Search results

1

Stosowanie przepisów o służebności przesyłu jako przykład prawa „stanu wyjątkowego”

100%

Barut A.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2019

|

vol. 1(19)

5-14

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza orzecznictwa sądów cywilnych w kategoriach sformułowanych przez Giorgio Agambena i Judith Butler, to jest kategoriach prawa jako „stanu wyjątkowego,” praktyki czysto arbitralnej stanowiącej parodię prawa. Autor wskazuje aspekty takiego „prawa”: zatarcie granic między prawem a czynnościami czysto faktycznymi (w terminologii Agambena: „życiem”), co może przybrać postać przemocy nie dbającej już o swą legitymizację lub redukcji prawa do „czystej formy”, to jest tworzenia i stosowania reguł przy całkowitym abstrahowaniu od oceny etycznej i skutków społecznych. W terminologii Foucaulta oba te procesy można przedstawić jako odrodzenie się suwerenności w polu rządomyślności, parodiowanie prawa uzasadniane jest bowiem potrzebami zarządzania ludnością, w rzeczywistości stanowi jednak wynik dążenia władzy do samo-zachowania. Pojawiają się, jak to określa Butler, drobni suwerenowie, mający rzekomo jedynie w sposób quasi-techniczny stosować prawo wyartykułowane w pełni w ustawie, a w gruncie rzeczy działający w pełni arbitralnie. Jedną z ich metod jest pozorowanie tworzenia lub stosowania prawa poprzez odebranie określonego znaczenia słowom, w szczególności pojęciom prawnym. Rezultatem jest odejście od idei trójpodziału władzy oraz postulatu upodmiotowienia adresata norm prawnych, niekiedy przy zachowania fikcji jego podmiotowości jako rodzaju Agambenowskiej „czystej formy prawnej.” Autor stwierdza, że przykładem takiego procesu jest orzecznictwo polskiego Sądu Najwyższego i sądów powszechnych dotyczące możliwości zasiedzenia służebności przesyłu przez przedsiębiorstwa przesyłowe. Wskazuje, że zwyciężyło w nim stanowisko całkowicie odchodzące od treści ustawy oraz utrwalonego rozumienia pojęć cywilnoprawnych, rezultatem jest pozbawienie właścicieli nieruchomości ich praw podmiotowych.

EN

The subject of the article is an analysis of civil courts’ case law in terms formulated by Giorgio Agamben and Judith Butler, that is, in terms of law as a ‘state of exception’, a purely arbitrary practice that appears to be a parody of law. The author indicates aspects of such ‘law’: the blurring of the boundaries between the law and purely factual activities (in Agamben’s terminology: ‘life’), which may take the form of violence that no longer cares for its legitimacy or which reduces the law to ‘pure form’, that is, the creation and application of rules completely in abstract from their ethical evaluation and social consequences. In Foucault’s terminology, both these processes can be represented as a rebirth of sovereignty in the field of governmentality, the parody of the law being justified by the needs of population management, but in reality it is the result of a power’s strive for self-preservation. There are, as Butler defines, petty sovereigns who allegedly only quasi-technically apply the law articulated in full in the statute, and in fact act fully arbitrarily. One of their methods is to simulate the creation or application of law by taking away a particular meaning from words, in particular from legal concepts. The result is a departure from the idea of separation of powers and the postulate of empowerment of the addressee of legal norms, sometimes preserving the fiction of the latter’s agency as a kind of Agamben’s ‘pure form of law’. The author states that an example of such a process is the case law of the Polish Supreme Court and general courts regarding the possibility of acquisitive prescription of transmission easement by transmission companies. He indicates that the position that won in this case law completely deviates from the contents of the statute and the well-established understanding of civil law concepts, with the result of depriving property owners of their legal rights.

2

Performatyw: suwerenna władza zamiast subwersji? (Austin, Derrida, Butler)

74%

Vatsov D.

Przestrzenie Teorii

|

2015

|

issue 23

EN

In contrast to Derrida and Butler, who overemphasized the subversive force of performatives, here the focus is on the immanent (micro-)sovereign power of performative utterances. Hence, what is proposed here is a search for the basic concept of power at the micro-level of speech acts. Before being codified with reference to certain stable power relations or contexts and before being objectified in different forms of domination and/or violence, power must be analyzed at the level of immediate performatives, where the struggle for power-codification could be followed in vivo. A task like this requires a conceptual shift: the illocutionary force of speech acts must be reinterpreted as their immediate evaluative force, i.e. as illocutionary power. Taking into account Derrida’s critique of Austin’s theory of speech acts, we should recognize that performatives arenot singular or atomistic speech acts, nor are they pre-determined by certain already given contexts or procedures. They are embedded in a citation and trace signs, without any final or autonomous signification. And yet, performatives have a specific kind of sovereignty. It is not the sovereignty of the ‘act’ itself but of the act’s performance. The actual (in the sense of ‘ongoing’) performance has an immediate force that is irreversible and also non-citable. Even in the case ofa direct citation, a citing performance sediments into an irreversible arrow, thus immediately reordering and re-evaluating all points in its trajectory. This performance does not fulfill a perspective, but it irreversibly forms a perspective. This effect of the virtuosity of an immediate performance could be called the power effect since it not only demonstrates how we make things with words, but also how we re-evaluate the things that were made through words. If an ongoing performance is such an immediate source of micro-power, then its role is not only to be ironically subversive and resistant to the already existing macro-codifications of power and domination. Performatives have their own sovereign power and are therefore capable of a direct affirmation and re-affirmation of the intersubjective frames of our experience.

PL

In contrast to Derrida and Butler, who overemphasized the subversive force of performatives, here the focus is on the immanent (micro-)sovereign power of performative utterances. Hence, what is proposed here is a search for the basic concept of power at the micro-level of speech acts. Before being codified with reference to certain stable power relations or contexts and before being objectified in different forms of domination and/or violence, power must be analyzed at the level of immediate performatives, where the struggle for power-codification could be followed in vivo. A task like this requires a conceptual shift: the illocutionary force of speech acts must be reinterpreted as their immediate evaluative force, i.e. as illocutionary power. Taking into account Derrida’s critique of Austin’s theory of speech acts, we should recognize that performatives are not singular or atomistic speech acts, nor are they pre-determined by certain already given contexts or procedures. They are embedded in a citation and trace signs, without any final or autonomous signification. And yet, performatives have a specific kind of sovereignty. It is not the sovereignty of the ‘act’ itself but of the act’s performance. The actual (in the sense of ‘ongoing’) performance has an immediate force that is irreversible and also non-citable. Even in the case of a direct citation, a citing performance sediments into an irreversible arrow, thus immediately reordering and re-evaluating all points in its trajectory. This performance does not fulfill a perspective, but it irreversibly forms a perspective. This effect of the virtuosity of an immediate performance could be called the power effect since it not only demonstrates how we make things with words, but also how we re-evaluate the things that were made through words. If an ongoing performance is such an immediate source of micro-power, then its role is not only to be ironically subversive and resistant to the already existing macro-codifications of power and domination. Performatives have their own sovereign power and are therefore capable of a direct affirmation and re-affirmation of the intersubjective frames of our experience.

3

Two normative orders: a commentary on the discussion on the intentionality of action

57%

Waleszczyński A.

Avant

|

2017

|

vol. 8

|

issue 3

PL

Charakterystyczna asymetria w przypisywaniu intencjonalności, która jest znana jako the side-effect effect oraz tzw. problem Butlera są tłumaczone wpływem względów moralnych na sądy i o intencjonalności działania. W komentarzu do tej dyskusji zwrócona zostaje uwaga na alternatywne rozwiązanie. Wskazuje ono na znaczenie pojęcia sprawstwa moralnego oraz możliwość istnienia dwóch rodzajów porządków normatywnych, tj. moralnego i poza-moralnego. Charakteryzują się one odmiennymi warunkami dla stosowania pojęcia „intencjonalnego działania”. W sytuacjach, w których pojawiają się skutki negatywne, następuje „normatywne napięcie” pomiędzy oboma rodzajami normatywności. Dlatego istotną rolę w sądach o intencjonalności działania mogą odgrywać kompetencje normatywne, które odpowiadałyby za odróżnianie porządków normatywnych.

EN

The characteristic asymmetry of attributes of intentionality which is known as the sideeffect effect and Butler’s problem has been explained by the impact of moral considerations on judgments of intentional action. The commentary on this discussion draws attention to an alternative solution. It uses the concept of moral agency and the possibility of the existence of two types of normative orders: moral and non-moral. They are characterized by different conditions of applying the concept of intentional action. In situations where there are negative effects, there is a "normative tension" between these types of normativity. Therefore, normative competences that would be responsible for separating normative orders may play an important role in the judgments of intentional action.

4

Two normative orders: a commentary on the discussion on the intentionality of action

57%

Waleszczyński A.

Avant

|

2017

|

vol. 8

|

issue 3

EN

The characteristic asymmetry of attributes of intentionality which is known as the sideeffect effect and Butler’s problem has been explained by the impact of moral considerations on judgments of intentional action. The commentary on this discussion draws attention to an alternative solution. It uses the concept of moral agency and the possibility of the existence of two types of normative orders: moral and non-moral. They are characterized by different conditions of applying the concept of intentional action. In situations where there are negative effects, there is a "normative tension" between these types of normativity. Therefore, normative competences that would be responsible for separating normative orders may play an important role in the judgments of intentional action.

PL

Charakterystyczna asymetria w przypisywaniu intencjonalności, która jest znana jako the side-effect effect oraz tzw. problem Butlera są tłumaczone wpływem względów moralnych na sądy i o intencjonalności działania. W komentarzu do tej dyskusji zwrócona zostaje uwaga na alternatywne rozwiązanie. Wskazuje ono na znaczenie pojęcia sprawstwa moralnego oraz możliwość istnienia dwóch rodzajów porządków normatywnych, tj. moralnego i poza-moralnego. Charakteryzują się one odmiennymi warunkami dla stosowania pojęcia „intencjonalnego działania”. W sytuacjach, w których pojawiają się skutki negatywne, następuje „normatywne napięcie” pomiędzy oboma rodzajami normatywności. Dlatego istotną rolę w sądach o intencjonalności działania mogą odgrywać kompetencje normatywne, które odpowiadałyby za odróżnianie porządków normatywnych.

Refine search results

2 Avant

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Przestrzenie Teorii

1 2019

2 2017

1 2015

2 Waleszczyński A.

1 Barut A.

1 Vatsov D.

Stosowanie przepisów o służebności przesyłu jako przykład prawa „stanu wyjątkowego”

Performatyw: suwerenna władza zamiast subwersji? (Austin, Derrida, Butler)

Two normative orders: a commentary on the discussion on the intentionality of action

Two normative orders: a commentary on the discussion on the intentionality of action