Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 19

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Jew
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Odrodilci, zrádci, vrazi v bílých pláštích. Obraz „Žida“ jako „nepřítele“ v propagandě pozdního stalinismu

100%
Šimová K.
Soudobé dějiny (Contemporary History)
|
2014
|
issue 1-2
11-43
EN
When Stalinism was at its peak, between 1948 and 1953, there was a marked escalation in anti-Jewish manifestations by the Soviet régime, which has often been called ‘state’, ‘official’, or ‘Stalinist’ antisemitism. This article endeavours to provide an account of this by analysing the image of the ‘Jew’ in the propaganda of the time. The basis for the analysis is the concept of the ‘image of the enemy’ as a basic figure of the totalitarian ideological canon. The article races the way in which the image was filled with meanings linked with the term ‘Jew’. To this end, the author employs semiotic textual analysis, which enables her gradually to uncover the character of the signs in the propagandistic language. She focuses on two propaganda campaigns that dominated the Soviet public space in this period. One was against so-called ‘cosmopolitanism’, from January to March 1949; the other was the so-called ‘Doctor’s Plot’ from January to March 1953. This method enables her to provide evidence of the anti-Jewish orientation of the campaigns, which have so far been deduced chiefly from quantitative lists of acts of repression against specific individuals of Jewish descent. Analysis of the semantic field of the image of the ‘Jew’ then reveals the mechanisms that, because of the many layers of the sign character of this image, were used to provide reasons for the home and foreign policies of he Soviet régime, as well as to justify its problems at home and abroad. The last part of the article consists in conclusions that the author finds applicable to Czechoslovakia at that time.
2
Publication available in full text mode
Content available

Żydzi mesjanistyczni jako nazwa hebrajsko – chrześcijańskiego ruchu religijnego

100%
Juszczak A.
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
|
2012
|
issue 2(4)
205-213
EN
The article explains the meaning of the term "Messianic Jews" through a literal analysis of each word component. The term "Jew" is analyzed first. The root of the word originates from Judah, biblical character, son of Jacob and party to God's covenant. The analysis talks about what Jewish identity is and presents some of significant views on the issue. The article follows then to focus on the term "messiah", originally a royal title which later went on to mean "chosen" and became closely associated with Jesus Christ. The analysis of those two word components serves as a basis for explaining the movement as that of Jews who accept Jesus Christ as a messiah – a movement which has successfully developed since its inception in the 1890s.
3
Publication available in full text mode
Content available

К проблеме „Своего” и „Чужого” - образ еврея в белорусской сказке

100%
Chernyavskaya Y.
Acta Polono-Ruthenica
|
2007
|
vol. Tom 1 Nr XII
61-75
EN
Belarusian taleThe article considers the character of the incomer as a constituent part of the ethnic self-image of the nation. The story is about the image of Jew as seen with eyes of Belarusian peasantry as imprinted in tales collected by folklorists on the verge of the 19th and 20th centuries. It is represented by „the Mine Foreigner” living in the same life and financial conditions as a Belarusian peasant, from one point, and different form a Belarusian due to another ethnic and confessional membership and the relevant customs, from another point. The character of Jew in Belarusian tale is defined through binary oppositions mine vs. foreigner, wealth vs. poverty, cunning vs. naivete, etc. Cultural necessity of foreigner inside his/her own nation is defined by two functions, the function of comparison (and relevant specification of own identity) and function of complementarity as soon as he/she posesses skills that aboriginals do not posess. Differences between the Mine Foreigner vs. Foreign or Another characters are stated.
4

Do We Need a New Nathan the Wise?

88%
Klug B.
Dialogue and Universalism
|
2021
|
issue 3
233-248
EN
Gotthold Ephraim Lessing’s “dramatic poem” Nathan the Wise (1779) stood out at the time because it showed a Jew, Nathan, in a good light—a better light than the average Christian. Nathan is presented as a figure of wisdom largely on account of his approach to religious difference, especially among the religions represented by the three main protagonists: the Sultan Saladin (Islam), the Knight Templar (Christianity) and Nathan himself (Judaism). In the context of the conflicts of early modern Europe, his message—on the nature of religious difference and the need for toleration—might well seem to earn him the epithet “wise.” This message, which is also the message of the play as a whole, is reinforced by the fact that it is a Jew who delivers it. But, on closer examination, is he the person that at first sight he appears to be? Furthermore, if he were teleported to the here and now, would his take on difference and toleration have enough heft? The essay interrogates the figure of Nathan and answers both questions in the negative. It argues that we need a new Nathan for our globalised, post-colonial, postShoah world: a Nathan who is wise in a different fashion.
5
Content available remote

Mieszanie krwi

76%
Śnieżko D.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2013
|
issue 22
17-31
EN
The article discusses Jewish conversions to Catholicism in Poland before 1795, presenting the issue from the perspective of discourses of anthropology, religion, and, importantly, class stratification, with reference to the most important European contexts. The survey of source texts includes selected authors, such as Wacław Potocki or Walerian Nekanda Trepka, allowing for an introductory sketch of relations between the idea of nobility, anti-Judaism, and antisemitism.
6
Publication available in full text mode
Content available

Propaganda i rzeczywistość nazistowska widziana oczami dziecka w powieści Johna Boyne’a Chłopiec w pasiastej piżamie

75%
Moskała P.
|
2017
|
vol. 41
|
issue 3
107-114
EN
The aim of the article is to present the Nazi reality and its propaganda as seen through the eyes of Bruno – the hero of the novel John Boyne’s The Boy in the Striped Pyjamas. The narrative shown from the perspective of a child reveals, in a unique way, the mechanics of demagogy and manipulation used by the Nazi propaganda. The symbolic fence between Bruno, the son of the concentration camp commandant, and a Jewish boy of the same age named Schmul, becomes the main theme of the novel. The story of the novel reveals the entanglement of the children in the workings of the history. Such a story construction is a starting point for the author of the article for the analysis of the complexity of propaganda measures and their influence on a young person, mainly in the affective, intellectual and social dimensions. The analysis involves not only the linguistic layer of the novel, but also the topography of the place and the characteristic use of Nazi symbols.
7
Publication available in full text mode
Content available

The Jewish symbols

63%
Łoziński K.
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
|
2016
|
issue 6
269–285
PL
W każdej kulturze od zawsze posługiwano się symbolami nadając im sens i przypisując im określone znaczenie Na przestrzeni wieków, wraz z upływem czasu symbole religijne mieszały się z symbolami świeckimi Chryzmaty judaizmu wzajemnie przenikały się z chrześcijańskimi przybierając nową plemienną lub narodową formę zabarwioną naleciałościami własnej kultury Celem artykułu jest analiza i określenie wpływu symboli judaistycznych na życie religijne i społeczne Żydów Wskazano praźródła symboli od czasów biblijnych do współczesnych Analizie poddano symbole wywodzące się z kultury żydowskiej jak również i te zapożyczone w ramach akulturacji z innymi społecznościami Tekst poprzez pokazanie przykładów przenikania się kultur jest próbą przedstawienia szerokiego spektrum znaczenia symboli od utylitarnych poprzez religijne, aż do symboli narodowych Opisuje również ich oddziaływanie na sferę kultu religijnego, wpływu na pielęgnowanie i utrwalanie tradycji narodowo-etnicznych, poczucia tożsamości oraz na świadomość państwową Omówiona zostanie również wartość polityczna symbolu, jako jednego z elementów genezy powstania państwa Izrael.
EN
In every culture, people have always used symbols giving them sense and assigning them a specific meaning. Over the centuries, with the passage of time religious symbols have mingled with secular symbols. The charisms of Judaism have mutually intermingled with the Christian ones taking on a new tribal or national form with influences of their own culture. The aim of this article is to analyze and determine the influence of Judaic symbols on religious and social life of the Jews. The article indicates the sources of symbols from biblical times to the present day. I analyzed the symbols derived from Jewish culture, and those borrowed within the framework of acculturation with other communities as well. By showing examples of the interpenetration of cultures, the text is an attempt to present a wide range of meanings symbols: from the utilitarian, through religious, to national ones. It also describes their impact on the religious sphere, the influence on nurturing and preserving the national-ethnic traditions, sense of identity and state consciousness. The political value of a symbol as one of the elements of the genesis of the creation of the state of Israel is also discussed.
8

Gerssa przeróbki niektóre (z problemów autorstwa i oryginalności literatury mazurskiej)

63%
Chojnowski Z.
Prace Językoznawcze
|
2012
|
issue 14
55-62
EN
The article focuses on the imitations of Polish literary texts. The authors were Masurian writers from East Prussia in the nineteenth century. The local press discussed the question of boundaries between creative processing of someone else’s work and plagiarism. The Masurians praphrased texts that were close to them in regard to customs and religion. The tale Lichy Zysk (Poor Profit) by Martin Gerss was written in this way. The text is a transformation of a short story by Józef Chociszewski Kto wygrał zakład? (Who won the bet?). Both works perpetuate the stereotype of a ‘’Jew” as an individual who is sloppy and extremely greedy for profit. Gerss’ text compared to the original is more concise. The Masurian tale contains elements of the local reality.
9
Publication available in full text mode
Content available

Stosunki polsko-żydowskie we wschodniej części dystryktu krakowskiego2 w latach 1942–1944/1945. Kilka uwag o stanie badań i jego przyczynach

63%
Rączy E.
UR Journal of Humanities and Social Sciences
|
2020
|
issue 1(14)
117-127
PL
Tematem artykułu jest obecny stan badań nad stosunkami polsko-żydowskimi w latach 1942–1944/1945 i podstawowe jego uwarunkowania polityczne i społeczne. Te ostatnie zostały w nim omówione szerzej. Zakres terytorialny rozważań obejmuje wschodnią część dystryktu krakowskiego, a więc siedem powiatów obecnego województwa podkarpackiego. Priorytetem władz po zakończeniu II wojny światowej było dokumentowanie zbrodni niemieckich i próby rozliczenia sprawców, ponieważ takie były oczekiwania polskiego społeczeństwa. Problematyka stosunków polsko-żydowskich w badaniach historycznych w zasadzie nie istniała aż do przełomu lat 60. i 70. XX w. Wówczas to podjęto szerszy namysł nad zagadnieniem pomocy udzielanej Żydom przez Polaków, a przede wszystkim związanych z tym niemieckich represji. Było to pokłosiem wydarzeń marcowych z 1968 r. Do końca ubiegłego wieku w rozważaniach historyków na temat stosunków polsko-żydowskich dominowała kwestia pomocy. Dopiero polskie wydanie książki J.T. Grossa (Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, 2001), a przede wszystkim dyskusja, jaką ona wywołała, zintensyfikowało badania nad stosunkami polsko- żydowskimi. Zainicjowało też wstępne badania nad negatywnymi zachowaniami Polaków wobec uciekinierów z gett m.in. we wschodniej części dystryktu krakowskiego.W porównaniu jednak z zagadnieniami pomocy nastąpił w nich tylko niewielki postęp. Do dziś, nie licząc artykułów naukowych i popularnonaukowych, ukazały się cztery monografie dotyczące ratowania Żydów na omawianym w artykule obszarze, natomiast nie ma ani jednej poświęconej stricte postawom negatywnym
EN
This article concerns the Eastern part of the Kraków district, that is, seven administrative units of what is currently the Podkarpackie Province. It focuses on the advancement of research on Polish-Jewish relationships in the years 1942–1944/1945 and the political and social reasons for this advancement, which are discussed in more detail. After World War II, it became priority number one for the state authorities to document the Nazi crimes and make the perpetrators of these crimes account for what had been done, since this was what society expected. Polish-Jewish relationships were almost non-existent in historians’ research until the turn of the 1970s. It was only at that time that the issue of aid provided to Jews by Poles and, most importantly, the consequential repressions from the Germans, were first tackled by historians. This was due to the outcome of the March 1968 unrest. Until the end of the previous century, historians analysing Polish-Jewish relationships focused mainly on the aid Poles had provided to Jews. It was not until the publication of “Neighbours: The Destruction of the Jewish Community in Jedwabne, Poland” by J.T. Gross, 2001, and, as a consequence, the beginning of a debate this publication ignited, that the research on Polish-Jewish relationships intensified. This intensification also initiated research on Poles’ hostility to ghetto runaways in, among other areas, the Eastern part of Kraków district. However, not much progress was made here in comparison with the research on Polish aid provided to Jews. In addition to academic and popular science articles, four monographs on rescuing Jews in this region have so far been published, while there have been no publications strictly concerning Poles’ hostile attitudes towards runaway Jews.
10
Publication available in full text mode
Content available

Żyd, Żydzi, Żydy, Żydki – stereotypes and judgments ingrained in the Polish language

63%
Wierzbicka A., Uniwersytet Łódzki K. W. J. P., awierzbicka@uni.lodz.pl
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
2015
|
vol. 049
PL
Otaczający człowieka świat jest wielobarwny i wielowymiarowy – od zarania dziejów to, co było wokół nas, skłaniało do obserwacji i wywoływało refleksję, znajdując tym samym odzwierciedlenie w języku. Na nasze postrzeganie rzeczywistości wpływ miał nie tylko świat nieożywiony, ale przede wszystkim kształtowały go kontakty z innymi ludźmi, często odmiennego pochodzenia. Polacy – mimo samookreślania się jako naród tolerancyjny – potrafili (i nadal potrafią) bardzo dosadnie określać nacje, z którymi przez wieki przyszło im współżyć. I tak wkoło nas pełno było/jest Ruskich, Szwabów i Żydów. O ile złe sądy – mające odzwierciedlenie w słownictwie czy frazeologii – o naszych wschodnich czy zachodnich sąsiadach wynikać mogły z różnych, niekorzystnych często dla Polski wydarzeń historycznych (wielowiekowych walk o ziemie, zaborów, okupacji), o tyle niechęć do nacji żydowskiej miała bardziej złożone podłoże. Zauważyć można, iż słowa „Żyd”, „Żydzi” tylko dla garstki Polaków są neutralne. Niezwykle rzadki to przypadek, gdy człowiek jakiejś narodowości określany jest wyłącznie wyzwiskami – bo przecież z taką sytuacją mamy do czynienia w wypadku naszych starszych braci w wierze. W swoim referacie autorka ukazuje sądy utrwalone i presuponowane we współczesnej polszczyźnie, wiążące się z nazwami: Żyd, Żydzi, Żydy czy Żydki. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy nadal – mimo zmieniających się czasów i politycznej poprawności – Polacy mówią (a zatem i myślą) o Żydach wyłącznie pogardliwie, czy może ta sytuacja choć trochę się zmieniła.
11
Content available remote

Uwagi o mało znanych aspektach kategorii swój/obcy w ujęciu Józefa Obrębskiego

51%
Engelking A.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2007
|
vol. 19
61-73
PL
Celem artykułu jest przypomnienie nowatorskich koncepcji Józefa Obrębskiego opublikowanych w roku 1936, a dotyczących teorii grupy etnicznej, dialogicznego charakteru poczucia tożsamości narodowej i struktury opozycji swój / obcy. Ukształtowanie własnego wizerunku grupy jest możliwe tylko w kontakcie i dialogu z innymi grupami, bo tylko kontakt umożliwia uświadomienie sobie różnic i powstanie poczucia własnej tożsamości etnicznej (autostereotypu). Wedle Obrębskiego kategoria swój / obcy ma charakter mentalny, a nie etnogeograficzny, jest zatem tworem humanistycznym i wyobrażeniowym. Wizerunek własnej grupy jest negatywem wizerunku innych grup, składają się nań nie wszystkie cechy, lecz tylko cechy dystynktywne społecznie. Opozycja swój / obcy ma zarazem charakter kontekstowy, jest konkretyzowana odpowiednio do warunków historycznych, do języka, rytuału, wzorów kulturowych. Autorka sądzi, że Obrębski, który nawiązywał do prac Floriana Znanieckiego i Jana S. Bystronia równocześnie korzystał z inspiracji lingwistyki strukturalnej, konkretnie z koncepcji dystynktywności oraz z fonologicznej teorii opozycji fonologicznych, zakładającej odróżnienie fonemu od głoski, aspektu funkcjonalnego i mentalnego od fizykalnego. W drugiej części artykułu autorka referuje sposoby przedstawienia przez Obrębskiego opozycji swój obcy w odniesieniu do: a) stosunków polsko--ruskich na Polesiu, gdzie na kontrasty narodowe nałożyły się głębokie różnice społeczne typu "pan chłop" i dodatkowe konotacje charakterologiczne; b) wizerunku Żyda jako obcego w społeczności poleskiej, któremu zarazem przypisana była rola mediatora pomiędzy poleskimi grupami etnicznymi; c) społecznej i rytualnej obcości poleskich kobiet, które z punktu widzenia mentalności rodzin patriarchalnych były elementem „obcym wewnętrznie”.
EN
The article deals with unique ideas of Józef Obrębski, published in 1936 and relating to the theory of an ethnic group, a dialogic nature of national identity and the structure of the US / THEM opposition. The shaping of one’s image of a group is possible only through contact and dialogue with other groups, for only contact allows one to identify differences and develop the feeling of one’s own ethnic identity (self-stereotype). According to Obrębski, the US / THEM category has a mental and not an ethnographic nature; therefore, it is humanistic and imagistic. The image of one’s own group is a negative of that of others; it is composed not of all features but only of socially distinctive ones. The US / THEM opposition is also contextual, dependent on historical conditions, language, rituals, cultural patterns. A claim is made that Obręski, who referred to the work of Florian Znaniecki and Jan S. Bystroń, was also inspired by structural linguistics, specifically the conception of distinctiveness and the phonological theory of opposition, which distinguished a phoneme from a phone or the functional and mental aspect from the physical aspect. The article also presents the means in which Obrębski portrayed the US / THEM opposition in relation to: (a) Polish Russian relations in Polesia, where national contrasts are augmented by deep social differences of the type “master peasant” and additional characterological connotations; (b) the image of a Jew as a stranger to the Polesia community but at the same time a mediator between ethnic groups in the region; (c) the social and ritual foreignness of women, who from the point of view of the mentality of patriarchal families were an “internally foreign” element.
12
Content available remote

Этнокультурные стереотипы в межконфессиональных отношениях в Белоруссии: опыт этнолингвистического комментирования

51%
Антропов Н. П., Боганева Е., Володина Т.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2008
|
vol. 20
269-280
PL
Powszechne na wielonarodowej i wielowyznaniowej Białorusi przekonanie o tolerancyjności Białorusinów w świetle analizy źródeł historycznych, tekstów folkloru i analizy wypowiedzi ustnych zarejestrowanych na wsi okazuje się błędne. Dane tej analizy świadczą o łączeniu w świadomości ludowej pojęć `naród’ i `wiara’ i kształtowaniu się stereotypów etnokonfesyjnych, jednak obecnie daje się zauważać rozróżnianie tych pojęć, a identyfikacja konfesyjna może być sprzeczna z poczuciem przynależności narodowej. Dalej w artykule omawia się stosunki i wzajemne stereotypy poszczególnych grup wyznaniowych. Stosunki wzajemne prawosławnych i katolików można scharakteryzować jako podobne, niekonfrontacyjne, choć niejednakowe, bowiem w odróżnieniu od prawosławnych katolicy nie podkreślają przewagi czy słuszności swojej wiary. Przeciwstawienia „stary nowy”, „pierwszy drugi” są pozbawione elementu oceny. Staroobrzędowcy wyraźnie przeciwstawiają się prawosławnym i podkreślają wzajemną obcość. We wzajemnych wyobrażeniach prawosławni i staroobrzędowcy są od siebie bardziej oddaleni niż to wynikałoby z pokrewieństwa ich wiary, a staroobrzędowcom przypisuje się skłonność do grzechów (zwłaszcza złodziejstwa), które następnie z łatwością zostają odpuszczone. Jednocześnie w stereotypie staroobrzędowców główne miejsce zajmują ich wiara, zdrowie i zamożność, a częste wspólne obchodzenie głównych świąt chrześcijańskich i wzajemne wizyty z tym związane świadczą o wysokim stopniu tolerancji. Jako znacznie bardziej obcy postrzegani są baptyści i żydzi. Szczególną niechęć wywołuje tu brak kultu Matki Boskiej i świętych, przypisuje się im też niewiarę w Jezusa Chrystusa. Jednocześnie we współczesnej wsi białoruskiej stereotyp baptystów zmienia się na korzyść, dzięki uznaniu, jakie wzbudza ich abstynencja. Autorzy podkreślają konieczność rozszerzania badań stereotypów etnokonfesyjnych na Białorusi z wykorzystaniem głównie nagrań wypowiedzi ustnych.
EN
In the light of historical sources, texts of folklore and spoken data recorded in villages, the multiethnic and multi-confessional Belarus is not so tolerant as is commonly believed. In folk mentality, the concepts of a “nation” and “faith” are combined and thus ethno-confessional stereotypes emerge. However, one may observe that nowadays the two notions are being distinguished and need not tally. The article discusses the relationships between and mutual stereotypes of particular confessions. The relationships between Catholics and members of the Orthodox Church are non-confrontational but nevertheless asymmetrical because the latter tend to underscore the “correctness” of their faith. The oppositions “old–new” or “first–second” are devoid of valuation. Old Believers clearly oppose the Orthodox and emphasize the mutual “foreignness”. Mutual images of the Orthodox and the Old Believers are more distant than would seem on the basis of the common religious ground; the latter are said to be prone to sin, especially theft, which is then easily forgiven. At the same type, the stereotype of Old Believers contains as major components faith, health and affluence, while a frequent common celebrations of major Christian holidays and the accompanying mutual visits point to a high degree of tolerance. Baptists and Jews are viewed as much more alien. Particularly disturbing is their lack of cult of the Virgin Mary and saints, sometimes also the lack of belief in Jesus. At the same time, the image of Baptists is becoming more positive in Byelorussian villages due to the former’s abstinence. The authors suggest that it is necessary to extend the research on ethno-confessional stereotypes in Belarus mainly with analyses of recordings of oral data.
13
Publication available in full text mode
Content available

Этническая травестия в романе Давида Маркиша Белый круг

51%
Shafranskaya E.
Iudaica Russica
|
2020
|
issue 2(5)
28-44
EN
The author tries to explain the riddle presented in the novel by the modern writer David Markish, The White Circle, about the ethnic identity of the character Matvey Katz, whose prototype is the avantgarde artist Sergey Kalmykov (1891–1967). The name and lifestyle of this artist became the reason for the birth of a personal myth, which formed the basis of the novel semi-detective plot. If in the discourse of the second half of the XX century and in the XXI century (mythology, cinema, a number of literary texts), Sergey Kalmykov, a Russian by origin, appears as a half-mysterious, half-mad person, an Alma-Ata freak, but under his real name, then, in Markish’s novel, he is a Russian artist of “Jewish origin”, living in the fictitious Central Asian topos named Kzylgrad. To explain the ethnic travesty that runs counter to historical reality, to “decipher” the location of the novel associated with the last years of the artist’s life are the tasks solved by the author of the article.
PL
Autorka artykułu próbuje wyjaśnić zagadkę zawartą w powieści współczesnego pisarza Dawida Markisza Biały krąg, traktującej o tożsamości etnicznej Matwieja Katza, postaci wzorowanej na awangardowym artyście Siergieju Kałmykowie (1891–1967). Nazwisko i styl życia Kałmykowa spowodowały powstanie szczególnego rodzaju mitologii, na której opiera się na poły detektywistyczna fabuła powieści. O ile w dyskursie drugiej połowy XX wieku i w wieku obecnym (mitologia, kino, literatura) Kałmykow, Rosjanin z pochodzenia, jawi się jako osoba na wpół enigmatyczna, na wpół szalona, dziwak z Ałma-Aty, który występuje pod swoim prawdziwym nazwiskiem, to w powieści Markisza zamienia się on w rosyjskiego artystę „żydowskiego pochodzenia”, żyjącego w umownym toposie środkowoazjatyckiego Kyzyłgradu. Artykuł ma na celu wyjaśnienie trawestacji etnicznej, sprzecznej z realiami historycznymi, jak również „rozszyfrowanie” miejsca akcji, związanego z ostatnimi latami życia artysty.
14
Publication available in full text mode
Content available

In pursuit of the rejected "Jew from the Golah”. On life and works of dr. Jacob (Kobi) Weitzner

51%
Lewkowicz-Shenholz L. E.
Lud
|
2023
|
vol. 107
|
issue 1
274-286
PL
Od powstania państwa Izrael w 1948 roku wszystko co wiązało się z diasporą (Golah) – kultura, język czy mentalność – uważane było za niegodne szacunku i Izraelczycy starali się trzymać od tego z daleka. Doktor Jacob (Kobi) Weitzner był pisarzem, dramaturgiem i reżyserem teatru żydowskiego. Artykuł nie omawia jego osiągnięć akademickich czy twórczości artystycznej, lecz przełomową działalność na rzecz zachowania kultury żydowskiej w diasporze.
EN
Since the establishment of the state of Israel in 1948 everything related to the Diaspora (“Golah”) such as culture, language, or mentality was considered despicable and Israelis tried to keep away from it. Dr. Jacob (Kobi) Weitzner a writer, playwright and Yiddish theater director. This article is not about his academic achievements or artistic works, but his seminal activity for the preservation of Jewish culture in the Diaspora.
15
Publication available in full text mode
Content available

From Eastern European Rooted Immigrant Circle to the Mainstream of American Culture an Alfred Kazin's Transition

51%
Zygmunt R.
Language. Culture. Politics. International Journal
|
2021
|
vol. 1
193-205
EN
Tracing the process of immigrants' transition, it appears that in the twentieth century children of Eastern European, mainly Jewish immigrants were trying to get rid of the European past of their parents as quickly as possible in order to take the full advantage of American culture. This attitude brought serious changes in family values, social ties, and religious traditions among immigrants' children, which was vividly presented in Kazin's works. Moving straight toward their American future often meant leaving the Old World heritage and language behind. Many of the immigrant children regarded this type of attitude as another logical step in their development. But although this incorporation into the mainstream of the American culture was fruitful, some of them experienced a deep sense of irreversible loss over their past.
16
Publication available in full text mode
Content available

„Obrzezany” Grek i „prawdziwy” Żyd w świetle Rz 1,18-3,20

45%
Żywica Z.
Collectanea Theologica
|
2017
|
vol. 87
|
issue 1
25-48
EN
The essential Christological and soteriological message of the Letterof St. Paul to the Romans precedes with the reflection on the biblical ideaof the retributive justice of God. He does not do it to humiliate Jews andGentiles because of the sin in which they lapsed, or to make them aware oftheir equally hopeless situation before God, or even to force them to humiliatethemselves in grief and repentance before God the Judge. He wants toexplain to the addressees of the letter why God intended to justify them alltogether in the same way, without taking into account the primacy of theprivilege of the Jews, nor the permanent godlessness of the Gentiles. Bothwere simply sinners, which caused them to find themselves in the samesituation with respect to the righteousness of God’s judgment and punishment.Therefore, all without exception, as sinners both Jewish and pagan,will attain justification in the same way, namely by faith in Jesus Christ.
17
Publication available in full text mode
Content available

Określenia antysemickie w dyskursie kibicowskim (na przykładzie Łodzi)

45%
Burska K.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
2019
|
vol. 53
67-78
EN
The aim of the article is to analyze the terms referring to Jews in statements of supporters of two football clubs from Łódź - Widzew and ŁKS. The exemplification material was obtained from online forums. A characteristic feature of Łódź supporters is that the use of the Jew’s label is two-sided. Expressionism The Jew, in the language of fans always being an expression of depreciation and insults, in the statements of internet fans of both clubs from Łódź not only got pejorative derivatives, but also numerous synonymous and metaphorical terms that are intended to ridicule the opponent.
PL
Celem artykułu jest analiza określeń nawiązujących do Żydów w wypowiedziach niedarzących się wzajemną sympatią kibiców dwóch klubów piłkarskich z Łodzi - Widzewa i ŁKS-u. Materiał egzemplifikacyjny został pozyskany z forów internetowych. Posługiwanie się etykietą Żyda odbywa się dwustronnie. Fani obu łódzkich klubów używają nie tylko ekspresywizmu Żyd, w języku kibiców zawsze będącego wyrazem deprecjacji i zniewagi, lecz także nacechowanych pejoratywnie jego derywatów oraz licznych określeń synonimicznych i metaforycznych, które mają na celu wyśmianie przeciwnika.
18
Content available remote

Swój / obcy w świadomości mieszkańców lubelskich wsi

38%
Pelcowa H.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2007
|
vol. 19
75-87
PL
Autorka przedstawia językowo-kulturowy obraz relacji swój / obcy, na podstawie wypowiedzi najstarszych mieszkańców wsi regionu lubelskiego. Zapisy pochodzą z lat 1995--2005. Utrwalony w świadomości badanych osób stereotyp obcego jest ujmowany w kilku aspektach: terytorialnym, narodowościowym, religijnym, a także bytowym (sposób życia, wygląd), kulturowym i psychologicznym. Wielość kryteriów sprawia, że obcość jest stopniowalna. Jako obcy traktowany jest przede wszystkim Żyd ze względu na odmienną religię, zajmowanie się handlem, sposób postępowania, odmienność stroju i urody, ale zarazem jest on „tutejszy”, więc swój w sensie bliskości przestrzennej. Obcy jest Niemiec, zapamiętany z czasów wojny, jako okrutny i nienawidzący Polaków, mówiący niezrozumiałym językiem, ale imponujący czystością i bogactwem; najmniej obcy jest Ruski (Ukrainiec, Rosjanin) jako „brat-Słowianin”, przez mieszkańców lubelskiej wsi traktowany nawet w kategoriach swojskości. W końcowej części rozprawy autorka dowodzi, że opozycja swój / obcy obejmuje także aspekt ściśle językowy, jest obecna w przeciwstawieniach znany / nieznany, współczesny / dawny, a także język ogólnopolski / gwara. Obce jest to, co nieznane i odległe, a więc to, co należy do przeszłości (tak w odczuciu młodych) lub na odwrót do współczesności (tak zwykle dla starszego pokolenia). Dlatego kategoria obcości jest nie tylko stopniowalna, ale też wartościowana ambiwalentnie.
EN
The author presents the linguistic-cultural picture of the relationship US / THEM (OWN / FOREIGN) on the basis of the accounts of elderly country inhabitants of the Lublin region. The material was collected between 1995 and 2005. The stereotype of someone from outside (one of THEM), entrenched in the consciousness of the subjects, is captured in several aspects: territorial, national, religious, cultural, psychological, in terms of lifestyle and appearance. The multitude of the criteria makes foreignness gradable. One of THEM is above all a Jew, because of the religion, occupation (trade), behaviour, clothes and appearance. At the same time, however, a Jew is close in the territorial sense, is one of US. A German is also foreign, with memories of WWII as a cruel person who hates Poles, who speaks an unintelligible language but is impressively clean and rich. The least foreign is a Russian or Ukrainian, a “brother-Slav”, sometimes treated even as one of US. The author also claims that the US / THEM contrast also has a purely linguistic nature manifested in the oppositions known / unknown, contemporary / old, and even standard Polish / folk dialectal Polish. Foreign is the thing unknown and distant, what belongs to the past (from the point of view of the younger generation) or to the present (for the older generation). Therefore the category of foreignness is not only gradable but also ambivalently valuated.
19
Content available remote

Postać obcego w polskiej obrzędowości dorocznej. Od obcości do wspólnoty

38%
Adamowski J.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2008
|
vol. 20
191-200
PL
Na podstawie ogólnopolskich i gatunkowo różnorodnych dokumentacji materiałowych autor analizuje zakres oraz kulturowe funkcje postaci obcych etnicznie występujących w obrzędowości dorocznej. W sensie identyfikacyjnym są to przede wszystkim: Żyd, Cygan, Turek, Niemiec, Węgier, Kozak oraz postać o uogólnionej nazwie Cudzoziemiec. Niektóre z nich, np. Węgier czy Turek, występują tylko w określonych gatunkach i obrzędach, a postacią o szerokim zakresie występowania jest głównie Żyd. W artykule szczegółowiej analizowane są takie eksponenty obcości, jak: język, ubiór, cechy fizyczne wyglądu, gesty, śpiew i muzyka, wiedza i umiejętności, atrybuty, wyznanie. W końcowej części opracowania autor wskazuje na fakt, że występujące w polskich obrzędach dorocznych postaci obcych, w odróżnieniu od potocznych stereotypów, są także znakiem intencjonalnego i symbolicznego ich włączania do wspólnoty. Proces ten jest wielowymiarowy i realizuje się m.in. poprzez takie wykładniki, jak „polonizacja” głównie w stroju, funkcjonalna ekwiwalentyzacja do innych postaci, zmiana semantycznej waloryzacji z negatywnej na pozytywną albo bardziej bezpośrednio w sensie społecznym, a więc uwzględnianie obcych jako równorzędnych adresatów i uczestników obrzędów.
EN
On the basis of data from various genres, the author analyzes the range and cultural functions of the images of ethnic foreigners in annual rituals. These include: the Jew, Gypsy, Turk, German, Hungarian, Cossack and a generalized figure called “the foreigner”. Some of them, e.g. the Hungarian or the Turk, only appear in some genres and rituals, whereas the Jew appears in a wide spectrum of genres. The article analyzes in greater detail the following exponents of foreignness: the language, clothes, appearance, gestures, singing and music, knowledge and skills, attributes and religion. The author also stresses that the figures of the foreigners, in contrast to commonplace stereotypes, are also manifestations of intentional and symbolic admissions of the people to the community. The process is multidimensional and is realized through Polonization (mainly in attire), functional equivalence to other figures, a change of semantic valuation (from negative to positive) or a socially grounded treatment of the foreigners as both addressees and participants of rituals.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.