Search results

1

Dwa teksty staropolskie z przełomu XV i XVI wieku. Dekalog i Oracio contra Febrem

100%

Wydra W.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

|

2015

|

vol. 22

|

issue 1

281-290

PL

The article publishes two hitherto unpublished texts which were written at the turn of the 15th century in two incunabula. One is the Polish Decalogue in verse recorded in the incunabulum of the Library of the Canons Regular of the Lateran in Cracow, whereas the second text is the Latin Oracio contra febram with an insertion in the Polish language from the incunabulum of the National Library in Warsaw.

2

Das II. Gebot des Dekalogs

100%

Müller G. L.

Studia Ełckie

|

2021

|

vol. 23

|

issue 3

389-395

EN

The purpose of this article is to show the meaning of God’s name mentioned in the second commandment of the Decalogue. It is about God revealing Himself in both the Old and New Testaments. The Author explains whether there is respect for God’s name. In addition, he points to such attitudes that are a failure to respect the second commandment, that is, sins against God’s name.

3

Kieślowski, the mysteries of screens and God

88%

Lis M.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2018

|

vol. 24

|

issue 33

9-18

EN

The computer seems like a privileged personage in Decalogue 1 (Dekalog, jeden, 1987/88, prem. 1989, dir. K. Kieślowski): it is used by Paweł and his father to solve mathematical questions about Miss Piggy, to calculate the durability of the ice on the pond, to know what Mum is doing, and to control domestic devices. For Kieślowski the computer is not just a gadget: Krzysztof ’s lecture describes its potential and its possible autonomy. Independent from man (the computer switches itself on), it becomes his rival: Kieślowski proposes a critical interpretation of the computer as a new idol, promising unlimited memory and knowledge. A similar preoccupation can be found in the Black Mirror series, where new technologies, existing or as yet still fantastic, are becoming more and more intrusive in the lives of their human protagonists. The computer seems also to be a rival of God, present in symbols in Decalogue 1: a sign of him is not only the metaphysical man played by Artur Barciś, but also the biblical symbol of fire and the Madonna’s tears.

4

„V jednoho Boha věřiti budeš“. Anonymní dědictví Kanisiových katechismů

88%

Opatrný D.

Studia theologica

|

2019

|

issue 4

75-92

EN

Czech Catholics use a special form of the first commandment of the Decalogue, which could be translated “Thou shalt believe in one God”. Although it allegedly originates with Augustine, it is in fact a much later composition used only in the Czech and German versions. An inquiry revealed that it was first used by Peter Canisius in the German version of his Short Catechism (probably 1568, but at latest 1575). Canisius dared to reformulate the first commandment because others had done it before: using either another biblical commandment “Worship the Lord your God, and serve only him” (Deuteronomy 6,13; Matthew 4:10) or even the short summary “unum credas deum”. Canisius’ version spread in monotheistic Europe as it was more comprehensible and easier to remember. It was incorporated into the Austrian Great Catechism for schools (1777), which was also translated into Czech (1778). From this source, Canisius’ version of the first commandment spread in the Czech language space.

5

Inflancka Travelogue: 10 Short Essays on “Decalogue”

75%

Kickasola J. G.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2018

|

vol. 24

|

issue 33

19-38

EN

Kieślowski scholar Joseph G. Kickasola documents his efforts to find and explore the Warsaw apartment complex where Krzysztof Kieślowski filmed his Decalogue series. His startling, unexpectedly emotional experience at such an ordinary place becomes an opportunity to reflect on the films, theorize on the function of place in them, and consider the way that human life and cinema feed into each other. Fictional stories and their cinematic constructions can deepen our experience, and make the world feel more lived in, more true. Nothing magical happened, but everything ordinary happened in all its fullness, like a kind of prophecy, fulfilled.

6

"Nie będziesz miał bogów cudzych oprócz Mnie". Studium egzegetyczno-teologiczne

75%

Filipiak M.

The Biblical Annals

|

1979

|

vol. 26

|

issue 1

5-12

PL

The first commandment of the Decalogue contains a general part (Exod. 20,3; Deut. 5,7), and the detailed part (Exod. 20,4-6; Deut. 5,8-10). The general part expresses the truth, that the object of worship must be transcendent, so it can only be God. The detailed part forbids making pictures of Jahwe, since figurativeness in the worship can lead to negation of absolute transcendence of God against the world. The transcendence of God Jahwe more than monotheism differentiates the religion of the Old Testament from the religion of the Antient East.

7

Znaczenie terminu rēʽa w przykazaniu miłości bliźniego Kpł 19, 18b

75%

Hanelt T.

The Biblical Annals

|

1972

|

vol. 19

|

issue 1

21-33

PL

Das Problem , was im AT Der Ausdruck „der Nächste” bedeutet, ist schon lange diskutiert, doch ist es nicht völlig erklärt. Die Lösung hängt von der Sinnfeststellung des Ausdrucks rēʽa in dem Liebegebot Lev 19, 18b ab. Die literarisch-kritische Forschung hat es beweist, dass dieses Gebot aus dem Dodekalog des Heiligkeitsgesetzes (Lev 19, 13-18) späteres als Verbote des Dodekalogs ist. Die Ausdruck-rea’ - Forschung ni den aussergesetzlichen Texten hat es festgestellt, das rēʽa einen Mensch, mit welchen man zu tun hat, oder einen Benachbarten, z. B. einen Freund, bezeichnet. Rēʽa bedeutet also jeden Mensch, den die Israelit täglich begegnete. Es erhebt sich doch die Frage, ob auch in den gesetzlichen Texten rēʽa dieselbe Bedeutung hat. Manche Forscher, die die Auswahl Israels und seinen vermeintlichen Hass zu den Heiden betonen, meinen, dass rēʽa nur einen Israelit bedeuten kann. Aber man muss nicht vergessen, dass das israelitisch e Gesetzbuch auch von den Fremden handelte, also der Ausdruck rēʽa, als Bezeichnung des Gesetzobjekts, konnte sich nicht auf Israel beschränken. Viele Verfasser meinen, dass Lev 19, 18b nur eine positive Teil des ganzen Gesetzes Lev 19, 18 ist. Es widerspricht dieser Meinung die Tatsache, dass das Gebotweder genetissch noch literarisch keine einheitliche Ganzheit mit dem Verbot Lev 19, 18a bildet, sondern es ist eine ganz eigenartige literarische Einheit. Es wird auch davon beweist, dass ʼāhab zu nāqam und nātar nicht antithetisch steht; es gibt also hier keinen antithetischen Parallelismus. Das Gebot der Liebe rēʽa ist eine Konklusion des ganzen Dodekalogs Lev 19, wo man nicht nur von den Israeliten sagt. Man kann nicht beweisen, dass in den aussergesetzlichen Texten rēʽa nur einen Israelit oder Glaubensgenossen bedeutet: es würde auch sehr schwer anzunehmen, dass im Text des Gesetzes rēʽa eine verschiedene Bedeutung haben sollte. Man muss auch das betonen, dass es im Dt 10, 19 ein früheres gebot der Liebe des Fremden (gēr) gibt, also er konnte nicht aus dem Bereich des Nächstenbegriffs Lev 19, 18b ausgeschlossen werden. Mit dem Begriff rēʽa werden alle Menschen mit den die Israeliten zusammen trafen bezeichnet, also auch die Mitbrüder und gēr. Erst die spätere Beschränkung des Sinnes rēʽa hat den damaligen Inhalt des Nächstenliebegesetzes von Lev 19, 18b verungestaltet.

8

"Nie będziesz zabijał!"

75%

Leks P.

The Biblical Annals

|

1966

|

vol. 13

|

issue 1

35-48

PL

Als einzige bisher bedeutendere Auseinandersetzung behandelt das Tötungsverbot in Israel J. J. Stamms Aufsatz: „Sprachliche Erwägungen zum Gebot „Du sollst nicht töten ” (ThZ 1(1945) 81-90). Stamm bezweckt auf Grund der Inhaltsforschung des Wortes r-c-ch, das in der Dekalogsformel vorkommt, die eigentliche Reichweite des Verbotes feststellen zu können. Da man aber schwer seine Behauptung bejahen mag, dass dieses Verbot allzu allgemein verfasst sei, so dass nachher weitere Bestimmungen erlassen werden mussten, die einige Arten erlaubter oder selbst geforderter Tötungen aus seiner Reichweite ausschalteten, schien es erwünscht, die F rage der eigentlichen Bedeutung des Wortes r-c-ch nochmals zu untersuchen, um Stamms Schlüsse auf Grund um fangreicheren Materials zu überprüfen. Der Dekalog äussert das Tötungsverbot in der apodiktischen Form, die eine der meist charakteristischen, einheimischen Formulierungen des israelitischen Rechtsstils darstellt. In dieser Formulierung wirkt es am klarsten , allgemeinsten und zugleich am direktesten - im Gegenteil zu 29 yerschiedenen anderen, nicht immer eindeutigen Vorschriften, die ebenfalls dieses Verbot irgendwie ausdrücken. Deshalb ist es erlaubt, die Auseinandersetzung über den eigentlichen Inhalt und die Reichweite des Tötungsverbotes auf die Dekalogsformel, eigentlich aber auf das Wort r-c-ch allein zu beschranken.1. A uf Grund des Satzes, dass die Urstämme nur aus zwei Konsonanten bestanden und etwaigen Bedeutungsmodifikationen erst durch das Herantreten einer dritten unterlagen, und dass die Bestandkonsonanten eines Wortes sowohl progressiv als auch regressiv einer Evolution unterliegen konnten, darf auch der Inhalt des Wortes racach im Lichte seiner vielgliedrigen etymologischen Wortabstammung betrachtet werden. Diese Untersuchung führt zum Schluss, dass der allgemeine Gedanke eines tödlichen Handelns jemand gegenüber am treffendsten eben durch das Wort r-c-ch ausgedrückt wird, im Gegenteil zu anderen Wörtern aus folgenden Wortgruppen: r-c-+ , r-ʽ-+, r-g-+, r-d-+, r-+-+, n-+-+.2. Die Betrachtung des Zusammenhanges der Bibelstellen mit dem Wort r-c-ch in der Substantiv-Form (rocéach) führt zwar zur Annahme, dass sie anscheinend in zweifacher sich widersprechender Bedeutung vorkommt: a) Der rocéach (Töter) als einer, der jemand unvorsätzlich getötet hat, sowohl aus Mangel vollen Bewusstseins, als auch bösen Willens. b) Der rocéach (Morder) als einer, der jemand vorsätzlich getötet hat, worauf der Zustand seines vollen Bewusstseins hinweist, wie auch der böse Wille dem Nächsten gegenüber. Trotz der anscheinenden Zwiedeutigkeit der rocéach-Form, wird sie durch die Hagiografen einerseits bewusst und mit Emphase benutzt in der Bedeutung „Mörder” (vorsätzliches Töten), wie dies besonders aus Nu 35, 16-21 erhellt, anderseits aber in der Bedeutung „Totschläger” (unvorsätzliches Töten) nur deshalb, weil die hebräische Sprache über kein anderes derartiges Dingwort verfügt. Der Zusammenhang der Verbalformen von racach in der Bibel erweist die Bedeutung einer Tötung aus Privat-Motiven, die ungerecht und rechtswidrig begangen wird, an einem unschuldigen, privaten, wehrlosen Menschen, durch jemand Privaten oder Offiziellen, doch immer dem richtig begriffenen Gemeinwohl zuwider und mit besonderer Hervorhebung der Sündhaftigkeit und des sittlichen Übels dieser Tat.3. Der so festgesetzte Inhalt des racach kann mit sinnverwandten Wörtern verglichen werden (es werden 29 solche Wörter analysiert). Diese Untersuchung erlaubt die Besonderheit des racach-Inhaltes in helles Licht zu stellen. Es gibt nämlich keine der besprochenen Wörter, selbst nicht das mit racach verwandteste harag, hemit und hikkah, die den racach-Inhalt völlig stellvertreten könnten. Mit diesem spezifischen Inhalt des racach stimmt jedoch ganz und gar ein synonimischer Ausdruck überein: „Unschuldiges Blut vergiessen”, oder nur: „Unschuldiges Blut” (zusammen 21 Bibelstellen). Dessen Inhalt ist folgendermassen festzusetzen: Das Töten eines privaten, armen Menschen, Kinder, Wehrloser, manchmal Menschen, die eine undankbare Mission im zum Heidentum neigenden Volk erfüllten ; begangen durch eine private oder öffentliche Person, oder gar durch eine grössere Gemeinschaft; aus privaten, politischen, religiösen Motiven, die jedoch immer dem Gemeinwohle widerfahren. Die inhaltliche Zusammenstellung des Ausdrucks „Unschuldiges Blut (vergiessen)” mit dem Wort racach beweist, dass sie sich völlig decken, jedoch so, dass der Ausdruck „Unschuldiges Blut” - die wesentliche Bedeutungsrichtung des racach um einige neue Lebenslagen erweitert: um Massenmorde (Jl 4, 19), um das Töten der Priester und Propheten Jahves und Kinder als Kultopfer. Die Formel des Dekalogs „Loʼ tircach” verbietet das Töten als „racach”. Es muss sich augenscheinlich um die als „emphatisch” erkannte Bedeutung handeln, da dafür die Strafverordnungen sprechen, in denen besonders die Zurechnungsfähigkeit des Täters hervorgehoben wird. Es wird also ein jedes Töten verboten das der Substantiv-Form rocéach entspricht, bereichert um alle Bedeutungsnuancen der Verbal-Form des racach, wie auch noch um weitere neue Elemente, die sich aus dem synonimischen Ausdruck „Unschuldiges Blut (vergiessen)” ergeben. Da die emphatische racach-Bedeutung im Sinn des Tötens auf Grund eines gerechten Todesurteiles nicht vorkommt, dürfte gleichzeitig angenommen werden, dass der Gesetzgeber erlaubt, jemandes des Lebens auf Grund einer gerechten Urtelisvollstreckung in Rahmen des Gemeinwohles und aus verhältnismässig wichtigen Gründen zu berauben. Stamm zuwider müsste also festgestellt werden, dass die Formulierung Loʼ tircach nicht nur als ein näher nicht bestimmtes Tötungsverbot bezeichnet werden kann, sondern dass sie als ein inhaltsschwangeres Prinzip anzusehen ist, das an sich selbst das entscheidende Kriterium der Gewalt über Leben und Tod des anderen darstellt. Die Dekalogsformulierung braucht nicht nur nachträglicher Einschränkungen ihres „vagen” Inhaltes, sondern sie bestimmt durch sich selbst die Anwendungen des an sich geäusserten Prinzips.

9

W jaki sposób należy dzielić Dekalog? Problem podziału dziesięciu przykazań biblijnych

63%

Mielnik D.

Res Rhetorica

|

2017

|

vol. 4

|

issue 3

46-59

PL

Celem niniejszego opracowania jest próba wyjaśnienia oraz uzasadnienia różnych sposobów podziału dziesięciu przykazań biblijnych w oparciu o najstarsze zachowane warianty tekstowe Dekalogu oraz analizy wewnętrzne samego tekstu. Praca wyjaśnia przyczyny różnych podziałów dziesięciu przykazań oraz prezentuje najważniejsze propozycje w tym zakresie. Przeprowadzone analizy ukazują złożoność podjętej problematyki oraz zasadność różnych sposobów podziału wynikających w znacznej mierze z potrzeb konkretnej wspólnoty.

EN

The purpose of this paper is an attempt of explanation and justification of varied divisions of the biblical Decalogue on the basis of the oldest existing textual versions and interior analysis of Ten Commandments. The study provides explanation for the different numbering of the Decalogue and presents the most important ideas in this issue. The research demonstrates the complexity and legitimacy of different divisions which is dependent on the needs of individual community.

10

Kieślowski in Spain: History, Reception and Inspiration

63%

Bardzińska J.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2018

|

vol. 24

|

issue 33

117-127

EN

The films of Krzysztof Kieślowski arrived in Spain comparatively late, and when they did so this was mainly due to the Film Festivals at San Sebastián and Valladolid, as well the efforts of independent producers like the brothers José María and Miguel Morales of Wanda Films. In 1988, A Short Film About Love was presented at the San Sebastián Festival, where it won the Special Prize and the FIPRESCI Prize, and caught the attention of Spanish critics. To this day, Kieślowski remains the Polish director best-known to the Spanish – as was made clear in 2016, by the numerous events and screenings marking the 20th anniversary of his death. There can be no doubt that, in the homeland of Buñuel, no other Polish director evokes as much enthusiasm. Considering the Spanish reaction to the maker of the Three Colours, this article focuses on the distribution of Kieślowski’s works in Spain, as well as the director’s presence at the Spanish Festivals. Further subjects of analysis are reviews by Spanish critics and the state of research into Kieslowski’s creative output in the Spanish language, as well as the release of his films on DVD and Blu-Ray. The above focus on festivals, the attitudes of critics, and the popularity among the Spanish viewing public is supplemented by a study of the impact of Kieślowski’s output on the work of Spanish directors, as well as efforts to discern the direct influence of the former’s films in offering the latter inspiration.

11

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, czyli prawda jako problem polityczny

63%

Merecki J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2022

|

vol. 29

249-257

EN

Starting from the content of John Paul II’s homily delivered on 1 June 1991 in Koszalin, the author tries to answer the question: can a political community function only on the basis of formal procedures or must it recognise values which precede it and which are not its own creation? The modern conception of the state was based on the idea of a social contract, in which the parties give up some of their own freedom to a political community. The social contract involves an exchange of giving up the potential for danger to others. The disadvantage of such a contractual conception is that it leaves outside the realm of justice those who are so weak that they have nothing to offer in a contract conceived as an exchange. In his article, the author defends the concept of natural justice, which is not established by any community but is a consequence of the objective truth about the human person. A just state is a state governed by the rule of law, based on unnegotiable values that are an expression of the truth about the human person.

PL

Wychodząc od treści homilii Jana Pawła II wygłoszonej 1 czerwca 1991 roku w Koszalinie, autor stara się odpowiedzieć na pytanie: czy wspólnota polityczna może funkcjonować wyłącznie na podstawie formalnych procedur, czy też musi uznać wartości, które ją poprzedzają i które nie są jej wytworem? Nowożytna koncepcja państwa została oparta na idei kontraktu społecznego, którego strony rezygnują z części własnej wolności na rzecz wspólnoty politycznej. Kontrakt społeczny polega na wymianie rezygnacji z potencjału zagrożenia dla innych. Wadą takiej koncepcji umownej jest to, że poza sferą sprawiedliwości pozostawia ona tych, którzy są na tyle słabi, że nie mają niczego do zaoferowania w kontrakcie pojętym jako wymiana. W swoim artykule autor broni koncepcji sprawiedliwości naturalnej, która nie jest ustanawiana przez żadną wspólnotę, lecz jest następstwem obiektywnej prawdy o człowieku. Sprawiedliwe państwo to państwo praworządne, oparte na wartościach nierozporządzalnych, które są wyrazem prawdy o osobie ludzkiej.

12

Współczesne formy bałwochwalstwa – perspektywa katechetyczna

63%

Mazur R.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2022

|

vol. 29

207-220

EN

On June 1, 1991, the fourth pilgrimage of St. John Paul II to his homeland started in Koszalin. The Polish Pope focused his reflection during the homilies delivered in 11 Polish cities on the Decalogue and on the commandment of love. Of fundamental importance was reflection on the first of the commandments, which at the same time was an introduction to the next speeches. “You will have no other gods next to Me” (Ex 19:5) is a call to discover the value of man’s relationship with God, but also to expose the dangers that destroy this relationship, the most evident of which is idolatry. The article attempts to answer the question of what idolatry is and to what forms or manifestations of it are catechized today? As an example of contemporary idolatry, uncritical and immoderate participation in digital culture has been shown, and a smartphone has been indicated as an example of the modern “golden calf”, of course when it is treated as something more than just a useful tool. At the same time, the implementation of catechesis tasks, which is a tool for the formation of mature religiosity and mature humanity that is able to resist idolatrous threats, was shown as a way to avoid the diagnosed dangers.

PL

1 czerwca 1991 roku w Koszalinie rozpoczęła się czwarta pielgrzymka św. Jana Pawła II do Ojczyzny. Papież Polak swoją refleksję podczas homilii wygłoszonych w 11 polskich miastach skupił na Dekalogu oraz na przykazaniu miłości. Fundamentalne znaczenie miał namysł nad pierwszym z przykazań, który jednocześnie był wprowadzeniem do kolejnych przemówień. „Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie” (Wj 19,5) to wezwanie do odkrywania wartości relacji człowieka z Bogiem, ale także demaskowania niebezpieczeństw niszczących tę relację, z których najbardziej ewidentnym jest bałwochwalstwo. Artykuł podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czym jest bałwochwalstwo oraz na jakie jego formy czy przejawy są szczególnie narażeni dzisiejsi katechizowani? Jako przykład współczesnego bałwochwalstwa ukazana została bezkrytyczna i nieumiarkowana partycypacja w kulturze cyfrowej, a jako przykład współczesnego „złotego cielca” wskazany został smartfon, oczywiście wtedy, gdy jest traktowany jako coś więcej niż tylko użyteczne narzędzie. Jednocześnie jako sposób na uniknięcie zdiagnozowanych niebezpieczeństw ukazana została realizacja zadań katechezy, będąca narzędziem formacji dojrzałej religijności i dojrzałego człowieczeństwa, które jest w stanie oprzeć się bałwochwalczym zagrożeniom.

13

„Wszystkie Boże przykazania są prawdą”

63%

Drożdż A.

Studia Pastoralne

|

2018

|

vol. 14

303-320

EN

We are living in a multi-standard culture. These are usually legal provisions. The number of bureaucratic regulations is also great. Each institution is created by numerous legislation processes. There are also, known for centuries, moral norms. Each type of morality has its own structure of norms and behaviour principles. Since the end of the 19th century situational ethics and moral relativism have been spreading in the western culture. It questions the existence of universal and commonly applicable moral norms. The God’s commandments (Decalogue) are particularly negated. It is often said about selective obeying the Ten Commandments. That is why it is urgently needed to remind the binding power of The Commandments. Of course, the Ten Commandments should be interpreted in the context of the New Testament. Today, at the core of this interpretation, there lies a christological criterion. It means that all of the Ten Commandments (lex naturalis, Decalogue, lex evangelica) are being fulfilled in the two Great Commandments of the love of God and neighbour. A visible example of not complying with the Commandments is the culture of death that exists nowadays. It is a sign of not only atheism but also the destruction of humanity.

14

Biblijny obraz ludzkiej społeczności jako wzorczy normatyw ładu społecznego

54%

Zabielski J.

Teologia i Moralność

|

2011

|

vol. 6

|

issue 2(10)

167-183

EN

Today we can often observe various forms of disturbance of social order. However, people seek ways of dealing with this problem. For Christians, Divine Revelation is a manifestation of God's will in this respect. The Bible shows that God made man the lord of the universe. People should obey God and build social order on this obedience. In the Old Testament social order was based on the union of Israel with God and on the Decalogue. In the New Testament, Jesus Christ is the personal centre of human society whereas the commandment of love is the normative foundation of social order. This should be the grounding of unity among people and the unity of people with God. It is also a guaranty of lasting peace and stable social order.

PL

Dziś często możemy obserwować różne formy zaburzeń porządku społecznego. Ludzie poszukują sposobów radzenia sobie z tym problemem. Dla chrześcijan Objawienie Boże jest wyrazem woli Bożej w tym względzie. Biblia pokazuje, że Bóg stworzył człowieka. Ludzie powinni słuchać Boga i zbudować porządek społeczny, w tym posłuszeństwa. W Starym Testamencie był porządek społeczny oparty na unii Izraela z Bogiem oraz o Dekalogu. W Nowym Testamencie Jezus Chrystus jest osobista centrum ludzkiego społeczeństwa, podczas gdy przykazanie miłości jest normatywną podstawą porządku społecznego. To powinno być uziemienie jedności między ludźmi i jedności ludzi z Bogiem. Jest to również gwarancją trwałego pokoju i stabilnego porządku społecznego.

15

W nurcie wyzwań ludzkiego życia

51%

Neumann J.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2015

|

vol. 1

EN

The contemporary man, and perhaps especially Christian, feels himself torn in to direction. On the one hand, he wants to be a good Christian, and he is moved in the direction of worship, adoration and faith in Christ. On the other hand, he believes in man and man’s eff ort to build up the world, in human progress, in diff erent philosophy and political conception, in human potential to build the future. Both of these directions seem good and deserving of all his eff ort, but they seem to be two diff erent directions. There is an apparent conflict between the upward impulse of faith, worship, adoration and the forward in the direction of faith only in man, faith in the liberally world, faith in human progress, faith in economy and political philosophy. This apparent conflict between man’s upward impulse toward God and his forward impulse toward progress results in a spiritual dualism. Therefore a man in our time will better know himself and reality of the progress of the world in the authentic value of our civilization too. On the way of renovation of his life in the faith’s dimension, has a man the possibility to find the motivation to live in the new light of God’s love.

16

Świętowanie niedzieli znakiem rozpoznawczym chrześcijan w perspektywie biblijnej teologii szabatu

51%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2016

|

issue 38

51-63

PL

Niedziela jest cotygodniowym świętem chrześcijan dla wspominania i celebracji zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Jako dzień wolny od pracy stanowi okazję do odpoczynku, spotkań rodzinnych i zgromadzeń liturgicznych. Celem niedzieli jest przede wszystkim ożywianie i umacnianie opartej na wierze relacji z Bogiem i przenikanie nią codziennego życia. Chrześcijańskie świętowanie niedzieli bazuje na starotestamentowej teologii szabatu w interpretacji Jezusa. W myśl tej nauki niedziela urzeczywistnia szabat, wyrażając jego pełnię w perspektywie historii zbawienia zwieńczonej przez Jezusa Chrystusa i Jego dzieło. Jako taka niedziela jest dniem Boga i dniem dla człowieka. W tym dniu człowiek otwiera się na Boga i Jego działanie oraz na innych ludzi i ich potrzeby. Bóg dopełnia i błogosławi wówczas ludzkie dzieła. W niedzielę człowiek ma możliwość odpoczynku i radowania się z owoców swojej pracy oraz wyrażenia wiary, że wszystko kim jest i co ma, zawdzięcza Bogu.

EN

Sunday is the weekly feast of Christians, in which the resurrection of Jesus Christ is remembered and celebrated. As a holiday, it is an opportunity for rest, family gatherings and liturgical assemblies. The aim of Sunday is primarily to enliven and strengthen a relationship with God based on faith and to help that relationship to penetrate into everyday life. Christian celebration of Sunday is based on the Old Testament theology of the Sabbath as interpreted by Jesus. According to this teaching, Sunday fulils the Sabbath, expressing its fullness in the perspective of salvation history, crowned by Jesus Christ and His work. As such, Sunday is both God’s day and man’s, a day on which human beings open themselves to God and His work, and to other people and their needs. God completes and blesses human work. On Sunday, Christians have the opportunity torest and rejoice in the fruits of their work and to express their faith that all of who they are and what they have, they owe to God.

17

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”, czyli prawdziwy humanizm. Jan Paweł II o pierwszym przykazaniu w homilii koszalińskiej (1.06.1991)

51%

Kowalczyk D.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2022

|

vol. 29

103-116

EN

During the fourth pilgrimage to Poland in 1991, John Paul II based his teaching on the Decalogue, on the “ten simple words”. In his homily delivered in Koszalin, he referred to the first commandment that provides the foundations to understand all of them. God who presents the Decalogue to His people, is the same God who liberated them from Egypt. Therefore, Decalogue cannot limit human freedom, on the contrary, it helps the people to grow strong. The One who speaks to Moses on the Mount Sinai is God the Father who – as revealed in the New Testament – generates the Son from Eternity and sends us the Spirit. Thus, we could say that the Trinitarian dimension does not weaken the invocation: “You shall have no other gods before me”, but it enlightens and strengthens it. Decalogue allures not only to its goodness and truth, but also to its beauty. The first commandment presents the initial confrontation with the world which, in the name of deceptive humanism, places a human being before God. This false humanism will manifest itself in all sorts of ideologies. In the twentieth century it was Nazism, but above all, it was Communism, while today they are different versions of neo-Marxism that especially attack the biblical anthropology, closely related to the first commandment.

PL

Jan Paweł II oparł swe nauczanie podczas IV pielgrzymki do Polski w 1991 roku na Dekalogu, „dziesięciu prostych słowach”. W Koszalinie podjął pierwsze przykazanie, które stanowi podstawę interpretacyjną dla pozostałych przykazań. Bóg, który daje Dekalog, jest tym samym Bogiem, który wyzwolił swój lud z Egiptu. Dekalog zatem nie ogranicza ludzkiej wolności, ale pomaga jej dojrzeć i umocnić się. Ten, który przemawia do Mojżesza na Górze Synaj, to Bóg Ojciec, który – jak to zostaje objawione w Nowym Testamencie – rodzi odwiecznie Syna i posyła nam Ducha. Wymiar trynitarny nie tylko nie osłabia wezwania: „Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”, ale je tłumaczy i wzmania. Dekalog pociąga swoim dobrem, prawdą, ale także pięknem. Pierwsze przykazanie stanowi podstawowe pole konfrontacji ze światem, który w imię fałszywego humanizmu stawia człowieka w miejscu Boga. Ten fałszywy humanizm przejawia się w różnego rodzaju ideologiach. W XX wieku był to nazizm, a przede wszystkim komunizm, nato¬miast dzisiaj są to różne wersje neomarksizmu, które atakują szczególnie biblijną antropologię, ściśle związaną z pierwszym przykazaniem.

18

Biblijne podstawy nauczania Jana Pawła II podczas pielgrzymki na Ukrainę w dniach 23–27 czerwca 2001 r.

51%

Dąbek OSB T. M.

Scriptura Sacra

|

2014

|

issue 18

9-18

EN

The most important themes of the teaching of John Paul II in Ukraine and his biblical fundaments were: Jesus Christ is the Way, the Truth and the Life (Jn. 14:6); God is love (1 Jn. 4:16[10.14]); dignity of human person (Gn. 1:26-27); Decalogue (Ex. 20:1-18; Mt. 19:16-17); John the Baptist (Mt. 3:3 par.; Ac. 13:25; Ps. 139); to be the light of the nations (Is. 49:6); appurtenance to Christ (Jn. 3:29); unity (Jn. 17:21-23; Ep. 4:1-4); peace (1 Th. 5:23; 2 Th. 3:16); sanctity (RM. 12:10); vocation and authority of the Apostles (Jn. 20:21-23; Ac. 2:3.6.11); Mary Servant of the Lord (Lc. 1:38 Jn. 2:4-5); faith in the Jesus Christ Son of God (Mt. 16:15-16) giving bread and life (Jn. 6:58.68); love of God and neighbours (Dt. 6:5; Jn. 15:13; 12:24; 2 Co. 12:9-10); faithfulness, hope, perseverance (Rv. 2:10; 1 Co. 13:7).

19

Apologia życia według ojca profesora Jacka Salija OP

51%

Kamińska K.

Studia Elbląskie

|

2023

|

vol. 24

277-294

EN

This article discusses the apologia for life according to Father Professor Jacek Salij OP. The basic source are the texts of the Dominican collected in the volume entitled “Nasze obyczaje” (Our customs), in which he discusses issues related to Christianity. “Our customs”, in which he discusses issues related to Christian morality. The submitted article presents the views of this outstanding Polish theologian related to the issue of defending the fifth commandment Thou shalt not kill’. First, life is presented as an absolute value, followed by his apology towards: abortion, euthanasia and suicide.

PL

Artykuł omawia apologię życia według ojca profesora Jacka Salija OP. Podstawowym źródłem są teksty dominikanina zebrane w tomie pt. "Nasze obyczaje", w których porusza on kwestie związane z chrześcijańską moralnością. W przedłożonym artykule zaprezentowane zostały poglądy tego wybitnego polskiego teologa związane z zagadnieniem obrony piątego przykazania „Nie zabijaj”. Na początku ukazano życie jako wartość absolutną, a następnie jego apologię wobec aborcji, eutanazji oraz samobójstwa.

20

VIII przykazanie Dekalogu na tle koncepcji świadectwa i świadka w tekstach legislacyjnych Starego Testamentu

45%

Stefański J.

Verbum Vitae

|

2015

|

vol. 27

21-46

EN

The Eighth Commandment forbids bearing false witness, which falls under the general category of lying. Why, then, doesn’t the Decalogue forbid lying in general? A thorough analysis of the Eighth Commandment sheds light on the problem: deceitful speech is primarily an act against God who has revealed Himself as the God of truth, always faithful to His word. This way lying becomes similar not only to the Second Commandment regarding taking the Lord’s name in vain, but even to the profanation of the Sabbath. After all, keeping the Lord’s Day holy is a testimony to the Creator’s authority over creation. Since man was created in the image and likeness of God who is the source of all truth, any use of deceitful speech distorts the image of God which one bears in himself. Such distortion always constitutes a false testimony (bearing false witness) to the perfection and truthfulness that characterize all of God’s actions, including His work of creation. Moreover, when a member of the Covenant community bears false witness against his neighbor, his deceitful speech is all the more deplorable, because he both distorts the image of the Creator in himself and also shatters the sacred trust which flows from the bond upon which the people of God rely in their daily dealings with one another. The harsh consequences and penalties imposed against those who bear false witness stand as a testimony to the seriousness of destroying the sacred covenantal trust between God and man when lying takes place. In a way, every truth is a reflection of the Lord who is the Divine Truth. With St. Thomas Aquinas one can say that every truth-telling shows reverence for our Lord Jesus Christ who is the Way, the Truth and the Life.

Refine search results

Dwa teksty staropolskie z przełomu XV i XVI wieku. Dekalog i Oracio contra Febrem

Das II. Gebot des Dekalogs

Kieślowski, the mysteries of screens and God

„V jednoho Boha věřiti budeš“. Anonymní dědictví Kanisiových katechismů

Inflancka Travelogue: 10 Short Essays on “Decalogue”

"Nie będziesz miał bogów cudzych oprócz Mnie". Studium egzegetyczno-teologiczne

Znaczenie terminu rēʽa w przykazaniu miłości bliźniego Kpł 19, 18b

"Nie będziesz zabijał!"

W jaki sposób należy dzielić Dekalog? Problem podziału dziesięciu przykazań biblijnych

Kieślowski in Spain: History, Reception and Inspiration

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, czyli prawda jako problem polityczny

Współczesne formy bałwochwalstwa – perspektywa katechetyczna

„Wszystkie Boże przykazania są prawdą”

Biblijny obraz ludzkiej społeczności jako wzorczy normatyw ładu społecznego

W nurcie wyzwań ludzkiego życia

Świętowanie niedzieli znakiem rozpoznawczym chrześcijan w perspektywie biblijnej teologii szabatu

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”, czyli prawdziwy humanizm. Jan Paweł II o pierwszym przykazaniu w homilii koszalińskiej (1.06.1991)

Biblijne podstawy nauczania Jana Pawła II podczas pielgrzymki na Ukrainę w dniach 23–27 czerwca 2001 r.

Apologia życia według ojca profesora Jacka Salija OP

VIII przykazanie Dekalogu na tle koncepcji świadectwa i świadka w tekstach legislacyjnych Starego Testamentu