Search results

1

Multiculturalism in Bosnia-Herzegovina

100%

DOUBT K.

Multicultural Studies

|

2017

|

issue 1

49-54

EN

The essay amplifies the important findings in the study of elopement and kinship titled “Through the Window: Kinship and Elopement in Bosnia-Herzegovina” published at Central European University Press in 2014. The psychology, cultural, and sociological significances of a young woman “stealing herself” to marry are reviewed in terms of how the social action in collusion with her suitor eventually gives character to the larger society. The marriage custom is understood within the dominant kinship pattern that gives emphasis to marriage rather than blood or affinal relations rather than agnatic relations, the point being to demonstrate how elopement and the subsequent affinal visitations that immediately follow are complementary rites of passage. The essay concludes with recommendations for future research in both Bosnia- Herzegovina and the wider region.

PL

W eseju podkreślono istotne wnioski z badania nad zwyczajem ucieczki młodych w celu zawarcia związku małżeńskiego [ang. elopement] oraz stopniem pokrewieństwa noszącego tytuł„Through the Window: Kinship and Elopement in Bosnia-Herzegovina” [Dogłębne spojrzenie na zwyczaj ucieczki młodych i stopnie pokrewieństwa w Bośni i Hercegowinie – przyp. tłum] wydanego przez Central European University Press w 2014 r. Psychologiczne, kulturowe i socjologiczne znaczenia zwyczaju ucieczki młodej kobiety, która „zdobywa się” na zamążpójście, rozważane są z perspektywy wpływu, jaki czyn ten, popełniany w zmowie z zalotnikiem, ma na całe społeczeństwo. Zwyczaj małżeństwa rozumiany jest w kontekście powszechnego wzorca pokrewieństwa, w którym małżeństwo uznawane jest za ważniejsze niż więzy krwi, a powinowactwo wynikające z małżeństwa za ważniejsze niż pokrewieństwo w linii ojca, co dowodzi, że ucieczka, a następnie spotkanie rodziców pary młodej połączone z ceremonią ustanowienia stosunku powinowactwa są uzupełniającymi się rytuałami przejścia. Esej kończą rekomendacje na potrzeby przyszłych badań zarówno w Bośni i Hercegowinie, jak i w większym regionie.

2

O pinhasu

76%

Finci P.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2016

|

issue 10

PL

The text presents a story about Pinkas, the record of Jewish Community, confiscated during Second World War by the Nazis. History of Sarajevo’s and Bosnian Jewish Community is covered in Pinkas. The author makes use of existing documents and literature reconstruction of Bosnian history and Sarajevo’s Pinkas itself.

3

Perspektywa indygeniczna w badaniach środowisk zróżnicowanych kulturowo – ku metodologicznej wrażliwości kulturowej

75%

Pilarska J.

Pogranicze. Studia Społeczne

|

2015

|

vol. 25

221-235

EN

The article tackles the issue of methodological paradigms in research on multicultural education. It embraces reflections over the traditional approach engaging biased, europocentric stand, often questioning the principle of the equality of cultures, but on the other hand provides with a proposal of introduction of the indigenous model to the widely perceived practice of constructing and conducting intercultural research projects. Such perspectives allows the researched communities to participate actively in the process of research at each stage, contributing to the dissemination of knowledge taking into account cultural difference, hence being culturally conscious. An example of own researching experiences from the region of Bosnia-Herzegovina is provided in the context of appropriate preparation for indigenous approach in research. The author additionally proposes a set of specific competences and soft skills which facilitate such approach if manifested by the researcher, to recall openness, flexibility, adaptation skills and open-mindedness for instance.

4

Postjugosłowiańskie interpretacje orientalizmu Ivo Andricia: niejednoznaczność osmańskiego dziedzictwa w Bośni i Hercegowinie

63%

Bartulović A.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2017

|

vol. 56

PL

W sprzecznych wyobrażeniach o przeszłości bośniacko-osmańskiej, w latach dziewięćdziesiątych XX wieku reinterpretowanej pragmatycznie przez pryzmat nacjonalizmu w krajach byłej Jugosławii, najsłynniejsze postacie w historii Bośni zazwyczaj przedstawiane są w bardzo różny sposób. W tym kontekście laureat Nagrody Nobla Ivo Andrić wyróżnia się jako jeden z najczęściej przywoływanych (i krytykowanych) pisarzy bośniackich. Rozpad republiki Jugosławii miał ogromny wpływ na ocenę Andricia i jego dzieł. Do twórczości Andricia rościli sobie prawa przede wszystkim Serbowie, a w mniejszym stopniu także i Chorwaci. Boszniacy natomiast starali się wręcz wymazać pisarza z kart historii, klasyfikując go jako zagorzałego zwolennika orientalizmu.Artykuł przedstawia prezentowany przez Andricia wariant orientalizmu, umiejętnie wkomponowany w jego twórczość literacką, widoczny także w jedynym napisanym przez niego dziele naukowym – pracy doktorskiej zatytułowanej Rozwój życia duchowego Bośni w czasach panowania tureckiego. W artykule znajduje się krótka analiza dyskursywna tej pracy; szczególny nacisk położono na omówienie sposobu, w jaki Andrić prezentował wpływy osmańskie widoczne w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym Bośni. Analiza wykazuje, że poglądy Andricia na osmańską spuściznę początkowo ewoluowały jako dialog z orientalizmem habsburskim i austro-węgierskim, a także z ideologią formującego się Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (państwa jugosłowiańskiego). Napisane przez samego Andricia komentarze do pracy doktorskiej sugerują, że nie mamy tu do czynienia ze spójną i niezmienną perspektywą orientalistyczną, a raczej z wysoce wieloznacznym rozumieniem islamu i dziedzictwa osmańskiego. Artykuł ukazuje też, jak poglądy Andricia na osmańskie dziedzictwo są (błędnie) interpretowane w środowisku boszniackich intelektualistów oraz analizuje rolę Andricia w procesie tworzenia świadomości narodowej w powojennej Bośni i Hercegowinie.

EN

Conflicting understandings of the Ottoman and Bosnian past, which has been pragmatically reinterpreted through the nationalising gaze in the 1990s in the former Yugoslav space, tend to encompass different reinterpretations of the most prominent Bosnian (historical) figures. The Nobel Laureate Ivo Andrić stands out as one of the most politically (ab)used writers in Bosnian history. The dissolution of Yugoslavia deeply affected the reception of Andrić and his works. While both Serbs and, to a lesser extent, Croats claimed exclusive ownership of Andrić’s qualities, many Bosniaks made attempts to write him out of history, claiming that Andrić was a strong proponent of orientalism. The article traces a unique Andrić’s brand of orientalism, which is skilfully woven not only into Andrić’s literary works, but is also prominent in his only scientific work, a doctoral dissertation entitled The Development of Spiritual Life in Bosnia Under the Influenceof Turkish Rule. Hence, the article offers a short discursive analysis of Andrić’s dissertation, with special focus on his depiction of Ottoman influence on Bosnian social, cultural, and political life. An analysis indicates the early stages of Andrić’s thinking about the Ottoman legacy, developed in dialogue with the Habsburg or Austro-Hungarian orientalism and ideas of the new or still emerging Kingdom of Serbs, Croats, and Slovenians (Yugoslav state). Andrić’s reactions to his own dissertation suggest that, we cannot speak of an unchanging and coherent orientalist perspective, but rather of a highly ambivalent understanding of Islam and the Ottoman legacy. Current (mis)understandings of Andrić’s reading of Ottoman legacy among a circle of Bosniak intellectuals are also exposed, with the aim to explore the position of Andrić in the process of nation-building in post-war BH.

5

Jezička stvarnost u Bosni i Hercegovini

45%

Halilović S.

Socjolingwistyka

|

2014

|

issue 28

121-135

XX

Posljednja decenija XX stoljeća donijela je zanimljive promjene oko jezika i u jeziku u Bosni i Hercegovini i susjednim državama. Naročitu pažnju (socio)lingvista pobudila je bosanskohercegovačka jezička stvarnost. Većina autora slaže se u tome da je sociolingvistička situacija u Bosni i Hercegovini iznimno složena. Međutim, ona je jednostavna. Poslije kratkog osvrta na stanje koje je prethodilo samostalnosti Republike Bosne i Hercegovine (aprila 1992) u radu su navedeni glavni problemi koji opterećuju današnju bosanskohercegovačku jezičku situaciju.

PL

Ostatnia dekada XX wieku przyniosła interesujące zmiany zarówno w kwestii języka, jak i w samym języku Bośni i Hercegowiny oraz państw sąsiadujących. (Socjo)lingwiści szczególną uwagę poświęcili językowej sytuacji bośniacko-hercegowińskiej. Większość autorów zgadza się co do tego, że z punktu widzenia socjolingwistycznego sytuacja w Bośni i Hercegowinie jest niezwykle złożona. W rzeczywistości — jest ona prosta. W niniejszym szkicu w pierwszej kolejności analizuje się sytuację sprzed ogłoszenia niepodległości Republiki Bośni i Hercegowiny (kwiecień 1992), a następnie przedstawia się główne problemy, które ciążą na współczesności.

EN

In the last decade of the 20th century in both Bosnia-Herzegovina and its neighbouring countries some interesting changes occured in their languistic situation and the language itself. The linguistic reality of Bosnia-Herzegovina became a subject of particular interest of (socio)linguists. Most authors have agreed that the sociolinguistic status of Bosnia-Herzegovina is extremely complex. However, it is simple. After a brief introduction on the circumstances prior to Bosnia-Herzegovina gaining its independence in April 1992, the paper focuses on key concerns present in the contemporary linguistic reality of Bosnia-Herzegovina.

Refine search results

1 Multicultural Studies

1 Pogranicze. Studia Społeczne

1 Poznańskie Studia Slawistyczne

1 Socjolingwistyka

1 Łódzkie Studia Etnograficzne

1 Bartulović A.

1 DOUBT K.

1 Finci P.

1 Halilović S.

1 Pilarska J.

2 2017

1 2016

1 2015

1 2014

Multiculturalism in Bosnia-Herzegovina

O pinhasu

Perspektywa indygeniczna w badaniach środowisk zróżnicowanych kulturowo – ku metodologicznej wrażliwości kulturowej

Postjugosłowiańskie interpretacje orientalizmu Ivo Andricia: niejednoznaczność osmańskiego dziedzictwa w Bośni i Hercegowinie

Jezička stvarnost u Bosni i Hercegovini