Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 16

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Enterprise
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This paper presents findings from a joint project supported by the British Academy and the Academies of Science of Hungary and Slovenia. The research aimed to identify similarities and differences between the ways in which teachers (of primary and secondary age children) in the three countries constructed and understood the terms ‘citizenship’, enterprise’, ‘cooperation’ and ‘competition’. Concepts associated by teachers with each of the four words have been analysed using the Associative Group Analysis technique (AGA), and this paper is based on our analysis of the responses given to the first two of these terms. AGA has normally been used to contrast two populations: this paper demonstrates a novel way to show a three-way relationship. There are significant differences between the different countries, and to a lesser extent between primary and secondary teachers within each country. ‘Citizenship’ in particular is clearly perceived very differently by the English teachers, who stress words that can be categorised as indicating pro-social behaviour, a sense of rights and duties, being part of a community and being linked to education. These categories were relatively infrequently mentioned by Hungarian or Slovene teachers, who tended instead to stress aspects referring to the specific nation, and legal or institutional terms (which were much less frequently mentioned by the English teachers). These results are analysed in terms of different histories, cultural patterns and trajectories, and there is a brief discussion on the implications for the practice and training of teachers.
EN
Agroforestry practice has a long history but recently has received more attention owing to the problems long-faced on forest reserves depletion and shortage of food supply. Agroforestry is becoming accepted as a land-use system that is capable of producing both food and wood while at the same time reduce forest resource user de-pendency as a means of livelihood thereby conserving and rehabilitating ecosystems. Enterprise in agroforestry is seen as a practice that serves as an alternative to the use and overuse of forest reserve resources. This paper re-views the studies of agroforestry businesses that are capable of sustaining a household in forest communities and rural areas, especially those that depend on forest resources. It enumerated on the processes of production of Shea-butter (Vitellaria paradoxa), Mushroom, locus beans (Parkia biglobosa) and setting up of nursery for seed-ling raising as a means of livelihood. It also talks about the cost implication and accruing profits. This paper be-lieves that education/training programs on agroforestry enterprises are eminent, with the conclusion that there is a dire need for an aggressive awareness on Agroforestry enterprises to persuade forest user as a better option of means of livelihood in order to save forest reserves from depletion as well rescue forest endangered species. Agroforestry, Enterprise, land-use, multi-cropping, communication, awareness Praktyka agroleśna ma długą historię, ale ostatnio poświęcono jej więcej uwagi ze względu na problemy związane z wyczerpywaniem rezerw leśnych i brakiem zapasów żywności. System agroleśny staje się akceptowany jako sys-tem zagospodarowania przestrzennego, który jest w stanie wytwarzać zarówno żywność, jak i drewno, jednocze-śnie zmniejszając zależność od zasobów leśnych jako środka utrzymania, a tym samym ochrony i rehabilitacji eko-systemów. Przedsiębiorstwa agroleśne są postrzegane jako praktyka, która służy jako alternatywa dla wykorzysty-wania i nadmiernego wykorzystywania zasobów rezerwatów leśnych. W artykule dokonano przeglądu badań przedsiębiorstw agroleśnych, które są w stanie utrzymać gospodarstwo domowe w społecznościach leśnych i na obszarach wiejskich, zwłaszcza tych zależnych od zasobów leśnych. Wymieniono w nim procesy produkcji masła shea (Vitellaria paradoxa), grzybów, locus fasoli (Parkia biglobosa) i założenia szkółki dla hodowli sadzonek jako środka do życia. Artykuł mówi także o wpływie na koszty i naliczaniu zysków. W niniejszym dokumencie stwierdzo-no, że programy edukacyjne / szkoleniowe dotyczące przedsiębiorstw agroleśnych są bardzo ważne, a także, że istnieje pilna potrzeba świadomości przedsiębiorstw agroleśnych, aby przekonać użytkowników lasów, że stano-wią one lepszą opcję oszczędzania rezerwatów leśnych przed wyczerpaniem oraz ratowaniem zagrożonych gatun-ków leśnych. agroleśnictwo, przedsiębiorczość, zagospodarowanie terenu, uprawa wielu roślin, komunikacja, świadomość
PL
Przedsiębiorstwa działające na konkurencyjnym rynku podejmują działania o zróżnicowanym charakterze, mające służyć realizacji celów biznesowych. Wśród czynników decydującym o zyskownej działalności są także trendy charakteryzujące konsumentów, ich oczekiwania, preferencje, zachowania. Badania wykazały zróżnicowane znaczenie poszczególnych trendów dla działalności przedsiębiorstw z różnych branż. W przypadku firm produkcyjnych przedsiębiorcy upatrują szans w rosnącym znaczeniu ekokonsumpcji i etnocentryzmie, w przypadku handlowych w wirtualizacji konsumpcji, natomiast w przypadku usługowych w serwicyzacji i heterogenizacji. Działalność przedsiębiorstw, zgodna z obserwowalnymi trendami, zwiększa szansę powodzenia, oznacza wyższą skuteczność i efektywność działania.
EN
Enterprises operating on the competitive market take different actions to achieve business goals. The factors determining the profitable activities are characterized by trends of consumers, their expectations, preferences, behaviors. The decisive factors of profitable operations also involve trends which characterize consumers, their expectations, preferences, behaviors. The research showed the varied importance of individual trends for the activities of enterprises in various industries. In case of the production companies entrepreneurs are seeking opportunities in the growing importance of the ecoconsumption and the ethnocentrism, in the retail firms in virtualization of consumption, however, in case of service enterprises in servicization and heterogenization. Business activity consistent with observed trends increases the chance of success, means higher efficiency and effectiveness of activity.
PL
Współpraca pomiędzy uczelniami wyższymi a przedsiębiorstwami odgrywa bardzo ważną rolę zarówno w rozwoju podmiotów sektora publicznego i prywatnego, jak i rozwoju regionalnego. Głównym celem niniejszego artykułu było przedstawienie korzyści i barier oraz form współpracy uczelni z firmami w Polsce. Analiza wykazała, że kooperacja pomiędzy tymi podmiotami jest wciąż na zbyt niskim poziomie.
EN
Cooperation between universities and enterprises plays a very important role in the development of both public and private sector entities as well as regional development. The purpose of this article was to present the conditions, benefits and barriers along with forms of cooperation between universities and companies in Poland. The analysis showed that the cooperation between these entities is still on too low level.
PL
W opracowaniu podjęto się rozpoznania podstawowych wewnętrznych czynników, które determinują reakcje mikroprzedsiębiorstw na sygnały rynkowe. Ponadto celem podjętych prac była konstrukcja katalogu silnych i słabych stron mikroprzedsiębiorstw rozpatrywanych z perspektywy ich reakcji na impulsy dochodzące z rynku. Mając na względzie oszacowanie znaczenia wytypowanych czynników oraz zapewnienie wysokiego poziomu obiektywizmu i trafności wnioskowania w podjętym postępowaniu badawczym wykorzystano metodę delficką.
EN
The present study is aimed to identify the characteristic features of microenterprises that determine their reactions to the market signals. Moreover, this study aims to create a catalogue of strengths and weaknesses of micro enterprises taking into consideration their response to market changes. The investigation was based on secondary data.
PL
Wi􀄊ksze oczekiwania klientów, zbli􀄪ona oferta produktowa oraz rosn􀄅ca konkurencja, powoduj􀄅 spadek roli tradycyjnych czynników zwi􀄅zanych z aktywami materialnymi na rzecz aktywów niematerialnych. Wyniki bada􀄔 potwierdzi􀃡y, 􀄪e w d􀄅- 􀄪eniu do maksymalizacji warto􀄞ci, du􀄪e znaczenie odgrywa kapita􀃡 intelektualny w tym wiedza oraz umiej􀄊tno􀄞ci. Nie da si􀄊 ich prosto powieli􀃼, nale􀄪􀄅 one zreszt􀄅 w pe􀃡ni do pracownika, a nie firmy, st􀄅d ich du􀄪e znaczenie w kreowaniu przewagi konkurencyjnej. Przedsi􀄊biorstwa du􀄪e kreuj􀄅 cz􀄊􀄞ciej przewag􀄊 nad rywalami rynkowymi poprzez dzia- 􀃡ania promocyjne, znan􀄅 mark􀄊, a przede wszystkim atrakcyjn􀄅 cenowo ofert􀄊. Przedsi􀄊- biorstwa M􀄝P poszukuj􀄅 􀄨róde􀃡 swej konkurencyjno􀄞ci w kapitale ludzkim, relacjami z klientami.
EN
Higher expectations of customers, similar product assortment and increasing competition, cause a decrease in the role of traditional factors associated with tangible assets for the growing importance of intangible assets. In order to maximise the company value, respondents indicated huge importance of knowledge and skills, as the most important components of intellectual capital. It cannot be simply replicate, moreover, they are closely to the employee and not the company, thus explain their importance in creating competitive advantage. Large enterprises indicate a chance to gain market advantage over its rivals in the area of the promotional activities, using well-known brand and – most of all – the ability to offer an attractive price offer. SMEs enterprises looking for sources of its competitiveness in other the area related to human resources, customer relationship.
PL
Współczesne zarządzanie przedsiębiorstwem wymaga zastosowania właściwych technologii informacyjno-komunikacyjnych. W chwili obecnej niezwykle dynamicznie rozwija się model przetwarzania w chmurze obliczeniowej (Cloud Computing) oferujący korzystanie za pośrednictwem sieci z różnych zasobów IT (sprzęt, platforma, oprogramowanie) w formie usług. Rozwiązania IT dostępne w chmurze obliczeniowej mogą być wykorzystywane zarówno przez duże, jak i mniejsze przedsiębiorstwa. Celem artykułu jest przedstawienie możliwości wspomagania działalności przedsiębiorstw rozwiązaniami IT dostępnymi w chmurze obliczeniowej oraz wskazanie korzyści, zagrożeń i perspektyw rozwoju modelu Cloud Computing. W artykule na wstępie przedstawiono zarys modelu Cloud Computing, następnie określono jego korzyści i zagrożenia oraz omówiono możliwości wspierania działalności przedsiębiorstw rozwiązaniami IT dostępnymi w chmurze obliczeniowej. Wskazano również niektóre wyniki badań odnoszące się do wykorzystywania chmury obliczeniowej w polskich przedsiębiorstwach. W końcowej części artykułu zaprezentowano wstępne wyniki badań ankietowych dotyczące użytkowania rozwiązań dostępnych w modelu Cloud Computing. Wyniki badań wskazują, iż rozwiązania IT dostępne w chmurze obliczeniowej są pozytywnie postrzegane przez respondentów w zakresie usprawniania działalności przedsiębiorstw.
EN
The contemporary enterprise management requires the use of appropriate information and communication technologies. At present, the cloud computing model is developing dynamically, offering the use of various IT resources (hardware, platform, software) in the form of services via the network. IT solutions available in the cloud can be used by both, large and small enterprises. The main purpose of the article is to present the possibilities of supporting business operations with IT solutions available in the cloud computing and to indicate the benefits, threats and further development perspectives of the Cloud Computing model. The article introduces the outline of the Cloud Computing model, defines its benefits and threats, and discusses the possibilities of supporting business operations with IT solutions available in the cloud computing. Some research results relating to the use of cloud computing in Polish enterprises were also indicated. The final part of the article presents the preliminary results of surveys on the use of solutions available in the Cloud Computing model. The research results indicate that IT solutions available in the cloud are positively perceived by respondents in the field of improving the operations of enterprises.
PL
W niniejszym artykule przedstawiono syntetyczne informacje dotyczące postrzegania elastyczności jako cechy współczesnego przedsiębiorstwa, starając się wykazać, iż może ona stanowić determinantę kreowania wartości. Zwrócono w nim uwagę, iż elastyczność oznacza szeroko rozumianą zdolność przystosowania organizacji do zmiennych warunków otoczenia, wyjaśniając, iż popularność tego zagadnienia jest powodowana, obserwowanym od dłuższego czasu, zwiększaniem dynamiki zmian otoczenia, wymuszającym zmiany dostosowawcze w organizacji. To dostosowanie pozwala sprawnie funkcjonować w turbulentnym otoczeniu i stanowi ważny, coraz ważniejszy, komponent budowania konkurencyjności i efektywności przedsiębiorstwa w osiąganiu jego celów. W świetle powyższych informacji celem niniejszego artykułu jest przedstawienie elastyczności przedsiębiorstwa jako jednego z tych czynników, który może determinować sukces przedsiębiorstwa oraz wspomagać kreację wartości.
EN
This article presents synthetic information about the perception of flexibility as a characteristic of a modern enterprise, trying to show that it can be a determinant of creating value. It pointed out that flexibility means broadly understood the ability to adapt the organization to changing environmental conditions, explaining that the popularity of this issue is caused by the observed for a long time increasing the dynamics of changes in the environment, forcing adjustment changes in the organization. This adaptation allows you to function efficiently in a turbulent environment and is an increasingly important component of building the competitiveness and effectiveness of an enterprise in achieving its goals. In the light of the above information, the purpose of this article is to present the flexibility of the company as one of those factors that may determine the success of the company and may support the creation of value
PL
W dziedzinie zarządzania ciągle pojawiają się zmiany. Koncepcja zarządzania środowiskowego wymaga nowego spojrzenia zgodnie ze współczesnym paradygmatem zarządzania, który nastawiony jest na pracę zespołową, co wymaga eksploracji stosowanych praktyk w zarządzaniu środowiskowym przedsiębiorstw. W związku z powyższym celem artykułu jest ocena zależności między zaawansowaniem zarządzania środowiskowego a funkcjonowaniem pracowniczych zespołów środowiskowych w 51 badanych przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego. Na podstawie przeprowadzonej eksploracyjnej analizy czynnikowej z wykorzystaniem metody głównych składowych stwierdzono, że zespoły środowiskowe są charakterystyczne dla bardziej zaawansowanych etapów zarządzania środowiskowego: prewencyjnego i proaktywnego. Ustalono także, że częstość funkcjonowania pracowniczych zespołów środowiskowych rośnie wraz ze wzrostem zaawansowania zarządzania środowiskowego.
EN
The changes in the field of management occur constantly. The concept of environmental management requires a new approach, according to the modern paradigm of management that is focused on teamwork, that is why corporate environmental management in practice requires exploration. Therefore, the aim of this article is to evaluate the relationship between the evolution of environmental management system and the functioning of employee green teams in 51 surveyed enterprises of food industry. Exploratory factor analysis (using Principle Component Analysis), shows that green work teams are more popular in companies with advanced environmental management systems: preventive and proactive ones. The quantitative analysis shows that intensity of the functioning of green work teams increases with the evolution of environmental management.
PL
Zasadniczym celem artykułu jest próba oceny różnych kierunków oddziały¬wania charakteru własności podmiotów na ich aktywność innowacyjną w województwach zachodniopomorskim oraz dolnośląskim, z uwzględnieniem takich atrybutów jak: nakłady na innowacje, implementacja nowych rozwiązań oraz współpraca o charakterze innowacyjnym. Główną hipotezą badawczą artykułu jest twierdzenie, że aktywność w sferze działalności in¬nowacyjnej sytemu przemysłowego w województwach zachodniopomorskim i dolnośląskim jest uwarunkowana charakterem własności przedsiębiorstw. W badaniach ankietowych, na których oparta została część egzemplifikacyjno-weryfikacyjna, wzięło udział łącznie 1175 przedsiębiorstw przemysłowych z województw: zachodniopomorskiego (lata 2004-2006 i 2008-2010) oraz dolnośląskiego (lata 2004-2006 i 2010-2012). Uzyskane w wyniku inter¬pretacji rezultatów badań wnioski stanowią o ewolucyjnych zmianach w zakresie procesów innowacyjnych realizowanych w obydwu regionach. Intensywność w sferze działalności in¬nowacyjnej przesuwa się w powolnym tempie z przedsiębiorstw zagranicznych w kierunku podmiotów z mieszaną strukturą własności. Przeciwieństwem dla tych grup przedsiębiorstw są te o własności krajowej, które wciąż charakteryzują się niskim zainteresowaniem związa¬nym z prowadzeniem działalności innowacyjnej. Potwierdzają tym samym wyniki badań i wnioski wyprowadzone z badań prowadzonych w pozostałych województwach w Polsce.
EN
The aim of the study was to determine the significance of the use of probit modeling and the impact of enterprise’s ownership to innovation activity and to deter¬mine its effects, in particular investments in innovations, implementation of new solu¬tions and cooperation in innovation field. The basic hypothesis of the research work is the claim that the innovative activity of the economic system in Western Pomerania and Lower Silesia is determined ownership of industrial enterprises. In the survey on innova¬tion activity, was attended by 1,175 industrial enterprises of the region of Western Pom-erania (in 2004-2006 and 2008-2010) and Lower Silesia (in 2004-2006 and 2010-2012). The conclusions reached indicate evolutionary changes in the innovation processes im¬plemented in the region. The intensity of the innovative towards slowly from foreign companies in the direction those with mixed ownership structure. By contrast to these groups of entities are national companies, which continue to have a low interest in con¬ducting innovative activity, thus confirming the conclusions achived from research car¬ried out in other provinces in Poland.
EN
The aim of the paper is to introduce the authors’ selection of innovative methods and aspects, that were considered during the selection process. Fact, that demand for innovation and their management lately increases and at the same time knowledge of the methods for innovations management is usually not sufficient, was the main initiative for analysis and selection of innovative methods. When choosing the methods the creativity support and systematic support of each method were considered. The set of thirty-four passported innovative methods including their brief characteristics is the result.
PL
Celem artykułu jest zaproponowanie autorskiego zbioru metod sprzyjających innowacyjności oraz ukazanie aspektów, branych pod uwagę w procesie ich doboru. W obecnej sytuacji gospodarczej innowacyjność i zarządzanie innowacjami zyskują dynamicznie na znaczeniu, podczas gdy wiedza dotycząca metod wspierania innowacyjności jest niewystarczająca. Stało się to podstawą do analizy oraz wyboru (wskazania) metod sprzyjających innowacyjności. Wybierając je, zwrócono szczególną uwagę na zagadnienia wsparcia kreatywności oraz wsparcia systematycznego, charakterystycznych dla każdej metody. Zbiór 34 rekomendowanych metod, wspierających innowacyjność wraz z ich charakterystyką to główny wynik przeprowadzonych badań.
PL
Gospodarka P2P stanowi jeden z najszybciej rozwijających się trendów współczesnej gospodarki. Obejmuje transakcje dokonywane między osobami (tzw. P2P, tj. people-to-people), z wyłączeniem pośredników: sklepów i innych podmiotów pośredniczących w wymianie oraz producentów, czyli fabryk i korporacji. Prezentowany system gospodarczy może stanowić formę zagrożenia bezpieczeństwa ekonomicznego w XXI w., szczególnie w odniesieniu do podmiotów wytwórczych i dystrybuujących. Konieczna staje się zatem zmiana modelu biznesowego przedsiębiorstw, nowe podejście do biznesu wsparte zasadami wikinomii, prosumpcji, współpracy, współtworzenia i włączania konsumentów w proces tworzenia produktów i usług.
EN
Nowadays, P2P economy is one of the fastest growing trends in contemporary economy. It covers transactions between people (so-called P2P, which stands for people-to-people), excluding intermediaries like shops and producers like factories, distributors and corporations. Presented economic system can threaten the economic safety in the XXI century, especially in relation to manufacturing entities. Therefore, it is necessary to change the business model of enterprises, a new approach to business based on wikonomy, prosumption, cooperation, co-creation and including consumers in the process of making products and services.
PL
Współcześnie pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa jest w coraz większym stopniu pochodną kreatywności i innowacyjności jego kapitału intelektualnego (KI), który staje się mnożnikiem zgromadzonego kapitału ekonomicznego. Celem opracowania jest próba wskazania rekomendacji dla zmian w modelach zarządzania współczesnymi przedsiębiorstwami, adekwatnych do wzrostu roli kapitału intelektualnego jako czynnika przewagi konkurencyjnej – na podstawie badań pilotażowych obejmujących analizę modeli rozwojowych światowych liderów sektorów: elektronicznego, motoryzacyjnego, farmaceutycznego, petrochemicznego (klasyfikowanych w World Investment Report 2000-2015). W artykule przedstawiono dylematy teoretyczne dotyczące definiowania elementów KI oraz odwołano się do kwestii wpływu rosnącego znaczenia KI jako czynnika przewagi konkurencyjnej na zmiany w systemie organizacyjno-zarządczym przedsiębiorstwa. Dokonano przeglądu modeli zarządzania, dedykowanych firmom starającym się dostosować do nowych wyzwań, a następnie zestawiono je z wynikami badań pilotażowych. Podkreślono, że kluczowa dla kreacji przewagi konkurencyjnej staje się znajomość subkategorii budujących KI danej firmy oraz sukcesywne uwzględnianie ich w modelu zarządzania.
EN
Nowadays, the competitive position of an enterprise is increasingly a derivative of the creativity and innovation of its intellectual capital (IC) which becomes a multiplier of an accumulated economic capital. The aim of the study is to try to identify recommendations for changes in the management models of modern enterprises, appropriate to the increase of the role of the IC as a factor of a competitive advantage – it based on an own preliminary research refer to business models of the world leaders in the electronic, automotive, pharmaceutical and petrochemical industries (World Investment Report 2000-2015). The author presents theoretical dilemmas about a definition of the IC and the impact of the increasing importance of IC as a factor of an competitive advantage on changes in the organizational and managerial system of an enterprise. In this study were reviewed theoretical business model concepts, dedicated to companies trying to adapt to the new challenges, which were compiled with research results. It was emphasized that the key to the creation of competitive advantage is the knowledge of the subcategory of IC which are important for particular enterprise and their inclusion in the business model.
PL
Współcześnie polskie przedsiębiorstwa zmuszone są do konkurowania nie tylko na polskim rynku, ale również na zagranicznym. Niestety niejednokrotnie brak wystarczających środków na finansowanie działalności nie pozwala na dostateczny ich rozwój. Nieocenione w takim przypadku są środki pomoc publicznej. W artykule przeanalizowano przede wszystkim raporty Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów za lata 2009-2013, przyglądając się strukturze przekazanych środków, ich wysokości, jak również beneficjentom, którym środki te są dostarczane. Wskazano przy tym, jaki wpływ pomoc publiczna wywiera na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw.
EN
Recently, Polish companies are forced to compete not only on domestic market, but also abroad. Unfortunately, lack of enough funds for financing of the business does not allow them to growth. Invaluable of this case are measures of public funds. The article primarily examines reports of the Office of Competition and Consumer Protection for the years 2009-2013, studying the structure of provided funds, their amount, as well as forms of recipients to whom these measures are delivered. At the same time indicated the impact, which this has on the competitiveness of Polish enterprises.
PL
Narastająca niepewność powoduje konieczność wypracowania nowych wzorców i metod zarządzania, aby sprostać odmiennym jakościowo, coraz szybciej zmieniającym się wyzwaniom rynkowym. Realizacja projektów, w tym projektów logistycznych, stała się istotnym elementem działań zarówno każdego przedsiębiorstwa, jak i łańcuchów dostaw. Ranga podejmowanych przedsięwzięć o innowacyjnym oraz niepowtarzalnym charakterze, generowanie nowych rozwiązań i pomysłów realizowanych w formie projektów, są doskonałym odzwierciedleniem adaptacyjności przedsiębiorstw w kierunku przeobrażeń zachodzących w otoczeniu. Ze względu na niepowtarzalność tych przedsięwzięć logistyk może mieć za każdym razem problem z radzeniem sobie w nowych warunkach. W artykule przedstawiono istotę zmian w kierunku zarządzania projektami logistycznymi, będącego szczególnym rodzajem działań adaptacyjnych przedsiębiorstw. Odniesiono się do roli znaczenia logistyki w naukach o zarządzaniu. Scharakteryzowano podstawowe cechy projektów logistycznych. Zaprezentowano przykład realizacji przewozu ładunków ponadnormatywnych, będącego specyficznym rodzajem projektu logistycznego.
EN
The article presents the essence of the changes in the management of logistics projects which are a special kind of enterprise adaptation capabilities. The paper identifies key factors that need to be taken under consideration when planning such projects. The authors presents logistics services as a special kind of logistics projects – transportation of non-standard cargos. The services are the application of competences by one entity for the benefit of another. These logistics services are a unique subset of industrial services. These kind of services span the boundaries between suppliers and customers and have become increasingly important to successful supply chain operations.
|
2020
|
vol. 19
|
issue 2
105-139
PL
W artykule zostały przeanalizowane nabrzmiałe konflikty w anglo-amerykańskich relacjach dotyczących kwestii niewolnictwa i praw morskich w okresie od 1831 do 1842 r. Są one oparte na analizie monografii, raportów, postanowień traktatowych oraz korespondencji amerykańskich i brytyjskich dyplomatów od momentu tzw. incydentu Kormeta (Cormet) w 1831 r. do podpisania traktatu Webstera–Ashburtona w 1842 r. W artykule zostały poruszone trzy najważniejsze sprawy, mianowicie kwestie statków: Kormeta, Encomium, Enterprise, Hermosa i Kreola jako międzynarodowych problemów w relacjach brytyjsko-amerykańskich, poglądy obu państw na kwestię zniesienia niewolnictwa, prawa morskie, jak również dyskusja na temat tego, jak rozwiązać powstałe konflikty morskie, które związane były bezpośrednio z kwestią przewożenia niewolników. W artykule ukazano, że przewóz niewolników na amerykańskich statkach stał się powodem do podjęcia nadzwyczajnych przedsięwzięć, które nie miały miejsca w dotychczasowych bilateralnych stosunkach. Gdy po raz pierwszy amerykańskie statki z niewolnikami dopłynęły do brytyjskich kolonii z uwagi na złe warunki pogodowe i bunt niewolników na pokładzie, to z uwagi na to, że do tej pory ani USA, ani Wielka Brytania nie miały do czynienia z podobnymi przypadkami, w efekcie żadnej ze stron nie udało się znaleźć jednolitego poglądu. Dopiero pod presją sporu granicznego dotyczącego Maine i Nowego Brunszwiku podjęto rozwiązania, które uchroniły oba kraje przed rozpoczęciem konfliktu zbrojnego. Podjęto tymczasowe rozwiązania dotyczące niewolników i praw morskich, ale sprawy międzynarodowe związane z amerykańskimi statkami przewożącymi niewolników przyczyniły się do otworzenia drogi regulującej prawa morskie w stosunkach brytyjsko-amerykańskich. Była to nagląca potrzeba.
EN
The article analyses the struggle of Anglo-American relations connected to slaves and maritime rights on the sea from 1831 to 1842. The study is based on monographs, reports, treaties and correspondences between the two countries from the explosion of the Comet case in 1831 to the signing of the Webster–Ashburton treaty in 1842. This study focuses on three fundamental issues: the appearance of Comet, Encomium, Enterprise, Hermosa and Creole as international incidents with regards to British-American relations; the view of both countries on the abolition of slavery, maritime rights as well as the dispute over issues to resolve arising from these incidents; the results of British-American diplomacy to release slaves and maritime rights after the signing of the Webster–Ashburton treaty. The study found that the American slave ships were special cases in comparison with the previous controversies in bilateral relations. The American slave vessels sailed to the British colonies due to bad weather conditions and a slave rebellion on board. In fact, Great Britain and the United States had never dealt with a similar case, so both sides failed to find a unified view regarding the differences in the laws and policies of the two countries on slavery. The history of British-American relations demonstrated that under the pressures of the border dispute in Maine and New Brunswick, the affairs were not resolved. In addition, it could have had more of an impact on the relationship between the two countries, eventually p the two countries into a war. In that situation, the diplomatic and economic solutions given to the abolition of slavery and maritime rights were only temporary. However, the international affairs related to the American slave vessels paved the way for the settlement of maritime rights for British-American relations in the second half of 19th century.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.