Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Górne Łużyce
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Rozważania niniejsze odnoszą się do losów i kondycji dziedzictwa kulturowego Górnych Łużyc, w tym przede wszystkim tej ich części, która w konsekwencji podziałów politycznych po 1945 r. przypadła Polsce. Istotną częścią pracy jest analiza stosunku mieszkańców Bogatyni (miejscowości położonej na polsko-niemieckim pograniczu w południowo-zachodniej części Polski, w woj. dolnośląskim) do wpisanych w krajobraz kulturowy miasta domów przysłupowych. Ich zły stan techniczny skłania do refleksji nad przyczynami słabo wykształconej potrzeby ochrony wpisanego w przestrzeń regionu dziedzictwa kulturowego. Stawiając tezę o wiodącej roli czynnika ludzkiego (w postaci niskich parametrów kapitału ludzkiego), akcentujemy tu również znaczenie czynników historycznego i gospodarczego. Poszukując sposobów ratowania unikatowej w skali europejskiej architektury przysłupowej, odwołujemy się do wybranych przykładów podjętej w ostatnich latach współpracy pomiędzy doświadczającymi zbliżonych problemów społecznościami lokalnymi polsko-czesko-niemieckiego trójpunktu.
EN
This article refers to the experiences and conditioning of the cultural legacy of Upper Lusatia, particularly concerning this part, which in consequence of political divisions of 1945, fell to Poland and remained within its borders. The essential part of the reflections entails the analysis of the attitudes of Bogatynia residents (a town in the Polish-German borderland in the south-western Poland, Lower Silesia voivodship) towards the Upper Lusatian (Umgebindehaus) houses, being a part of their cultural landscape. The overall poor technical condition of the latter evokes reflection over the causes of insufficient need of the protection of this area, being a part of the regional cultural heritage. Putting forward the thesis of the leading the role of human factor (i.e. low parameters of the human capital), the significance of historical and economic factors is also emphasized. Seeking ways of saving unique in the European scale Upper Lusatian architecture, the author makes reference to some selected examples of different modes of cooperation undertaken in the course of the recent years between the local communities experiencing similar problems in the Polish-Czech-German tripoint.
PL
Górnołużycka Biblioteka Naukowa w Görlitz jest instytucją nauki, której zadaniem jest gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie dokumentów dotyczących terenów Górnych Łużyc. Biblioteka ta kultywuje oświeceniowe ideały – jej głównym celem, wyznaczonym jeszcze przez niemieckich uczonych, jest dbanie o rozwój nauki w regionie. W artykule podjęto próbę ustalenia klucza, na podstawie którego polskie książki dobierane są do zasobów opisywanej biblioteki. Motywacją do napisania artykułu była chęć wyróżnienia Górnołużyckiej Biblioteki Naukowej na mapie europejskich ośrodków działających na rzecz kultywowania oraz zachowania tożsamości regionalnych. Wybrana metodologia badawcza nie pozwoliła na całościowe wyodrębnienie współczesnych polskich książek dostępnych w katalogu OPAC GBN. Spowodowane jest to głównie problemami związanymi z funkcjonowaniem katalogu. Mimo tych trudności udało się wskazać główne trendy obecne w sposobie dobierania polskich książek do omawianego zbioru.
EN
The Upper Sorbian Scholarly Library in Görlitz is a scholarly institution whose purpose is to collect, develop and render accessible documents which refer to the areas of Upper Lusatia. The library cherishes Enlightenment ideals from which it grew – its main purpose, which was determined already by German scholars, is to expend care about the development of scholarship in the region in order to enhance the wellbeing of its inhabitants. The purpose of the article is to determine the nature of the process of selecting Polish books for inclusion in the library collection, the areas of interest they represent, the authors and the places of publication. Motivation for writing this article had to do with a desire to distinguish the Upper Lusatian Scholarly Library on the map of European centres which work toward the recultivation and the preservation of regional identities. The research methodology which was embraced precluded a holistic distinction of contemporary Polish books accessible in the OPAC catalogue of the GBN. This is caused mainly by the problems associated with the functioning of the catalogue. Despite these deficiencies, the article manages to present the main trends present in the way Polish books are selected for inclusion in the collection in question.
EN
This article presents the state of research on the military service of knights and townspeople of Upper Lusatia and their armament during the Luxembourg reign. These considerations include not only the presentation of scientific achievements in this field, but also the justification of the intention to address this issue. The paper is a draft in nature. In terms of quantity, the source material is rich, although in terms of quality it looks less impressive. The richest archive collections can be found in Germany. The archives in Poland and the Czech Republic are also noteworthy, although they are not very large. Most attention was paid to this issue by German researchers, although the problem was often on the sidelines of main considerations. The most valuable studies were conducted by prominent Upper Lusatian historians Hermann Knothe and Richard Jecht. In Poland, the problem is not widely considered, although the research by Mateusz Goliński and Robert Heś is worthy of attention. Despite the fact that studies on this issue are not very well developed, it is justified to work on a potential publication on this subject. This need stems from the growing interest in Upper Lusatia and the inspiring works of medieval historians from Wrocław.
RU
В статье описывается состояние исследований военной службы рыцарей и мещан Верхней Лужицы и их вооружения во времена правления Люксембургов. Автором статьи представлены не только уже существующие научные достижения по этой теме, но также и обоснования актуальности данной тематики. Статья имеет эскизный характер. В количественном отношении исходный материал богат, хотя его качество не столь впечатляюще. Самые богатые архивные собрания находятся в Германии. Архивы в Польше и Чехии также заслуживают внимания, хотя они и столь объемны. Больше всего внимания тематике данной статьи уделили немецкие ученые, хотя зачастую исследуемая проблема находилась не в центре их основного поля деятельности. Самые значимые исследования проводили Герман Кнот и Ричард Йехт, выдающиеся верхнелужицкие историки. В Польше эта тема не рассматривалась столь подробно, однако исследования Матеуша Голинского и Роберта Гесиа заслуживают внимания. Несмотря на недостаточное внимание к исследованиям по этой проблеме, их возможное появление довольно оправдано. Потребность в этом продиктована растущим интересом к Верхней Лужице и воодушевляющими работами вроцлавских медиевистов.
PL
Niniejszy artykuł przybliża stan badań nad służbą wojskową rycerstwa i mieszczan Górnych Łużyc oraz jej uzbrojenia w czasach panowania Luksemburgów. Rozważania te obejmują nie tylko prezentację dorobku naukowego na tym polu, lecz także uzasadnienie zamiaru podjęcia tej tematyki. Praca ma charakter szkicu. Pod względem ilościowym materiał źródłowy jest bogaty, choć pod względem jakościowym wygląda to mniej imponująco. Najbogatsze zbiory archiwalne znajdują się w Niemczech. Warte uwagi są też archiwalia w Polsce i w Czechach, choć nie są one pokaźne. Najwięcej uwagi omawianemu zagadnieniu poświęcili niemieccy badacze, choć częstokroć problem znajdował się na uboczu głównych rozważań. Najbardziej wartościowe studia prowadzili Hermann Knothe i Richard Jecht, wybitni górnołużyccy historycy. W Polsce problem nie jest szeroko rozpatrywany, choć na uwagę zasługują badania Mateusza Golińskiego i Roberta Hesia. Mimo niezbyt rozwiniętych studiów dotyczących tego problemu stworzenie ewentualnej pracy na ten temat jest zasadne. Potrzeba ta jest dyktowana rosnącym zainteresowaniem Górnymi Łużycami oraz inspiracją dziełami wrocławskich mediewistów.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.