Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Gdańsk Pomerania
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Liderzy mniejszości niemieckiej na Pomorzu Gdańskim po 1989 roku

100%
Lemańczyk M.
Przegląd Zachodni
|
2013
|
issue 3(348)
179-196
EN
The article presents the analysis of selected aspects of the activity of the German minority, i.e. the socio-demographic structure of the German minority associations in areas of northern Poland after 1989 and national-ethnic autoidentification of its leaders. So far, the German minority in the Gdańsk Pomerania was treated as a background or supplement of analyses concerning the associations operating in other regions of Poland. By contrast, in this article the German minority in northern Poland is the subject of the research. On the basis of results obtained in in-depth sociological studies, the author describes the preset state and functioning of the German minority in the Gdańsk Pomerania. Thereby, she fills the gap in the previous analyses related to positions occupied by people of German descent.
2
Publication available in full text mode
Content available

The Teutonic Order and monasteries in Gdańsk Pomerania in the first half of the 14th century

100%
Kubicki R.
Studia z Dziejów Średniowiecza
|
2023
|
issue 26
86-109
PL
Przedmiotem opracowania jest próba charakterystyki polityki prowadzonej przez zakon krzyżacki (niemiecki) wobec klasztorów na Pomorzu Gdańskim w pierwszej połowie XIV w. W dotychczasowych ocenach tradycyjnie wskazywano na konsekwentnie stosowane ograniczenia odnośnie do fundacji klasztorów mniszych w Prusach i dążenie zakonu niemieckiego do poddania ścisłej kontroli wszystkich zgromadzeń posiadających swoje siedziby na Pomorzu Gdańskim. W artykule wskazano przede wszystkim na dwa czynniki mające wpływ na relacje zakonu niemieckiego z klasztorami na Pomorzu Gdańskim, to jest na proces implantacji klasztorów i terytorializacji urzędów zakonu niemieckiego na Pomorzu Gdańskim. Z przeprowadzonych analiz wynika, że relacje zakonu niemieckiego z klasztorami na Pomorzu Gdańskim były nie tyle następstwem konsekwentnie realizowanej przez niego polityki, ale raczej wypadkową wielu czynników, wynikających z sytuacji panującej w danym zgromadzeniu zakonnym (cystersi) i odnośnie do konkretnego klasztoru (przy kład dominikanów w Gdańsku). Przy czym zakon niemiecki występował zazwyczaj jako władca terytorialny, potwierdzający transakcje kupna–sprzedaży względnie nadania lub zamiany dóbr oraz jako arbiter w sporach z innymi instytucjami (z władzami miejskimi). Funkcję taką pełnili miejscowi komturzy lub sam wielki mistrz zakonu. Udział tego ostatniego był zazwyczaj związany z potrzebą ogólnej regulacji, jak w przypadku generalnej konfirmacji dla dóbr klasztoru w Oli wie i Żarnowcu dokonanej przez wielkiego mistrza Ludolfa Königa. Ogólnie, wzajemne relacje zakonu z klasztorami były poprawne, jeśli nie wręcz dobre. Trzeba też podkreślić, że stanowisko zakonu niemieckiego wobec klasztorów na Pomorzu Gdańskim było elementem szerszej polityki kościelnej prowadzonej na tym terenie także wobec biskupa włocławskiego i arcybiskupa gnieźnieńskiego.
3
Publication available in full text mode
Content available

Badania na stanowiskach 3 i 16 w Borkowie, gm. Pruszcz Gdański, woj. pomorskie w 2008 i 2009 roku

86%
Czerniak L., Domańska L., Gołębiowska J., Rzepecki S.
Raport
|
2013
|
vol. 8
385-393
EN
The article discusses the results of excavations carried out at sites Borkowo 3 (AZP 13-43/78) and Borkowo 16 (AZP 13-43/209), Pruszcz Gdański commune, pomorskie voivodeship. The sites revealed relics of rural settlement related to the Oksywie culture and the early modern period. Features of the Oksywie culture were highly dispersed and betrayed a household character. The early modern traces of the use of the sites are to be linked with grazing cattle.
4

K-Brot, marmolada i ziemniaki. Pożywienie mieszkańców Prus Zachodnich w czasie pierwszej wojny światowej

86%
Krzemiński T.
Zapiski Historyczne
|
2014
|
vol. 79
|
issue 2
55-72
EN
The alimentation of the civil population was an important economic-social problem for the countries participating in WWI. Shortages of food became one of the main issues of the major military actions; so, the war influenced the everyday life of the citizens. During the war the alimentary habits of the Pomeranians changed considerably. Levels of consumption fell drastically, and the quality of the everyday menu deteriorated. The war forced people to look for alternative solutions and use various substitutes, economise on resources and eat food which had hitherto been considered inedible. Analysis of food practices and the manner in which meals were prepared allows us to better understand other social phenomena in Gdańsk Pomerania during the Great War, e.g. the increase in the crime rate and the decline in moral values.
5
Publication available in full text mode
Content available

Medale upamiętniające osobę Marii Kazimiery pochodzące z okresu koronacji i peregrynacji pary królewskiej po Pomorzu Gdańskim (Uwagi ikonograficzne)

72%
Rokita J.
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
|
2017
|
vol. 24
109-128
PL
Autor artykułu opisał trzynaście przykładów dzieł sztuki (malarstwa, grafiki, rzeźby, medalierstwa, numizmatyki, kartografii) mających związek z medalem i żetonem gloryfikującym postać małżonki Jana III Sobieskiego. Jak przekonuje autor większość wyobrażeń artystycznych, które zostały przez medaliera włączone do kompozycji artystycznej w mniejszym lub większym stopniu nawiązuje do wcześniejszych wzorów graficznych i medalierskich. W przypadku rewersu żetonu Marii Kazimiery można mówić o inspiracjach zarówno przedstawieniami na monetach antycznych (denar z ok. 71 r. p.n.e.) i późniejszych numizmatach (medal z 1670 roku) jak i rycinami publikowanymi w zbiorze Jacoba Typotiusa (emblemat Rudolfa II Habsburga) i kompozycjami wykonanymi w technice fresku (podobizna Diany na rydwanie z wnętrza klasztoru katolickiego św. Pawła w Parmie). Pierwsza strona kolejnego medalu królewskiej małżonki powstała natomiast w oparciu o wcześniejszą rycinę portretową Marii Kazimiery, wykonaną w XVII wieku w warsztacie Francesca Leone. Natomiast rewers zawierający wyobrażenie Junony prze-mieszczającej się na rydwanie w kierunku słońca oraz podobiznę Gdańska i jego najbliż-szych okolic nawiązuje do współczesnych przedstawień kartograficznych, w oparciu o które Jan Höhn (Hoehn) st. zaprojektował w 1654 roku medal będący jak się wydaje podstawą dla późniejszej pracy jego syna, Jana Höhna (Hoehna).
EN
The author of the article described thirteen examples of the works of art (of painting, graphics, sculpture, metallic art, numismatics, cartography) correlating with the medal and the token extolling the figure of the wife of Jan III Sobieski. The author shows how the majority of artistic ideas that were used by the medalist in the artistic composition to a smaller or larger degree refer to an earlier graphic and medallic formulae. Regarding the reverse side of the Marie Casimire coin one could speak to the inspiration of antique money (denar from cir. 71 BCE) and later numismats (medals from 1670) and prints published in a collection Jacobus Typotius (emblem of Rudolph II of Habsburg) and composition made in the fresco technique (Diana's image on the chariot from the inside of the Catholic monastery St. Paul in Parma). The front side of the medal of the kings wife was based on earlier sketches of Marie Casimire created in the workshop of Francesca Leone. The revers side however contains an image of Juno moving on a chariot towards the sun and the image of Gdańsk, this is supported by contemporary cartographic surroundings closest to him, shown on the medal which John Höhn (Hoehn) the elder designed in 1654. It seems this was the basis for the later work of his son, John Höhna (Hoehna).
6
Publication available in full text mode
Content available

Polskie Pomorze czy Prusy Zachodnie? Kwestia przynależności państwowej regionu w latach 1918-1920

51%
Kłaczkow J.
Rocznik Toruński
|
2019
|
issue 46
PL
Obszar Pomorza Gdańskiego i powiązanych z nim historycznie ziem: chełmińskiej, michałowskiej i lubawskiej funkcjonował w II Rzeszy jako obszar administracyjny Prusy Zachodnie. Przez wieki przenikały się na tym terenie wpływy polskie i niemieckie, a teren przechodził z rąk do rąk. Pierwotnie należący do Królestwa Polskiego, w XIII i XIV wieku zajęty przez Zakon Krzyżacki, od 1466 do 1772 r. ponownie w ramach Polski przeszedł następnie w wyniku rozbiorów do państwa pruskiego. W 1914 r. u progu wybuchu Wielkiej Wojny wydawało się, że tę kilkuwiekową rywalizację wygrała strona niemiecka. Tendencje demograficzne były bowiem bardziej korzystne dla Niemców. Według oficjalnych danych pochodzących ze spisu ludności z 1910 roku ówczesną prowincję Prusy Zachodnie zamieszkało 65% ludności niemieckiej i 35 % polskiej. Cztery lata Wielkiej Wojny odmieniły tę sytuację. W listopadzie 1918 r. Niemcy przegrały wojnę, a na arenę międzynarodowych rokowań powróciła sprawa niepodległości Polski i jej powrotu nad Bałtyk. Miejscowe koła polskie podjęły również działania mające na celu zorganizowanie lokalnych struktur polskich. Tak powstał Podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej z siedzibą w Gdańsku, a w każdym powiecie lokalne Rady Ludowe. Powstawały również struktury konspiracyjne, w tym przede wszystkim Organizacja Wojskowa Pomorza. Jej struktury były szczególnie aktywne w Borach Tucholskich oraz na terenie ziemi chełmińskiej. O ostatecznym kształcie granic i przynależności spornych ziem zadecydował traktat wersalski podpisany w dniu 28 czerwca 1919 r. Na jego mocy 62 % terenu prowincji Prusy Zachodnie zostało przyznane Polsce. Poza Polską pozostała jednak stolica ziemi pomorskiej – Gdańsk, który przez kolejne pokolenie wiódł życie wolnego miasta. To zadecydowało, że nową stolicą polskiego Pomorza został Toruń, który powrócił do Polski 18 stycznia 1920 r.
DE
Das Gebiet des Danziger Pommerns und der mit ihm historisch verbundenen Länder von Kulm, Michelau und Löbau bildete im Deutschen Kaiserreich das Verwaltungsgebiet Westpreußen. Jahrhundertelang durchdrangen sich auf diesem Gebiet polnische und deutsche Einflüsse und das Gebiet wechselte ständig den Besitzer. Ursprünglich gehörte es zum Königreich Polen, im 13. und 14. Jahrhundert wurde es vom Deutschen Orden besetzt, 1466-1772 war es erneut bei Polen und kam danach infolge der Teilungen an den preußischen Staat. 1914, vor Beginn des 1. Weltkriegs hatte es den Anschein, als sei diese jahrhundertelange Rivalität von der deutschen Seite gewonnen worden. Denn die demografischen Tendenzen entwickelten sich zugunsten der Deutschen. Nach den offiziellen Angaben aus der Volkszählung von 1910 wohnte in der damaligen Provinz Westpreußen 65% deutsche und 35% polnische Bevölkerung. Die vier Jahre des Großen Kriegs veränderten diese Situation. Im November 1918 verlor Deutschland den Krieg und die Frage der Unabhängigkeit Polens und seiner Rückkehr an die Ostsee kehrte auf die Tagesordnung der internationalen Verhandlungen zurück. Örtliche polnische Kreise wurden aktiv, um lokale polnische Strukturen zu organisieren. Auf diese Weise entstanden das Unterkommissariat des Obersten Volksrats mit Sitz in Danzig sowie lokale Volksräte in jedem Landkreis. Ebenso entstanden konspirative Strukturen, darunter vor allem die Pommersche Militärorganisation. Ihre Strukturen waren vor allem in der Tucheler Heide und auf dem Gebiet des Kulmer Landes aktiv. Über den endgültigen Verlauf der Grenzen und die Zugehörigkeit strittiger Gebiete entschied der Versailler Vertrag, der am 28. Juni 1919 unterschrieben wurde. Nach seinen Bestimmungen wurden 62% des Gebiets der Provinz Westpreußen Polen zugesprochen. Außerhalb von Polen blieb jedoch die Hauptstadt von Pommern, Danzig, das während der folgenden Generation als Freie Stadt existierte. Das führte dazu, dass zur neuen Hauptstadt des polnischen Pommerns Thorn wurde, das am 18. Januar 1920 zu Polen zurückkehrte.
EN
The area of Gdańsk Pomerania and the historically related lands of Chełmno, Michałów and Lubawa functioned in the Second Reich as the administrative area of West Prussia. For centuries, Polish and German influences had affected the territory, which tended to change its owners. Originally, the territory belonged to the Kingdom of Poland; in the 13th and 14th centuries it was occupied by the Teutonic Order, while from 1466 to 1772 it remained again under the authority of Poland only to become part of  the Prussian state as a result of partitions. In 1914, at the beginning of the outbreak of the Great War, it seemed that the German party had won this competition lasting  for several centuries. Demographic trends were more favorable for the Germans. According to the official data of the 1910 census, the then province of West Prussia was inhabited by 65% of the German and 35% of the Polish population. Four years of the Great War changed this situation. In November 1918, Germany lost the war, and the issue of Poland's independence and its return to the Baltic came back  to the arena of international negotiations. Local Polish circles also took actions to organize local Polish structures. This is how the Subcommittee of the Supreme People's Council based in Gdańsk was established; what is more, local People's Councils were set up in each county. Underground structures were also emerging, including above all the Military Organization of Pomerania. Its structures were particularly active in the Tuchola Forest and in the Chełmno region. The final shape of the borders and the political  belonging of the disputed lands was decided by the Versailles Treaty signed on 28 June 1919. Upon the strength of the Versailles Treaty, 62% of the area of the province of  West Prussia was granted to Poland. However, the capital of Pomerania - Gdańsk, which was declared  the free city, remained outside Poland. All this  influenced the fact that Toruń, which returned to Poland on 18 January  1920, became the new capital of Polish Pomerania.
7
Content available remote

Sources for the history of mendicant economy in Royal Prussia from the 15th till the beginning of the 16th century

44%
Kubicki R.
Hereditas Monasteriorium
|
2013
|
vol. 3
55-65
EN
The article presents the results of a preliminary research on the sources for the history of the mendicant economy as exemplified by monasteries from the state of the Order of Teutonic Knights in Prussia, with special emphasis on the territories which after 1466 were incorporated to Poland as the so-called Royal Prussia, and which were composed mainly of the lands of Pomeralia (Gdańsk Pomerania), taken control of by the Order after 1308. The lands of the Order in Prussia, and later the Royal and Teutonic Prussia, hosted convents of four mendicant orders: the Dominicans, the Franciscans and the Franciscan Observants, the Austin Hermits, and the Carmelites. The documentation concerning the monasteries in question has been preserved to a various degree. These sources are currently dispersed in several state (Gdańsk, Toruń) and Church (diocesan archives in Peplin and Olsztyn) archives, as well as the former archive of the Teutonic Order, which is currently kept at Dahlem (Berlin). Most of them have been taken over from the archives of abandoned monasteries in the 16th century (the Gdańsk and Toruń archives) and during the 19th century monastery dissolutions (the Peplin archive). The remaining part of the documentation are records produced and kept at municipal archives in towns where mendicant orders were present. All these sources offer an insight into the income structure of mendicant orders from these territories. What makes research difficult, however, is the lack of bookkeping records. Proper estimation of sources can be achieved only when they are studied in a complex way, including both the monastery sources and the municipal records. Only by making use of the entire content which the latter offer might we obtain a reliable picture of the economic situation and the social role played by mendicants in urban centres.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.