Search results

1

Fenomen nawrócenia – próba filozoficznego ujęcia

100%

Karpiński P.

Logos i Ethos

|

2013

|

issue 2(35)

167–194

EN

This paper attempts to study and to describe the experience of conversion that is an existential change, whose aim is to initiate a relation with God. Although the category of conversion is biblical and theological, it is also an anthropological notion. Hence, research on this phenomenon by means of the phenomenological method may result in the extension of the knowledge of humanity. The article consists of two fundamental parts. In the first one three examples of conversion, as an empiric basis for further research, are presented: St Augustine of Hippo’s, Cardinal John Henry Newman’s and Edith Stein’s. An investigation of their ways enables us to enter into the horizon of the experience of conversion and to understand its basic intuition. In this approach the conversion is comprehended as a radical turn on the road of searching for the truth. A converting person gains the consciousness of being on the supreme way to the truth. In the further part of the article, the investigations bring a more universal description of this phenomenon. Conversion is certainly not only the single event, e.g. the turning point. It is rather a process which has its ‘before’ and ‘after’. On the way leading to conversion one may find such phenomena as: the integrated life of the person, an experience of emptiness and dissatisfaction, the courage to break present horizons and a readiness to accept the unexpected. In turn, ‘after’ the conversion one may notice the following phenomena: an experience of one’s own limits, the consciousness of the Absolute and an experience of freedom. The paper culminates in the discussion about the comprehension of conversion in terms of the process of philosophy or the ontology of becoming. Such concepts as Hegelian dialectic, Aristotle’s theory of act and potency or Kierkegaard’s leap of faith are rejected. The way of converting man has its explanation in the categories of the religious development according to J. H. Newman.

2

Fenomen zerwania

99%

Karpiński P.

Logos i Ethos

|

2017

|

vol. 46

|

issue 2

EN

This paper attempts to study and to describe the particular situation, when somebody for the sake of beliefs, opinions and ideas decides to finish the relation with the other. Such a situation we call the phenomenon of rupture. The ruptures may be different: the boyfriend is breaking up with his girlfriend, spouses are deciding on the divorce, somebody is breaking the agreement or the friendship. From all these type of the situation we are only interested in rupture because of the difference in holding the truth. The phenomenon of rupture in such a situation is getting the shape of the dispute what is more important – the truth or the person. How is it happening, that for the sake of the truth I am rejecting the person? Whether for the sake of the relation with the other can I put the truth away? What is more important value: the truth or You? Or maybe the rupture is a symptom of the unresolved attitude to the Absolute? We are trying to find answers to these questions referring to the thoughts of J. Tischner and the other contemporary philosophers. In the text two positions and two types of the thinking are discussed: monological thinking, in which the truth is more important than the person, and dialogical one, where the relation with the person is a condition of finding the truth. At the end of the text a one-sidedness of both attitudes is indicated as well as the possibility of solution the rupture by love.

PL

Przedmiotem artykułu jest zbadanie i opis sytuacji, kiedy ktoś w imię przekonań, opinii, poglądów decyduje się zakończyć relację z drugim człowiekiem. Sytuację taką nazywamy fenomenem zerwania. Zerwania mogą być różne: chłopak zrywa z dziewczyną, małżonkowie decydują się na rozwód, ktoś zrywa umowę albo przyjaźń. Z wszystkich tego typu sytuacji interesuje nas tylko zerwanie z powodu różnicy w wyznawanych poglądach. Fenomen zerwania w takiej sytuacji przybiera kształt sporu o to, co ważniejsze – prawda czy osoba. Jak to się dzieje, że w imię prawdy odrzucam osobę? Czy w imię relacji z drugim mogę zdradzić prawdę? Czy wartością ważniejszą jest prawda czy Ty? A może zerwanie jest symptomem nierozwiązanego stosunku do Absolutu? Odpowiedzi na te pytania szukamy, odwołując się do myśli Józefa Tischnera i innych współczesnych filozofów. Zarysowane zostają dwa skrajne stanowiska: prawda ponad osobą oraz osoba ponad prawdą. Wyznaczają one dwa odmienne paradygmaty myślenia: monologiczny i dialogiczny. Problem zostaje rozważony także w płaszczyźnie aksjologicznej, gdzie prawda i Ty jawią się jako wartości. W zerwaniu istotne jest utożsamienie Ja z daną prawdą – następują tu procesy solidaryzacji egotycznej i absolutyzacji Ja. W ich efekcie zerwanie można opisać za pomocą Tischnerowskiej kategorii potępienia i mechanizmu władzy. Na końcu zostaje ukazana możliwość rozwiązania sytuacji zerwania przez miłość.

3

Zapomniany spór o tomizm

99%

Tyl M.

Folia Philosophica

|

2018

|

vol. 40

EN

The aim of the article is the forgotten dispute regarding the world-view value of Thomism, taking place in the early 1960s in the Polish Catholic press. I attempt to present and evaluate the theses and arguments of both sides (critics as well as advocates of Thomism). My claim is that the dispute anticipated the loud discussion with Thomism initiated by J. Tischner in the 1970s and designated the areas of confrontation, as well as, the content and the character of the arguments for and against Thomism.

PL

Przedmiotem artykułu jest zapomniany spór na temat światopoglądowej wartości tomizmu, toczący się na początku lat sześćdziesiątych XX wieku w polskiej prasie katolickiej. Próbuję przedstawić tezy i argumenty obu stron oraz dokonać ich oceny. Twierdzę, że spór ten antycypował głośną dyskusję z tomizmem, podjętą przez J. Tischnera w latach siedemdziesiątych – wyznaczył obszary tej konfrontacji oraz treść i charakter argumentacji za i przeciw.

Refine search results

2 Logos i Ethos

1 Folia Philosophica

1 2018

1 2017

1 2013

2 Karpiński P.

1 Tyl M.

Fenomen nawrócenia – próba filozoficznego ujęcia

Fenomen zerwania

Zapomniany spór o tomizm