Search results

1

Claude Lévi-Strauss w dyskursie nauki. Inspiracje, recepcja, krytyka

100%

Mokrzan M.

Rocznik Antropologii Historii

|

2012

|

issue 2(3)

379-386

XX

Report from the conference "Claude Lévi-Strauss in the discourse of science. Inspirations, reception, criticism ", Wrocław, 13-14 October 2012.

2

C. Lévi-Strauss, Wszyscy jesteśmy kanibalami

80%

Piasek W.

Rocznik Antropologii Historii

|

2015

|

issue 8, Antropologia i historia

317–329

XX

A review of Claude Lévi-Strauss's book "We Are All Cannibals".

3

Z archeologii laboratorium humanistycznego. Zwodniczy przypadek Laboratoire d’anthropologie socjale Claude’a Lévi-Straussa

80%

Kil A., Małczyński J., Wolska D.

Konteksty - Polska Sztuka Ludowa

|

2020

|

vol. 74

|

issue 3 (330)

48-53

PL

Współczesny fenomen popularności idei i instytucji laboratorium w naukach humanistycznych stanowi tło analizy przypadku Laboratoire d’anthropologie sociale (LAS), założonego w 1960 roku przez Claude’a Lévi-Straussa. W artykule analizujemy trzy aspekty funkcjonowania LAS: znaczenie infrastruktury (zdobycie i wykorzystywanie repozytorium Human Relations Area Files), eksperymentowanie (konstruowanie modeli) i współpracę (relacje interpersonalne). LAS jawi się tu jako zapoznana laboratoryjna inicjatywa prowokująca pytanie o status laboratorium humanistycznego: czy stanowi ono jedynie imitację laboratorium przyrodniczego, czy retoryczne narzędzie wykorzystywane przez Lévi-Straussa w zabieganiu o akademicki prestiż i korzyści, czy też pełnoprawne humanistyczne laboratorium odpowiadające scjentystycznym aspiracjom antropologii strukturalnej?

EN

A contemporary proliferation of an idea and institution of the humanities laboratory serves as a background for our case study of Laboratoire d’anthropologie sociale (LAS), founded in 1960 by Claude Lévi-Strauss. In this paper we examine three aspects of the LAS’ functioning: the significance of infrastructure (acquiring and using the Human Relations Area Files repository), experimenting (constructing models and mobiles) and collaboration (interpersonal relationships). LAS seems a forgotten initiative provoking questions as to an actual status of the humanities lab: is it merely an imitation of the natural sciences laboratory, or perhaps a rhetorical device employed by Lévi-Strauss aiming to gain academic prestige and benefits, or is it indeed a fully-fledged humanities laboratory fulfilling scientistic ambitions and aspirations of the structural anthropology?

4

Wciąż można spać z Lévi-Straussem pod poduszką! Lévi-Strauss, Claude. Mit i znaczenie. Pięć wykładów przygotowanych dla radia przez Claude’a Lévi-Straussa. Wstęp do wydania pol. Andrzej Wójtowicz. Tłum. Monika Eccles, Rafał Wiśniewski. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2020

71%

Kaczmarek A.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 114

|

issue 2

206-210

5

Smutek tropików, czyli o radości spotkania z innym

71%

Filipowicz P.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

70-81

PL

Analiza spotkania pojawia się przy okazji rozważań na gruncie filozofii dialogu i dotyczy zwykle relacji międzyosobowej: „człowiek – człowiek” lub „Bóg – człowiek”. Rzadziej i nie tak jednoznacznie w opisach i rozważaniach pojawia się również relacja „człowiek – świat”. Najważniejszy nurt tej refleksji bierze swój początek od takich myślicieli jak Martin Buber czy Franz Rosenzweig, a później Emmanuel Levinas. Ich namysł, skonfrontowany z treścią Smutku tropików i procedurami etnograficznymi Lévi-Straussa, tworzy niespodziewane konteksty. Ujawniają się podobieństwa, głównie w sferze etycznej, postawie podmiotu poznającego (badacz) oraz w elementach spotkania, w którym zachodzą różne związki pomiędzy jego podmiotami. Okazuje się, że odsłanianie struktury, odsłanianie mechanizmu, nie musi być z góry utożsamiane z zawłaszczaniem przedmiotu badania, z pojmowaniem. Mowa oraz wolna wola innego pozwala mu przemówić do mnie oraz zamilknąć.

EN

Tristes Tropiques, about the joy of getting familiar with the other. An analysis of the meeting appears together with deliberations considering the dialog philosophy and usually regards interpersonal relations: “man – man” or “God – man”. The most important trend of this reflection have its root in thinkers like Martin Buber or Franz Rosenzweig and later in Emmanuel Levinas. Their contemplation, confronted with the content of Tristes Tropiques and ethnographic procedures of Lévi-Strauss, creates surprising contexts. Patryk Filipowicz/Smutek tropików czyli o rados´ci... Bibliografia: M. Buber, Problem człowieka, przeł. R. Reszke, Fundacja Aletheia – Wydawnictwo Spacja, Warszawa 1993. G. Charbonnier, Rozmowy z Claude Lévi-Straussem, przeł. J. Trznadel, Czytelnik, Warszawa 2000. Fenomen radości, pod red. A. Grzegorczyk, J. Grada, P. Szkudlarek, Wydawnictwo UAM, Poznań 2007. T. Hawkes, Strukturalizm i semiotyka, przeł. I. Sieradzki, PWN, Warszawa1988. M. Janion, Humanistyka: poznanie i terapia, PIW, Warszawa 1982. J. Kłoczkowski, Filozofia dialogu, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze”, Poznań 2005. C. Lévi-Strauss , Smutek tropików, przeł. A. Steinsberg, PIW, Warszawa 1960. E. Levinas, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, przeł. M. Kowalska, PWN, Warszawa 2002. Radość i cierpienie, pod red. H. Romanowskiej-Łakomy, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2000. F. Rosenzweig, Gwiazda Zbawienia, przeł. T. Gadacz, Wydawnictwo Znak, Kraków 1998. K. Skurjat, Znaczenie i wartość. Studia z polskiej filozofii kultury XX wieku, Wydawnictwo AR, Wrocław 2002. J. Tischner, Filozofia dramatu, Wydawnictwo Znak, Kraków 1998. 81 Laboratorium Kultury 1 (2012) Similarities emerge, mainly in the ethic field, in the attitude of the researcher and in some elements of meetings, where different relations between their entities appear. It turns out that unveiling the structure and the mechanism doesn’t have to be identified beforehand with taking away an object of the research, with insight. Speech and free will of the other let them speak to me and become silent.

6

Swój i obcy czy swój-obcy – o poznawaniu nieznanego i wyobcowywaniu już poznanego

71%

Kozakowski K.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

146-158

PL

Twierdzenie, iż istnienie obcego i niepoznanego jest podstawą i budulcem antropologii oraz współczesnego kulturoznawstwa zostaje w artykule poparte dziesiątkami przykładów z kręgu kultury polskiej i amerykańskiej. Rozważania na temat przekształceń znaczeniowych związanych z obcym skupiają się w końcu wokół Smutku tropików, gdzie Lévi-Strauss prowadzi narrację ustanawiającą odmienność przestrzenną i czasową w centrum zainteresowań badawczych. Tekst bada jednak przede wszystkim transformacje, niekonsekwencje i zmiany wyobrażeń związanych z figurami konkretnych Obcych. Stara się na przykład wykazać, że początkowo Indianie uznawani byli przez Europejczyków za istoty niegodne miana ludzi, lecz tendencja ta uległa całkowitemu przekształceniu, aż po kreację mitu dobrego, szlachetnego i mistycznego autochtona.

EN

An analysis of the meeting appears together with deliberations considering the dialog philosophy and usually regards interpersonal relations: “man – man” or “God – man”. The most important trend of this reflection have its root in thinkers like Martin Buber or Franz Rosenzweig and later in Emmanuel Levinas. Their contemplation, confronted with the content of Tristes Tropiques and ethnographic procedures of Lévi-Strauss, creates surprising contexts. A similarities emerge, mainly in the ethic field, in the attitude of the researcher and in some elements of meetings, where different relations between their entities appear. It turns out that unveiling the structure and the mechanism doesn’t have to be identified beforehand with taking away an object of the research, with insight. Speech and free will of the other let them speak to me and become silent.

7

Witaj, Smutku!

71%

Kosowska E.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

6-17

EN

Collection of fundamental questions that accompanied Lévi-Strauss during his writing of “ethnographic memories,” a character of doubts and a size of disappointment place his anthropological prose on the side of existential anthropocentricism. During his travels around the world, and especially while visiting “tristes tropiques”, he could see the same invariants that influenced the shape of his “family Europe.” However, if anyone today is willing to get rid of, at least for a moment, existential boringness and discouragement – a trace of past epoch – and devote oneself to the joy of searching, in the work of Lévi-Strauss, for inspiration and motivation to carry on the process of getting familiar with oneself through the Other, they have every right to do so. If the satisfaction coming from gradual familiarization, reading and interpretation can be shared, if a conversation is able to create a possibility to better understanding and agreement, it is definitely worth making use of that opportunity. This “Laboratory of Culture” issue gives you this chance.

PL

Katalog pytań zasadniczych, jakie towarzyszyły Claude’owi Lévi-Straussowi podczas spisywania „wspomnień etnograficznych”, charakter wątpliwości i rozmiary rozczarowania sytuują jego prozę antropologiczną po stronie antropocentryzmu egzystencjalnego. Podróżując po świecie w poszukiwaniu materiałów etnograficznych, a zwłaszcza odwiedzając „smutne tropiki”, dostrzegał w nich te same inwarianty, które kształtowały jego „rodzinną Europę”. Jeżeli jednak dzisiaj ktokolwiek ma ochotę porzucić na moment przynajmniej egzystencjalną nudę i zniechęcenie – ślad niedawno minionej epoki – i oddać się radości poszukiwania w dziele Lévi-Straussa inspiracji i motywacji do dalszego poznawania siebie za pośrednictwem Innego – ma do tego pełne prawo. Jeśli satysfakcja, płynąca z etapowego poznawania, czytania i interpretacji może być dzielona, jeśli spotkanie w rozmowie może stwarzać szansę na lepsze zrozumienie i porozumienie, warto taką okazję wykorzystać. Ten numer „Laboratorium kultury” taką możliwość daje.

8

Syndrom Don Kichota. Smutek tropikówlub walka z wiatrakami

71%

Pisarek A.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

56-69

PL

Punktem wyjścia artykułu jest trop będący wielkim myślowym wyzwaniem dla każdego, kto czyta francuskiego strukturalistę i chce zrozumieć jego twórczość. W wywiadzie-rzece Z bliska i oddali C. Lévi-Strauss zdradza klucz do swojej duszy: mówi, że jego umysłem rządzi Don Kichot. Po tak jasnej deklaracji oczywista staje się perspektywa interpretacyjna Smutku tropików, w której jedną z podstawowych figur stanie się Błędny Rycerz. Ostatecznie okazuje się, iż Don Kichot podróżuje, by aktywnie wpływać na otaczającą go rzeczywistość. Wyobrażenie przeszłości nakłada się w jego umyśle na teraźniejszość i zmusza do działania, ignoruje granice. Przez to staje się szaleńcem. Lévi-Strauss podróżuje, by cofnąć się w czasie. Rola etnografa usprawiedliwia to równie ekstrawaganckie przedsięwzięcie. Narzucone przez naukę procedury tworzą niezbędny dystans, ale jednocześnie stają się źródłem niespełnienia. Artykuł stara się odpowiedzieć na pytanie czy Don Kichot – jego myśli i czyny wywierają wpływ na rzeczy; czy stanowią jedność, Tego Co Analogiczne? A jeśli tak, czym byłoby wielkie marzenie antropologa, którego umysłem rządzi Błędny Rycerz?

EN

A starting point of this article is a trace which is a huge intellectual challenge for everybody that reads the French structuralist and wants to understand his creation. In an extended interview Conversations with Claude Lévi-Strauss, he reveals the key to his soul saying that his mind is led by Don Quixote. After such a clear declaration, the interpretative perspective of Tristes Tropique – where a knight-errant evolves into one of the fundamental figures – becomes obvious. Eventually, it turns out that Don Quixote travels in order to influence the surrounding reality actively. In his mind, the reflection of past overlays the presence and impels him to act, ignores the boundaries. Because of that he becomes a madman. Lévi-Strauss travels In order to move back In time. An etnographer role excuses this eccentric undertaking. Procedures imposed by science create the necessary distance but at the same time they become the source of non-fulfillment. The article attempts to answer a question whether Don Quixote – his thoughts and actions influence the things; whether they are a union of That What is analogical. If the answer was yes, what would be the great anthropologist’s dream, whose mind is controlled by a knight-errant?

9

O podróżniczej i etnograficznej autokreacji?

71%

Buchta K.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

92-110

PL

Artykuł, odnosząc się do pojęcia „etnograficznej autokreacji”, stawia hipotezę interpretacyjną dla Smutku tropików C. Lévi-Straussa. Dzieło francuskiego antropologa, powstałe kilkanaście lat przed publikacją zapisków z Dziennika Malinowskiego, można odczytywać jako autokreację etnograficzną i podróżniczą. Kolejny problemem, na który poszukiwana jest odpowiedź, został sformułowany następująco: dlaczego to intymne zapiski Malinowskiego wywołały takie poruszenie w świecie antropologii, a nie publikacja dzieła Lévi-Straussa? Czy z powodu naiwnej wiary, iż intymne zapiski stanowią rodzaj demaskacji w stosunku do dzieł naukowych, natomiast Smutek tropików jako konstrukcja złożona z różnego typu dyskursów, lecz przemyślana, nie stanowi objawienia prawdy? Okazuje się, iż kluczem do rozwiązania problemu będzie teza, iż strategie narratologiczne w odczytywaniu tekstów antropologicznych pozwalają na odkrywanie znaczeń wcześniej pomijanych. Jednak autorzy takich interpretacji nadmiernie akcentują zabiegi pisarskie i w zasadzie stawiają znak równości pomiędzy literaturą piękną a tekstami antropologicznymi, choć mimo wszystko należą one do innych porządków, a kontekst pozatekstowy w antropologii jest ważniejszy aniżeli warstwa narracyjna.

EN

The article referring to a term “ethnographic self-creation” advances an interpretative hypothesis for Tristes Tropiques by Lévi-Strauss. The work of the French anthropologist, created more than a dozen years ago, before the publication of a Diary by Malinowski, can be understood as self-creation of travels and ethnography. An answer for another problem is also searched. It was formulated as follows: why the intimate notes of Malinowski, and not the publication of the work by Lévi-Strauss, made such a fuss in the world of anthropology? Is it because of the naive belief in the fact that intimate notes are some kind of unmasking in relation to science works, and Tristes Tropiques is a construction formed from different types of discourses but well-considered, and is not a manifestation of truth? It turns out that the solution for this problem is a thesis that narrative strategies, regarding anthropologic texts, allow to discover the meanings that were skipped earlier. However, authors of such interpretations exaggerate in stressing literary measures and they actually put an equals sign between belles-lettres and anthropologic texts, despite the fact that they belong to different orders, and that the extratextual context in anthropology I more important that the narrative layer.

10

W poszukiwaniu straconego stanu

71%

Pospieszałowska M.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

122-129

PL

Artykuł broni tezy, iż stan natury wymaga ofiary złożonej z kultury, w której żyjemy. Może to być dobrowolne, lecz tylko częściowe wycofanie się poza obszar społeczeństwa, jak u Henry’ego Davida Thoreau. Może również wiązać się z próbą dotarcia do samego kresu ludzkości, jak u Lévi-Straussa. Oto stajemy twarzą w twarz ze strukturalną opozycją natury i kultury. Musimy się ustosunkować wobec gorzkiej prawdy, że powszechnie pożądane i wytrwale poszukiwane Elizjum jest możliwe do osiągnięcia jedynie w wyniku degeneracji, wycofania, które nie odrzuca, ale niszczy kulturę. Połączenie myśli Prousta, Henry’ego Davida Thoreau i Lévi-Straussa prowadzi do niespodziewanych wniosków i sugeruje przewartościowanie wyobrażeń rządzących naszą kulturą.

EN

The article defends a thesis that the state of nature demands sacrificing culture, in which we live. It may be a free-will but only partial withdrawal from the field of society as in Henry David Thoreau. It also may be connected with an attempt to get to the end of humankind as in Lévi-Strauss. Here we stand face to face with the structural opposition of nature and culture. We have to make our mind considering the bitter truth which says that the commonly desired and persistent search for Elysium is possible to achieve only as a result of degeneration, withdrawal that doesn’t reject but destroys culture. Joining the thoughts of Proust, Henry David Thoreau and Lévi-Strauss leads to unexpected conclusions, and suggests to revalue the ideas that rule our culture.

11

Podróże współczesnego Guliwera – ślady utopii i dystonii w Smutku tropików C. Lévi-Straussa

71%

Gajos R.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

112-121

PL

Artykuł śledzi różne poziomy, na których funkcjonować może utopijność w Smutku tropików. Poziomem pierwszym byłby poziom świata przedstawionego, czyli świat „dzikich” i obcych kultur, z którymi dane było się zetknąć Levi-Straussowi. Czy w zestawianiu tego co Tu i Tam, Levi-Strauss dokonuje porównania marzeń człowieka Zachodu i człowieka „dzikiego”?Stawiając pytanie prościej: czy kultury zamieszkujące Amerykę południową i Indie (oraz stronice książki Levi-Straussa) mają utopie? Drugi poziom to poziom przedstawienia, czyli pytanie o konstruowanie egzotycznych światów Smutku tropików za pomocą pewnych konwencji charakterystycznych dla utopii bądź dystopii. Natomiast na poziomie najwyższym, autor zadaje pytanie o utopijność samej teorii Levi-Straussa. Rozważania prowadzą do wniosku, iż dzisiaj utopia teorii Levi-Straussa jest już nieaktualna, lecz odegrała swoją rolę w procesie dziejowym najpierw będąc marzeniem, które trzeba realizować, a później stając się rzeczywistością, z której trzeba się wydostać. Pozostał po niej jedynie ślad, którego trwałość zależy od tego, ile osób chociaż przez chwilę postanowi nim podążać wzdłuż morza wolnej gry i nieograniczonej semiozy.

EN

The article follows different levels, which the utopia in Tristes Tropiques can function on. The first one would be the level of the world presented, i.e. the world of the “wild” and foreign cultures that Lévi-Strauss met. Does Lévi-Strauss, comparing things Here and There, liken dreams of the man of the West with those of the “wild” man? Making the question clearer: do the cultures existing in Southern America and India (as well as on the pages of Lévi-Strauss’s book) have utopias? The second level is the one of the presentation, i.e. a question about constructing the exotic worlds of Tristes Tropiques by using particular conventions characteristic for utopias or dystopias. On the highest level the author asks whether the theory of Lévi-Strauss is utopian. Deliberations lead to the conclusion that today the Lévi-Strauss’s theory of utopia is out-of-date, but it played its role in the history, at first being a dream which must be realized, and later becoming a reality that must be escaped. There is only a trace, whose durability depends on how many people will decide to follow it along the sea of free existence and unlimited semiosis.

12

W głąb Brazylii, w głąb etnologii

71%

Rygielska M.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

36-55

PL

Treścią tego artykułu są problemy nurtujące po dziś dzień badaczy kultury, bez względu na ich uwikłanie w poszczególne szkoły czy nurty badawcze. Lévi-Strauss snuje nieustannie refleksję nad istotą etnologii, nad celowością i etyką etnologicznych badań, a także nad metodami ich przeprowadzania. Pewne wątki obecne w Smutku tropików, układające się w spójną całość i wciąż, w różnych odsłonach, powracające na kartach książki, odczytywać można „jako metodologiczne – i etyczne – rozważania nad naturą studiów najpierw podróżniczych, a potem już ujętych w ramy nowoczesnej nauki, etnologii”. Podróż w głąb etnologii, dla której pożywką stała się realna podróż badawcza do Brazylii, odbywa się wielotorowo. Jej szlak wytyczają nie tylko lektury, ale także elementy kultury materialnej, zachowania i instytucje, które Lévi-Strauss porównuje częstokroć ze znanymi mu, wcześniejszymi opisami indiańskich plemion.

EN

This article deals with the matter of problems pervading culture researchers up to date despite their belonging to different schools or researching trends. Lévi-Strauss continuously cherishes his reflections connected with the essence of ethnology, purposefulness and ethics of ethnological research and with the methods that are used in conducting them. Some of the notions present in “Tristes Tropiques”, creating a unified wholeness and still coming back in the book, can be perceived as “methodological – and ethical – deliberations over the nature of studies at first linked to travels, and later put into a framework of modern science – ethnology.” A travel inwards ethnology, which was triggered by a real research travel to Brazil, is multipronged. Its route is marked not only by readings, but also by some elements of material culture, various behaviors and institutions that are often compared by Lévi-Strauss to prior descriptions of Indian tribes.

13

Niech się Pan dziwi zawsze! O podróży w przestrzeni, czasie i hierarchii społecznej

71%

Górczyńska K.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

130-145

PL

Esej stara się stworzyć filozofię poznania opartą na kategorii zdziwienia. Było owo dziwienie się siłą napędową poszerzania zasobów wiedzy i zarzewiem rodzenia się intelektu. Było i jest „przymusem” odkrywania świata, powodem rozglądania się, iskrą wywołującą pragnienie posiadania światła. Wywołane zostaje zawsze wtedy, gdy doświadczamy innego, nieznanego, obcego. Autorka twierdzi, że zdziwienie wynikające z podróży opiera się na doświadczaniu transformacji trzech podstawowych kategorii: czasu, przestrzeni i hierarchii. Każda z nich może potęgować i intensyfikować odbiór zewnętrznych bodźców doprowadzając jednak bardzo często do deformacji i zniekształceń w jego zakresie. Każda kultura i każdy kraj mają swój własny język przestrzeni i czasu, który jest tak samo niepowtarzalny, jak język mówiony, czasami nawet bardziej.

EN

The essay attempts to create a philosophy of cognition based on a category of surprise. This surprise was the driving force of expanding the knowledge and a trigger for intellect. It was and still is a ”compulsion” for exploring the world, the reason for scouting, a spark causing a desire to possess light. It is triggered whenever we experience the other, unknown and strange. The author claims that this surprise coming from the travel is based on experiencing the transformation of the three basic categories: time, space and hierarchy. Each of them can intensify the perception of outer stimuli , however, very often leading to deformations in their scope. Each country and each culture have their own language of space and time which is as unique as a spoken language, sometimes even more.

14

Nienapisany Smutek tropików. Claude Lévi-Strauss a Joseph Conrad

71%

Pacukiewicz M.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

19-35

PL

Autor stawia sobie za cel namysł nad granicznością Smutku tropików wychodząc od pewnego tropu literackiego, a raczej literackiego mitu. Lévi-Strauss za jedną z wymarzonych, ale nienapisanych książek uznaje… Smutek tropików. Przyznaje się bowiem do ogromnej fascynacji Josephem Conradem, którego określa swoim ulubionym pisarzem; antropolog stwierdza nawet, że chciałby napisać jego książki. W efekcie Smutek tropików miał być pierwotnie „conradowską” powieścią; antropolog planował opisać klasyczną, można by powiedzieć, dla angielskiego pisarza intrygę: tubylcy zwodzeni są przez białych dźwiękiem patefonu jako głosem duchów. Z planowanej powieści zostały ostatecznie w książce tylko fragmenty opisujące zachód słońca, a zatem równie klasyczny „conradowski” fragment. Artykuł odpowiada na pytanie, w jakim kierunku prowadzą nas dylematy przez ów zachód słońca przedstawione; pokazuje, że zostały one wyrażone już we wcześniejszych rozdziałach książki francuskiego antropologa i powracać będą w następnych. Realne zagrożenie zapowiadane przez ułudę przedstawienia może przyjmować różne fabularne imiona i formy: mogą to być Indianie Munde, tak dzicy, że aż niepoznawalni; może to być „pogoń za mocą” prowadząca nas ku granicom po to jedynie, byśmy mogli później pochwalić się albumem fotosów; jest to też „entropologia” badająca w istocie procesy dezintegracji kultur i przestrzegająca przed nimi.

EN

Author’s aim is to contemplate the boundaries of Tristes Tropiques starting with one of the literary trails, or rather literary myths. Lévi-Strauss considers Tristes Tropiques to be his one of the dream but unwritten books. He admits to his fascination with Joseph Conrad, and describes him as his favorite writer; the anthropologist even claims that he would like to write his books. As a result Tristes Tropiques at the beginning was meant to be a “Conrad-like” novel. He planned to describe, let’s say, an intrigue that would be classical for an English writer: the natives are misled by white people using the sounds made by a pathé that resemble those made by ghosts. From the planned novel there are only fragments describing sunsets which are classical “Conrad-like” fragments. The article answers the question in which directions the dilemmas presented by the sun set lead us; shows that they were already expressed in the previous chapters of the book and that they will be coming back in the next chapters. Real threat announced by the deception of presentation may have different fiction names and forms: they can be Munde Indians that are so wild that they aren’t recognizable; it can be a “chase after power” leading us to the boundaries just in order to give us the opportunity to boast with a great album of photographies; it is also “enthropology” examining the processes connected with disintegration of cultures and warning against them.

15

Między świętością a szaleństwem. O podróży Antonina Artauda do Sierra Tarahumara, czyli do ziemi „zmartwychwstania” teatru

71%

Świątek A.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

vol. 1

82-90

PL

Co to znaczy podróżować? Czym jest wyprawa, bycie w drodze? Skąd nieokiełznana potrzeba opuszczenia własnego lądu? Artykuł zajmuje się dwoma podróżami rozumianymi jako wehikuł w Inny, a tym samym pożądany obszar kulturowy. Lévi-Strauss obiera kurs Brazylia, Antonin Artaud Meksyk. Obaj Francuzi opuszczają swą macierzystą ziemię – Europę, by podjąć wyzwanie osadzenia własnego „ja” w nowej konfiguracji świata. Konsekwencją tej decyzji będą zwielokrotnione znaki zapytania inicjujące kolejną podróż, która raz rozpoczęta nigdy się nie kończy. Tekst Między świętością a szaleństwem rekonstruuje drogę Artauda do rdzenia własnego bytu i próbuje dowieść, że siła oddziaływania wizji autora Sobowtóra i jego teatru tkwi w jego przesłaniu, które zaprasza do samotnej wędrówki w głąb siebie. Jego idea przestanie być utopią, gdy człowiek poszukujący własnej istoty, nie bierny bezosobowy widz, zderzy swój impuls wewnętrzny z ofiarowanym impulsem zewnętrznym. Lévi-Strauss odkrywa za to swoje „fizycznie i moralnie udręczone przez zmęczenie, głód, niewygody” „ja”, by powrócić do swego matecznika i powiedzieć nam u kresu swej drogi, że „człowiek nie jest bardziej sam we wszechświecie, niż jednostka jest sama w grupie, a społeczeństwo – samo wśród innych społeczeństw”.

EN

What does it mean to ravel? What is an expedition, being on your way? Where does the wild need to leave one’s land come from? The article deals with two travels understood as a vehicle that may take you to the Other, and at the same time desired cultural field. Lévi-Strauss goes to Brazil and Antonin Artaud to Mexico. Both Frenchmen leave their homeland – Europe in order to take a challenge of finding their new “I” in a new configuration of the world. Multiplied question marks triggering new travels, that when once started – never end, are the consequence of that decision. Between sanctity and madness reconstruct Artaud’s way to the core of his own existence and tries to prove that the power of influence of the Theatre and Its Double author’s vision lays in its message that invites for the lonely travel inside oneself. Its concept will stop resembling a utopia when a man looking for its being, not a passive and impersonal observer, collides their inner impulse with an offered outer impulse. Lévi-Strauss discovers his “physically and morally buffeted by exhaustion, hunger and a sense of discomfort” “I”. He comes back to his lair and tells us that “a man is not more alone in the universe than an individual in a group or a society between other societies”.

16

Фолтин и Клод „леви-скроз” (Исчитување на поезијата во музиката на „Фолтин”

61%

Деловски В.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2012

|

issue 2

EN

Foltin is a musical community, and I say community and not group, because the word group is associated with the crowd. This is my attempt totry to explain the process of reading the important characteristics of purposeful meaning in the poetry of Branko Nikolov (Foltin). This kind of reading is qualitatively different from ordinary reading. Namely, we will dare to read from an ethnographic point of view, which means investigating, i.e. analyzing with active participation. From the end of the 1990s until today, I have attended all significant “Foltin” events, which for me is something private, and therefore something that engages me is our common Vezilka, their poetry. Hence, reading is a job for our Vezilka – Lenka or as they prefer to say, the song 120, while simple reading is a matter of my ignorance. From the surface level of their explicit manifestation (Music and Poetry), everything leads to a tangled, implicit poetic level. That is the process that we technically name reading, and reading looks like the one term that can be clearly marked as decoding from surface to deep structures.

MK

Foltin is a musical community, and I say community and not group, because the word group is associated with the crowd. This is my attempt totry to explain the process of reading the important characteristics of purposeful meaning in the poetry of Branko Nikolov (Foltin). This kind of reading is qualitatively different from ordinary reading. Namely, we will dare to read from an ethnographic point of view, which means investigating, i.e. analyzing with active participation. From the end of the 1990s until today, I have attended all significant “Foltin” events, which for me is something private, and therefore something that engages me is our common Vezilka, their poetry. Hence, reading is a job for our Vezilka – Lenka or as they prefer to say, the song 120, while simple reading is a matter of my ignorance. From the surface level of their explicit manifestation (Music and Poetry), everything leads to a tangled, implicit poetic level. That is the process that we technically name reading, and reading looks like the one term that can be clearly marked as decoding from surface to deep structures.

17

Smutna lektura. Geograficzno-kulturowy trójkąt Lévi-Straussa

61%

Wieczorkiewicz A. M.

Lud

|

2018

|

vol. 102

PL

Autorka podejmuje się reinterpretacji klasycznej książki, wpisującej się w kanon kształcenia antropologów, a jednocześnie czytanej jako zapis wspomnień z terenu: Smutku tropików Lévi-Straussa. Dowodzi, że w sposobie, w jaki dokonuje się w niej narracyjna ewokacja sensów uobecnia się teoria strukturalna. Klucza do odczytania tekstu dostarcza trójkąt kulinarny – koncepcja zaczerpnięta przez Lévi-Straussa z lingwistycznego ujęcia systemu fonologicznego. W Smutku tropików Brazylia, Europa i Indie współtworzą trójkąt analogiczny do tego, który tworzyło surowe warzone i zepsute w trójkącie kulinarnym. Ten układ widoczny jest w sposobie repartycji znaczeń i wartości. Pobyt w Indiach, poczynione tam obserwacje i notatki mogły zasymulować proces tworzenia wspomnieniowej książki.

18

How Should One Write about Masters?

44%

Kola A. F.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2019

|

vol. 8

|

issue 1

70-89

PL

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jak pisać o mistrzach? Innymi słowy, postawione pytanie dotyczy strategii narracyjnych stosowanych przez autorów piszących o mistrzach. Główna część tekstu oparta jest na pięciu przykładach: (1) John A. Hall Ernest Gellner. An Intellectual Biography (2011), (2) Anita Burdman Feferman, Solomon Feferman Alfred Tarski. Życie i logika (2009), (3) Edmund Leach Lévi-Strauss (1998), (4) Andrzej Walicki Idee i ludzie. Próba autobiografii (2010) oraz (5) Dialogues Romana Jakobsona i Krystyny Pomorskiej. Każdy tekst przedstawia inne zestawy narzędzi i technik retorycznych, relacji autora wobec mistrza oraz cel akademicki. Porównanie tych pięciu przykładów (i mniej rozbudowanych przypadków prezentowanych w artykule) stanowi konkluzję artykułu.

EN

The aim of the paper is to answer the question: how should one write about masters? It is a question about the narrative strategies of authors writing about masters. The presented analysis is based on five examples: (1) John A. Hall’s Ernest Gellner: An Intellectual Biography, (2) Anita Burdman Feferman and Solomon Feferman’s Alfred Tarski: Life and Logic, (3) Edmund Leach’s Lévi-Strauss, (4) Andrzej Walicki’s Idee i ludzie. Próba autobiografii [Ideas and People. An Attempt at an Autobiography], and (5) Dialogues by Roman Jakobson and Krystyna Pomorska. Each text presents different rhetorical devices, authorial relations to the master, and academic aims. The paper concludes with a critical comparison of the five examples (with the addition of some other minor cases also discussed in the paper).

Refine search results

Claude Lévi-Strauss w dyskursie nauki. Inspiracje, recepcja, krytyka

C. Lévi-Strauss, Wszyscy jesteśmy kanibalami

Z archeologii laboratorium humanistycznego. Zwodniczy przypadek Laboratoire d’anthropologie socjale Claude’a Lévi-Straussa

Wciąż można spać z Lévi-Straussem pod poduszką! Lévi-Strauss, Claude. Mit i znaczenie. Pięć wykładów przygotowanych dla radia przez Claude’a Lévi-Straussa. Wstęp do wydania pol. Andrzej Wójtowicz. Tłum. Monika Eccles, Rafał Wiśniewski. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2020

Smutek tropików, czyli o radości spotkania z innym

Swój i obcy czy swój-obcy – o poznawaniu nieznanego i wyobcowywaniu już poznanego

Witaj, Smutku!

Syndrom Don Kichota. Smutek tropikówlub walka z wiatrakami

O podróżniczej i etnograficznej autokreacji?

W poszukiwaniu straconego stanu

Podróże współczesnego Guliwera – ślady utopii i dystonii w Smutku tropików C. Lévi-Straussa

W głąb Brazylii, w głąb etnologii

Niech się Pan dziwi zawsze! O podróży w przestrzeni, czasie i hierarchii społecznej

Nienapisany Smutek tropików. Claude Lévi-Strauss a Joseph Conrad

Między świętością a szaleństwem. O podróży Antonina Artauda do Sierra Tarahumara, czyli do ziemi „zmartwychwstania” teatru

Фолтин и Клод „леви-скроз” (Исчитување на поезијата во музиката на „Фолтин”

Smutna lektura. Geograficzno-kulturowy trójkąt Lévi-Straussa

How Should One Write about Masters?