Niniejszy artykuł ukazuje ujęcie filozoficznego sposobu poznawania sformułowane przez Dietricha von Hildebranda w pracy Czym jest filozofia? Filozof ten opiera swój system na metodach badawczych fenomenologii realistycznej. Poznanie uznaje za pierwotną aktywność właściwą osobie. Uważa, że w procesie poznawczym mamy do czynienia ze współdziałaniem sfery osobowej – poznającego podmiotu i sfery przedmiotowej – poznawanego przedmiotu. Zgodnie z metodą fenomenologiczną poznanie ujmowane jest jako wyrastający z doświadczenia rodzaj aktów intencjonalnych, w których odkrywany jest właściwy wygląd i charakter przedmiotów. W wizji Hildebranda wyróżnione zostają dwa główne sposoby poznawania: empiryczny i aprioryczny. Poznanie empiryczne pozwala na odkrywanie zewnętrznych cech badanych przedmiotów, podczas gdy poznanie aprioryczne może docierać do ich istoty, wyznaczanej przez takie kryteria jak: wewnętrzna konieczność, inteligibilność, absolutna pewność. Poznanie aprioryczne jest wg Hildebranda najwłaściwszą metodą prowadzenia badań filozoficznych, które ponadto powinny dotyczyć przedmiotów o odpowiednio wysokiej doniosłości. Procesy poznawcze mają charakter aksjologiczny, gdyż osoba dostrzega wartość przedmiotu i dokonuje adekwatnego aktu odpowiedzi na tę wartość. Tak ujęte procesy poznawcze, będące podstawą badania filozoficznego, pozwalają na odkrywanie metafizycznego porządku rzeczywistości jako świata stworzonego przez Boga dla człowieka.
The author of the article analyses the guidelines of the Congregation for Institutes of Consecrated Life and Societies of Apostolic Life New Wine in New Wineskins from the point of view of axiological personalism. This document looks with a critical eye at many realities of consecrated life in order to overcome its contemporary problems. It is possible to see structures of religious communities also in the light of Hildebrand’s theory of moral substitutes. To prevent axiological disturbances of the communities of consecrated life – individual conversion of their members is not enough but structural reforms are needed.
The author of the article presents the thought by an outstanding modern German philosopher of phenomenological orientation on the immortality of soul – Dietrich von Hildebrand. Stressing that the thought is in harmony with the classicist tradition of Plato, Aristotle and Aquinas, simultaneously points to its original character. It is shown in the philosopher’s argumentation, who demonstrates the immortality of soul from two perspectives – the first – from the transcendence of human shown in personal activity (in his spiritual acts) and the other – from the existence of personal God. The originality of Hildebrand’s shows closer in the context of comparison with Aquinas’ standpoint.
PL
Autor artykułu przedstawia myśl wybitnego współczesnego niemieckiego filozofa o orientacji fenomenologicznej na temat nieśmiertelności duszy - Dietricha von Hildebranda. Podkreślając, że myśl ta jest zgodna z klasycystyczną tradycją Platona, Arystotelesa i Akwinaty, jednocześnie wskazuje na jej oryginalny charakter. Widać to w argumentacji filozofa, który wykazuje nieśmiertelność duszy z dwóch perspektyw - pierwszej - z transcendencji człowieka ukazanej w działaniu osobowym (w jego aktach duchowych) i drugiej - z istnienia osobowego Boga. Oryginalność Hildebranda ujawnia się bliżej w kontekście porównania ze stanowiskiem Akwinaty.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.