Search results

1

„Paciorkowa robota”. Dorota Głowacka: Po tamtej stronie. Świadectwo – afekt – wyobraźnia; Anita Jarzyna: Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka.

100%

Juchniewicz A.

Narracje o Zagładzie

|

2018

|

issue 4

417-431

EN

The reviewer of Dorota Głowacka’s and Anita Jarzyna’s books emphasises the intuition of both scholars in terms of recognising a distinct category within the Holocaust studies, which allows for not only sympathising with the Shoah victims because of “relational imagination” but also counting it among other genocides (such as that of Canada’s indigenous people). In both projects, imagination does not equal making things up or confabulating; the phenomenon ofimagination, as the reviewer proves, lies in inventing a new language of sensitivity, which would go beyond the frames of acknowledging one event (in this case, the Shoah). Głowacka postulates a necessary (from the perspective of the dynamically expanding field of genocide studies) reversal of the established direction of flow of knowledge and memory from the centre to the peripheries, originating in colonial policies, and its replacement with a different system (which can be called a wandering one, borrowing Achille Mbembe’s expression); such a new arrangement would undermine the previous tendency and render “multidirectional memory” (a notion by Michael Rothberg) valuable. While both authors of the reviewed books work in different academic fields, their research is unified by the category of imagination, which both transcends historical and literary currents, and makes it possible for seemingly disproportionate phenomena (such as torture and exclusion of women as agents) to interfuse; for such phenomena, the Shoah would be an event foundational à rebours (and thus providing an opportunity to rebel, to object, and to construct a new subject).

PL

Autor recenzji książek Doroty Głowackiej i Anity Jarzyny podkreśla intuicję badaczek w kwestii wyszczególnienia w ramach Holocaust studies odrębnej kategorii, która pozwala nie tylko solidaryzować się z ofiarami Zagłady, dzięki „wyobraźni relacyjnej”, lecz również zaliczyć ją do innych aktów ludobójczych (m.in. rdzennej ludności Kanady). Wyobraźnia w projektach obu badaczek nie jest równoznaczna ze zmyśleniem, konfabulacją; jej fenomen, jak dowodzi autor recenzji, polega na wynalezieniu nowego języka wrażliwości, który przekraczałby ramy uznawalności jednego wydarzenia (w tym przypadku Zagłady). Głowacka postuluje (konieczne z perspektywy dynamicznie rozwijającego się nurtu Genocide studies) odwrócenie utrwalonego przez politykę kolonialną kierunku przepływu wiedzy oraz pamięci z centrum ku peryferiom i zastąpienie go innym układem (za Achillem Mbembe można nazwać go wędrującym), który podważyłby dotychczasową tendencję i dowartościował „pamięć wielokierunkową” (termin Micheala Rothberga). Mimo że autorki recenzowanych rozpraw sytuują się w różnych obszarach badawczych, ich badania spaja kategoria wyobraźni, przekraczająca prądy historycznoliterackie i pozwalająca na przenikanie się pozornie niewspółmiernych zjawisk (np. tortur i wykluczania kobiet jako podmiotów sprawczych), dla których Zagłada byłaby wydarzeniem fundacyjnym à rebours (a więc dającym możliwość podjęcia buntu i wyrażenia sprzeciwu oraz ukonstytuowania nowego podmiotu).

2

Zagadywanie katastrofy. O literaturoznawstwie Holokaustu

77%

Wolski P.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2015

|

issue 25

21-36

EN

The article discusses a special kind of narrative about the catastrophe, treated as a specific genre of writing: the theory of literature of the Holocaust. The article presents its two most significant (although not the only ones) features: firstly, the conviction about its unusual character as compared to other genres/forms of writing, sometimes secretly described by such concepts as the uniqueness of the Holocaust (which metonymizes not only the event itself but also the narrations referring to it) and, secondly, identifies all text-producing entities (narrator, author etc.), simultaneously constituting the basic feature of the most important genre/modality of this kind of writing which is testimony. The article presents the examples of Polish and foreign scholars portraying this state of affairs.

3

„Kamienie niepokoją się i stają się agresywne”. Holokaust w świetle ekokrytyki

62%

Ubertowska A.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2015

|

issue 25

93-111

EN

The article is an attempt to apply the theoretical and analytical tools derived from ecocriticism and the environmental studies, in the analyses of the literature of the Holocaust. The author proposes a thesis that a full recognition of the role of non-human factors (non-humans), such as nature, landscape, climate, plants and animals became only possible after the anthropocentric paradigm in the humanities have been overcome and a new, supra-species kind of “agency”-elaborated from the theory of Brunon Latour-became widespread. The principal part of the essay contains the analyses of the role of landscape, organic and inorganic nature in the autobiographical prose of Piotr Rawicz, Henryk Grynberg and Wilhelm Dichter. In all of the studied writings nature assumes the function of an ethical subject and additionally the role of anti-historical narration.

4

Who Needs Holocaust Studies? Writing Structurally, Reading Corporeally

51%

Wolski P.

Praktyka Teoretyczna

|

2014

|

vol. 11

|

issue 1

53-70

EN

In the text I argue that Holocaust studies, to an extent, are part of the global trend within contemporary human studies to include issues such as body of the author, corporeal aspect of a narrative, and autobiographical context etc. in its theory. This trend, however in the case of Holocaust studies remains in close correlation with the paradox inscribed in the genre of a (Holocaust) testimony as the main model for any Holocaust text: being “in” and “out” of it, conveying the “objective” truth and confirming it by virtue of a witness “who was there”. Based on this observation and after quoting examples of Holocaust writing in disciplines such as historiography or literary studies, (considered as specific genres of Holocaust writing, nevertheless governed by narrative rules equal to those present within genres such as diary, novel etc.) I come to the conclusion that the paradox has become the core feature of the discipline which aims to define its own boundaries by creating a separate, yet familiar methodology and language corresponding to the paradoxical ontology of the texts it analyses.

PL

W artykule bronię tezy głoszącej, że nauka o Zagładzie jako dyscyplina wytwarza szczególne napięcie pomiędzy autorem tekstów należących do tej dziedziny (badaczem) i obiektem jego narracji (badań). To napięcie, w pewnym stopniu obecne także w innych dziedzinach humanistycznych pod postacią rewaloryzacji autobiografizmu, narracji somatycznych itp., w przypadku badań nad Zagładą pozostaje w ścisłym związku z zasadniczą modalnością-gatunkiem tego rodzaju pisarstwa – świadectwem – i jego paradoksalnym wymogiem narracyjnego umieszczenia się wewnątrz własnej narracji (obecność zaświadczająca) i pozostawania poza nią (zakładana zdolność narratora do spójnej i bezstronnej opowieści). Próbując udowodnić powszechność tego paradoksu w holocaustowych narracjach historiograficznych, literaturoznawczych i innych, dochodzę do wniosku, że staje się on quasi-gatunkowym wyznacznikiem tej dyscypliny, która opierając się na wspomnianym paradoksie (sygnalizowanym m.in. poprzez proliferację kategorii takich jak np. niewypowiadalność) dąży do ustanowienia własnego badawczego języka i własnej metodologii. Choć jest to często metodologia i terminologia zbieżna z powszechnie stosowanymi narzędziami badań historiograficznych, literaturoznawczych i innych, to w ramach omawianej dziedziny zyskuje ona status narzędzi osobnych, właściwych jedynie dziedzinie Holocaust studies.

5

Książka wyjścia

47%

Tokarska-Bakir J.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2015

|

issue 25

67-92

EN

The text “The Book of Exit” delineates a perspective of animal studies understood as a consequence of the trauma theory and the Holocaust studies. At the foundations of the article are the views of Dominick LaCapry from 2004-2014, included by the author in the context of the current Polish and American cultural debates. In this interpretation the posthumanities and monster studies-vividly developing nowadays-are not only transformation but also overpower the melancholy of studies into trauma, completed at the price of parting from an individualistically crafted version of a liberal subject.

6

Spłaszczenie autobiograficzne. O pewnym typie (akademickiej) lektury

45%

Wolski P.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2013

|

issue 1

21-38

PL

Autor dokonuje analizy rozpraw akademickich, w tym szczególnie biografii pisarzy, w których wyraźnie zarysowana rola badacza i jego doświadczenia lektury stają się istotnym elementem wywodu i wpływają na sposób funkcjonowania w nim opisywanych postaci. Analiza ta opiera się na książce Partigia. Una storia della Resistenza Sergia Luzzatta, w tym szczególnie funkcji, jaką w tej rozprawie zaprojektowanej jako dekonstrukcja mitologii włoskiego ruchu oporu pełni Primo Levi – centralna postać włoskiej powojennej kultury i fundament debat nad etycznymi wątkami wojennej i powojennej tożsamości. Osią wywodu jest teza mówiąca, że czytanie książek takich jak Partigia, tj. opowieści na temat pewnego doświadczenia ujętej w formę oscylującą między narracją akademicką i autobiograficzną, wymaga uwzględnienia szczególnego trybu funkcjonowania w nich elementów narracyjnych takich jak bohaterowie (postacie) tej opowieści. Ten tryb to swoiste ich „spłaszczenie”, umożliwiające wspólnotowy kontekst opisywanego (i odczytywanego) doświadczenia, w książce Luzzatta zachodzące pomimo deklarowanego przez autora zamiaru przywrócenia mu statusu odrębnego od unieruchamiającej struktury tekstowego świadka.

EN

The author analyzes research work of biographers and historians of literature who include themselves (their own experience of reading the past) in the narrative, thus influencing the way the object of their study is being presented. The analysis is based on the book by Sergio Luzzatto Partigia. Una storia della Resistenza designed as a deconstruction of basic myths founding the Italian memory of ‘La Resistenza,’ i.e. anti-fascist resistance movement. He focuses on the role of Primo Levi as the central figure of the Italian post-war memory and identity. The article is based on a thesis saying that books such as this, presenting an experience oscillating between an academic text and a quasi-autobiographical confession, demand inclusion of a specific modality of some of its narrative elements such as its protagonists. This specificity consists of their ‘flattening’ as a condition sine qua non enabling a communitary context of an experience as a communicable fact. This process occurs in Luzzatto’s book nevertheless the declared attempt to present Primo Levi as a living person (as opposed to a textual witness).

Refine search results

3 Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

1 Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

1 Narracje o Zagładzie

1 Praktyka Teoretyczna

3 Wolski P.

1 Juchniewicz A.

1 Tokarska-Bakir J.

1 Ubertowska A.

1 2018

3 2015

1 2014

1 2013

„Paciorkowa robota”. Dorota Głowacka: Po tamtej stronie. Świadectwo – afekt – wyobraźnia; Anita Jarzyna: Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka.

Zagadywanie katastrofy. O literaturoznawstwie Holokaustu

„Kamienie niepokoją się i stają się agresywne”. Holokaust w świetle ekokrytyki

Who Needs Holocaust Studies? Writing Structurally, Reading Corporeally

Książka wyjścia

Spłaszczenie autobiograficzne. O pewnym typie (akademickiej) lektury