Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Eusebius of Caesarea
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Związek między chrystologią a teorią praw natury w traktacie Euzebiusza z Cezarei "Przeciwko Hieroklesowi"

100%
Tondera A.
Vox Patrum
|
2012
|
vol. 57
713-725
EN
The apologetic treatise Against Hierocles is a polemical reply of Eusebius of Caesarea to an antichristian work of Sossianus Hierocles who drew a comparison between Apollonius of Tyana and Christ. The philosophical aspect of the Euse­bius’ polemics contains his critique of the image of Apollonius as a „divine man” in the Philostratus’ The Life of Apollonius of Tyana. Eusebius negates the alleged divinity of the hero of Philostratus on the ground of the providential conception of the world, according to which human nature, in virtue of the order established by the Providence, is not able to rise to divine because of its limits. An approach of both natures is possible solely through a mission of a being that belongs to the heavenly sphere and is illuminated and sent by God. Only the envoy of heavens, who brings the salvation to the whole human race and leaves „the effects of eter­nal divinity” to people, can be really considered divine.
2
Publication available in full text mode
Content available

Nicene terminology defended by Athanasius of Alexandria in "De Decretis Nicaenae synodi" and the possible influence of Eusebius’ "Epistula ad Caesarienses"

84%
Dudzik P.
Vox Patrum
|
2014
|
vol. 61
123-135
PL
Celem artykułu jest porównanie dwóch narracji teologicznych – zawartych w Epistula ad Caesarienses Euzebiusza z Cezarei i De decretis Nicaenae synodi Atanazego Aleksandryjskiego – prezentujących orzeczenia Soboru Nicejskiego i mających na celu doprowadzenie do uznania Credo nicejskiego. W niniejszym opracowaniu została dokonana przede wszystkim analiza rozdziałów 19. i 20. De decretis Nicaenae synodi, w których mogą być obecne sugestie polemiczne w sto­sunku do sformułowań z listu Euzebiusza. Obiektem badań jest także zawarta w De decretis Nicaenae synodi 24 dwustopniowa struktura definicji ÐmooÚsioj, która może mieć swoje źródła w liście Euzebiusza. Godny prześledzenia jest tak­że fragment 25. dzieła Atanazego zawierający ukryte aluzje do wzmianki o nicej­skich poprzednikach w piśmie Euzebiusza. Na podstawie analiz tych fragmentów wydaje się, że Atanazy dokładnie rozważył argumenty i słabe punkty wywodów Euzebiusza i stało się to podstawą do jego własnej narracji teologicznej broniącej nicejskiego wyznania wiary.
3
Publication available in full text mode
Content available

Boże zwycięstwo (ενθεοσ νικη) – „ideologia tryumfu” w "Historii kościelnej" Euzebiusza z Cezarei

84%
Bralewski S.
Vox Patrum
|
2015
|
vol. 63
331-351
EN
“Ideology of victory” occupied a very important place in Ecclesiastical His­tory by Eusebius of Caesarea. The victory which he described had a sacred dimen­sion. It was God’s triumph in a war which mankind declared on God himself. Its turning point was the appearance of the Word of God, Wisdom, Jesus Christ, who taught people how to worship God the Father and who was given the power, the eternal reign of the everlasting kingdom. Together with his advent, according to Eusebius, a new Christian people came into being. Since it adopted the lifestyle and customs based on piety originating from the beginnings of mankind, it was not, in fact, a new nation. Christians fought a war against evil spirits, which were hostile to people and which hated God, my means of pure love. Christ, as God’s commander in chief, the Lord and the King, led this battle. Eusebius stated that He armed his army with piety and defeated the enemies completely. Victories achieved by Christians over the enemies of God, inspired by the evil spirit and dominated by hubris, had several dimensions: sacral-military, martyr’s and doc­trinal. The first one corresponded to the Roman tradition and was connected with the choice of the divine patron, to whose power military victories were attributed. Emperor Constantine played a special role in it, as, on the one hand, he chose the Christian God to be his ally and, on the other hand, was himself chosen by God and became a God’s tool. Having defeated God’s enemies, the Emperor put an end to the war between God and mankind and eliminated all the hatred to Him from the world. From the perspective of martyrdom, Christians seemingly suffered a defeat, while their prosecutors saw the triumph of their own gods in the suffer­ing and death of Christians. In fact, martyrs, under the sign of Christ, the great and undefeated athlete, triumphed giving their life for God, which was God’s victory. As a reward for their sacrifice they received the wonderful wreath of immortality. In the third, doctrinal dimension the truth preached by Christians triumphed over false teachings and predominated over them by virtue of their holiness and wis­dom and divine and philosophical principles, on which it was based.
4
Publication available in full text mode
Content available

Wizja Konstantyna. Reinterpretacja

84%
Ziółkowski A.
Vox Patrum
|
1983
|
vol. 4
200-215
EN
This article aims at demonstrating the basic concordance of testimony concerning the vision of Constantine the Great, provided by Laotantius and Eusebius.
5
Publication available in full text mode
Content available

Montanizm Tertuliana wobec montanizmu w ujęciu Euzebiusza z Cezarei, Cyryla Jerozolimskiego oraz Epifaniusza z Salaminy - studium rozbieżności

84%
Domagała M.
Filozofia Chrześcijańska
|
2023
|
vol. 20
135-152
6
Publication available in full text mode
Content available

Persecution of Christians During the Reign of Emperor Licinius

84%
Dźwigała K. M.
|
2023
|
vol. 22
|
issue 2
265-275
EN
Licinius was a ruler whose attitude towards Christians changed over the years. First, he guaranteed freedom of religion to them; then, he persecuted them. This article aims to analyse how these persecutions are described by sources originating from the period during or shortly after the reign of Licinius. The analysis of the sources shows that the details of the persecution under Licinius are known only from the works of Eusebius of Caesarea. However, although he portrays Licinius in a negative light only to justify the war between him and Constantine, other sources confirm that there was indeed persecution though limited in scope under Licinius.
PL
Licyniusz był władcą, który zmieniał swój stosunek do chrześcijan. Najpierw zagwarantował im wolność wyznania, następnie prześladował ich. Celem artykułu jest analiza tego, co na temat tych prześladowań mówią źródła powstałe w czasie panowania Licyniusza lub krótko po nim. Analiza źródeł pokazuje, że szczegóły prześladowań za Licyniusza znane są jedynie z dzieł Euzebiusza z Cezarei. Jednak choć przedstawia on Licyniusza w złym świetle, by uzasadnić wojnę między nim a Konstantynem, to inne źródła potwierdzają to, że za Licyniusza dochodziło do prześladowań, choć miały one ograniczony zakres.
7
Publication available in full text mode
Content available

Napięcie między świeckością i sakralnością w wizji władcy w "De vita Constantini" Euzebiusza z Cezarei

67%
Królikowski J.
Vox Patrum
|
2002
|
vol. 42
151-160
IT
Nella "De vita Constantini" Eusebio di Cesarea ha realizzato una grande sistematizzazione degli elementi cristiani e pagani riguardanti la visione dell'imperatore e dell'impero, dalla quale - in conseguenza - e sorta la prima visione teologica dell'imperatore cristiano. Una caratteristica specifica di questa visione consiste nella sacralizzazione dell'imperatore e del suo ufficio. Essa non e del tutto univoca poiche si confronta continuamente con la sua mondanita ma - in fin dei conti - il suo elemento dominante e determinante diventa la sacralita. Le sue fonti si trovano sia nella dottrina cristiana che in quella pagana. Eusebio non e riuscito di evitare l'ideologizzazione nella sua impostazione poiche ha trascurato in questa questione - nonostante fosse un grande esegeta - la sensibilita esegetica. La visione di Eusebio dovrebbe essere l'oggetto delle ulteriori ricerche e delle purificazioni poiche continuamente rimane il punto di riferimento del cristianesimo orientale nella sua teologia politica. In ogni caso Eusebio continua ad essere il primo teologo politico del cristianesimo.
8
Publication available in full text mode
Content available

La prefazione di san Girolamo alla continuazione della "Cronaca" di Eusebio di Cesarea

67%
Degórski B.
Vox Patrum
|
2014
|
vol. 62
113-124
EN
Zanim Euzebiusz z Cezarei napisał swoje najsławniejsze dzieło Historia Kościelna (Ἐκκλησιαστική ἱστορία), zredagował Kronikę, to znaczy: dzieło historyczne, które streszcza dzieje świata. Grecki oryginał tego dzieła zaginął, ale mamy całe jego tłumaczenie w języku armeńskim i częściowe jego tłumaczenie po łacinie, którego dokonał właśnie św. Hieronim. Po przedstawieniu w pierwszej części syntezy historii wschodniej i greckiej, w drugiej części dzieła Euzebiusz prezentuje tablice, które przedstawiają historię ludzkości od Abrahama (2016 prz. Chr.) do roku 303 po Chr., i właśnie ta druga część Kroniki Euzebiusza została przetłumaczona przez św. Hieronima. To tłumaczenie św. Hieronim uzupełnił dochodząc do roku 378 po Chr. Hieronim przeczytał Kronikę Euzebiusza i przetłumaczył ją mniej więcej w roku 380. Zrobił to podczas swojego pobytu w Konstantynopolu. Pomimo wielu błędów i nieścisłości, które św. Hieronim przejął z tekstu greckiego dzieła Euzebiusza, ale także pomimo błędów popełnionych przez samego św. Hieronima, to historyczne dzieło jest użyteczne także i dzisiaj. W przeszłości natomiast zostało ono wykorzystane przez starożytnych historiografów, którzy je dalej kontynuowali. Dla przykładu byli to: Prosper z Akwitanii, Kasjodor, czy też Wiktor z Tunnuny.
9
Publication available in full text mode
Content available

Oryginalność Hieroklesowego porównania Apoloniusza z Tiany z Chrystusem

67%
Tondera A.
Vox Patrum
|
2016
|
vol. 65
683-695
EN
Sossianus Hierocles, governor of Bithynia and adviser of the emperor Dio­cletian, at the beginning of the “great persecution” of the Christians published his propagandistic writing under the title The Lover of Truth, in which he drew a comparison between Apollonius of Tyana and Christ. In the apologetic treatise of Eusebius of Caesarea Against Hierocles we find a statement, that this compari­son was something new in the hitherto existing attacks of the pagan intellectuals on Christianity and demanded a polemic response from the Christian part. Mod­ern studies regarding the works of Porphyry, famous enemy of the Christians and exponent of the Neo-Platonic philosophy, seem to indicate that even before Hie­rocles the personage of Apollonius was used in the anti-Christian polemics and was confronted with Christ. The present article try to explain, what the originality of Hierocles’ comparison, testified by Eusebius, consisted in.
10
Publication available in full text mode
Content available

Eretici ed eresie nel Chronicon di san Girolamo

67%
Degórski B.
Vox Patrum
|
2017
|
vol. 68
371-398
EN
In the translation of the Chronicon of Eusebius of Caesarea, St. Jerome firmly lists all the heretics and the heresies which – with the complicity of struggles for political power – affected Christianity, causing a sort of internal „martyrdom” for those defending faith. Donatists, Arianists, Macedonians, Anomoeans, Aetians, Audians, Photinians: none escapes the translation and judgement of the Great Dal­matian, who sometimes – impelled by the concise writing style of a chronicle – expresses his own judgement on heretics and their supporters with a single harsh qualification, failing to provide wider evaluations. The fights for the truth invested even the Synods of Rimini and Seleucia, but his concise and keen exposition of the events provides to the reader the information on the facts as well as on the political interference of many decisions, which were not prompted by religious motivations. Once again, an overview of the events presented in his Chronicon – through his „translation” and „tradition” – confirms how divisions and problems within the Church in the past centuries were caused by external motives, as well as often spoiled by the political events and took advantage of the frailty of the human nature, rather than aiming at seeking the truth.
IT
Kontynuując Chronicon Euzebiusza z Cezarei, wśród wielu innych postaci św. Hieronim wymienia także błędnowierców i odszczepieńców IV w. Wskazuje przy tym częstokroć na ich związki z walką polityczną i władzą świecką, która w owym czasie nękała prawowiernych chrześcijan, czyniąc z nich swoistych „mę­czenników”. Donatyści, arianie, macedonianie (duchobórcy), eunomianie, aecja­nie, audianie, fotynianie nie uniknęli surowej oceny wielkiego Ojca Kościoła, który niekiedy – ograniczony swoistym, krótkim stylem samej Kroniki – nawet poprzez jeden jedyny przymiotnik wyraża całą swoją krytykę i dezaprobatę wzglę­dem błędnowierców oraz tych, którzy ich wspierali i im schlebiali. Nieustanne walki o czystość wiary nie zawsze kończyły się zwycięstwem, jak to widać np. w postanowieniach synodów z Rimini i Seleucji. Niemniej jednak przekaz fak­tów, dokonany przez Hieronima, pozwala czytelnikowi poznać choćby w zarysie przebieg i cały niesprzyjający kontekst polityczny tych teologicznych sporów. Po raz kolejny lektura faktów i ich kontekstu historyczno-politycznego potwierdza, iż rozłamy i trudności wewnątrz Kościoła pierwszych wieków były spowodowa­ne działaniami zewnętrznymi władz świeckich, wykorzystującymi ludzką słabość spragnioną raczej władzy niż prawdy.
11
Publication available in full text mode
Content available

Polemika Euzebiusza z Cezarei z Sossianusem Hieroklesem na temat porównania Apoloniusza z Tiany i Chrystusa jako reprezentantów kultury pogańskiej i chrześcijańskiej

67%
Tondera A.
Vox Patrum
|
2015
|
vol. 64
491-502
EN
In the period of the growing importance of Christianity the pagan culture put forward Apollonius of Tyana as its eminent representative and a rival of Christ. At the beginning of the “great persecution” of the Christians Sossianus Hierocles, a high official in the administration of Diocletian, published his anti-Christian tract called The Lover of Truth, in which he drew a formal comparison between Apollonius and Christ. This way he tried to exalt Apollonius and the authors of the stories about him and the followers of the pagan culture. On the other hand he wanted to humiliate Christ and his apostles and all the Christians. Eusebius of Caesarea, the Christian historian, wrote a treatise in answer, in which he submitted the imagine of Apollonius, used by Hierocles in his anti- Christian propaganda, to a critical examination. His historical and philosophical critique reverses the objections of the adversary and shows some elements of pa­gan culture, represented by Apollonius, which should pass away.
12
Publication available in full text mode
Content available

Uszanowanie charakteru władzy w średniowieczu

67%
Pasierbek W.
|
2019
|
vol. 10
|
issue 33
EN
RESEARCH OBJECTIVE: The research objective of the article is to present the nature of authority and respect it enjoyed in the first centuries of the modern era. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: As political authorities are hardly respected today, it is worth reflecting on the phenomenon of authority by analysing it in the first centuries of Christianity and posing the question: what was the nature of  authority in this period? The answer to it will be sought by analysing the main areas of the theological-political thought of that time. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Starting with the beginnings of human existence and the need to give order to the world in chaos caused by sin, we will analyze the nature of authority in the first centuries of Christianity and the Middle Ages. Beginning with the teachings of St. Paul, and three models of the government advocated by: Eusebius of Caesarea, St. Augustine, and St. Ambrose and St. Pope Gelasius I, we will prove that authority comes from God and through the authority of the Church and the  emperor, brings order and peace to the world. RESEARCH RESULTS: The analysis of the views of the thinkers of the Middle Ages reveals three ways in which they undertsood authority: the primacy of the emperor with the participation of the Church, superiority of ecclesiastical authority over secular and pagan authority and the separation between ecclesiastical and secular authorities. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The analysis of the nature of authority in the Middle Ages demonstrates that respect for both ecclesiastical and secular power was widespread and was justified by its divine nature and by concern for the common good. Thus, the wisdom of Christian and medieval thinkers should serve as stimulus to reflect on the nature and the attitude to authority in modern democratic civilization.
PL
CEL NAUKOWY: Celem naukowym niniejszego artykułu jest ukazanie charakteru władzy i szacunku do niej w pierwszych wiekach nowożytnej ery. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Ponieważ dzisiaj władzy politycznej raczej się nie szanuje, warto się zastanowić nad tym fenomenem, analizując pierwsze wieki chrześcijaństwa i stawiając pytanie: jaki był charakter ówczesnej władzy? Odpowiedzi będziemy szukać, analizując główne nurty myśli teolo‑giczno‑politycznej tamtych czasów. PROCES WYWODU: Wychodząc od początków ludzkiego istnienia i potrzeby uporządkowania świata z chaosu spowodowanego grzechem, przeanalizowany zostanie charakter władzy pierwszych wieków chrześcijaństwai średniowiecza. Począwszy od Jezusa Chrystusa, naukę św. Pawła, a później trzech wariantów rządów według Euzebiusza z Cezarei, św. Augustyna oraz św. Ambrożego i św. papieża Gelazego I, będziemy dowodzić, iż władza bierze swój początek w Bogu, by później poprzez władzę Kościoła i cesarza zaprowadzać porządek i pokój w świecie. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza poglądów schyłku starożytności i średniowiecza dowodzi, iż istniały trzy rodzaje rozumienia władzy: prymat cesarza przy współudziale Kościoła (Euzebiusz z Cezarei), wyrazista wyższość władzy kościelnej nad świecką i pogańską (św. Augustyn) oraz rozdział pomiędzy władzą kościelną i świecką (św. Ambroży i św. papież Gelazy I). WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza charakteru władzy z pierwszych wieków chrześcijaństwa i średniowiecza dowodzi, iż powszechnie okazywano szacunek zarówno władzy kościelnej, jak i świeckiej, uzasadniając taką postawę jej boską naturą i jednocześnie troską o dobro wspólne. Mądrość, która płynie od chrześcijańskich i średniowiecznych myślicieli, winna być zatem poważnym bodźcem do refleksji nad charakterem i stosunkiem do władzy we współczesnej cywilizacji demokratycznej.
13
Publication available in full text mode
Content available

Potestas i auctoritas w rozumieniu władzy Konstantyna Wielkiego

67%
Ilski K.
|
2019
|
vol. 10
|
issue 33
EN
RESEARCH OBJECTIVE The goal is to expand the arguments in research on the concept of "political theology" of Eusebius of Caesarea and the religious policy of Constantine the Great. At the beginning of the 4th century, along with social and religious changes, new justifications were sought for the monarchical power of emperors. Christianity was becoming the basis for shaping authority both in the structures of the Church and in the structures of the state. We examine this problem from the point of view of the concepts of potestas and auctoritas. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS The problem belongs to several scientific disciplines: history, philology, classical theology, sociology, political science. The analysis of references is drawn from philological methods, but the interpretation retains interdisciplinary character. THE PROCCESS OF ARGUMENTATION After determining the semantic scope of key concepts and pointing to the risk of their divergence in different languages, the analysis of "political theology" takes place with a distinction between the views of the Latin West and the Greek-speaking East. The main focus is placed on Vita Constantini by Eusebius of Caesarea. RESEARCH RESULTS Eusebius, acting with full conviction from the beginning of his writing activity and ultimately, Constantine the Great, perhaps under Eusebius’ influence, co-founded the idea of ​​political monotheism as the basis of a functional monarchy. Eusebius disseminated the idea of ​​"God's people" in a relationship with One God and subject to one law and one emperor. To shape the ideal image of the emperor, even the emperor’s apotheosis was presented based on the Christian theology. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS Despite the enormity of literature and a variety of hypotheses, studying the writings of Eusebius of Caesarea is not a completed task. Distinguishing his views from the political practice of Constantine the Great is a promising research task.
PL
CEL NAUKOWY: Celem jest rozszerzenie argumentacji w badaniach nad koncepcją Konstantyna Wielkiego. Na początku IV w. wraz ze zmianami społecznymi i religijnymi poszukiwano nowych uzasadnień dla monarchicznej władzy cesarzy. Chrześcijaństwo stawało się podstawą kształtowania autorytetu zarównow strukturach Kościoła, jak i w strukturach państwa. Ten problem badamy z punktu widzenia pojęć potestas i auctoritas. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem należy do kilku dyscyplin naukowych: historii, filologii klasycznej, teologii, socjologii, politologii. Analiza źródeł wynika z metod filologicznych, ale interpretacja zachowuje charakter interdyscyplinarny. PROCES WYWODU: Po ustaleniu zakresu semantycznego głównych pojęć i wskazaniu na ryzyko rozmijania się tych pól w różnych językach, analiza „teologii politycznej” odbywa się z rozróżnieniem poglądów łacińskiego Zachodu i greckojęzycznego Wschodu. Punkt ciężkości położony jest na Vita Constantini Euzebiusza z Cezarei. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Euzebiusz, działając z pełnym przekonaniem od początku swej pisarskiej aktywności, a ostatecznie, być może pod wpływem tegoż biskupa, także Konstantyn Wielki, współtworzyli ideę politycznego monoteizmu jako podstawy funkcjonalnej monarchii. Upowszechniali ideę „ludu Bożego” pozostającego w relacji z jednym Bogiem i poddanego jednemu prawu oraz jednemu cesarzowi. Dla ukształtowania idealnego obrazu cesarza nie cofnięto się przed przedstawieniem także jego apoteozy na podstawie teologii chrześcijańskiej. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Mimo ogromu literatury i rozmaitości hipotez badanie pism Euzebiusza z Cezarei nie jest zamkniętym procesem. Rozróżnianie jego poglądów od praktyki politycznej Konstantyna Wielkiego jest obiecującym zadaniem badawczym.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.