Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: Ekspozytura nr 3

Sort By:

Limit search:

„Dwójka” i miasto. Agendy polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w międzywojennej Bydgoszczy (1920–1939)

100%

Skóra W.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

2021

vol. XXII (LXXIII)

issue 2 (276)

152-182

During the interwar period in Bydgoszcz, which had a population of just over 100,000 at the time, at least seven Polish military intelligence and counterintelligence agencies operated in the city. In total, which takes into account personnel changes, several dozen officers from these agencies worked in the city, supported by hundreds of non-commissioned officers and civilian employees. They were a noticeable and specific professional group and their appearance in the city gave rise to it being dubbed “the capital of Polish intelligence”, which was a somewhat exaggerated term as Bydgoszcz never played such a role. The largest intelligence facility in Bydgoszcz was Branch No. 3 of the 2nd Polish Army, which was the border intelligence agency most valued by military superiors between 1930–1939. It was led by one of the most talented and, at the same time, controversial Polish intelligence officers, Major Jan Żychoń (1902–1944), who headed the Polish intelligence services in exile during World War II. The offices of the branch were not public. There were no information boards on the buildings, and no entries in address or telephone books. This article also verifies the hitherto unknown previous locations of the agency, of which there were three, however the first two have been incorrectly identified in the historiography to date.

В насчитывающем чуть более 100 тыс. жителей Быдгоще в межвоенный период действовало не менее семи подразделений польской разведки и контрразведки. Всего с учетом кадровых перестановок в городе работало несколько десятков сотрудников этих служб, которых поддерживали сотни унтер-офицеров и гражданских служащих. Это была заметная и специфическая профессиональная группа. Отсюда и возникло определение этого города – хоть и несколько преувеличенное – „столица польской разведки”. Быдгощ не играл такой крупной роли, но факт в том, что спецслужбы в городе на реке Брда были действительно чрезвычайно многочисленны. На то было несколько причин. Самым крупным разведывательным пунктом в Быдгоще было Подразделение [Экспозитура] II Отдела Войска Польского №3. Это было приграничное разведывательное подразделение, которое очень высоко ценилось военным начальством в 1930–1939 гг. Его работой руководил один из самых талантливых и в то же время вызывающих споры офицеров польской разведки майор Ян Жихонь (1902–1944), который во время Второй мировой войны был фактическим главой польской разведки в изгнании. Месторасположение этой экспозитуры не было явным. На зданиях не было информационных табличек, также не было никаких записей в адресных и телефонных книгах. В данной статье предпринимается попытка верификации существующих версий месторасположения этих разведывательных служб (таких версий было три). Первые две в историографии предыдущего периода были ошибочными.

W liczącej nieco ponad 100 tys. mieszkańców Bydgoszczy działało w dwudziestoleciu międzywojennym co najmniej siedem agend polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Ogółem, uwzględniając zmiany kadrowe, w mieście pracowało kilkudziesięciu oficerów tych służb, wspomaganych przez setki podoficerów i pracowników cywilnych. Była to zauważalna i specyficzna grupa zawodowa. Dało to podstawę do określania tego miasta – nieco na wyrost – „stolicą wywiadu polskiego”. Bydgoszcz nie pełniła takiej roli, ale jest faktem, że agendy wywiadu były w mieście nad Brdą wyjątkowo liczne. Największą placówką wywiadu w Bydgoszczy była Ekspozytura Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr 3. Była to najwyżej ceniona przez zwierzchników wojskowych agenda wywiadu przygranicznego w latach 1930–1939. Jej pracami kierował jeden z najbardziej utalentowanych, a jednocześnie kontrowersyjnych oficerów wywiadu polskiego, mjr Jan Żychoń (1902–1944), podczas II wojny światowej rzeczywisty szef polskiego wywiadu na uchodźstwie. Siedziby ekspozytury nie były jawne. Na budynkach nie było tablic informacyjnych, nie było też zapisów w księgach adresowych i telefonicznych. Niniejszy tekst poddaje weryfikacji dotychczasowe miejsca jej lokalizacji. Były kolejno trzy. Dwie pierwsze podawano w dotychczasowej historiografii błędnie.

Refine search results

1 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 2021

1 Skóra W.

Search results

„Dwójka” i miasto. Agendy polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w międzywojennej Bydgoszczy (1920–1939)