Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: Dekalog, Stany Zjednoczone, orzecznictwo, zasada rozdziału kościo-ła i państwa

Sort By:

Limit search:

Konstytucyjność eksponowania w przestrzeni publicznej Dekalogu w świetle orzecznictwa sądów Stanów Zjednoczonych

100%

Maroń G.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

2019

issue 1(47)

147-170

W artykule przedstawiono – w oparciu o studium amerykańskiego orzecznictwa – pro-blematykę legalności prezentowania na nieruchomościach publicznych tablic i monumen-tów z inskrypcją Dziesięciu Przykazań. Sądy federalne i stanowe nie są zgodne w kwestii możliwości eksponowania przez władze publiczne Dekalogu w przestrzeni publicznej. Omawiane orzecznictwo znamionuje niespójność, kazuistyczność i niuansowość. Wyda-wanie przez sądy w analogicznych sprawach rozbieżnych rozstrzygnięć jest przede wszyst-kim następstwem braku konsensusu w judykaturze co do rozumienia konstytucyjnej zasady rozdziału kościoła i państwa. Autor podziela stanowisko tych sądów amerykań-skich, które oceniając niesprzeczność eksponowania Dziesięciu Przykazań na nierucho-mościach publicznych z wymogiem religijnej neutralności władz publicznych, biorą pod uwagę okoliczność, iż Dekalog posiada nie tylko religijny wymiar, ale również historycz-ny i kulturowy. Skoro Dekalog odegrał istotną rolę w ukształtowaniu się amerykańskie-go porządku społecznego i prawnego, to jego współczesne prezentowanie w przestrzeni publicznej niekoniecznie służy celom konfesyjnym czy prozelickim, lecz konstytucyj-nie akceptowanym celom edukacyjnym. Kluczowe w sądowej operacjonalizacji zasady rozdziału kościoła i państwa jest rozgraniczenie dopuszczalnego „uznania” doniosłości religii w życiu Amerykanów oraz w dziejach narodu i państwa od niekonstytucyjnego „poparcia” czy „promowania” religii przez władze publiczne.

The article presents – based on the study of the U.S. case law – the issue of the legali-ty of Ten Commandments displays on government property. Federal and state courts do not agree on the constitutionality of Decalogue displays in a public space. The giv-en case law is characterized by incoherence, casuistry and nuance. The issuing of di-vergent decisions by the courts in analogous cases is primarily a consequence of the lack of consensus in the judicature regarding the understanding of the constitution-al principle of the separation of church and state. The author shares the stand of these American courts, which, while assessing the consistency of Ten Commandments dis-plays on public property with the requirement of religious neutrality of public author-ities, take into account the fact that the Decalogue has not only a religious dimension but also a historical and cultural ones. Since the Ten Commandments played an im-portant role in shaping the American legal and social order, its contemporary presenta-tion in public space does not necessarily serve confessional or proselytic purposes, but constitutionally accepted educational goals. It is crucial in the judicial operationaliza-tion of the Establishment Clause to make a distinction between the permissible “rec-ognition” of the religion’s significance in the lives of Americans and in the history of the Nation and the State on the one hand and the unconstitutional “advancement” of religion by the pubic authorities on the other hand.

Refine search results

1 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 2019

1 Maroń G.

Search results

Konstytucyjność eksponowania w przestrzeni publicznej Dekalogu w świetle orzecznictwa sądów Stanów Zjednoczonych