Search results

1

Problematyka zachodnioniemiecka i jej wpływ na stosunki polskojugosłowiańskie (19561970). Wybrane aspekty

100%

Wawryszuk P.

Studia Zachodnie

|

2016

|

vol. 18

351-366

PL

Na stosunki polsko-jugosłowiańskie po II wojnie światowej wpływ miało wiele czynników. Do najważniejszych należało położenie geopolityczne obu krajów, a więc przynależność Polski do bloku radzieckiego, a pozostawanie Jugosławii poza nim po konflikcie na linii Tito-Stalin. W latach 1956-1970 „problem niemiecki” był stale obecny w relacjach między oboma państwami, często też był wykorzystywany w doraźnej polityce. Zwykle to Jugosławia była krytykowana przez Polskę za swoją „zbyt pobłażliwą” politykę względem Bonn, choć nie powinno być wątpliwości w stwierdzeniu, że była ona dyktowana interesem narodowym. Miało to miejsce zarówno w przypadku kraju pozostającego poza blokiem radzieckim – Jugosławii, jak i Polski, będącej jednym z najważniejszych jego ogniw. Niniejszy artykuł jest próbą przybliżenia wpływu polityki obu krajów wobec Niemiec Zachodnich na stosunki polsko-jugosłowiańskie.

2

Antystalinowska „herezja” w jugosłowiańskiej ortodoksji. Stalin, ZSRS i system sowiecki w poglądach politycznych Milovana Đilasa w latach 1950‑1952

100%

Zacharias M. J.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2013

|

vol. 48

PL

W swoim artykule Michał Jerzy Zacharias przedstawia myśl polityczną Milovana Đilasa w latach 1950‑1952, a więc w okresie głębokiego kryzysu w stosunkach jugosłowiańsko‑sowieckich. Kryzysu powstałego w wyniku polityki Stalina i rezolucji Kominformu z 28 czerwca 1948 roku.

3

Bankowiec czy polityk? Analiza wizerunku Slobodana Miloševicia przed objęciem funkcji prezydenta Serbii

88%

Domachowska A.

Historia i Polityka

|

2016

|

issue 17(24)

55-65

PL

Minęło już prawie dziesięć od kiedy w haskim więzieniu znaleziono ciało zmarłego Slobodana Miloševicia. Przed Trybunałem odpowiadał za dopuszczenie się ponad sześćdziesięciu przestępstw, w tym ludobójstwa i zbrodni przeciwko ludzkości. Do dzisiaj istnieje on w pamięci ludzi jako jeden z najsilniejszych serbskich polityków. Natomiast rzadko wspomina się o jego działalności jako bankowca. Celem niniejszego artykułu jest przeanalizowanie oraz porównanie dwóch wizerunków S. Miloševicia, zanim zaczął on pełnić najważniejsze funkcje w państwie jugosłowiańskim.

4

Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971

75%

Wawryszuk P.

Dzieje Najnowsze

|

2018

|

vol. 50

|

issue 4

EN

W niniejszym artykule przedstawiona została geneza powstania i funkcjonowania Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w państwie rządzonym przez Josipa Broz-Titę. W latach 1945–1971 organ ten koordynował politykę państwa wobec religii, choć głównym ośrodkiem decyzyjnym w tym zakresie pozostawał najpierw sam marszałek, a potem szef bezpieki Aleksandar Ranković. Głównym celem prezentowanego tekstu jest ukazanie ewolucji i zasad działania Komisji w realiach jugosłowiańskich. This paper contains the genesis and functioning of the State/Federal Commission for Religious Affairs in Yugoslavia under Josip Broz-Tito. In 1945–71, Commission’s main task was to coordinate the state policy towards religion. In fact, the main decision-making centre was personally Marshal himself and later the superior of security police Aleksandar Ranković. Purpose of presented article is to analyse the evolution and Commission activities in Yugoslavia.

5

Polskie problemy z genocydem Rafała Lemkina

75%

Madajczyk P.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 1

PL

Polish Problems with Genocide According to Rafał LemkinRafał (Raphael) Lemkin is currently the best–known Polish lawyer, whose name appears invariably as a point of departure for international discussions about genocide. He is the author of The German New Order in Poland and in 1944 published Axis Rule in Occupied Europe, containing the term: “genocide”. At the time of the Nuremberg Trial Lemkin acted as adviser to United States Supreme Court Justice Robert H. Jackson. Subsequently, he worked on devising an act of law that would define the principles of penalising the crime of genocide. On 9 December 1948 the United Nations General Assembly adopted the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide. In Poland the revival of interest in Lemkin has its positive and negative sides. The former undoubtedly include changing or rather initiating an alteration of a situation embarrassing or outright insulting for Poland, namely, when Polish–language versions of the above–mentioned books about the Axis occupation were not available and Lemkin was not mentioned in assorted studies. The latter aspect involves his sui generis sacralisation and elevation, hindering a critical discussion about his achievements, since such a debate could be interpreted as questioning them. This article endeavours to examine the conception of genocide from the viewpoint of an historian, and reflects on the extent to which it could become an instrument of historical analysis.

6

Początki kariery Franjo Tuđmana w świetle wybranych źródeł – przyczynek do biografii

75%

Skobejko K. M.

Historia i Polityka

|

2020

|

issue 31 (38)

PL

In the 1980s, when the Yugoslav state crumbled, national aspirations of individual nations living in its territory came to the fore. It was no different with the second largest nation of this country – the Croatians. The emergence of the Croatian Democratic Community (Croatian Hrvatska Demokratska Zajednica) was a signal of the growing aspirations of independence Croats. The founder of this political formation and its leader was Franjo Tuđman, the first president of independent Croatia. This article attempts to present the process of shaping his political views from early youth until joining the Communist Party and establishing its position in its ranks. The chronological framework of the work covers the period from early childhood of Franjo Tuđman until the communists took power in Yugoslavia. The following periods of his life have been described, concerning the history of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes and Yugoslavia, and the installation of the government of Joseph Broz – Tito. The article in its conclusions aims to answer the question of how his political views evolved and why he ultimately turned towards national and independence views.

7

Dywersyjna działalność ochotników z krajów byłego ZSRR w wojnach na terenie byłej Jugosławii

63%

Zulczyk M.

SECRETUM. Służby specjalne, bezpieczeństwo, informacja

|

2015

|

issue 2(3)

148 - 163

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań dotyczących dywersyjnego udziału rosyjskich ochotników w wojnie domowej na terenie byłej Jugosławii w latach 90. XX w. Obejmuje zarys szlaku bojowego ochotników, prawdopodobne motywy, jakie nimi kierowały oraz sposób zaciągu i przerzutu. Ponadto autor próbuje udzielić odpowiedzi na ważne w tym kontekście pytanie: czy Rosjanie biorący udział w walkach byli najemnikami czy – jak sami twierdzą – ochotnikami?

EN

The article presents the results of research on the participation of Russian volunteers in sabotage activities during the civil war on the territory of former Yugoslavia in the 1990s. It describes the volunteers’ combat trail, probable motives, as well as the methods of recruitment and redeployment. Moreover, the author attempts to answer the significant question: whether Russians involved in combat activities were mercenaries or – as they claim themselves – volunteers.

8

„The spirit of AVNOJ in language policy“: language policy from the end of World War II to mid-1950s in Yugoslavia and Croatia

63%

Mićanović K.

Socjolingwistyka

|

2018

|

issue 32

23-37

PL

Kwestia językowa w wielonarodowej i wielojęzycznej federacji jugosłowiańskiej była nierzadko traktowana jako ważki problem polityczny. Niniejszy artykuł analizuje politykę językową w okresie powojennym, kiedy ukształtowała się polityka językowa nie dająca żadnemu z języków oficjalnego statusu, a praktyka parlamentarna potwierdzała rozróżnienie między czterema językami ludności jugosłowiańskiej – chorwackim, serbskim, słoweńskim i macedońskim. Szczególną uwagę poświęcono przepisom dotyczącym języka w zapisach konstytucyjnych i dyskusjach filologicznych. Podnoszono w nich pytanie, czy powinny istnieć dwa podręczniki ortograficzne – chorwacki i serbski – lub, czy językoznawcy chorwaccy i serbscy powinni stworzyć wspólny podręcznik, który służyłby jako normatywny standard obowiązujący na terytorium czterech jednostek federacji.

EN

The language issue in the multi-national and multi-language Yugoslav federation was oftentimes valued as a vital and political problem. This article analyses language policy in the post-war period, when such a language-politics system was formed that assigned no language de iure official status, and parliamentary practice confirmed the differentiation between the four languages of the Yugoslav peoples – Croatian, Serbian, Slovenian and Macedonian. Particular attention is given to language-related provisions in constitutional texts and philological discussions problematizing the question of whether there should exist two orthographic handbooks – Croatian and Serbian – or Croatian and Serbian linguists should create a unitary common handbook which would serve as a normative standard in the territory of the four federal units.

9

Dwa modele titoizmu. Lingwistyczne badania nad ideologią realnosocjalistycznej Jugosławii

63%

Mirocha P.

Socjolingwistyka

|

2017

|

issue 31

149–162

PL

Dyskurs polityczny państw zachodnich Bałkanów w latach 1945–1980 można nazwać ideologią titoizmu i przynajmniej po części scharakteryzować dzięki badaniu tekstów przemówień czy artykułów marszałka Josipa Broza-Tity. Uwzględniająca kontekst społeczno-polityczny analiza ilościowa występujących w nich słów kluczowych i kolokacji pozwala natomiast na wykrycie dwóch zasadniczych odmian tej ideologii (wcześniejszego, modelu N, odwołującego się do pojęcia „ludu, narodu” i późniejszego modelu Z, korzystającego z koncepcji „państwa” i „kraju”), których transformacja przebiegała w latach 50. i 60. XX w. Niniejszy artykuł stanowi próbę opisu obu modeli, ich metaforyki i głównych tematów przez pryzmat najczęstszych słów kluczowych i kolokacji.

EN

Political discourse of the Western Balkan countries in the 1945–1980 period can be described as an ideology of Titoism and at least partially characterized by articles or speeches of marshall Josip Broz Tito. A quantitative analysis of its keywords and collocations that takes into account social and political context enables discovering two basic varieties of this ideology (an earlier one, N model, legitimized by the notion of ‘nation, people,’ and a later one, using the concept of ‘state’ and ‘country’), which transformed from one to another in the 1950s and 1960s. This article is an attempt to describe both models, their metaphors and the main topics through the most frequent keywords and collocations.

10

Izby drugie parlamentu państw byłej Jugosławii

63%

Maksymiuk M.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2020

|

vol. 66

7-19

EN

This work presents the second houses of parliaments in the countries of former Yugoslavia, such as Slovenia and Bosnia and Herzegovina. As the only ones in the region, they decided to adopt a bicameral order within the legislative power. Despite the geographical proximity and common history, the legislators of both countries decided to adopt a different, original shape of the bodies compared to each other. It stands out on a global scale. Moreover, each of them was endowed with different competences, which results in their position in relation to the first chamber of parliament as well as to other state organs. This article therefore constitutes a cross-section and in-depth political and legal description of the Chamber of Nations of Bosnia and Herzegovina and the Council of State of Slovenia, and proposes systemic changes.

PL

Niniejsza praca jest prezentacją drugich izb parlamentu w krajach byłej Jugosławii, jakimi są Słowenia oraz Bośnia i Hercegowina. Jako jedyne w regionie zdecydowały się one na przyjęcie bikameralnego porządku w ramach władzy ustawodawczej. Pomimo bliskości geograficznej i wspólnej historii ustrojodawcy obu państw postanowili przyjąć znacząco inny, oryginalny kształt porównywanych do siebie ciał ustawodawczych, wyróżniających się na skalę światową. Co więcej, każda z nich została obdarzona różnymi kompetencjami, z czego wynika pozycja wobec pierwszej izby parlamentu, a także pozostałych organów władzy państwowej. Artykuł ten stanowi więc przekrój i pogłębioną charakterystykę polityczno- prawną Izby Narodów Bośni i Hercegowiny oraz Rady Państwa Słowenii, a także zawiera propozycje zmian systemowych.

11

„Nienawiści karmi nas pucharem”. Rozpad Jugosławii w latach 90. XX w. w imaginacjach geopolitycznych polskiej muzyki popularnej

63%

Macała J.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2022

|

vol. 73

130-144

PL

Artykuł skupia się na interferencjach polskiej muzyki popularnej oraz geopolityki po 1989 r. Bazę źródłową tekstu stanowiły wybrane piosenki z różnych nurtów polskiej muzyki popularnej. Podstawową metodą badawczą była krytyczna analiza dyskursu tekstów piosenek. Podstawowa dla polskich wyobrażeń geopolitycznych była hierarchiczna oś Wschód–Zachód, co odnoszono także do Bałkanów i Jugosławii. Muzyczny obraz Jugosławii z lat 90. XX w. odstręczał obcością, której dowodziły krwawe wojny i zbrodnie w Bośni oraz w Kosowie. W imię wyższości wartości świata zachodniego oraz interesów geopolitycznych muzycy apelowali do państw zachodnich o interwencje zbrojne w byłej Jugosławii. Przy tym wzmacniali kierunek na okcydentalizację Polski jako warunek jej bezpieczeństwa i rozwoju za cenę podporządkowania się dominacji Zachodu w świecie i w Europie.

EN

The article focuses on the interference of Polish popular music and geopolitics after 1989. Songs selected from various trends of the Polish popular music made the source material of the text. The basic study method involved critical discourse analysis of the lyrics. The hierarchical East-West axis, which was also applied to the Balkans and Yugoslavia, was fundamental to Polish geopolitical perceptions. The musical image of Yugoslavia from the 1990s seemed repulsive with its strangeness and “Easternness”, which were proven by bloody wars and crimes in Bosnia and Kosovo. In the name of superiority of the Western world and geopolitical interests, musicians appealed to Western countries for military interventions in the former Yugoslavia. At the same time, they strengthened the direction towards the occidentalization of Poland as a condition for its security and development at the price of submission to the dominance of the West in the world and in Europe.

12

Węgry w działalności chorwackiego ruchu ustaszy (1929–1934)

63%

Paszkiewicz J.

Historia Slavorum Occidentis

|

2021

|

issue 4 (31)

131-148

EN

Hungary’s role in the activity of the Ustasha - Croatian Revolutionary Movement (1929-1934). The Ustasha (Ustaša) movement developed in Hungary, establishing its cadre organisation framework, seeking the support of Croatian migrant communities and training task forces in diversion and terrorist tactics. Following their disclosure, however, they were no longer supported by the Hungarian authorities.

13

Polityka władz Jugosławii wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1971

63%

Wawryszuk P.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2017

|

issue 29

236-251

EN

The acquisition of power by the communists in Yugoslavia after World War II proceeded in a different way, than in case of other Central and East European countries (except Albania). First of all, Yugoslavia had been liberated mostly by partisans, naturally supported by the Allied Powers. Secondly, taking into account their impact on political reality in the country, they did not follow other communists (e.g. from Poland, Hungary, Bulgaria etc.) in implementing a “transitional period”, but straight away started massive terror against all potential or real political enemies. One of the “natural” enemy of the new government was the Catholic Church (CCh), Institution especially strong in Croatia and Slovenia. Thus, the CCh was oppressed by communists. The authorities used administrative repressions, some of most active priests were killed. The archbishop Alojzije Stepinac, the leader of the Church in Croatia, was sentenced and imprisoned. Gradually, after WW II, communist terror had been substituted by administrative and political repressions. Belgrade had started a kind of political game with Vatican, where the situation of the Church in Croatia was at stake. At this point the pattern was similar to other communist states: the “priests-patriots” associations were established in whole Yugoslavia. However, a lack of success led Josip Broz-Tito, Yugoslav leader, to break off the diplomatic relations with the Holy See in 1952. The diplomatic détente between the Holy See and Belgrade appeared in mid-‘60s, when tough negotiations between states had begun. The agreement, finally signed in 1966, resulted in improvement of the CCh’s position in Croatia and Slovenia. It is worth to be noted, that Vatican was interested in looking for deeper frames of cooperation with Yugoslavia. The main goal was to sign a concordat with a socialist state, what would have a huge impact on Catholicism the whole Eastern Bloc. Apart from that, as Belgrade continued its policy in Non-Aligned Movement, Vatican sought an opportunity to expand its influence in the Third World. Eventually, the concordat was signed in 1970 and in the following year Josip Broz-Tito, as the first communist leader, officially visited pope Paul VI in Vatican. At the end of 1971 a symbolic event for a Church’s history in Croatia took place – “The Croat Spring”. Massive protests in the republic were suppressed by the authorities. Oppositely to clergy in other countries like Poland, the Church in Croatia/Yugoslavia remained passive. This fact had significant consequences, as the Croatian elites almost up to ‘90s felt deep reserve to the Institution.

14

Odbudowa bibliotek po wojnie domowej w Kosowie

63%

Wilczek N.

Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media

|

2016

|

issue 1(20)

97-107

PL

W latach 1996–1999 trwała wojna domowa w Kosowie, które ówcześnie wchodziło w skład Federalnej Republiki Jugosławii. Jeszcze kilkanaście lat po wojnie Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii wydaje wyroki dotyczące zbrodni przeciw ludzkości. Oprócz ludobójstwa w czasie wojny miało miejsce libricide, czyli celowe niszczenie książek, jako jeden z elementów związany z czystkami etnicznymi. Niezwłocznie po zakończeniu wojny podjęto działania, które miały za zadanie zrekonstruować utracone dziedzictwo, co wymagało ogromnego zaangażowania wielu osób. W 2000 r. utworzono raport Biblioteki w Kosowie. Ogólna ocena oraz krótko- i długoterminowy plan rozwoju (Libraries in Kosova/Kosovo. A general assessment and a short and medium-term development plan). Dokument powstał dzięki współdziałaniu UNESCO, Rady Europy oraz IFLA. Utworzono The Kosova Library Mission. W ramach misji odbudowy kosowskich bibliotek zaproponowano długoterminowy plan Kosova Library Project 2000+, zakładający m.in. utworzenie jedenastu różnych programów związanych z odbudową sieci bibliotek, a także ich udoskonaleniem.

EN

In the years 1996–1999 the civil war raged in Kosovo, which at that time was part of the Federal Republic of Yugoslavia. Several years after the war, the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia was still giving judgments on crimes against humanity. In addition to the genocide during the war there was libricide – intentional destruction of books, as one of the elements associated with ethnic cleansing. Immediately after the war, actions supposed to reconstruct the lost heritage were taken, which required an enormous commitment of many people. In 2000, a report on the Kosovo Library, a general assessment and a short and medium‑term development plan were created. The document was written through the collaboration of UNESCO, Council of Europe and IFLA. The Kosova Library Mission was created, within which the long-term plan Kosova Library Project 2000+ was proposed. The plan assumes the creation of eleven different programmes related to reconstruction and improvement of the library network.

15

Polonika kościelne w archiwach Jugosławii

63%

Peloza M., Śrutwa J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1978

|

vol. 37

311-319

EN

-

16

Josipa Broza-Tity stosunek do religii

63%

Wawryszuk P.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2022

|

vol. 57

|

issue 2

103-126

EN

The article is devoted to Josip Broz Tito’s attitude to religion. Based mainly on literature and his speeches, an analysis of the circumstances that shaped the worldview of the Yugoslav leader was made. Answers were sought regarding how he treated the issue of religion in the communist party he ruled, as a partisan commander during the war and as the head of state.

PL

Artykuł poświęcony jest stosunkowi Josipa Broza-Tity do religii. Na podstawie głównie literatury oraz przemówień dokonana została analiza okoliczności, które ukształtowały światopogląd jugosłowiańskiego przywódcy. Omówiono sposób, w jaki traktował kwestię religii w rządzonej przez siebie partii komunistycznej, jako dowódca partyzantów w czasie wojny oraz głowa państwa.

17

Wybrane polsko-jugosłowiańskie organizacje w okresie międzywojennym

63%

Lis T. J.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2021

|

vol. 56

|

issue 1

69-92

EN

In the article, the author presents his research on the selected Polish-Yugoslav organisations active in the interwar period. On the basis of archival materials kept in Slovenia, Bosna, Hercegovina, Croatia, Ukraine, and Poland, he discusses the two most important organisations of this type in the Second Polish Republic, the Polish-Yugoslav Society in Poznań and the Polish-Yugoslav League in Lviv. He depicts their cultural and publishing activities and presents the background of the members of both organisations. Moreover, he also touches upon the subject of the League of Polish-Yugoslav Societies, established in Warsaw in 1930, associating all Polish-Yugoslav organisations, including those from Poznań and Lviv.

PL

W artykule autor prezentuje wyniki badań dotyczących działalności wybranych organizacji polsko-jugosłowiańskich w okresie międzywojennym. W oparciu o dokumenty z kilku krajów (Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Ukraina i Polska) omawia funkcjonowanie dwóch najważniejszych organizacji tego typu w II RP, Stowarzyszenia Polsko-Jugosłowiańskiego w Poznaniu i Polsko-Jugosłowiańskiej Ligi we Lwowie; ich działalność kulturalną, wydawniczą, a także prezentuje środowiska, z jakich wywodzą się członkowie obydwu organizacji. Ponadto pojawia się też wątek Ligi Towarzystw Polsko-Jugosłowiańskich, która została zainicjowana w 1930 r. w Warszawie, zrzeszającej wszystkie organizacje polsko-jugosłowiańskie, w tym Poznań i Lwów.

18

(Anty)bohaterowie? Niepełnosprawność w wybranych utworach powojennej prozy serbskiej

63%

Fidowicz A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2018

|

issue 10(1)

137-147

PL

Autorka analizuje wybrane dzieła trzech autorów serbskich: Ivo Andricia (Most na Drinie), Miodraga Bulatovicia (Czerwony kogut leci wprost do nieba) i Danila Kiša (Ogród, popiół). Jej celem jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie dotyczące kategorii antybohatera w kontekście studiów nad niepełnosprawnością (disability studies). Autorka zwraca uwagę na podobieństwa w przedstawianiu niepełnosprawności w powojennej prozie serbskiej, jednocześnie wskazując na konieczność powiązania studiów nad niepełnosprawnością z innymi perspektywami badawczymi.

EN

The Author made an attempt to the analysis of chosen works written by three Serbian writers: Ivo Andrić (The Bridge on the Drina), Miodrag Bulatović (The Red Rooster Flies Heavenwards) and Danilo Kiš (Garden, Ashes). Her purpose is to answer the question which is focused on the category of the antiprotagonist in the context of the disability studies. The Author is focused on the similarities in representations of the disability in the postwar Serbian prose. She shows also the necesserity of the connection between the disability studies and other research perspectives.

19

Interwencja NATO w Jugosławii w 1999 roku. W dwudziestą rocznicę ataku – przyczyny i konsekwencje

51%

Gibas-Krzak D.

Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka

|

2019

|

issue 1

299-318

EN

The main aim is to present the historical and political conditions of NATO’s attack on Yugoslavia and to show the consequences of this operation, the main effect of which was the creation of the so-called the independent state of Kosovo, which is essentially an unstable controversial territory, constituting the basis for the development of organized crime and other asymmetrical threats. The air operation codenamed „Allied Force” began a new chapter in the history of the Alliance, which for the first time undertook military action without the mandate of the UN Security Council, thus creating a dangerous precedent for the future. The Serbs were forced to leave Kosovo under the supervision of the UN as a result of this operation. However, it is hard to talk about the defeat of the Serbs, because the army was not defeated, and the soldiers did not give up and could fight further. Their involvement could, however, lead to the total economic extermination of the country by the coalition of NATO states, which proved that it has no scruples in destroying civilian (also economic) purposes. The author emphasizes that the developed structures of organized crime and corruption of the so-called Kosovo states do not give hope for positive forecasting in the development of its statehood.

PL

Głównym celem jest przedstawienie uwarunkowań historycznych i politycznych ataku NATO na Jugosławię oraz ukazanie konsekwencji tej operacji, której głównym efektem było powstanie tzw. niezależnego państwa Kosowa, będącego w istocie niestabilnym terytorium spornym, stanowiącym bazę dla rozwoju przestępczości zorganizowanej i innych zagrożeń asymetrycznych. Operacja powietrzna o kryptonimie „Allied Force” rozpoczęła nowy rozdział w historii Sojuszu, który po raz pierwszy podjął działania zbrojne bez mandatu Rady Bezpieczeństwa ONZ, stwarzając tym samym niebezpieczny precedens na przyszłość. Serbowie w wyniku tej operacji zostali zmuszeni do pozostawienia Kosowa pod nadzorem ONZ. Trudno jednak mówić o porażce Serbów, bowiem armia nie została pokonana, a żołnierze nie poddali się i mogli walczyć dalej. Ich zaangażowanie mogłyby jednak doprowadzić do całkowitego wyniszczenia ekonomicznego państwa przez koalicję państw NATO, która udowodniła, że nie ma skrupułów w niszczeniu celów cywilnych (także gospodarczych). Autorka podkreśla, że rozwinięte struktury przestępczości zorganizowanej i korupcja przywódców tzw. państwa kosowskiego nie stwarzają nadziei na pozytywne prognozowanie w zakresie rozwoju jego państwowości

20

Jugosławia 1999, Irak 2003. Obraz wojny w podręcznikach do historii dla szkół ponadgimnazjalnych

51%

Poletyło M.

Kultura – Media – Teologia

|

2015

|

issue 20

104 - 126

EN

The paper brings up the issue of contemporary discourse of war by analyzing fragments of history textbook regarding bombardment of Yugoslavia in 1999 and invasion of Iraq in 2003. Historical events and processes are often presented there in ideological way, using narratives propagated by involved in these operations western governments. The way of these presentations suggest the authors have relied mainly on mass media rather than scientific publications. The article researches how the popular media-based narratives penetrate the school curriculums and create social imaginations of war.

PL

W artykule podjęta została problematyka współczesnego dyskursu dotyczącego wojny na przykładzie fragmentów podręczników do nauczania historii dotyczących bombardowań Jugosławii w 1999 roku oraz inwazji na Irak w 2003 r. Przedstawiane w nich wydarzenia i procesy historyczne często są interpretowane w sposób zideologizowany, za pomocą narracji propagowanych przez zaangażowane w te konflikty państwa zachodnie. Sposób prezentacji problematyki wskazuje, że źródłem informacji dla autorów podręczników są raczej środki masowego przekazu niż publikacje naukowe. Autor wskazuje, jak dominujące medialne schematy narracyjne przenikają do programów nauczania historii oraz jak kształtują społeczne wyobrażenia dotyczące wojny.

Refine search results

Problematyka zachodnioniemiecka i jej wpływ na stosunki polsko­jugosłowiańskie (1956­1970). Wybrane aspekty

Antystalinowska „herezja” w jugosłowiańskiej ortodoksji. Stalin, ZSRS i system sowiecki w poglądach politycznych Milovana Đilasa w latach 1950‑1952

Bankowiec czy polityk? Analiza wizerunku Slobodana Miloševicia przed objęciem funkcji prezydenta Serbii

Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971

Polskie problemy z genocydem Rafała Lemkina

Początki kariery Franjo Tuđmana w świetle wybranych źródeł – przyczynek do biografii

Dywersyjna działalność ochotników z krajów byłego ZSRR w wojnach na terenie byłej Jugosławii

„The spirit of AVNOJ in language policy“: language policy from the end of World War II to mid-1950s in Yugoslavia and Croatia

Dwa modele titoizmu. Lingwistyczne badania nad ideologią realnosocjalistycznej Jugosławii

Izby drugie parlamentu państw byłej Jugosławii

„Nienawiści karmi nas pucharem”. Rozpad Jugosławii w latach 90. XX w. w imaginacjach geopolitycznych polskiej muzyki popularnej

Węgry w działalności chorwackiego ruchu ustaszy (1929–1934)

Polityka władz Jugosławii wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1971

Odbudowa bibliotek po wojnie domowej w Kosowie

Polonika kościelne w archiwach Jugosławii

Josipa Broza-Tity stosunek do religii

Wybrane polsko-jugosłowiańskie organizacje w okresie międzywojennym

(Anty)bohaterowie? Niepełnosprawność w wybranych utworach powojennej prozy serbskiej

Interwencja NATO w Jugosławii w 1999 roku. W dwudziestą rocznicę ataku – przyczyny i konsekwencje

Jugosławia 1999, Irak 2003. Obraz wojny w podręcznikach do historii dla szkół ponadgimnazjalnych

Problematyka zachodnioniemiecka i jej wpływ na stosunki polskojugosłowiańskie (19561970). Wybrane aspekty