Search results

1

TRAGEDIA HOLOKAUSTU ORAZ ŻYDOWSKIE MIEJSCA PAMIĘCI NA UKRAINIE W POWIEŚCI J. S. FOERA WSZYSTKO JEST ILUMINACJĄ

100%

Siekierska M.

Porównania

|

2019

|

vol. 24

|

issue 1

135-145

EN

Marta Siekierska, THE HOLOCAUST TRAGEDY AND JEWISH SITES OF MEMORY IN UKRAINE IN THE NOVEL EVERYTHING IS ILLUMINATED BY J. S. FOER. “PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. Vol. XXIV, P. 135-145. ISSN 1733-165X. The aim of this paper is to analyze the novel Everything is illuminated by Jonathan Safran Foer with consideration of the relation of the form and language to historical trauma experienced by the hero of this novel. The distinctive form and language employed by the author account for an innovative restatement of the history and the theme of extermination. The paper also addresses the landscape of the Ukrainian-Polish borderline, in Foer’s work portrayed as one marked by historical, metaphysical and cultural borders. The subsequent object of analysis is the rich symbolism of Everything is illuminated which accentuates the sense of meaningful absence, the blank space of memory that remains after the annihilation of the Jewish community.

PL

Marta Siekierska, TRAGEDIA HOLOKAUSTU ORAZ ŻYDOWSKIE MIEJSCA PAMIĘCI NA UKRAINIE W POWIEŚCI J. S. FOERA WSZYSTKO JEST ILUMINACJĄ. „PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. T. XXIV, S. 135-145. ISSN 1733-165X. Cel niniejszego artykułu stanowi próba analizy powieści, skoncentrowana na relacjach zachodzących między formą i językiem utworu a traumą historyczną, jakiej doświadczają bohaterowie. Specyficzna konstrukcja oraz język, który wykorzystuje w powieści autor, przekładają się na nowatorski sposób przetworzenia historii oraz tematu Zagłady. Tekst prezentuje również obecny w powieści pejzaż polsko-ukraińskiego pogranicza, wytyczanego przez historyczne, metafizyczne oraz kulturowe granice. Analizie i interpretacji zostaje poddana obecna w utworze bogata symbolika, uwypuklająca wymiar znaczącej nieobecności zgładzonej społeczności oraz wymownej luki, białego miejsca pamięci, która po nich pozostała.

2

Wojna, Ukraina i literatura – Jonathana Safrana Foera wyprawa w głąb środkowoeuropejskiej niepamięci

72%

Cobel-Tokarska M.

Edukacja Humanistyczna

|

2015

|

issue 2

73-87

PL

W artykule analizuję bestsellerową amerykańską powieść wydaną po polsku przez wydawnictwo WAB: Wszystko jest iluminacją Jonathana Safrana Foera. Chcę przyjrzeć się temu, jak autor konstruuje swoją narrację, w jaki sposób dotyka problemu Zagłady i poszukiwania własnych korzeni przez przedstawicieli kolejnych pokoleń potomków ocalonych. Powieść jest ważnym przykładem nowego sposobu mierzenia się literatury z tematem Zagłady. Konteksty interpretacyjne zaczerpnęłam między innymi z pracy Kai Kaźmierskiej Biografia i pamięć na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z Zagłady, która analizuje zjawisko powrotu do miejsca urodzenia jako spełnienia przymusu biograficznego badanych, oraz z prac Marianne Hirsch, twórczyni pojęcia postpamięci.

EN

In the article I analyze a bestseller American novel published in Polish by WAB publishing house: Everything is Illuminated by Jonathan Safran Foer. I want to look into the way the author constructs his narration, how he addresses the issue of Holocaust and the issue of searching for one’s roots by members of next generations of the descendants of survivors. The novel is an important example of the new literary way of dealing with the topic of Holocaust. The interpretation contexts were drawn from, among others, work by Kaja Kaźmierska entitled Biography and Memory. The Generational Experience of the Shoah Survivor, in which the author analyses the phenomenon of returning to one’s place of birth as a biographical compulsion of the subjects of the study, as well as works of Marianne Hirsch, the creator of the term ‘postmemory’.

3

From Metareference to Storytelling: Multimodality in Contemporary American Fiction

72%

Maziarczyk G.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 5: Neofilologia

281-295

EN

The aim of this paper is to discuss the use of multimodality, that is simultaneous employment of verbal and non-verbal semiotic resources, in American fiction from the postmodern novel of the 1960s to the recent examples of novels that depart from the conventional, purely verbal format. In William H. Gass’s Willie Masters’ Lonesome Wife, the first text to be discussed, multimodality ties in with obsessive self-reflexivity, typical of high postmodernism, and mobilisation of the metaphoric potential of the printed codex as object: the metaphoric equivalence between the book and the body of the eponymous heroine constitutes the core of Gass’s exploration of the text-reader interaction. Like Willie Masters’ Lonesome Wife, VAS: An Opera in Flatland by Steve Tomasula relies on the semiotic potential of the book-body equivalence and contains explicitly metareferential elements; however, it goes beyond mere self-reflexive exploration of the status of a literary text: for Tomasula VAS as book and as novel becomes an embodiment of a transition from the human to the post-human condition. Finally, in Jonathan Safran Foer’s Extremely Loud and Incredibly Close, the last book to be discussed in this paper, multimodality is primarily employed as a storytelling device, which only indirectly – that is, via a juxtaposition of words and images – gives the novel a metareferential dimension.

PL

Celem niniejszego artykułu jest omówienie wykorzystania multimodalności, czyli jednoczesnego użycia werbalnych i niewerbalnych środków semiotycznych, w prozie amerykańskiej od powieści postmodernistycznej z lat sześćdziesiątych do najnowszych przykładów tekstów, które odchodzą od konwencjonalnego, czysto werbalnego formatu. W pierwszym z omawianych utworów, Willie Masters’ Lonesome Wife William H. Gassa, multimodalność wiąże się z obsesyjną autotematycznością, typową dla wysokiego postmodernizmu, oraz wykorzystaniem potencjału metaforycznego książki jako obiektu: metaforyczna ekwiwalencja książki i ciała tytułowej bohaterki stanowi rdzeń przedstawienia interakcji między książką a czytelnikiem. Podobnie jak Willie Masters’ Lonesome Wife, VAS: An Opera in Flatland Steve’a Tomasuli wykorzystuje potencjał semiotyczny ekwiwalencji pomiędzy książką i ciałem i zawiera wyraźne elementy metareferencyjne; jednakże, utwór ten wychodzi poza autotematyczne rozważania na temat statusu dzieła literackiego: dla Tomasuli VAS jako książka i powieść staje się ucieleśnieniem przejścia od człowieczeństwa do post-człowieczeństwa. Z kolei w powieści Jonathana Safrana Foera Strasznie głośno, niesamowicie blisko, ostatnim z omawianych utworów, multimodalności służy głównie opowiedzeniu historii i tym samym wymiar metareferencyjny tego utworu zostaje tylko zasugerowany poprzez zestawienie słów z obrazami.

4

Powroty do przeszłości. Po śladach rodzinnych w niemieckojęzycznej literaturze (nie tylko) polskiego pochodzenia

58%

Trepte H.-C.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

vol. 4

77-91

EN

Returning to ones country of origin belongs to the most important problems of migrant literature. The literary exposure of ‘The East’ of Europe after the democratic breakthrough of 1989-90 were tied to a search for lost places of commemoration and travelling to family vestiges. Examples are the English works of Cracow born Ewa Hoffman, American born Anne Applebaum, or Jonathan Safran Foer. His novel Everything Is Illuminated is a novel book as the narrator – the grandson of the generation of Holocaust victims and survivors – undertakes an effort to explain that which for younger readers is difficult to fathom. New narrative forms regarding the past and the Holocaust emerge from the anxiety of second and third generation Jewish ‘survivors’ trying to trace the fates of family members on the basis of family accounts and stories, official and private histories, and second-hand knowledge. In this way, Katia Petrowska converts the historical family lapses and blank histories into living, recorded words. Searching for the truth, the writer endeavors to travel to family places all over Europe, incorporating the experience into a literary work. Her book, Maybe Ester: A Family Story, transcends – as do other works of this genre – all categories of national literature, traditional definitions of identity, demonstrating one’s own exile and homelessness. Authors such as Eduard Marian appreciate that the silence must be broken, the stories told as long as the survivors still live. Brygida Helbig raises issues associated with her parent’s descent and identity. Her texts possess varied language/cultural vestments as demonstrated in her novel Niebko (2013). The ‘literature of returning’ has emerged in a number of languages, and as such, constitutes as new inter-cultural text. An essential characteristic of these texts is the author’s attitude to a particular culture, to the language community of their parents and grandparents, as well as the country where the writer lives. The debut of the German novel by Deborah Feldman, Überbitten, belongs to the splendid ‘Berlin Literature’, where the author uses her own life and her family’s fate, qualifies the book as ‘post-memorial literature’. In the face of the newest wave(s) of migration, writing of one’s own ordeals and experiences and family history will become a key characteristic of contemporary literature, regardless of an author’s descent.

DE

Eine mögliche Rückkehr ins Herkunftsland gehört zu den zentralen Problemen der (E)Migrationsliteratur. Dabei kommt den literarischen Entdeckungen des „Ostens“ (Europas) nach der Zäsur von 1989/1990 auf der Suche nach Spuren von Familienangehörigkeiten und (Erinnerungs-)Orten eine besondere Bedeutung zu. Dazu gehören beispielsweise die in englischer Sprache verfassten Werke von Ewa Hoffman, Anne Applebaum oder Jonathan Safran Foer. In seinem Buch Everything is illuminated versucht der Holocaust-Enkel Foer, das für die Vertreter seiner Generation kaum Nachvollziehbare des Holocaust nahezubringen. Aus fragmentarischen Eindrücken und Formen, aus Dokumenten, Zeugenaussagen und Kommentaren seines ukrainischen Reiseleiters und Dolmetschers entsteht ein vielstimmiges Werk. Die neuen Erzählformen über die Vergangenheit und den Holocaust entstehen aus dem Bedürfnis von Vertretern der zweiten und dritten Generation von Holocaustüberlebenden, die Wahrheit zu erfahren. Mit Hilfe privater Geschichten, dem Wissen und Erzählten aus zweiter Hand, versuchen sie das Schicksal von Familienangehörigen zu rekonstruieren. So bemüht sich Katja Petrowskaja, die leeren Flecken in der Geschichte ihrer Familie mit lebendigen Geschichten zu füllen. Sie bereist zahlreiche europäische Länder, in denen sie Spuren von Familienangehörigen zu finden hofft und ergänzt ihre Familienerzählungen gleichzeitig mit Mitteln der Reportage. Ihr Buch, Vielleicht Esther, überschreitet bewusst Grenzen der Zugehörigkeit zu einer Nationalliteratur bzw. einer ethnisch-kulturellen Identität und stellt die eigene Heimat- und Wurzellosigkeit heraus. Zahlreiche Autoren wie Eduard Merian sind sich bewusst, dass das Schweigen durch das Erzählen beendet werden muss, solange es noch Zeugen gibt. Brygida Helbig beschäftigt sich mit der Geschichte und Identität ihrer Eltern. Ihre literarischen Texte verfügen dabei über unterschiedliche Sprachkleider wie in ihrem in polnischer Sprache verfassten Roman Niebko. Werke, die zur Rückkehrliteratur an familiäre Orte gezählt werden, entstehen in verschiedenen Sprachen und weisen einen differenzierten sprachlich-kulturellen Subtext auf. Infolge des „Cultural turn“ entstehen neuartige interkulturelle Werke, deren Verfasser ein besonderes Verhältnis zur jeweiligen kulturellen wie zur sprachlichen Gemeinschaft zum Ausdruck bringen. Das deutschsprachige Debüt von Deborah Feldman, Überbitten, gehört zur zeitgenössischen Berliner Literatur, erzählt aber zugleich auch Familiengeschichte. Angesichts der neuen Migrationswellen bleibt das Schreiben über Erfahrenes und Erlebtes auch zukünftig ein wichtiges Merkmal zeitgenössischer Literatur, unabhängig von der Herkunft der Autoren.

PL

Powroty do kraju pochodzenia należą do najważniejszych problemów literatury (e)migracyjnej. Literackie odkrywanie „Wschodu” (Europy) po demokratycznym przełomie (1989/1990) związane było z poszukiwaniem utraconych miejsc pamięci oraz podróżowaniem po śladach rodzinnych. Przykładem są angielskojęzyczne utwory pochodzącej z Krakowa Ewy Hoffman, Anne Applebaum lub amerykańskiego pisarza Jonathana Safrana Foera. Jego powieść Everything is illuminated (Wszystko jest iluminacją) jest nowatorską książką, ponieważ narrator – wnuk pokolenia ofiar i ocalałych z Zagłady – podejmuje próbę (wy)tłumaczenia tego, co dla czytelników młodego pokolenia jest trudne do zrozumienia. Nowe formy narracji o przeszłości i Holokauście wyrastają z niepokoju przedstawicieli drugiego i trzeciego pokolenia ocalałych Żydów, którzy na podstawie relacji, opowieści rodzinnych, oficjalnej i prywatnej historii oraz wiedzy „z drugiej ręki” próbują dotrzeć do prawdy o losach krewnych. W ten sposób Katja Petrowskaja (Katia Petrowska) przekształca białe plamy i puste miejsca w historii rodzinnej w żywe, spisane słowa. Szukając prawdy, pisarka udaje się w podróż do miejsc rodzinnych po całej Europie, łącząc literaturę piękną z reportażem. Jej ksiażka Vielleicht Esther (Może Estera) przekracza, jak i inne dzieła tego rodzaju, wszystkie kategorie przynależności do literatury narodowej, tradycyjne definicje tożsamości, demonstrując własne tułactwo i bezdomność. Tacy autorzy jak Eduard Merian zdają sobie sprawę z tego, że trzeba koniecznie przerwać milczenie, zacząć opowiadać, dopóki jeszcze żyją świadkowie. Brygida Helbig porusza kwestie związane z pochodzeniem i tożsamością rodziców. Jej teksty literackie posiadają zróżnicowaną szatę językowo-kulturową, a przykładem jest jej polskojęzyczna powieść Niebko (2013). „Literatura powrotów” powstaje w różnych językach; wskutek czego konstytuuje się nowy tekst międzykulturowy. Istotną cechą tych tekstów jest stosunek autora do danej kultury, do „wspólnoty językowej” kraju rodziców i dziadków, jak i do kraju osiedlenia pisarza. Niemieckojęzyczna debiutancka powieść Deborah Feldman Überbitten należy do bogatej „literatury berlińskiej”, a tematem czyniąc własne życie i los rodziny, wpisuje się do literatury postmemorialnej. W obliczu najnowszej fali migracji pisanie o własnych przeżyciach, doświadczeniach oraz o historiach rodzinnych będzie stanowić kluczową cechą współczesnej literatury, niezależnie od pochodzenia autora.

Refine search results

1 Edukacja Humanistyczna

1 Porównania

1 Roczniki Humanistyczne

1 Transfer. Reception studies

1 Cobel-Tokarska M.

1 Maziarczyk G.

1 Siekierska M.

1 Trepte H.-C.

2 2019

1 2015

1 2013

TRAGEDIA HOLOKAUSTU ORAZ ŻYDOWSKIE MIEJSCA PAMIĘCI NA UKRAINIE W POWIEŚCI J. S. FOERA WSZYSTKO JEST ILUMINACJĄ

Wojna, Ukraina i literatura – Jonathana Safrana Foera wyprawa w głąb środkowoeuropejskiej niepamięci

From Metareference to Storytelling: Multimodality in Contemporary American Fiction

Powroty do przeszłości. Po śladach rodzinnych w niemieckojęzycznej literaturze (nie tylko) polskiego pochodzenia