Search results

1

‘Rozum’ w przysłowiach karaimskich ze zbioru W.I. Fiłonienki Аталар созы przepisanego przez Josifa Kefelego

100%

Stanek K. B.

Almanach Karaimski

|

2016

|

vol. 5

RU

Podstawą niniejszej pracy są przysłowia ze zbiorku przysłów karaimskich Wiktora I. Fiłonienki, którego odręczna kopia sporządzona została przez Josifa Kefelego. Rękopis znajduje się w kolekcji Józefa Sulimowicza, na prośbę którego został sporządzony. Z zawierającego 150 przysłów zbiorku wybrano dziesięć dotyczących postrzegania rozumu. Ponieważ ani autor, ani kopista na ogół nie opatrywali przysłów komentarzami odnoszącymi się do kontekstu użycia, podczas analizy posiłkowano się objaśnieniami zawartymi w innych zbiorach przysłów karaimskich oraz przysłowiami posiadającymi podobne znaczenie, a występującymi we współczesnym języku tureckim. Większość z analizowanych przysłów wskazuje na wagę, jaką Karaimi przywiązywali do postępowania opierającego się na logicznym myśleniu. Przestrzega się w nich przed kontaktami z osobami głupimi i szalonymi. Wyjątek stanowi przysłowie głoszące, że tylko od szaleńców (głupców, naiwnych) i dzieci) można się dowiedzieć prawdy. W innym mamy do czynienia z przeświadczeniem, że większy niż rozum wpływ na ludzkie życie ma uśmiech losu (łut szczęścia).

EN

The article is based on proverbs selected from a collection of Karaite proverbs of Victor I. Filonienko, a handwritten copy of which was prepared by Josif Kefeli. The manuscript constitutes a part of Józef Sulimowicz’s collection, and was drafted at his request. From this collection totalling 150 Karaim proverbs, 10 have been selected that concern perceptions of mind and intellect. Since neither the author nor the copyist provided all the proverbs with a commentary regarding the context of their use, the analysis is supported by explanations found in other Karaim collections of proverbs and sayings, or by proverbs in modern Turkish with a similar meaning. Most of the analyzed proverbs point to the importance that Karaims attach to logical thinking, which, in contrast to thoughtless actions, eliminates the risk of loss. Hence, the reader is warned against having any contact with stupid and crazy people. However, a single exception can be found here, namely one saying that we can only learn the truth from insane (stupid, naïve) people and children. In one of the proverbs we encounter the conviction that not only the mind, but also luck has an impact on human lives.

2

Młody Dawid. Postać pretendenta do tronu ukazana na tle konfliktu ze starym królem w krymskokaraimskim tłumaczeniu maskilskiego dramatu

88%

Smętek D.

Almanach Karaimski

|

2016

|

vol. 5

RU

W artykule omówiono biblijną postać Dawida, i jego przedstawionie w krymskokaraimskim tłumaczeniu maskilskiego dramatu Meluk¯at Šaʾul ‘Królestwo Saula’. Postać przyszłego króla została przedstawiona w kontekście jego relacji z innymi głównymi postaciami w grze, czyli królem Saulem, synem jego Jonatanem i córką Mikal. Ponadto artykule przedstawiono różnice w sposobie, w jaki wcześnie życie Dawida jest przedstawione i zinterpretowane w dramacie i opisane w pierwszej Księdze Samuela.

EN

This article discusses the biblical figure of David as depicted in a Crimean Karaim translation of a maskilic drama called Melukhat Shaʾul ‘Saul’s Kingdom’. The character of the future king is presented in the context of his relationship with the other main characters of the play, namely king Saul, his son Jonathan and daughter Michal. Moreover, the article demonstrates differences in the manner in which David’s early life is depicted and interpreted that distinguishes it from the drama described in The First Book of Samuel.

3

Motyw myszy w folklorze karaimskim z Krymu

51%

Sulimowicz A.

Almanach Karaimski

|

2017

|

vol. 6

171-198

EN

This article provides a review of six versions of a song Sıçan (‘Mouse’) which can be found in the mejumas, i.e. Crimean Karaim collections of popular literature, together with an edition of three hitherto unpublished versions. This humorous ditty describes the damage caused by a malicious rodent. The oldest version can be dated precisely to 1864, while the latest appeared in 1964. The many differences in the sequence of stanzas, motifs and their details indicate that the content of the mejumas was most probably not transcribed (copied from one manuscript to another), but rather constitutes a written record of an oral performance either heard directly or based on memory. Striking similarities between the Crimean Karaim variants and the Crimean Tatar ones, as well as variants found in the popular repertoire of Anatolia and Balkans, especially the version recorded by I. Kunos in 1880s, suggests that this particular song originates from Turkey and it appears very likely that Karaims who maintained particularly close religious, economic and also family ties with their co-believers in Istanbul may have been responsible for “importing” it from Turkey to Crimea.

PL

Artykuł przedstawia sześć wersji piosenki Sıçan (‘Mysz’) pochodzących z tzw. medżum, rękopiśmiennych zbiorów krymskokaraimskiej literatury ludowej, wraz z edycją trzech z nich, dotychczas nie publikowanych drukiem. Humorystyczny utwór przedstawia opis szkód poczynionych przez psotnego gryzonia. Najstarsza wersja, której dokładna data powstania jest znana, pochodzi z 1864 r., najnowsza – z 1964. Liczne różnice w kolejności zwrotek, występujących motywach i ich szczegółach wskazują, że zawartość medżum najprawdopodobniej nie były przepisywana (kopiowana z jednego rękopisu do drugiego), lecz stanowi zapis ustnego wykonania ze słuchu bądź z pamięci. Na podstawie uderzających podobieństw wariantów karaimskich do krymskotatarskich, a także utworów z anatolijskiego i bałkańskiego ludowego repertuaru tureckiego, w tym utworu zarejestrowanego przez I. Kunosa w latach 80. XIX w., można wysnuć wniosek, że ten konkretny utwór pochodzi z Turcji. Wydaje się nader prawdopodobne, że Karaimi krymscy, którzy utrzymywali szczególnie bliskie kontakty tak religijne, jak i ekonomiczne oraz rodzinne ze swymi współwyznawcami w Stambule, mogli być tymi, którzy „zaimportowali” ten utwór z Turcji na Krym.

Refine search results

3 Almanach Karaimski

1 2017

2 2016

1 Smętek D.

1 Stanek K. B.

1 Sulimowicz A.

‘Rozum’ w przysłowiach karaimskich ze zbioru W.I. Fiłonienki Аталар созы przepisanego przez Josifa Kefelego

Młody Dawid. Postać pretendenta do tronu ukazana na tle konfliktu ze starym królem w krymskokaraimskim tłumaczeniu maskilskiego dramatu

Motyw myszy w folklorze karaimskim z Krymu