Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Czech cinema
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Wydana niedawno płyta DVD "Czeski film animowany 1925-1945" ("Český animovaný film 1925-1945") zawiera wiele interesujących filmów, które pozwalają zrewidować utarte opinie o początkach animacji w Czechosłowacji. Największymi perłami w tej antologii są dzieła Karela i Ireny Dodalów, Herminy Týrlovej oraz sławnego pioniera animacji lalkowej Węgra György Pála, który uciekając z Berlina po przejęciu władzy w Niemczech przez Hitlera, zatrzymał się w Pradze. Dla polskiego odbiorcy zaskoczeniem są filmy zrealizowane przez najwybitniejszych czeskich animatorów podczas II wojny światowej (wówczas rozpoczynających swoje kariery), które dowodzą, że mimo okupacji produkcja filmowa nad Wełtawą rozwijała się całkiem dobrze.
EN
The recently released DVD 'Czech animated film 1925-1945' ('Český Animovaný film 1925-1945') contains a number of interesting films that allow one to revise the well-worn opinions about the beginnings of animation in Czechoslovakia. The most remarkable films in the anthology are the works of Karel and Irene Dodal, Hermina Týrlová and the famous Hungarian pioneer of puppet animation György Pál, who fled from Berlin to Prague, after Hitler took power in Germany. The Polish viewer might be surprised by the films that were made by the best Czech animators during World War II, at the very start of their careers. The films show that despite the occupation, film production near the Vltava was developing quite well.
PL
Autorka analizuje polsko-czechosłowacką koprodukcję filmową „Zadzwońcie do mojej żony” („Co řekne žena”, reż. Jaroslav Mach, 1958) w optyce produkcyjno-kulturowej. W artykule zostało zarysowane tło metodologiczne umożliwiające badanie koprodukcji w krajach socjalistycznych, następnie autorka przedstawiła główne uwarunkowania współpracy polsko-czechosłowackiej w latach 1948-1958. Analiza powstawania filmu „Zadzwońcie do mojej żony”, pierwszej powojennej koprodukcji polsko-czechosłowackiej, ukazuje realizację filmu jako pole ścierania się sprzecznych dążeń i interesów.
EN
The author looks at the Polish-Czechoslovak co-production “What Will My Wife Say to This?” (“Co řekne žena”, dir. Jaroslav Mach, 1958) through the lens of production and culture. This article presents methodology that enables the study of co-production in the socialist countries. Further the author presents the main determinants of Polish-Czechoslovak cooperation in the years of 1948-1958. The analysis of the making of the film “What Will My Wife Say to This?”, the first post-war Czechoslovak-Polish co-production, shows the making of a film as a field of clashing of conflicting aspirations and interests.
PL
Jiří Voskovec i Jan Werich byli współtwórcami słynnego praskiego Teatru Wyzwolonego, na deskach którego w latach 1927-1938 wystawiali cieszące się ogromnym powodzeniem i poważaniem krytyków „rewie”, uznawane za jedno z najciekawszych zjawisk europejskiej awangardy teatralnej. W latach 30. wystąpili również w czterech przebojach kinowych, które łączyły absurdalny komizm i wodewilową formułę z zaangażowaniem społecznym i politycznym. Po II wojnie światowej, mimo emigracji Voskovca do USA i czasowego ograniczania działalności Wericha przez władze komunistyczne, duet komików cieszył się niezmienną popularnością, stając się symbolem złotej ery kultury narodowej i inspirując kolejne pokolenia kontynuatorów. Szymański przedstawia w artykule próby wykorzystania tej żywej legendy i potencjału twórczego Voskovca i Wericha przez powojenną kinematografię czechosłowacką. Zwraca uwagę na pojawiające się w latach 60. interesujące projekty filmów, w których artyści mieli się ponownie spotkać na ekranie, przede wszystkim na pomysły Vojtěcha Jasný’ego, z szekspirowskim „Filmfalstaffem” na czele, na planowaną przez Jána Kadára i Elmara Klosa spektakularną ekranizację „Inwazji jaszczurów” Karela Čapka oraz na parodystyczny film detektywistyczny „Morderstwo na szczęście” Evalda Schorma. Niestety, żadnego z tych projektów nie udało się zrealizować, co odzwierciedlało m.in. niemożność pełnego i swobodnego przywrócenia w komunistycznej Czechosłowacji zerwanej nici narodowej tradycji artystycznej.
EN
Jiří Voskovec and Jan Werich were co-creators of the famous Liberated Theatre in Prague, on the boards of which in the period of 1927-1938 they presented very successful and critically acclaimed “reviews” considered to be one of the most interesting phenomena of the European avant-garde theatre. In the 1930s, they also starred in four cinematic hits that combined absurd comedy and a vaudeville formula with social and political involvement. After World War II, despite the emigration of Voskovec to the USA and the temporary limitation of Werich’s activities by the communist authorities, the duo of comedians enjoyed unchanged popularity, becoming a symbol of the golden age of national culture and inspiring successive generations of followers. Szymański presents attempts to use this living legend and the creative potential of Voskovec and Werich by post-war Czechoslovak cinematography. He draws attention to interesting film projects of the 1960s, where the artists were to meet again on screen, the ideas of Vojtěch Jasný, and his Shakespearean “Filmfalstaff”, the spectacular screen adaptation of Karel Čapek’s “War With the Newts” planned by Ján Kadár and Elmar Klos, and Evald Schorm’s parody of a detective film “Murder for Good Luck”. Unfortunately, none of these projects was successful, reflecting, among others, the inability to fully and freely restore in communist Czechoslovakia a broken thread of national artistic tradition.
PL
Jindřich Polák’s film Tomorrow I’ll Wake Up and Scald Myself with Tea (Zítra vstanu a opařím se Cajeme) of 1977 is neither the first nor the last attempt to “detonate” an atomic bomb by the Czech filmmakers. However, this science fiction comedy uses the Wells’s concept of time travel to entertain a viewer with what the contemporary discourse calls the counterfactual history or simply considerations on “what if...”. The film was made in the peak period of normalization, thus all the historiosophical, ideological or political allusions are deeply hidden. Despite the futuristic context, diegesis is recognizable and contemporary at the same time, and thus full of ambiguous motivations of characters. The atomic bomb, therefore, is not merely a decorative artifact around which the main characters move.
PL
Marek Hendrykowski przeprowadza historyczną rewizję oceny „Odlotu” (1971) Miloša Formana, wskazując, że dzieło to należy do czołówki najwybitniejszych osiągnięć kinematografii amerykańskiej przełomu lat 60. i 70. Według autor film ten sytuuje się w kręgu krzywdząco niedocenionych zjawisk historii kina amerykańskiego. Kasowa porażka „Odlotu” sprawiła, że na długie lata stał się on przykładem rzekomego niedopasowania wybitnego filmowca z Europy do Nowego Świata – Ameryki i Hollywood. Hendrykowski zauważa m.in., że z dzisiejszej perspektywy dzieło Formana zdumiewa mistrzostwem warsztatowym oraz konsekwencją reżysera w przenoszeniu do nowych warunków bagażu twórczego, z którym opuścił Czechy i Europę. Podkreśla również, że niezwykłą wartością „Odlotu” jest nieustanna obecność w nim ironii poznawczej, charakterystycznej nie tylko dla samego Formana, ale poniekąd także dla filmów szkoły czeskiej. Autor konkluduje: Forman zainicjował „Odlotem” pewien nurt poszukiwań, który miał się stać wskazówką i dążeniem dla szeregu innych filmowców za Oceanem. Nie chodzi o takie czy inne podobieństwa, nawiązania czy zapożyczenia stylistyczne, lecz o nowatorski model niebanalnego kina fikcji i wpisany weń makroobraz rzeczywistości.
EN
Marek Hendrykowski carries out a reassessment of “Taking Off” (1971) by Miloš Forman, and argues that the film belongs among the top films of American cinematography of the 1960s and 1970s. According to the author the film situates itself in a circle of unjustly underrated phenomena of the history of American cinema. The box office failure of the “Taking Off” meant that for years the film was set as an example of alleged mismatch of prominent European filmmaker and the New World – America and Hollywood. Hendrykowski notes that from today’s perspective Forman’s work is astounding in terms of workshop and the director’s insistence at transferring his creative character from Czechoslovakia and Europe to America. He also points out to the importance of cognitive irony present throughout “Taking Off”, which is characteristic to Forman and other members of the Czech school of film. The author concludes: “by <> Forman initiated a new direction in research, which was to become a new signpost and aim for many other filmmakers on the other side of the ocean. It is not a question of similarities, references or stylistic borrowings, but an original model of feature film and the image of reality contained within”.
EN
This paper is dedicated to the analysis of the development of Central European road movies after 2004, with special consideration given to Polish and Czech cinematography. The films which have been discussed are Polish productions Francuski numer (2006, directed by Robert Wichrowski) and Handlarz cudów (2009, directed by Bolesław Pawica and Jarosław Szoda), as well as Czech Rodina je základ státu (2011, directed by Robert Sedláček) and Pusinky (2007, directed by Karin Babinská). Although these films – to a certain extent – follow the fixed paths, we put forward the assumption that at the same time, they use the tools of road movies in an innovative and varied manner, responding to problems, dilemmas and perspectives of Central Europe after 2004.
PL
Niniejszy tekst poświęcony jest analizie rozwoju środkowoeuropejskiego kina drogi po roku 2004, ze szczególnym uwzględnieniem kinematografii polskiej i czeskiej. Omawiane przez nas filmy to produkcje polskie Francuski numer (2006, reż. Robert Wichrowski) i Handlarz cudów (2009, reż. Bolesław Pawica, Jarosław Szoda) oraz czeskie Rodzina fundamentem państwa (Rodina je základ státu, 2011, reż. Robert Sedláček) i Buziaczki (Pusinky, 2007, reż. Karin Babinská). Chociaż filmy te do pewnego stopnia podążają utartymi ścieżkami, stawiamy tezę, że równocześnie na różne sposoby nowatorsko wykorzystują one narzędzia kina drogi, odpowiadając na problemy, dylematy i perspektywy Europy Środkowej po 2004 roku.
PL
Artykuł dotyczy adaptacji fi lmowych sześciu książek Bohumila Hrabala (Perełki na dnie, Pociągi pod specjalnym nadzorem, Sprzedam dom, w którym już nie chcę mieszkać, Postrzyżyny, Święto przebiśniegu, Obsługiwałem angielskiego króla), stworzonych przez Jiříego Menzla. Zawiera krótkie opisy sylwetek pisarza i reżysera oraz próbę specyfi kacji ich relacji na płaszczyźnie tworzenia obrazu fi lmowego. Przeanalizowana została w nim tematyka poszczególnych dzieł oraz charakterystyczne cechy ich ekranizacji.
EN
The article concerns six movie adaptations of Bohumil Hrabal’s books (Pearls of the deep, Closely observed trains, I’ll sell the house in which I can live no more, Cutt ing it short, The snowdrop festival, I served the king of England), created by Jiří Menzel. It includes not only short profi les of both the writer and the director and an attempt at describing those two’s relationship while making the movies, but also an analysis of the work’s themes and distinguishing features of their movie versions.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.