Search results

1

Variácie morálnej zodpovednosti

100%

Rojka Ľ.

Studia theologica

|

2016

|

vol. 2

135-154

EN

The traditional understanding of moral responsibility (from Aristotle to Kant) includes libertarian freedom, the existence of which has been questioned since the rise of modern science (D. Hume, J. S. Mill). The positions of certain contemporary philosophers and neuroscientists (such as G. Strawson, D. Pereboom) reinforce this skepticism. Neuroscience as such cannot, however, provide evidence for or against morally significant libertarian freedom, which is based on rational reasons and moral values. Although there are problems with the explanation of libertarian freedom, the reasons for abandoning the merit based view of responsibility appear (thus far) insufficient for the change to be a purely consequentialist understanding. It is rather important to deepen the traditional meaning and complement it with contemporary scientific achievements, when examining accountability in concrete situations of human life and society, and also examine the possible social, legal, and theological implications of adoption of purely consequentialist responsibility.

2

Free Will and Retribution Today

88%

De Caro M., Marraffa M.

Ethics in Progress

|

2014

|

vol. 5

|

issue 2

5-20

EN

The paper addresses two issues that have been recently debated in the literature on free will, moral responsibility, and the theory of punishment. The first issue concerns the descriptive project, the second both the substantive and the prescriptive project. On theoretical, historical and empirical grounds, we claim that there is no rationale for fearing that the spread of neurocognitive findings will undermine the ordinary practice of responsibility attributions. We hypothetically advocate two opposite views: (i) that such findings would cause the collapse of all punitive practices; (ii) that, on the contrary, such findings would open the way to more humane forms of punishment, which would be justified on purely utilitarian grounds. We argue that these views are both wrong, since whereas a sound punitive system can be justified without any reference to moral responsibility, it will certainly not improve the humaneness of punishment.

3

The Pansophia of Jan Amos Comenius with Regard to His Concept of Nature

75%

Čížek J.

Acta Comeniana (International review of Comenius studies and early modern intellectual history)

|

2014

|

vol. 28

51-93

EN

This study deals with the concept of natura as it is presented in Comenius's Pansophia. Since Comenius's concept of nature is inseparable from his anthropological views, the paper discusses also his anthropology. Man is considered here an integral part of the material world which, however, through his immortal mind and its three infinite components surpasses the material world and rises above it. Man, especially in his limitlessness and freedom of human will, resembles God. The human individual thus becomes not only the creation of God, but the partner and collaborator of God, insofar as the process of completing the work of Creation is concerned. The outcomes of human activity are called the world of human creation, the world of morality and the world of the spirit, in which nature is brought to perfection. The final part of the study focuses on the concept of natura humana which is important in the whole Consultatio catholica, not only in the Pansophia. Despite all difficulties in interpretation, Comenius's concept of human nature can be reconstructed. According to Comenius the basis of human nature is the openness of human existence founded on the free and unrestricted will.

4

Free Will and Moral Evil: John Duns Scotus’s Theory

51%

Koszkało M.

Rocznik Tomistyczny

|

2020

|

vol. 2

|

issue 9

89-106

PL

W artykule przedstawiam analizy Jana Dunsa Szkota dotyczące związku woli, wolności i zła moralnego. Koncentruję się zwłaszcza na zagadnieniu, czy stworzona wola może grzeszyć ze względu na zło i w jaki sposób można rozumieć akty woli, które mają charakter aktów „ex malitia”. Najpierw prezentuję koncepcję grzesznego aktu moralnego według Akwinaty. Taki akt musi spełniać następujące warunki: sprawca czyni moralnie złe rzeczy celowo, zdecydowanie i bez żalu, ma świadomość popełnianego zła, a akt ten nie jest wynikiem nieuporządkowania emocjonalnego. Na tym tle analizuję koncepcję Dunsa Szkota, pytając z jednej strony o to, czy wola może wydać akt chcenia zła, z drugiej strony, czy ma możliwość chcenia zła w aspekcie zła. Przedstawiam również analizy Szkota dotyczące rodzaju wolności (wolność w ogóle) i gatunków wolności (wolność bezwzględna i wolność ograniczona) oraz poruszam zagadnienie współdziałania woli Boga i woli stworzonej w akcie woli stworzonej, który jest zły moralnie. Ukazuję, że Szkot nie udziela jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy wola może pragnąc zła jako zła. Z jednej strony bowiem twierdzi on, że wola może chcieć tylko dobra, a zła jedynie ujmując je w aspekcie dobra, z drugiej strony uznaje, że jest możliwe chcenie zła jako zła w jednej sytuacji: w akcie nienawiści, który jest skierowany do Boga (absolutnego dobra). W swojej argumentacji Szkot odnosi się do przykładu z dziedziny teologii, powołując się na przykład upadłego anioła, którego akt woli trzeba zinterpretować jako akt „sub ratione mali”, ponieważ nie można ująć nienawiści do Boga jako czegoś dobrego, zwłaszcza dysponując poznaniem, które posiada duch czysty. W artykule ukazuję również związki między etyką Szkota a jego teologią moralną w odniesieniu do aktu woli popełnianego „ex malitia”. Z punktu widzenia teologicznego odróżnienie grzechu z wyboru (pragnienia zła) od grzechu z niewiedzy i grzechu ze słabości pozwala według Szkota sprecyzować i zrozumieć rodzaje grzechów popełniane w odniesieniu do poszczególnych Osób w Trójcy Świętej.

Refine search results

1 Acta Comeniana (International review of Comenius studies and early modern intellectual history)

1 Ethics in Progress

1 Rocznik Tomistyczny

1 Studia theologica

1 De Caro M.

1 Koszkało M.

1 Marraffa M.

1 Rojka Ľ.

1 Čížek J.

1 2020

1 2016

2 2014

Variácie morálnej zodpovednosti

Free Will and Retribution Today

The Pansophia of Jan Amos Comenius with Regard to His Concept of Nature

Free Will and Moral Evil: John Duns Scotus’s Theory