper Drużbicki. The nuns who are shown in the picture, from various times and places, represent the centuries-old tradition and history of the Benedictine Order and Benedictine monasticism.

PL

W klasztorze Panien Benedyktynek w Przemyślu znajduje się siedemnastowieczny obraz ukazujący adorację Chrystusa przez zakonnice reguły św. Benedykta. Przedstawienie to reprezentuje ducha mistyki pasyjnej. W XIII wieku nabożeństwo do człowieczeństwa Jezusa stawało się coraz bardziej powszechne, szczególnie w Niemczech. Prymat miłości w kontemplacji był cechą charakterystyczną tej mistyki oblubieńczej, zwanej też miłosną. W XVII wieku, w czasie kiedy powstał obraz, duchowość pasyjna kontynuowała myśl średniowieczną i oparta była w wielkiej mierze na tekstach objawień średniowiecznych wizjonerek, szczególnie św. Mechtyldy z Heckeborn i św. Gertrudy Wielkiej. Ogromną rolę w rozwoju kultu Męki Chrystusa i Jego Serca na ziemiach polskich odegrali wówczas ksieni benedyktynek chełmińskich Magdalena Mortęska i jezuita Kasper Drużbicki. Ukazane na obrazie zakonnice, poprzez zróżnicowany czas i miejsce życia, reprezentują także wielowiekową tradycję i historię zakonu benedyktynek i monastycyzmu benedyktyńskiego.

Refine search results

2 Interdisciplinary Studies in Musicology

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Artifex Novus

1 Hudební věda (Musicology)

1 Roczniki Humanistyczne

1 Śląskie Studia Polonistyczne

2 2021

1 2019

1 2017

1 2016

2 2012

2 Gwioździk J.

1 Czyż A. S.

1 Noworyta-Kuklińska B.

1 Ponińska K.

1 Vozková J.