Objective – The author presents the concept of half-life index calculation and evaluates its usefulness in various areas of science studies and library studies. Research method – The paper is based on the literature analysis and key issues of half-life index calculation are illustrated with sample data prepared on the basis of original concepts presented in the literature. Results and conclusions – Most often half-life index is used in science studies to research various branches of science as well as to design the typology of scholarly literature based on the period during which the knowledge included in the literature becomes outdated and to modify already existing scientific journals impact factors. The index in question appears to be less useful in library collection management.
PL
Teza/Cel artykułu – Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji wyznaczania wskaźnika half-life oraz ocena jego przydatności w różnych obszarach naukoznawstwa i bibliotekoznawstwa. Metoda badań – Artykuł opracowano na podstawie analizy piśmiennictwa, a kluczowe problemy związane ze wskaźnikiem half-life zostały zilustrowane na podstawie przykładowych danych, które przygotowano w oparciu o oryginalne idee przedstawione w piśmiennictwie. Wyniki i wnioski –Wskaźnik half-life wykorzystywany jest przed wszystkim w naukoznawczych badaniachj dyscyplin naukowych, projektowaniu typologii piśmiennictwa naukowego ze względu na kryterium czasu dezaktualizacji zawartej w nim wiedzy, jak również do modyfikowania istniejących mierników tzw. siły wpływu czasopism naukowych (impact factor). W zarządzaniu kolekcjami bibliotek jego przydatność wydaje się być relatywnie mniejsza.
Thesis/Objective – The aim of this article is to identify changes in research bulletins published by Polish universities of technology on the basis of the titles selected from BazTech database. Bibliographic records were analyzed at the level of the journal description, including the content of the following fields: “Title”, “Next title”, “Notes”, “Full texts”, “Full texts available locally”. The author made an attempt to answer the following questions: 1) availability and choice of titles depending on whether they are online or print journals, in Polish or in English; 2) is the transformation of Polish universities of technology the only reason for discontinuation of these bulletins. Conclusions – New trends are noticed in publishing academic journals as series1, some titles are continued as journals but not series anymore, both print and online but mainly in English. Research bulletins in Polish are fairly stable but BazTech lacks access to their online versions.
PL
Cel/metoda badań – Celem artykułu jest rozpoznanie zmian w „Zeszytach Naukowych” i „Pracach Naukowych” politechnik i rozwoju oferty na podstawie tytułów wybranych z bazy BazTech. Zanalizowano opisy bibliograficzne na poziomie opisu czasopisma wybranych tytułów, z uwzględnieniem zawartości pól „Tytuł”, „Następny tytuł”, „Uwagi”, „Pełne teksty”, „Pełne teksty dostępne lokalnie”. Podjęto próbę odpowiedzi na pytania: jak zmienia się dostępność i oferta tytułowa czasopism z rozróżnieniem na ofertę online i tylko drukowaną, w języku polskim i tylko w języku angielskim oraz czy „Zeszyty Naukowe” i „Prace Naukowe” politechnik zanikają tylko na skutek przekształcania politechnik. Wnioski – Obserwuje się nowe trendy w publikowaniu uczelnianych czasopism naukowych w ramach serii1, niektóre tytuły są kontynuowane przez czasopisma bez formuły serii w wersji drukowanej i online głównie w tytułach w języku angielskim. W „Zeszytach Naukowych” i „Pracach Naukowych” zauważa się stabilność tytułów w języku polskim i duże braki w dostępie do zasobów online w BazTech.
Objective – The aim of the article is to assess the usefulness and bibliometric features of the results obtained through the application of the annual aging factor in certain areas of the library and science studies. Moreover, some selected properties of annual aging factor and half-life index are compared. Research method – The article was prepared on the basis of the literature analysis and key issues were illustrated with sample data collected in accordance with the original methods of processing experimental data outlined in the literature. Results and conclusions – The application of annual aging factor and related ‘utility’ idea is possible in the management of library collections, provided that the literature citation distribution follows the pattern of the exponential decline. Furthermore, the index can be used in bibliometric investigations on periodicals and disciplines of study analyzed with focus on their aging characteristics aspect.
PL
Teza/Cel artykułu – Celem artykułu jest ocena przydatności i charakterystyk bibliometrycznych wyników uzyskiwanych w oparciu o annual aging factor Bertrama Brookesa w niektórych obszarach bibliotekoznawstwa i naukoznawstwa, jak również porównanie niektórych aspektów stosowania wskaźników annual aging oraz half-life. Metoda badań – Artykuł opracowano na podstawie analizy piśmiennictwa, a kluczowe problemy związane z annual aging factor zostały zilustrowane na podstawie przykładowych danych, które przygotowano w oparciu o oryginalne metody organizacji danych doświadczalnych przedstawione w piśmiennictwie. Wyniki i wnioski – Wykorzystanie annual aging factor oraz związanej z nim koncepcji użyteczności prac naukowych możliwe jest tylko w przypadku wykładniczego spadku cytowań artykułów z kolejnych, coraz odleglejszych od daty badania lat. Wskaźnik wykazuje także przydatność w naukoznawczym badaniu czasopism oraz dyscyplin naukowych, w aspekcie szybkości starzenia się publikacji.
CEL/TEZA: Celem pracy jest opis podstaw statystycznej metody analizy szeregów czasowych, zbadanie możliwości jej zastosowania do krótkoterminowego prognozowania rozwoju dyscyplin naukowych w oparciu o dane na temat cytowalności publikacji dyscyplinarnych, wykorzystanie zapewnianej przez metodę możliwości oceny niepewności prognozy, a także interpretacja uzyskanych wyników w kategoriach naukoznawczych. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: W ramach niniejszego opracowania zastosowano metodę analitycznej dekompozycji szeregu czasowego jako metodę wyodrębniania trendu rozwojowego w oparciu o dane na temat dynamiki zjawisk masowych. Zjawiskiem masowym było w tym przypadku cytowanie literatury naukowej w polskojęzycznej sferze nauk o Ziemi. Metoda polega w głównej mierze na sformułowaniu równania opisującego ilościowo przebieg zjawiska z rozróżnieniem trendu głównego oraz składowej odpowiadającej wahaniom przypadkowym. Równanie stanowi podstawę przewidywania przyszłych wartości szeregu czasowego. WYNIKI I WNIOSKI: Uzyskane wyniki przemawiają za możliwością efektywnego zastosowania statystycznej analizy szeregów czasowych do krótkoterminowego prognozowania tempa rozwoju dyscyplin naukowych. W przypadku zrealizowanego badania prognozy okazały się akceptowalne dla dwuletniego horyzontu prognozy, chociaż istnieją podstawy, aby przypuszczać, że skonstruowanie prognoz w postaci przedziałów ufności lub nieznaczne zmodyfikowanie metody mogłoby wydłużyć ten okres. Wyniki zinterpretowano w kategoriach naukoznawczych jako uproszczony indeks natychmiastowości dyscyplin, który jest szczególnie predysponowany do praktycznych zastosowań komparatywnych. ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: W ramach analizy literatury przedmiotu nie natrafiono na przykłady badań, które byłyby prowadzone w sposób zaproponowany w ramach niniejszej publikacji. Analiza szeregów czasowych była wcześniej stosowana jedynie do wyników podziału zbioru publikacji dyscyplinarnych na, nazywane „klastrami”, podzbiory prac w założeniu reprezentatywnych dla określonych subdyscyplin. Operacja podziału jest zawsze dokonywana w oparciu o jedno z wielu dostępnych kryteriów podobieństwa publikacji, a w szczególności kryterium oparte na współwystępowaniu słów i terminów kluczowych oraz w oparciu o bardzo liczne i dające różne efekty algorytmy grupujące. Wydaje się w związku z tym, że podejście oparte na bezpośredniej cytowalności publikacji pozwala wyeliminować ze zbioru wyników element pewnej niejednoznaczności (względności) uwarunkowany znaczącym zróżnicowaniem i brakiem uniwersalności w zakresie sposobu działania algorytmów grupujących oraz kryteriów kognitywnego podobieństwa publikacji naukowych.
EN
PURPOSE/THESIS: The aim of this paper is to: describe the basics of statistical time series analysis, investigate the possibility of using this approach in short-term forecasting of the development of scientific disciplines based on data showing the citedness of research papers, assess the uncertainty of the forecasts (feature available with this method) and read the results of the research in terms of science studies. APPROACH/METHODS: The analytical method of time series decomposition was used to isolate so-called development trends based on the observations of the dynamics of mass phenomena. In this case, the mass phenomenon was the citedness of scientific literature in the field of Polish earth science.The method consists of the formulation of an equation which quantitatively describes the course of the phenomenon and distinguishes the main trend from the accidental variability (fluctuations). The equation serves as a keystone in the process of predicting future values of the time series. RESULTS AND CONCLUSIONS: The results confirm the possibility of an effective application of the approach in short-term forecasting of the scientific discipline development rate. In the case of the research in question, the forecasts proved acceptable as regards two-year horizon of the forecast. However, it is assumed that building the forecast in the form of confidence intervals or slightly modifying the approach could contribute to the lengthening of the horizon. The results were read as a simplified immediacy index, available in particular for comparative applications. ORIGINALITY/VALUE: The authors were unable to find any examples of research which was conducted in a manner presented in this paper. Time series analysis was earlier applied to so-called clusters only, which are a result of dividing disciplinary publications into narrow groups. The groups are usually considered to be representative for certain scientific subdisciplines. Clustering is always done on the basis of one out of many available similarity criteria, in particular the one called a co-word similarity. Furthermore, there is a wide variety of clustering algorithms, which typically yield considerably differing results. As a result, it seems that the approach based on direct citedness of scientific publications helps to eliminate the redundant vagueness and the inevitable lack of universality which appear when one analyzes the results of an algorithmic clustering.
Cel/Teza: Przedmiotem badania jest struktura tytułów drapieżnych periodyków zarejestrowanych na liście Potential, possible, or probable predatory scholarly open-access journals autorstwa Jeffreya Bealla. Celem badania jest przedstawienie mechanizmów komponowania tytułów drapieżnych periodyków wypracowanych przez ich wydawców. Badanie ma za zadanie podnieść poziom świadomości społeczności naukowej odnośnie taktyk stosowanych przez drapieżnych wydawców podczas nadawania tytułów czasopismom, co w przyszłości ma się przełożyć na większą skuteczność procesu diagnostycznego drapieżnych periodyków. Koncepcja/Metody badań: Przegląd literatury na temat specyfiki tytułów drapieżnych czasopism przeprowadzono przy użyciu metody analizy i krytyki piśmiennictwa naukowego za lata 2009–2021. W badaniu struktury leksykalnej tytułów drapieżnych periodyków zastosowano wybrane elementy metody statystycznej. Wyniki i wnioski: Przeprowadzona analiza struktury leksykalnej tytułów drapieżnych czasopism potwierdziła określony dobór słów i ich kolejność w tytułach drapieżnych periodyków. Dominujący model tytułu, który wyłonił się jako wynik badania, pokazuje, że w pierwszej części tytułu najczęściej występują określniki geograficzne oraz rdzeń, a w drugiej części tytułu są zwykle umiejscowione określniki jakości i multidyscyplinarności lub nazwa dyscypliny naukowej. Oryginalność/Wartość poznawcza: W polskiej literaturze przedmiotu nie podejmowano dotychczas tematyki struktury leksykalnej tytułów drapieżnych czasopism. W recenzowanej literaturze anglojęzycznej również brak artykułów omawiających to zagadnienie.
EN
Purpose/Thesis: The subject of the study is the structure of the titles of predatory periodicals registered on Jeffrey Beall’s list of Potential, possible, or probable predatory scholarly open-access journals. The aim of the study is to present the structural patterns the titles of predatory periodicals developed by their publishers. The research intends to raise awareness in the scientific community regarding the manipulative tactics used by predatory publishers when titling their journals. This will help to make detecting predatory journals more efficient in the future. Approach/Methods: A literature review of the scholarship on the character of the titles of predatory journals, published between 2009 and 2021, was carried out. The author applied the statistical method to analyse the lexical structure of predatory journals’ titles. Results and conclusions: The performed statistical analysis of the lexical structure of the titles of predatory journals identified intentional selection of words in a specific order. The dominant pattern comprised of geographical name and the core in the first part, and an indicator of quality and multidisciplinarity and the name of the scientific discipline, in the second part. Originality/Value: The lexical structure of the titles of predatory journals has not been discussed in the Polish scientific literature so far. Furthermore, there are no articles examining this issue in the reviewed English-language scientific literature.
Since mid-17th century, the scholarly journal was the most important medium of communication within the community of scholars. It also has a number of other functions, such as quality control, archiving, and recognition of authors. The necessity of journals for the development of science and scholarship has been questioned, also from the perspective of cultural anthropology. Some of its functions can already be replaced with other solutions, made available by new information and communication technologies. A number of proposals for a new formula of the journal do not, however, ensure proper fulfilment of all its traditional functions. It seems both important and interesting to look at the scholarly procedures related to publishing in journals as a ritual strengthening self-identification and integration of a scholarly subcommunity related to a particular research area and methodological school.
PL
Czasopismo naukowe stanowi od połowy XVII wieku najważniejsze medium komunikacji w społeczności uczonych. Spełnia ono również wiele innych funkcji, takich jak selekcja jakościowa, archiwizacja i przynoszenie uznania autorom. Konieczność istnienia czasopisma dla rozwoju nauki była kwestionowana, również z pozycji antropologii kulturowej. Część z jego funkcji można już obecnie zastąpić innymi rozwiązaniami, pojawiającymi się wraz z rozwojem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Różne propozycje stworzenia nowej formuły czasopisma nie zapewniają właściwego spełniania jego wszystkich dotychczasowych funkcji. Szczególnie ważna i ciekawa wydaje się możliwość spojrzenia na procedury nauki związane z publikowaniem w czasopismach jako na rytuał, który utrwala poczucie tożsamości i integrację części społeczności uczonych związanej z określonym obszarem badawczym i szkołą metodologiczną.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.