Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Elbing
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Architektura okazjonalna na uroczystości zaślubin i koronację Ludwiki Marii Gonzagi w roku 1646

100%
Żukowski J.
Biuletyn Historii Sztuki
|
2011
|
vol. 73
|
issue 1-2
45-91
EN
The study takes the hitherto unknown drawings from the Gdansk State Archive, complemented by printed and handwritten accounts, as its guides to the artistic language of Polish queen, Marie Louise Gonzaga de Nevers’ (Mary Louise of Mantua’s) triumphal entries to Gdansk, Elbing and Warsaw, as well as her subsequent coronation in Cracow, July 1646.
2
Publication available in full text mode
Content available

Duszpasterstwo ewangelickie w więzieniu elbląskim w drugiej połowie XIX wieku

84%
Zawadzki W.
Zapiski Historyczne
|
2018
|
vol. 83
|
issue 2
85-106
EN
From the mid-19th century there took place important changes in the German judicial system including the prison system, which was to lead to the resocialization and returning prisoners to social life. An essential element of those actions was the regular pastoral care, the introduction of full-time chaplains to prisons, teaching and religious education of juvenile criminals, the promotion of reading and the integration of former prisoners with their family and local community. All those actions were consistently introduced from the mid-19th century also in the prison of Elbląg. The article presents the complicated beginnings of the Evangelical prison ministry in Elbląg, the figures of chaplains, methods of pastoral influence and aims and the composition of Verein zur Fürsorge für entlassene Sträflinge im Elbinger Kreise set up in 1873.
DE
Seit der Mitte des 19. Jahrhunderts kam es zu wesentlichen Veränderungen in der deutschen Justiz, darunter auch im Gefängniswesen, das zur Resozialisierung und zur Rückkehr von Gefangenen in das gesellschaftliche Leben führen sollte. Wichtige Elemente bei diesen Bemühungen waren eine regelmäßige Seelsorge, die Einführung von festangestellten Pfarrern in den Gefängnissen, religiöse Lehre und Erziehung für jugendliche Straftäter, die Förderung des Lesens sowie die Hilfe für frühere Gefangene bei der Integration in die Familie und in die örtliche Gesellschaft. All diese Aktivitäten wurden seit der Mitte des 19. Jahrhunderts auch im Gefängnis in Elbing konsequent unternommen. Der Artikel präsentiert die komplizierten Anfänge der evangelischen Gefängnisseelsorge in Elbing, die Persönlichkeiten der Pfarrer, die Methoden der seelsorgerischen Einwirkung sowie die Ziele und die personelle Zusammensetzung des 1873 gegründeten Vereins zur Fürsorge für entlassene Sträflinge im Elbinger Kreise.
3
Publication available in full text mode
Content available

Tytulatura pruska, chełmińska, elbląska, królewiecka, sambijska i michałowska na dokumentach i listach Kazimierza Jagiellończyka. Przyczynek do intytulacji Jagiellonów

67%
Grabowski J.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2016
|
issue 23
127-137
PL
Prezentowany artykuł jest fragmentem większej pracy poświęconej intytulacji Jagiellonów, dynastii panującej w Polsce w latach 1386-1572. W opublikowanym wcześniej artykule zająłem się tytulaturę mazowiecką i ruską Jagiellonów, obecny zaś prezentuje tytulaturę ruską oraz z nią zawiązane: chełmińską, elbląską, królewiecką, sambijską i michałowską. Tytulatura pruska (Prussiae) w kancelarii Kazimierza Jagiellończyka pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie z 6 III 1454 r., w którym Kazimierz Jagiellończyk inkorporował wszystkie ziemie krzyżackie do Korony. Pełna intytulacja Kazimierza Jagiellończyka w akcie inkorporacji ma brzmienie: nos Kazimirus Dei gracia rex Poloniae necnon Cracovie, Sandomirie, Siradie, Lancicie, Cuyavie, magnus dux Lithuanie Russie, Prussieque Culmensis, Konigsbergensis, Elbingensis et Pomeranie terrarum dominus et heres. W dokumentach sporządzonych w języku niemieckim tytulatura pruska występuje w formie: konig zcu Polan, groszfurste zcu Littawen, obirster erbeling in Reuszen und Preuszen Hertzog, zaś w przywilejach: konig zcu Polan, Crocawser, Czewdmischer, Czerischer, Lanksznyczer und Koyszer, grosforste in Littauwen, in Rewszen un in Prewszen, Colmischer, Elbinscher, Konigsberischer und in Pomerellen der lande herre und erbeling etc. Tytulatura chełmińska i elbląska występuje (od 1454 r.) na większości dokumentów wieczystych Kazimierza Jagiellończyka: rex Poloniae, nenon terrarum Cracouiae, Sandomiriae, Siradiae, Lanciciae, Cujauiae, magnus dux Lithwaniae, Russiae, Prussiae ac Culmemsis, Elbingensis et Pomeraniae dominus et haeres etc. Jeśli chodzi o tytulaturę królewiecką (Konigsberg, Konigsbergensis), to spotykamy ją tylko w latach 1454-1464. Na mocy postanowień traktatu toruńskiego (1466) Królewiec pozostał we władaniu zakonu krzyżackiego. Zniknęła także roszczeniowa tytulatura królewiecka. Po inkorporacji ziem zakonu krzyżackiego do Korony tylko w pojedynczych przypadkach na dokumentach wieczystych występuje tytulatura sambijska (Samen) i michałowska (Michaleviensis). Do końca trwania I Rzeczypospolitej wszyscy polscy królowie na dokumentach i przywilejach używali tytułu pruskiego. Natomiast tytulatura chełmińska i elbląska występuje (po 1572) nieregularnie i znika z czasem z polskiej kancelarii królewskiej.
EN
The article is an excerpt from a larger work devoted to calling by title of the Jagiellonian dynasty in Poland in the years 1386–1572. In the previous article the author took up the Mazovian and Rutheanian titulary of the Jagiellonian dynasty, the present one is devoted to the Prussian and connected with this one of Chełmno (Culm, Kulm), Elblag (Elbing), Königsberg, Sambia and Michałów. The Prussian (Prussiae) titulature in Casimir’s Royal Chancellery appeared for the first time in a record from March 6th, 1454 in which he incorporated all of Teutonic Order lands to the Polish Crown. Full title of Casimir IV Jagiellon in the act of incorporation was as follows: nos Kazimirus Dei gracia rex Poloniae necnon Cracovie, Sandomirie, Siradie, Lancicie, Cuyavie, magnus dux Lithuanie, Russie, Prussieque, Culmensis, Konigsbergensis, Elbingensis et Pomeranie terrarum dominus et heres. The acts that were drawn up in German contained the following Prussian titulature: konig zcu Polan, groszfurste zcu Littawen, obirster erbeling in Reuszen und Preuszen Hertzog, and the privileges: konig zcu Polan, Crocawser, Czewdmischer, Czerischer, Lanksznyczer und Koyszer, grosforste in Littauwen, in Rewszen un in Prewszen, Colmischer, Elbinscher, Konigsberischer und in der lande Pomerellen herre und erbeling etc. Titulature of Chełmno and Elblag regions is to be found in the royal papers (since 1454.): rex Poloniae Nenon terrarum Cracouiae, Sandomiriae, Siradiae, Lanciciae, Cujauiae, magnus dux Lithwaniae, Russiae, Prussiae ac Culmemsis, Elbingensis et Pomeraniae dominus et haeres etc. As for the titulary from Königsberg (Konigsbergensis), we find it only in the years 1454–1464. Under the provisions of the Second Peace of Thorn (1466) Königsberg remained in the Teutonic Order. The restitutionary titulature from Königsberg disappeared. Following the incorporation of the lands of the Teutonic Order to Poland only in individual cases the titulature from Sambia (Samen) and Michałów (Michaleviensis) regions was present. Until the end of the Polish-Lithuanian Commonwealth, all Polish kings in their acts and privileges used the Prussian title. At the same time. The titulature of Chełmno and Elblag became irregular after 1572 too and finally disappeared in the Polish Royal Chancellery.
4
Content available remote

Druki elbląskie w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Analiza formalna

67%
Urbaniak I.
Folia Toruniensia
|
2013
|
vol. 13
9-27
PL
Artykuł zawiera analizę formalną druków elbląskich z okresu XVI – XVIII wieku, które są obecnie w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Szeroko omówiono w nim drukarstwo elbląskie tego okresu oraz przybliżono postacie właścicieli poszczególnych oficyn. W artykule omówiono także języki, w jakich druki te były tłoczone oraz ich zakres chronologiczny. Pierwszym typografem elbląskim był Wolfgang Dietmar, którego działalność w Elblągu trwała stosunkowo krótko, bo około 6 lat (1558 – 1564). Rozwój drukarstwa elbląskiego przypada dopiero na początek XVII wieku. Zapoczątkował go Wendelin I Bodenhausen, który przybył do Elbląga w okresie największego rozkwitu miasta. Oficyna była w rękach rodziny Bodenhausenów przez ponad 40 lat. Kolejnymi właścicielami drukarni została rodzina Korellów, a po śmierci Achacego II Korella, który zmarł bezpotomnie, została sprzedana spokrewnionej z Korellami kupieckiej rodzinie Preussów. W ich rękach była ponad 50 lat. Kolejni znaczący drukarze elbląscy to Johann Gottlieb Nohrmann i Fryderyk Traugott Hartmann. W omawianym okresie druki w Elblągu tłoczone były w trzech językach: polskim, niemieckim i po łacinie. Najwięcej jednak spośród analizowanych w artykule druków było wydanych po łacinie. Ustalono, że do 1772 roku z elbląskich oficyn wyszło 1679 druków, a w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej jest ich zaledwie 77.
EN
The article includes a formal analysis of Elbląg prints from the 16th- 18th centuries, which are now part of the collection of the Copernicus Library in Toruń. It discusses in detail Elbląg’s printing industry of the period and introduces the owners of printing houses. The articles also addresses the languages in which the texts were printed and their chronological scope. The first printer in Elbląg was Wolfgang Dietmar, who worked in Elbląg for a short time – merely 6 years (1558-1564). Elbląg’s printing industry flourished at the beginning of the 17th century, when Wendelin I Bodenhausen arrived in Elbląg when the city was in its prime. The printing house belonged to the Bodenhausen family for over 40 years. Next, the printing house became the property of the Korell family. After Achacy II Korell died without an heir, the printing house was sold to the Preuss family of merchants who were related to the Korells and remained their property for over 50 years. Other significant printers from Elbląg were Johann Gottlieb Nohrmann and Friedrich Traugott Hartmann. In the period under discussion, books in Elbląg were printed in three languages: Polish, German and Latin. The majority of prints analyzed in the article were published in Latin. It has been established that until 1772 Elbląg’s printing houses issued 1679 prints, merely 77 of which are included in the collections of the Copernicus Library.
DE
Der Beitrag enthält die formale Analyse der Elbinger Drucke aus dem Zeitraum vom 16. bis zum 18. Jahrhundert, welche zur Zeit in den Beständen der Kopernikus-Bücherei in Thorn aufbewahrt werden. Eingehend geschildert wurden dabei das Elbinger Druckwesen in dem genannten Zeitraum sowie die Besitzer von einzelnen Druckereien. Im Beitrag wurden auch die Sprachen, in denen die Drucke angefertigt wurden, beschrieben sowie deren chronologische Ordnung erörtert. Der erste Elbinger Drucker war Wolfgang Dietmar, dessen Tätigkeit in Elbing relativ kurz war und sich nur auf ungefähr sechs Jahre erstreckte (1558 – 1564). Die Entwicklung des Elbinger Druckwesens fand somit erst zu Anfang des 17. Jahrhunderts statt und war mit Wendelin I Bodenhausen verbunden, der in der Blütezeit der Stadt nach Elbing kam. Die Druckerei blieb in den Händen der Familie Bodenhausen über 40 Jahre lang, bis sie durch die Familie Korell übernommen wurde. Nach dem Tode von Achacy Korell II., der keine Nachkommen hinterlassen hat, wurde die Druckerei durch die mit Korells verwandte Kaufmannsfamilie Preuss erworben, die sie über 50 Jahre lang betrieben hat. Zu den weiteren bedeutenden Elbinger Druckern gehörten Johann Gottlieb Nohrmann i Friedrich Traugott Hartmann. Im besprochenen Zeitraum wurden die Drucke in Elbing in drei Sprachen angefertigt: in der polnischen, deutschen und in Latein. Die meisten der analysierten Texte wurden jedoch in der lateinischen Sprache gedruckt. Es konnte nachgewiesen werden, dass in den Elbingern Druckereien bis zum Jahre 1772 insgesamt 1679 Drucke angefertigt wurden, von denen sich heute in den Sammlungen der Kopernikus-Bücherei lediglich 77 befinden.
5
Publication available in full text mode
Content available

Tytulatura pruska, chełmińska, elbląska, królewiecka, sambijska i michałowska na dokumentach i listach Kazimierza Jagiellończyka. Przyczynek do intytulacji Jagiellonów

67%
Grabowski J.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2016
|
issue 23
127-137
EN
The article is an excerpt from a larger work devoted to calling by title of the Jagiellonian dynasty in Poland in the years 1386–1572. In the previous article the author took up the Mazovian and Rutheanian titulary of the Jagiellonian dynasty, the present one is devoted to the Prussian and connected with this one of Chełmno (Culm, Kulm), Elblag (Elbing), Königsberg, Sambia and Michałów. The Prussian (Prussiae) titulature in Casimir’s Royal Chancellery appeared for the first time in a record from March 6th, 1454 in which he incorporated all of Teutonic Order lands to the Polish Crown. Full title of Casimir IV Jagiellon in the act of incorporation was as follows: nos Kazimirus Dei gracia rex Poloniae necnon Cracovie, Sandomirie, Siradie, Lancicie, Cuyavie, magnus dux Lithuanie, Russie, Prussieque, Culmensis, Konigsbergensis, Elbingensis et Pomeranie terrarum dominus et heres. The acts that were drawn up in German contained the following Prussian titulature: konig zcu Polan, groszfurste zcu Littawen, obirster erbeling in Reuszen und Preuszen Hertzog, and the privileges: konig zcu Polan, Crocawser, Czewdmischer, Czerischer, Lanksznyczer und Koyszer, grosforste in Littauwen, in Rewszen un in Prewszen, Colmischer, Elbinscher, Konigsberischer und in der lande Pomerellen herre und erbeling etc. Titulature of Chełmno and Elblag regions is to be found in the royal papers (since 1454.): rex Poloniae Nenon terrarum Cracouiae, Sandomiriae, Siradiae, Lanciciae, Cujauiae, magnus dux Lithwaniae, Russiae, Prussiae ac Culmemsis, Elbingensis et Pomeraniae dominus et haeres etc. As for the titulary from Königsberg (Konigsbergensis), we find it only in the years 1454–1464. Under the provisions of the Second Peace of Thorn (1466) Königsberg remained in the Teutonic Order. The restitutionary titulature from Königsberg disappeared. Following the incorporation of the lands of the Teutonic Order to Poland only in individual cases the titulature from Sambia (Samen) and Michałów (Michaleviensis) regions was present. Until the end of the Polish-Lithuanian Commonwealth, all Polish kings in their acts and privileges used the Prussian title. At the same time. The titulature of Chełmno and Elblag became irregular after 1572 too and finally disappeared in the Polish Royal Chancellery.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.