Search results

1

Zwischen Sehen und Tasten. Zum Paradigmenwechsel in der deutschen Ästhetik des 18. Jahrhunderts

100%

Tkaczyk K.

Acta Philologica

|

2015

|

issue 47

17-25

PL

Refleksja o świetle prowadzi w estetyce niemieckiej XVIII w. do rewizji reguł dotyczących percepcji sztuki. Winckelmannowski imperatyw oglądania dzieł sztuki w świetle dziennym i z pewnej odległości oddaje pole koncepcji Herdera, który wprowadza w obszar estetyki zmysł dotyku i brak światła, i zaleca dotykanie rzeźb nocą, co ma uzmysłowić odbiorcy sztuki ich dosłowną i metaforyczną wielkość. Z kolei Moritz postuluje oglądanie rzeźb o zmierzchu, w ożywiającym je migotliwym świetle pochodni.

EN

In German aesthetics of the 18th century, reflections on light lead to the revision of rules regarding the perception of art. Winckelmann’s conception of viewing art in daylight and from a certain distance gives way to the theory of Herder, who introduces the sense of touch and lack of light into aesthetics and suggests that in order to fully understand them, sculptures should be touched at night. This will make the public aware of both their literal and metaphorical greatness. Moritz, in turn, postulates viewing sculptures at dusk, when they come to life in the flickering light of a burning torch.

2

Postkolonialismus in den Regionalwissenschaften. Prußen-Motive in der Literatur

100%

Kuzborska A.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2022

|

vol. 1

237–249

EN

The focus of the literary post-colonial discourse in this article is Claudius Crönert’s novel on Herkus Monte “Die Herren der Schwerter”, published in 2011, which distances itself from the old Prussian topoi and, instead, creates a new post-colonial reality. The article deals with the problem of postcolonialism and its absence in the context of Prussian research. As a theory, postcolonialism is still shaped by Eurocentric notions of a foreign discourse that mostly focuses on former colonies in far-flung parts of the world, which is illustrated here by a text by Walter Benjamin. The multi-coded past of Prussia is discussed in my contribution on the basis of the change from colonial discourse to post-colonial discourse. The reception of the pre-colonial times of the Baltic tribes is presented in the journal Adrastea on the basis of Herder’s latest work, specifically his reflections on the ‘ancestors’ of Prussia.

3

„... in jeder Zeile von Shakespeare handeln“ – Zur Problematik des fiktionalisierten ‚Genies‘. Ein Vergleich zwischen Johann Gottfried Herders Shakespeare-Aufsatz (1773) und Egon Friedells Shakespeare-Essay (1911)

99%

Porath M.

Colloquia Germanica Stetinensia

|

2019

|

issue 28

83-100

EN

The term ‘genius’ induces to fictionalize the special person, who is considered to be a ‘genius’. As a consequence, it is often difficult to distinguish between fiction and truth. Therefore ‘genius’ is often used as a tool to convince somebody of a specific idea in literature. This thought pattern of ‘genius’ is formative since the 1700s until today. In these premises the English poet William Shakespeare is an incisive example: he is fictionalized as a ‘genius’ for the purpose of idealization and stylization or to analyze contemporary issues in Herder’s (1773) and Friedell’s (1911) essays about Shakespeare. Herder utilizes Shakespeare for his poetological scheme to underscore a new and progressive type of poet in the epoch of Sturm und Drang. Friedell tries to exemplify by reference to Shakespeare an entire era in contradistinction to his present age at the beginning of the 20th century.

DE

Der Begriff ‚Genie‘ verleitet zur Fiktionalisierung derjenigen Person, die für ein ‚Genie‘ gehalten wird. Dadurch kann häufig nicht mehr zwischen ‚Dichtung und Wahrheit‘ unterschieden werden. ‚Genie‘ fungiert daher besonders in der Literatur als Instrument, jemanden von einer bestimmten Idee zu überzeugen. Dieses Denkmuster von ‚Genie‘ ist seit dem 18. Jahrhundert bis in die Gegenwart prägend. Ein prägnantes Beispiel dafür ist der englische Dichter William Shakespeare, der sowohl in Herders (1773) als auch in Friedells (1911) Shakespeare-Essay im Sinne einer Idealisierung und Stilisierung oder Zeitkritik als ‚Genie‘ fiktionalisiert wird. Herder benutzt Shakespeare für sein poetologisches Programm im Sturm und Drang zur Herausstellung eines neuen, progressiven Dichtertypus. Friedell versucht, anhand von Shakespeare ein ganzes Zeitalter im Kontrast zu seiner Gegenwart zu Beginn des 20. Jahrhunderts zu exemplifizieren.

PL

Pojęcie ‘geniusza’ zachęca do fikcjonalizowania osób uważanych za ‘geniuszy’, wskutek czego trudno często odgraniczać między ‘zmyśleniem i prawdą’. ‘Geniusz’ funkcjonuje zatem szczególnie w literaturze jako instrument służący do przekonywania innych do określonych idei. Ten wzorzec myślowy dotyczący ‘geniusza’ dominuje od XVIII wieku do dzisiaj, czego najbardziej wyrazistym przykładem jest angielski twórca William Shakespeare, który zarówno w eseju Herdera (1773), jak i Friedella (1911) fikcjonalizowany jest w sensie idealizowania go bądź stylizacji na ‘geniusza’. Herder wykorzystuje Szekspira dla ukonstytuowania swojego programu literackiego w epoce ‘burzy i naporu’ do ukazania nowego, postępowego poety. Friedell próbuje poprzez postać Szekspira egzemplifikować nową epokę w kontraście do współczesnych mu czasów początku XX wieku.

4

Marking silence: Heidegger and Herder on word and origin

81%

Hanly P.

Studia Philosophiae Christianae

|

2013

|

vol. 49

|

issue 4

69-86

EN

It is clear that the question of language is of utmost importance to Heidegger’s work from the late 1930’s, the period of the so-called seynsgeschichtlich treatises. This preoccupation has become increasingly evident thematically, but is equally apparent in the interruptive and fragmentary presentation of the writing itself, a writing which seems to seek to bring into question the very possibility of philosophical discourse. This paper will argue that decisive, in these texts, both to the development of Heidegger's conception of language and to its mode of enactment, is an engagement with Herder’s work on the origin of language. This engagement is evidenced by the intensive address to that text that we find in the seminar notes from 1939: Vom Wesen der Sprache: Die Metaphysik der Sprache und die Wesung des Wortes. Zu Herder’s Abhandlung über den Ursprung der Sprache (GA 85). Herder's text allows Heidegger to develop a relation to the fragmentary that is decisive for the unfolding and development of his thinking.

5

Średniowieczne początki i późniejsze fazy refleksji nad pochodzeniem, językiem, tożsamością i jednością Słowian

81%

Strzelczyk J.

Roczniki Historyczne

|

2023

|

vol. 88

7-54

EN

The paper is an attempt at defining the main signs and lines of development of global Slavic thought from the Middle Ages until the 20th and 21st centuries.

PL

Artykuł stanowi próbę określenia głównych przejawów i linii rozwojowych myśli ogólnosłowiańskiej poczynając od średniowiecza po wiek XX i XXI.

6

„Grzech pierworodny” jako element modelu genezy kultury

72%

Kupś T.

Kultura i Wartości

|

2012

|

issue 4

9-18

EN

The article briefly presents the meaning of “original sin” in the models of anthropogenesis (and the genesis of culture) in the historiosophical writings of German philosophers, such as Kant, Schiller, Schelling and others. The analysis focuses on the normative character of proposed hypotheses (as answers to questions concerning the source of evil, the origin of humanity and culture). It is also possible (although in a very limited scope) to trace a certain interpretative tendency to change the strictly model and normative use of the assumption of “original sin” into a description of the supposed real primitive state of human kind.

PL

W artykule w skrócie ukazane zostaje znaczenie „grzechu pierworodnego” w modelach antropogenezy (oraz genezy kultury) w historiozoficznych pismach niemieckich filozofów (I. Kant, F. Schiller, F. W. J. Schelling i inni). Analizy koncentrują się na normatywnym charakterze stawianych hipotez (w odpowiedzi na pytanie o źródło zła, o początek człowieczeństwa, o początek kultury). Możliwe jest również, chociaż w bardzo ograniczonym zakresie, ukazanie pewnej tendencji interpretacyjnej, która ze ściśle modelowego i norm atywnego użycia założenia „grzechu pierworodnego” przechodzi do opisu domniemanego realnego stanu początkowego.

Refine search results

1 Acta Philologica

1 Colloquia Germanica Stetinensia

1 Kultura i Wartości

1 Przegląd Wschodnioeuropejski

1 Roczniki Historyczne

1 Studia Philosophiae Christianae

1 2023

1 2022

1 2019

1 2015

1 2013

1 2012

1 Hanly P.

1 Kupś T.

1 Kuzborska A.

1 Porath M.