Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Girard
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Jeźdźcy Apokalipsy: O trzech wizjach zagrożeń współczesnej kultury Zachodu

100%
Moreno-Szypowska J. C.
Roczniki Kulturoznawcze
|
2019
|
vol. 10
|
issue 2
43-63
PL
Autorka artykułu porównuje trzy wizje współczesnych myślicieli, którzy obserwując obecny świat, widzą w nim zagrożenie nadchodzącą apokalipsą, w rozumieniu końca ludzkości w jej tradycyjnej formie. Człowiek wykorzeniony oraz zagubiony, nie znając własnej kultury, staje przed pytaniem: kim jest? I w niemożności odpowiedzi na nie upodabnia się do nieświadomych siebie dzieci, które żyjąc w ignorancji, pozostają poza możliwością zarówno potępienia, jak i zbawienia. Dzieci te podlegają jednak procesowi dojrzewania i kiedy osiągają dorosłość, szukają siebie, próbując upodobnić się do innych, lecz ci inni są w tej samej sytuacji co oni. Stąd powstaje społeczeństwo nieokreślonych obywateli, którzy w sytuacji niebezpieczeństwa, oskarżają jedni drugich, tak że każdy staje się poniekąd kozłem ofiarnym, którego wolno lub nawet należy poświęcić dla uratowania większości. Wtedy to każdy staje się tzw. homo sacer, ofiarą, której nie przysługuje żadne prawo, nawet prawo do życia. Aby do tego nie dopuścić, trzej myśliciele wzywają do powrotu do form kultury, w których ludzkość zostaje przedstawiona całościowo i poprzez jej zobrazowanie współczesny człowiek może stworzyć swoją tożsamość
EN
The author of this article compares three visions of modern thinkers who, observing the present world, see in it the threat of the coming apocalypse, in understanding the end of humanity in its traditional form. An uprooted and lost man not knowing his own culture faces the question: who is he? In the impossibility of answering, he becomes like unaware children who, living in ignorance, remain beyond the possibility of both condemnation and salvation. However, these children are in the process of growing up. When they reach maturity, they look for themselves, trying to become like others, but those others are in the same situation as them. Hence, a society of indefinite citizens, who, in danger, accuse one another, so that everyone becomes a scapegoat of which should be sacrificed to save the majority. Then everyone becomes the so-called homo sacer, a victim who has no right, not even the right to live. To prevent this, the three thinkers call for a return to forms of culture, where humanity is presented in a holistic form and by depicting it, modern man can create his identity.
2
Publication available in full text mode
Content available

Morbus hermeneuticus - wyzwanie współczesnej humanistyki

85%
Budzowska M.
Collectanea Philologica
|
2011
|
vol. 14
EN
The issue that is taken in the article concerns the problem of the essence of hermeneutics. Taking into consideration the Herbert Schnädelbach’s conception of “morbus hermeneuticus”, the author develops the reflection on the status of hermeneutics in philosophy. In the discussion about ideas of freedom of cognitive process the views of M. Polanyi, O. Marquard, R. Girard, G. Simmel, J. Baudrillard, M. Foucault, J. Derrida are presented. In addition, the author introduces the concepts of chaos theory and theory of contingency. Based on the indicated culture’s texts author tries to find a positive evaluation of hermeneutic method, which should be understood in a more extended sense and thus not seen as a state of disease (morbus hermeneuticus).
3
Publication available in full text mode
Content available

René Girard’s concept of mimetic desire, scapegoat mechanism and biblical demystification

80%
Strączek B.
Seminare. Poszukiwania naukowe
|
2014
|
vol. 35
|
issue 4
47-56
PL
Artykuł przedstawia koncepcję pragnienia mimetycznego, przemocy i religii w ujęciu René Girarda. Stanowi również próbę wyjaśnienia podstawowych pojęć jego antropologii (mimesis, mechanizm kozła ofiarnego czy biblijna demistyfikacja) oraz umieszczenia ich w kontekście prac innych filozofów takich jak Hobbes, Freud, Durkheim czy Nietzsche. Praca zaczyna się od wprowadzenia do szeroko dyskutowanego problemu pragnienia mimetycznego. Ukazuje teorie mimetyczną Girarda jako teorię konfliktu. Następnie analizuje, jak w mimetycznej rywalizacji rodzi się przemoc. W ten sposób artykuł zmierza w kierunku omówienia mechanizmu kozła ofiarnego oraz relacji, jaka zachodzi pomiędzy przemocą a sacrum w społeczeństwach pierwotnych. Następnie rozpatruje ideę biblijnej demistyfikacji mimesis i ofiary zastępczej.
EN
This article provides an overview of René Girard’s concept of mimetic desire, scapegoat mechanism and biblical demystification. It also attempts to explain the basic notions of his anthropology and to contextualize them in relation to the conceptions of philosophers like Freud, Durkheim and Nietzsche. The paper starts with an introduction to the widely discussed problem of mimetic desire. It sees Girard’s mimetic theory as a theory of conflict. Then, it analyzes how violence emerges through mimetic rivalry. From that point, the essay moves to discuss the scapegoat mechanism and the relation between violence and the sacred in archaic societies. Finally, it examines the conception of Judeo-Christian demystification of mimesis and surrogate victim.
4
Publication available in full text mode
Content available

Obraz Boga w filmie Miloša Formana Amadeusz

80%
Romejko A.
Studia Gdańskie
|
2018
|
issue 42
261-279
PL
Po II wojnie światowej niewielu twórcom filmowym z Europy udało się odnieść sukces w USA. Do nich należy czechosłowacki reżyser Miloš Forman (1932-2018). Jego życie nie było łatwe. W czasie wojny stracił rodziców, a później ojczyznę, gdyż zdecydował się na emigrację. Początki jego działalności artystycznej w USA były naznaczone niepowodzeniem. Przełomem okazał się film Lot nad kukułczym gniazdem (1975) a szczytem Amadeusz. Obok tytułowego Mozarta głównym bohaterem filmu jest pochodzący z północnych Włoch Antonio Salieri. Pragnie być uznanym kompozytorem, żarliwie się o to modli. Wydaje się mu, że został wysłuchany, aż do czasu, gdy spotyka Mozarta, muzycznego geniusza, który swym postępowaniem – zdaniem Salieriego – na ten dar nie zasłużył. Salieri buntuje się przeciw „rozrzutności” Boga. Nie chce dostrzec, że się myli. Hojność Boga jest nieograniczona – z tej boskiej obfitości czerpie i Mozart, i Salieri. Uparte opowiadanie się przeciwko Bogu nie przynosi ulgi, a doświadczane cierpienie nie prowadzi go do uznania własnego błędu (grzechu). Z bólem, ale też i dumą wyraża opinię o słuszności swego postępowania.
EN
After the Second World War, several European filmmakers managed to succeed in the USA. The Czechoslovak director Miloš Forman (1932-2018) was one of them. His life was not easy. During the war he lost his parents, and later his homeland, because he decided to emigrate. The beginnings of his artistic activity in the US were marked by failure. The breakthrough came with the movie One Flew Over the Cuckoo’s Nest (1975), and the great success Amadeus (1984). Next to the titular Mozart, the main character of the film is Antonio Salieri, a musician from northern Italy. He wants to be a famous composer and prays fervently for that. It seems to him that his prayer has been heard, until he meets Mozart, a musical genius who – according to Salieri – did not deserve this gift. Salieri rebels against God’s ‘extravagance’. He does not want to acknowledge that he is wrong. God’s generosity is unlimited. Both Mozart and Salieri derive from this divine abundance. Salieri persists against God. He never experiences relief and suffering does not lead him to recognize his own mistake (sin). With pain, but also with pride, he expresses his opinion about the righteousness of his own conduct.
5
Content available remote

Socjologiczne nawrócenie. Jakuba Karpińskiego teoria komunizmu

80%
Łuczewski M.
Stan Rzeczy
|
2015
|
issue 2(9)
190-211
PL
Celem artykułu jest ocena socjologii Jakuba Karpińskiego, a w szczególności – jego teorii komunizmu. Opierając się na teorii Rene Girarda, która na przykładzie pisarzy wyjaśnia „powieściowe nawrócenie”, artykuł opisuje „nawrócenie socjologiczne” polskiego socjologa. To socjologiczne nawrócenie polegało na pozbyciu się iluzji autonomicznego podmiotu i odkryciu własnej zależności od czegoś, co przekracza jednostkę i czemu można dać świadectwo. Już na samym początku swojej drogi akademickiej Karpiński wybrał służbę swojej wspólnocie narodowej i naukowej, a całe jego pisarstwo jest opisem tego, w imię czego i przeciw czemu walczył. Wynikiem pracy polskiego socjologa jest integralna teoria komunizmu, która wartościuje i wszechstronnie opisuje miniony system, a zarazem wskazuje dwie drogi wyjścia z niego: prawdę i solidarność.
EN
The goal of the paper is to describe Jakub Karpiński’s sociology and specifically – his theory of Communism. It extends the Girardian concept of „novelistic conversion” to show that sociologists, just as novelists, undergo conversion that makes them realize that they are dependent on something they can give witness to. Already in the beginning of his academic career, Karpiński decided to serve his scholar and national community. His further work articulated what he fought against and what he fought for. In consequence, he constructed an integral theory of Communism, which validates, describes the bygone system as well as points to ways of overcoming it: truth and solidarity.
6
Publication available in full text mode
Content available

Apologie Pawel Fjodorowitsch Karamasows. Schuld bei Dostojewskij und seinen Interpreten

61%
Paulin M.
Studia Gdańskie
|
2013
|
issue 32
91-107
DE
In einer gängigen Interpretation des Romans „Die Brüder Karamasow” wird die Verantwortung für den Vatermord in unterschiedliche Komponenten zerlegt, deren jede in der Gestalt eines der vier Brüder allegorisch auskomponiert sei. Die „Komponente Smerdjakow” liege dabei als bloße physische Ausführung des Verbrechens außerhalb der Sphäre ethischer Betrachtung. Damit wird Smerdjakow aber noch in der Interpretation einmal mehr in seinem Menschsein verkannt. Eine durch Girard geschulte Lektüre zeigt hingegen, wie gekonnt Dostojewskij – ob intuitiv oder mit Absicht – diesen Charakter mit Kriterien der Opferselektion ausstattet und ihn so der Leserschaft als Sündenbock regelrecht anbietet.
EN
In a common interpretation of Dostoyevsky’s The Brothers Karamasov, Dmitri Karamasov is held guilty of murdering his father in a moral sense, while the character of Smerdyakov is put beyond the range of ethic consideration as he is seen as an allegory of the merely executing factor of the act of violence. Hence, his suicide is read as a proof that the evil itself doesn’t take over responsibility; in face of the accusation it fades away, leaving the charge of responsibility to the human moral subject. Dostoyevsky, however, seems not wanting to stress such a kind of moral hero that, in this interpretation, could be seen in Dmitri. With introducing Alexey in his preamble, he is in fact presenting us a „weak” hero, leading us to another understanding of the story. Yet Alexey is still not the weakest. It is Smerdyakov. What this article pleads for is that Smerdyakov is systematically made a scapegoat, as Dostoyevsky is illustrating in several pertinent scenes. It is only coherent that interpreters, while completely ignoring this fact, continue this scapegoating in dehumanising him by taking off him of all ethic consideration, reducing him to a personification of a merely mechanic component. By contrast, this is an apology for Smerdyakov as a human being. And as a son of Fyodor and brother of Alexey, Dmitri and Ivan.
7
Publication available in full text mode
Content available

The Action of the Holy Spirit in Freeing from Unconscious Mimetic Behaviour

61%
Krzaczek K.
Teologia w Polsce
|
2019
|
vol. 13
|
issue 1
73-86
PL
Przemoc rodzi się z nieświadomych zachowań mimetycznych, które mogą być zaobserwowane w różnych kulturach od początku dziejów ludzkości. Kozły ofiarne były drogą do poradzenia sobie z nieznośnymi wewnętrznymi napięciami nie tylko w jednostkach, ale także w całych społeczeństwach. Ten proces został wnikliwie zbadany przez Rene Girarda i Raymunda Schwagera. W mojej pracy chciałem krótko opisać ten proces, następnie ukazać rolę Ducha Świętego w wyzwalaniu z tych mechanizmów. W trzeciej części, bazując na nauce o owocach Ducha Świętego, ukazuję, jak dzięki aktywnej obecności Parakleta powstają w człowieku zupełnie nowe postawy i cnoty w odpowiedzi na omówione nieświadome zachowania mimetyczne.
EN
Violence originates from unconscious mimetic behaviour that can be observed in different cultures since the beginning of human history. Scapegoats were the way to deal with unbearable internal tensions, not only in individuals but also in whole societies. This process was thoroughly investigated by René Girard and Raymond Schwager. In my work, I would like to briefly describe this process and then show the role of the Holy Spirit in the liberation from these mechanisms. In the third part, based on the teaching of the fruits of the Holy Spirit, I will show how the active presence of the Paraclete creates completely new attitudes and virtues in a human person in response to these unconscious mimetic behaviours.
8

The Action of the Holy Spirit in Freeing From Unconscious Mimetic Behaviour

57%
Krzaczek K.
Teologia w Polsce
|
2019
|
vol. 13
|
issue 1
73-86
EN
Violence originates from unconscious mimetic behaviour that can be observed in different cultures since the beginning of human history. Scapegoats were the way to deal with unbearable internal tensions, not only in individuals but also in whole societies. This process was thoroughly investigated by René Girard and Raymond Schwager. In my work, I would like to briefly describe this process and then show the role of the Holy Spirit in the liberation from these mechanisms. In the third part, based on the teaching of the fruits of the Holy Spirit, I will show how the active presence of the Paraclete creates completely new attitudes and virtues in a human person in response to these unconscious mimetic behaviours.
9
Publication available in full text mode
Content available

Ten trzeci, pasożyt. Miłość romantyczna a struktura narracyjna nowel Józefa Bogdana Dziekońskiego

57%
Wojciechowska E.
Ruch Literacki
|
2021
|
issue 6
821-842
EN
This analysis of selected novels and short stories by Józef Bogdan Dziekoński – Pająk [ The Spider], Siła woli [ Willpower], Piosnka [ A Simple Song], and Wyzwolenie zapaleńca [ The Liberation of Enthusiast] – shows that they share similar narrative structure based on the interception of messages sent by the narrator to an absent ideal recipient by an eaves-dropping intruder who gradually displaces the original addressee. Working within the framework of a romance story Dziekoński develops a philosophy of desire which accepts incompleteness, contingency and disillusionment. They combine in an affirmation of life and an opposition to morbid phantasies or the idea of irreplaceability of love in the myth of l'amour tristanien.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.